13.01.2015 Views

2 не

2 не

2 не

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

сақтаудың әдісін тапты (78-сурет).<br />

. Ол әдіс оңай ғана әдіс еді — ішіне<br />

күкірт қышкылы құйылып, темір шегелер<br />

салынған бөтелкені азғана кукірт<br />

қышкылы бар ыдыска төңкерсе, бөлініп<br />

шыккан сутектің көпіршіктері<br />

жоғары көтеріліп, қышқылды ығыстырып,<br />

бөтелкенің ішін толтырады.<br />

Одан кейін Г е л ь с газ алынатын жер<br />

мен (79-сурет, а) газ жинайтын жердін<br />

(79-сурет, б) арасын бѳлді. Бұл<br />

принцип осы күнге дейін лабораторияларда<br />

сакталып келеді.<br />

А л у тэсілдері. Сутек-<br />

Ti алатын сарқылмас қор — су.<br />

Бұл мақсатта суды кѳбіне таза<br />

турде, кейде қышқыл немесе<br />

сілті ерітіп пайдаланады. Сутекті<br />

осы кезде табиғи газдардан<br />

да алатын болды.<br />

Сутекті алудын, тэсілдерін<br />

ғылыми негізі жағынан химиялык,<br />

физикалык жэне электрохимиялык<br />

деп ушке бѳлуге<br />

болады.<br />

Су молекуласындағы сутек<br />

оттекпен ѳте берік косылыскан.<br />

Парацельс<br />

(1493— 1541)<br />

Судын, бір молін (бу күйінде) айыру ушін 242,6 кДж керек.<br />

Демек, сутегін айырып алу үшін сумен реакцияластыратын затымыздын,<br />

оттекпенен қосылғыштығынан басым болуы қажет.<br />

Ондай заттар актив металдар мен он, зарядтылығы соларға<br />

жуык кѳміртек сиякты бейметалдар. Судағы сутек электронсыз<br />

ион Н+ күйіне жакын болады, сондыктан он, зарядтылығы күшті<br />

элементтер Н+ ионына электрондарын беріп, оны бейтарап атом-<br />

78-сурет. Сутек алудың алгашкы<br />

карапайым аспабы<br />

79-сурет. Гельс аппараты<br />

233

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!