2 не

Тұракты қысымда өтетін, әрі жұмыс газдың көлем үлғаюына
тщ жылу~3ффёктісінщ мәнін былайша өзгертіп жазайық:
Qp = AU + А = AU + РЛѴ.
Энтальпияны Н (аш) әрпімен белгілеп, оның мәнін жазсак:
Н = и + РѴ не АН = AU + PAV.
Шынында да (5) тецдеуді былайша ажыратып берсек:
(4)
(5)
Qp= (U 2- U , ) + P (V 2- V ,) = (U 2 + PV2) - (Ui + PV,) =
= Н2 — Hi = ЛН, яғни изобаралык жылу эффектінің шамасы энтальпияныц
ѳзгеруіне тен, екендігін кѳреміз.
Жүйеніц белгілі бір күйін сипаттайтын шамалар — U, Р, V
тәрізді энтальпия да жүйеніц күй функциясы болады, себебі:
ол осы шамалармен анықталып түр.
Реакцияға қатысатын газдарды идеал күйде деп санап, Qp
мен Qv арасындағы катынасты табуға болады. Ол үшін энтальпия
мен ішкі энергияның өзгерулерін (3; 4) теңдеулердегі жылу
эффектері арқылы белгілейік:
АН = AU + РАѴ,
Qp = Qv + -PAV.
(6)
Идеал газдарға арналған Менделеев-Клапейрон теңдеуін пайдалансақ:
мұндағы Ап — реакциядан шыққан газ күйіндегі заттар мен
бастапкы газдардыц моль сандарыныц айырмасы, R — универсал
газ тұрактысы. Термодинамикалық есептеулерде универсал газ
тұрактысының калориямен берілген мэнін пайдаланады. Ол үшін
1 кал = 4,185-107 эрг екенін біле отырып есептейді:
R = 8,314 • 1 0 7 — 1 987 ~ 2,0
кал/град • моль w 8,35 Дж/К-моль.
4 i r r . ю ’ ' ^ '
Бүдан оныц физикалык мэні айкын кѳрініп тұр: ол 1 моль идеал
газдыц кызуын 1° К-ка жоғарылату үшін істелетін жұмысты
бейнелейді. Оны басқаша Менделеёв-Клапейрон тецдеуін пайдаланып
та дәлелдеуге болады. Расында, Т температурадағы идеал
газ күйініц тецдеуі PVi = «RT болсын, ал кызуы 1° К-ка жоғарылағандағы
күйі PV2 = «R (Т + 1), соцғы тецдеуден бастапкыны
алсак:
188
PV = nPT, PAV = A nRt, осыдан Qp = Qv + AnRT, (7)
PV2 — PVi = « R ( T + l) —nR T ;n=l моль десек,
Р(Ѵг —V,) =PAV = R = A. (8)
Енді судыц 1 молініц калыпты жағдайда түзілуініц термо-