You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
АЯ° = 29,3 кДж/моль. Бұл әрине тұраксыз косылыс, ол өзіненөзі<br />
ауада ыдырап, тұтанып жанып кетеді, яғни химиялык активтігі<br />
тым жоғары. V г<br />
Жылу эффекттерінің түрлері толып жатыр. Олар тек химиялык<br />
әрекеттесулерді сипаттап қоймай, кез келген фазалык өзгерулерді<br />
де әр түрлі физикалык және физика-химиялык процестерді<br />
де қамтиды. Химиялық әдебиетте жиі кездесетін энтальпия<br />
түрлерінің басын біріктіріп, схемалық диаграмма түрінде бейнелеуге<br />
болады (69-суретте). Газ күйіндегі жай заттардын ыдырап<br />
атомдарға айналуына сай атомдану жылуЫ А , үш түрлі<br />
агрегаттық күйдегі жай заттардын түзілу жылулары АЯтуз(г)<br />
АЯ9<br />
түз(с)<br />
, АЯ9<br />
түз(к)<br />
сол сияқты газдың сүйыкка айналуына сай<br />
конденсациялану жылуы АЯЧ конд сұйыктын кристалдану жылуы<br />
АЯ9<br />
кр немесе кату жылуы АЯ9 (К$Р процеске саи балку<br />
жылуы АЯ.9дкѵ), катты заттын суда еру жылуы А Я9<br />
еру Үш ТҮРЛІ<br />
агрегаттык күйдегі заттардын жану жылулары А Я9 , А Я9<br />
жану (г j жану (С/<br />
АЯжану (к) келтірілген. Бұлардың бәрі де заттардын, 1 моліне шағып<br />
аныкталады. Энергетикалык диаграмма баспалдақ тәрізді, заттың<br />
эр алуан күйіне біртіндеп ауысуға болатынын көрнекі етіп<br />
бейнелейді.<br />
Фазалык өзгерулерге сай энтальпия мөлшері көбіне 4—<br />
40 кДж/моль аралығында жатады.<br />
Бұдан бүрынғы өткен такырыптардағы кездескен энергетикалык<br />
маңызды шамаларды түгелдей дерлік энтальпиянын өзгеруі<br />
тұрғысынан қарауға да болады. Мысалға, кристалдык заттын<br />
иондарға ыдырауын алсак:<br />
CsF = C s+ + F~ ; АЯС' = —748,9 кДж/моль.<br />
(к) (г) (г)<br />
Мұндай процестін, жылу эффектін<br />
дН<br />
біздер бұрын кристалдык тор энергиясы<br />
деген едік. Осы сиякты<br />
Жеке атомдар<br />
азоттың атомдарға ыдырауын<br />
карайык:<br />
n 2 = 2N<br />
' (г) “*’ (г) ’<br />
дНат<br />
АЯ° = 941,4 кДж/моль,<br />
I<br />
мұндағы жылу мѳлшері диссоция-<br />
_ Жай заттад<br />
лану энергиясына тең. Дэл<br />
д Нтр 4 >' Нтуз<br />
осылайша иондану потенциалын газ.<br />
да, электрон тартқыштықты да<br />
^ѵйык<br />
энтальпия аркылы ѳрнектеуге<br />
крист •<br />
болады:<br />
еріт и Неру<br />
Na+ + e = N a ;<br />
(г) Г (г)’<br />
НжануД Ижану А Н жану<br />
АЯ° = 502 кДж/моль<br />
F + e = F~ ;<br />
(Г) ' (г)’<br />
1__L<br />
АЯ° = —330,5 кДж/моль<br />
Жану ѳнімдері<br />
Осыдан-ак эр түрлі заттардын жэне<br />
олар катыскан химиялык не энтальпиялық<br />
69-сурет. Эр түрлі процестердіц<br />
диаграммасы<br />
7— 2065
Change language