Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Индикаторлардыи тусін ѳзгертуі<br />
38-кесте<br />
Индикатор<br />
Ерітіндінің реакциясы<br />
Кышкыл Бейтарап Сілтілік<br />
Лакмус<br />
Фенолфталейн<br />
Метилоранж<br />
ҚЫ ЗЫ Л<br />
түссіз<br />
роза тусті<br />
күлгін түсті<br />
түссіз<br />
Кызыл сары<br />
кѳк<br />
малина түсті<br />
сары<br />
§ 13. ЕР1Т1НД1ЛЕРДЕГ1 РЕА К Ц И ЯЛ А Р<br />
Электролиттер диссоциациялану теориясы ерітіндідегі электролиттердің<br />
арасындағы реакцияларды тіпті жаца тұрғыдан түсіндірді.<br />
Анорганикалык химияда кездесетін күрделі заттардыц көпшілігі<br />
— кышқыл, негіз, тұз — электролиттер.<br />
Аррениустыц теориясынан кейінгі шыккан жаца түсініктерге<br />
сэйкес күшті электролиттер суға еріткенде түгел ионға ажырайтындығын<br />
дәлелдейді. Ал, әрбір ионныц өзіне лайыкты сипаттауыш<br />
касиеттері болады; ион қандай ерітіндіде болса да, керші<br />
иондардыц қандай болғанына қарамастан, сол касиеттерін сактайды<br />
екен. Мысалы, кандай кышқылдыц ерітіндісін алсак та<br />
сутек иондары лакмусты кызыл түске бояп, ерітіндіге кышкыл<br />
дәм береді. Сондыктан электролиттіц ерітіндісі дейтініміз иондардыц<br />
(гидраттанған иондардыц) су молекулаларымен коспасы,<br />
демек ол ерітіндініц қасиеттерініц бір сыпырасы сондағы иондардыц<br />
касиеттерінің косындысы.<br />
Күшті электролиттердіц өте кою ерітіндісі мен әлсіз электролиттер<br />
ерітінділерінде иондар мен диссоциацияланбаған молекулалар<br />
жүреді, олардыц өзінше 'касиеттері болады. Бірак<br />
бұл сирек болады.<br />
Жиірек кездесетін күшті электролиттердіц кою емес ерітінділерін<br />
араластырғанда, молекулалар емес иондар реакцияласады.<br />
Сол реакциялардыц калай жүретінін карастыральгк. Мысал үшін<br />
KCl мен NaN03 ерітінділерін араластырғанда, олардыц арасындағы<br />
реакция молекулалык түрде былай жазылады:<br />
KCl+ NaN03= NaCl+ KN03<br />
ic жүзінде бүл электролиттердіц ерітінділерінде молекулалар жоқ,<br />
олар ерісімен ионға ажыраған, сондыктан реакцияны иондык<br />
түрде жазамыз:<br />
К' + Cl' + N a ’ + N 03' = Na" -f-Cl'-f- K‘ -|- N 03'.<br />
Тецдік белгісініц екі жағындағы иондарды салыстырсак еш<br />
айырмашылығы жок, демек, ерітінділерді араластырмастан бұ-<br />
Рын да, араластырғаннан кейін де, онда еш өзгеріске үшырамаған<br />
бос күйде мынадай иондар бар:<br />
К-, Na', Cl', NCV.<br />
291