2 не

Мысалы,
— 1 О + 1 + 3 + 5 + 7
HCl С 12 н е ю Н С Ю 2 Н С Ю з Н С Ю 4
хлор тотығады
хлор тоты ксы зданады
Қазіргі кездегі ғылым тотығу мен тотықсыздануды элементтен
элементке электрон көшуіне тәуелді процесс деп түсіндіреді.
Сондықтан тотығу жэне тотыксыздану деген терминдерді оттек
пен еутекке ғана байланыстырмай, оларға кеңірек мағына
береді.
Тотығу-тотықсыздану процесініц осы күнгі теориясын жасаған
біздіц еліміздіц ғалымдары — Л. В. Писаржевский, Я. И. Михайленко,
А. М. Беркенгейм жэне С. В. Дайн. Ол теорияныц
негізгі кағидалары мыналар:
1. Тотығу дейтініміз, атомныц, молекуланын, ионныц электрон
беру процесі. Мысалы:
а) атом электронын берсе, оц зарядты ионға:
Cl — 7е->-С1 + 7 айналады.
б) теріс зарядты ион электрон берсе, нейтрал атомға:
С1 + — е-*-С\, оц зарядты ионға Cl- —2е->-С1 + айналады,
в) оц зарядты ион электрон берсе, онын оц заряды берген
электрон санына сэйкес ѳседі: С1+ — 4е-ѵС1+5
2. Тотыксыздану дейтініміз атомныц, молекуланын немесе
ионныц электрон косып алу процесі. Мысалы:
а) атом электрон косып алса, теріс зарядты ионға айналады:
С1 + е = С1- ;
б) оц зарядты ион электрон косып алса, заряд саны кеміген
оц зарядты ионга: Cl+5-f-4e-vCl + , нейтрал атомға: Cl+5 + 5e->-Cl,
теріс зарядты ионға: С1+5 + 6е->-С1_ айналады.
3. Тотықтырғыш— электрон косып алушы бѳлшек
(нейтрал атом, молекула, ион).
4. Тотықсыздандырғыш— э лектрон беруші бѳлшек
(нейтрал атом, молекула не ион).
Біздіц бұл мәселе жайындағы ілгерідегі әцгімеміз үшін
электрон бір атомнан екіншісіне түгел көше ме, яғни иондык
байланыс туа ма, электрон реакцияласушы атомдардыц біреуінен
екіншісіне карай ығысып, тартылып кана коя ма, оныц
шешуші мәні жок. Түсінікті оцайлату үшін электрон берілді
немесе косып алынды деп караймыз.
Тотыктырғыш, тотыксыздандырғыш дейтініміз электрон
алатын, беретін заттыц аты; тотығу, тотыксыздану дейтініміз
электрон беру немесе алу процесініц аты. Тотықтырғыш
электрон к^осып алатын зат, ал электрон к,осып алу процесі тотык,-
сыздану деп аталады, демек тотыщтырғыиі реакция кезінде ѳзі
тотыксызданады. Енді тотықсыздандырғыиі электрон беретін
зат, ал электрон беру процесін біз тотығу дедік, демек тотық-
226