2 не

Бұл эквиваленттерді косылыстардың анализі арқылы табылған
проценттік құрамы бойынша, немесе реакцияға қатынасқан
және реакциядан шыққан заттардың салмағы белгілі болса,
есептеп шығару киын емес.
1-мысал. H 2S күкіртсутекте S = 94,12% , Н = 5,88% , 3 S= Есеп бойынша,
к ү к ір т т іқ 94,12 с. б. суте ктік 5,88 с. б. косылып тұр, ал кү к ір т тің эквиваленті
дейтініміз сутектің 1,008 с. б. қосыла алатын салм ақ мөлшері-ғой, олай болса.
94,12-1,008
5,88
=Ы6
2-мысал. 3,06 г металды қы ш кы л ға салғанда 2,8 л сутек бөлініп ш ы ққа н
(қалы пты ж а ғд а й д а ), металдың эквивалентін табу керек (1 л сутек = 0,09 г).
Алдымен бөлініп ш ы кқа н сутектің салмағын табамыз:
Бұдан металдын эквиваленті:
Э „ = -
2 ,8 -0 ,09_ = 0 252 г
1
3,06-1,008
0,252
Химияға эквиваленттен кейін эквивалент заңы енді.
Элементтер бірімен-бірі эквиваленттеріне пропорционал масса
мөлшерлерінде реакцияласады.
Қазіргі уақытта эквивалент жайындағы түсінік күрделі заттарға
да колданылды.
Күрделі заттың эквиваленті дегеніміз —
баска заттың эквивалентімен қалдықсыз
реакцияласатын салмак мөлшері.
Мысал. К ү кір т қы ш қы лы ны ң 98,08 грамы мырыштың 65,38 грамымен реакцияласатынын
таптык, дейік. М ы ры ш ты ң эквиваленті 32,69, Э Н250) =
98,08:65,38 = 3 H2S0) : 32,69
98,08-31,69
J H2so, — 65,8
Күрделі заттардыц эквивалентін есептеп шығарудың әдістері
бар. Анорганикалык химиядағы күрделі заттар — оксидтер,
кышқылдар, негіздер және тұздар. Қышқылдың эквивалентін
табу үшін оныц молекулалык массасын негізділігіне, яғни
кышкылдыц молекуласындағы металға ауыса алатын сутек атомдарыныц
санына бөледі.
Негіздіц эквиваленті оныц молекулалык массасын күрамындағы
гидроксид тобының санына бөлгенге тең.
Тұздың эквивалентін табу үшін молекулалык массасын кұрамындағы
металл атомдарының валенттік бірлігінің жалпы санына
бѳледі.
Мысалдар:
Н С 1 (мол. мае. 36,5) эквиваленті 36,5:1=36,5
Н 3Р О 4 (мол. мае. 98) • » 98 :3 = 32,6
Ва (ОН)2 (» » 171,4) » 171,4:2 = 85,7
A12(S 0 4)3 (» » 342) . » 342 :(2 -3 )= 5 7
22