2 не

2 не 2 не

library.psu.kz
from library.psu.kz More from this publisher
13.01.2015 Views

75-сурет. Хлоридтердің стандартты изобаралық потенциалының 298 AG ——- — (кДж/моль) элементтердің периодтык системадағы реттік нөміріне тәуелділігі § 12. Х И М И Я Л Ы Қ Р Е А К Ц И Я Н Ы Ң Ж Ү Р У Д Ә Р Е Ж Е С І Химиялық процестің жүру-жүрмеуіне кепіл болатын изобаралык потенциалдың мәнін тепе-теңдік константасымен байланыстырып та шығаруға болады. Ол үшін тепе-теңдік күйде тұрған А + В 5=ьС + Д жүйесінің константасын (VII. 16) тендеуді пайдалана отырып табайык: Sj Ej К'-- RT [C] [£>] _ kT _ ZT 'e R И] [В] kk Sk Ek Zk.-e R - e~ RT Теңдеудің оң жағындағы -ү— тұрақты шаманы сол жағына К шығарып жаңа тепе-теңдік константасын К шығарсақ: К = ( L i г ү ~іГГ -«* -Jk. eR -e RT оны әрі карай былайша ѳрнектесек, Sj.—Sk Et— ~(Sl! K = e •е RT R RT Бүрыныракта карастырылып өткен энергетикалык диаграмманы (56-сурет) пайдалана отырып, энтальпияның өзгеруі мен тіке және кері реакцияның активтендіру энергияларынын, арасындағы байланысты аныктаймыз. Ол Еһ—Ет= —АН береді. Мүны жоғарыдағы теңдеудегі орнына койсак: 206

AS - A H TAS- А Н Қ = е Я - е ^ =-е RT AS — тіке және кері реакциялардың активтендіру энтропияларының айырмасы, әрі ST> S K Тецдеудіц екі жағын да логарифмдесек: TAS — AH In K = ln е RT — SnrAH- RI бұдан RTln K = TAS — S.H; яғни — RTlti K = &H^TAS Егер натурал логарифмнен ондык, лагарифмге ауысып, эрі газ тұрақтысының мәнін = 8,3144 Дж/(К-моль) орнына койсақ, іс жүзінде қолдануға өте ыңғайлы мынадай формула шығады: AG = AH— TAS = —0,0192 Т lg Кр (21) Жоғарыда келтірілген есептеулер тепе-теңдік константасыныц шамаеы активтендіру энергиясына тәуелсіз екендігін көрсетеді. Ол тек температураға жэне реакцияның энтальпиясы мен энтропиясының өзгеруіне тікелей тәуелді. Активтендіру энергиясы жүйенің тепе-теңдік күйге жетуін ғана шапшаңдатады. Соңғы теңдеуден ■тепе-теңдік константасы неғұрлым үлкен болып, яғни тепе-теңдік күйдегі жүйеде реакция өнімдері мол болса, согұрлым изобаралык потенциалдыц мәні терісірек бола түсетінін көреміз. Тепе-тецдік константасыныц мәні бірден кіші болса (Кр

75-сурет. Хлоридтердің стандартты изобаралық потенциалының<br />

298<br />

AG ——- — (кДж/моль) элементтердің периодтык системадағы реттік<br />

нөміріне тәуелділігі<br />

§ 12. Х И М И Я Л Ы Қ Р Е А К Ц И Я Н Ы Ң Ж Ү Р У Д Ә Р Е Ж Е С І<br />

Химиялық процестің жүру-жүрмеуіне кепіл болатын изобаралык<br />

потенциалдың мәнін тепе-теңдік константасымен байланыстырып<br />

та шығаруға болады. Ол үшін тепе-теңдік күйде тұрған<br />

А + В 5=ьС + Д жүйесінің константасын (VII. 16) тендеуді пайдалана<br />

отырып табайык:<br />

Sj Ej<br />

К'--<br />

RT<br />

[C] [£>] _ kT _ ZT 'e R<br />

И] [В] kk Sk Ek<br />

Zk.-e R - e~ RT<br />

Теңдеудің оң жағындағы -ү— тұрақты шаманы сол жағына<br />

К<br />

шығарып жаңа тепе-теңдік константасын К шығарсақ:<br />

К = (<br />

L i г ү<br />

~іГГ<br />

-«* -Jk.<br />

eR -e RT<br />

оны әрі карай былайша ѳрнектесек,<br />

Sj.—Sk Et— ~(Sl!<br />

K = e •е RT R RT<br />

Бүрыныракта карастырылып өткен энергетикалык диаграмманы<br />

(56-сурет) пайдалана отырып, энтальпияның өзгеруі мен тіке<br />

және кері реакцияның активтендіру энергияларынын, арасындағы<br />

байланысты аныктаймыз. Ол Еһ—Ет= —АН береді. Мүны<br />

жоғарыдағы теңдеудегі орнына койсак:<br />

206

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!