You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Сонымен иондык теорияға сэйкес бұл арада<br />
ешбір реакция болған жок.<br />
Ерітінділердегі иондар арасында реакция жүру үшін е р і -<br />
тінділердегі иондардан киын еритін не нашар<br />
диссоциацияланатын, не оцай үшып кететін<br />
заттар түзілу керек.<br />
Киын еритін зат түзілетін реакцияныц мысалы —<br />
күміс нитратыныц ерітіндісін алып, оған тұз қышкылымен немесе<br />
оныц кай түзыныц болса да, мысалы NaCl ерітіндісімен әрекет<br />
етеді.<br />
AgN03 + HCl = i AgCl + HNO3<br />
AgN03-j- NaCl = I AgCl + NaN0 3<br />
Мұныц екеуінде де, ақ түсті AgCl киын еритін зат болғандықтан,<br />
«ірімтік-ірімтік» болып түнбаға түседі.<br />
Реакцияныц мазмүнын иондык түрде жазсак түсініктірек<br />
болады.<br />
Ag' + NO/ + Н' + CK = j AgCl + Н' + N 0 /<br />
Ag- + N 03' + Na- + C l'= i AgCl + Na + NO/<br />
Мұнда AgCl ерімейтін тұнба болғандыктан ионға ажырамайды,<br />
сондыктан оны молекула түрінде жазамыз. Енді осы екі реакцияныц<br />
нақты корытындысы ерітіндіде Ag‘ жэне СК иондары<br />
кездесіп, ерімейтін AgCl түзу. H’, N a\ N 03' иондары реакцияға<br />
катынаспайтын болғандықтан, оларды жазбауға да болады, сонда<br />
бүл реакциялардыц иондық тецдеуініц кыска түрі былай болады:<br />
Ag- + Cl' = AgCl<br />
Демек, кышқылдар мен негіздердіц Усанович ұсынған жалпылама<br />
теориясына жүгінсек, кышкыл-күміс катионы мен негізхлорид<br />
анионы әрекеттесіп түз түзеді.<br />
Мынадай тецдеу бойынша жүретін реакцияларды<br />
СаС12+ Na2C 03= | CaC0 3 + 2NaCI<br />
CaCl2 + K2C 03= I СаСОз-f 2KC1,<br />
Кышкыл Ca“ жэне негіз С 03" иондарыныц косылысуы деп карау<br />
керек, бүл екі тецдеуді жацағы сиякты иондык тецдеудіц біреуімен<br />
ғана көрсетуге болады:<br />
Са” + С 03" = СаС03<br />
Мүнда екі заряды бар күштірек қышкыл мен негіздердіц<br />
әрекеттесуі түз түзуге әкеліп тұр.<br />
Нашар диссоциацияланатын зат түзілетін<br />
реакцияныц мысалына, кышкыл мен негіздіц арасындағы нейтралдану<br />
реакциясын алуға болады:<br />
немесе ион түрінде,<br />
292<br />
НС1 + Na0H = NaCl + H20<br />
H- + Cl' + Na- + 0H , = Na' + Cl/ + H20