Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
екі жағындағы судын, екі күйінің тепе-теңдікке келіп қабат тұрақты<br />
болуының жағдайын (температурасы мен қысымын) көрсетеді,<br />
айталық AB сызығында суз^бу; АГ — мұз^су; АБ — мұз^бу<br />
тепе-теңдікте болады.<br />
А нүктесінде үш сызық та түйіседі, демек £ол нүктеге сәйкес<br />
жағдайда (0,01° пен судың үш күйі де (мұз, су, бу) тепетеңдікте<br />
тұрақты болады.<br />
§ 9. СУТЕК ПЕРОКСИДІ<br />
Сутек пен оттектің тағы бір қосылысы — сутектің пероксиді<br />
Н2О2. Жаратылыста ауадағы оттек түрлі заттарды тотыктырып<br />
оксид түзгенде, соған косалкы зат ретінде сутек пероксиді түзіліп,<br />
артынша 'айрылып жатады. Сутек пероксидінің молекуласынын,<br />
кұрылысы 92-суретте көрсетілді. О—О арасындағы байланыс<br />
энергия (210 кДж/моль), Н—О арасындағы байланыс энергиясымен<br />
салыстырғанда (468 кДж/моль), екі есеге жуык кем.<br />
Н2О2 молекуласындағы оттек атомдары полюссіз байланыс<br />
арқылы, ал оттек пен сутек атомдары полюсті байланыспен косылыскан.<br />
Н—О арасындағы байланыстар молекула ішінде<br />
симметриясыз орналаскандыктан, Н2Ог молекуласы ѳте полюсті<br />
молекула. Н2О2 молекулалары арасында туатын сутектік байланыс<br />
берік болып, молекулалар ассоциацияланьіп жүреді. Сондыктан<br />
сутек пероксиді калыпты жағдайда — түссіз, кою сұйыктык<br />
(S=1,44), кайнау температурасы да едәуір жоғары (150,2°С),<br />
катуы — 0,43° С. Н2Ог су сиякты сутектік байланыс түзетіндіктен,<br />
сумен кез келген мѳлшерде араласып ериді, ертіндіден кристаллогидрат<br />
Н202-2Нг0 түрінде (тұраксыз, t o = —52,0° С) бөлінеді.<br />
Лабораторияларда сутек пероксидін алу үшін, барийдің пероксидін<br />
күкірт қышқылымен, немесе көміртек диоксидімен<br />
әрекеттестіреді:<br />
В а0 2 -j- H 2SO4 = B aS0 4 + Н2С 2<br />
В а02 -|- СО2 -|- Н2О = ВаСОз -)- Н2О2<br />
Техникада сутек пероксидін алу үшін, күкірт кышкылының<br />
50 проценттік ерітіндісін электролиз деп, әуелі пероксокүкірт<br />
6<br />
0,007<br />
Температура °С<br />
92-сурет. Н2О2 молекуласы<br />
құрылысынын, схемасы<br />
91-сурет. Судың үш күйінің<br />
диаграммасы<br />
252