2 не

көлемнің өзгеруін береді SA/z = AV, сондықтан 1 моль газ істеген
жұмыстың мәні:
A = PAV. (1)
Ішкі энергиянын. азаюы екі шаманың косындысына тең болуға
тиісті, оның бірі — жүйеден сыртқа бөлінген жылу — Qp, екіншісі
— жүйенің жасаған жұмысы А, олай болса:
—AU = —Qp + A немесе AU = QP— A.
(2,a)
бұдан тұрақты кысымда жүретін процестің жылуын тапсак:
Qp = AU + A. (2,6)
Демек, жүйеге сырттан жылу берілсе ол ішкі энергияны арттыруға
әрі белгілі бір жұмыс істеуге жүмсалады екен.
Біз іс жүзінде термодинамиканың бірінші бастам
а с ы н ы ң математикалық теңдеуін (2 ,6 ) корытып шығардық.
Энергия сакталу заңының негізінде қалыптасқан термодинамиканың
бірінші бастамасы — энергиянын жоқтан пайда болмайтынын,
әрі өшпейтінін, тек бір түрден екінші түрге ауысып, өзгеріп
отыратынын дәлелдеп, соған куә бола алады. Термодинамиканың
бірінші бастамасының аныктамасын былайша да тұжырымдауға
болады: ішкі энергия жүйе күйінің функциясы болып табылады,
сондыктан жүйе 1- күйден 2- күйге ауысқанда іиікі энергияныц
өзгеруі осы өзгеріс кезіндегі барлық энергиялардың (сыртқы
ортамен алмаса алатын) алгебралык, қосындьісына тең.
Термодинамиканың бірінші бастамасының теңдеуіндегі әрбір
іііаманың ролін тереқірек түсіну үшін олардың әркайсысын
жеке-жеке нөлге тең етіп карайық: егер А = 0 десек, онда Q > 0
болғанда A U >0, яғни процестің нәтижесінде жұмыс істелмесе
жүйе сырттан алған энергиясын түгелдей өзінің ішкі энергиясын
арттыруға жұмсайды; ал Q = 0 десек, онда A>Q. болса A U