Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Отан соғысынан кейін бүлінген (жартысынан көбі) өндіріс<br />
орындарын калпына келтірумен қабат ж аңадан ірі өндірістер<br />
салынды. Тѳртінші бесжылдыкта химия енеркәсібіне ж ұмсалған<br />
каржы әткен үш бесжылдықтағыға тең болды.<br />
Тѳртінші бесжылдыкта белгіленген жоспарды химия ѳнеркәсібі<br />
артығымен орындады, оның өнімі 1950 жылы соғыстың<br />
алдындағыдан 1,8 есе артық болды.<br />
Бесінші бесжылдыкта (1951— 55 жылдар) минералдық тыңайтқыштардың<br />
мөлшері 75% , сода — 73% -ке дейін әсті, ал лакбояу<br />
әнеркәсібінің өндіретін бұйымдарының кѳлемі бойынша<br />
ССРО Европада бірінші орынға шықты.<br />
Бұл соғыстан кейінгі жылдарда азот, калий, пластмасса, синтетикалык<br />
каучук, органикалық синтез, хлор ж эне онын туындыларының<br />
ѳндірістері күшті ѳсті, мысалы, 1957 жылғы химия<br />
өнімдері 1940 жылмен салыстырғанда 5 есе, 1913 жылмен салыстырғанда<br />
112 есе артты.<br />
Дегенмен халыкка ж эне халык шаруашылығына керекті ѳнімдер<br />
толығымен қамтамасыз етіле алмады, мысалы, синтетикалык<br />
каучук, пластмасса, жасанды ж эне синтетикалык торкалар<br />
ѳндірісінен, кейбір капиталистік елдерден әлі кейін калып отырмыз.<br />
Сондыктан 1958 жылы май айында болған Пленумда және<br />
1959 ж. болған XXI съ езд каулыларында химия ѳнеркэсібін<br />
дамытуды, әсіресе халыкка халык шаруашылығына кажетті<br />
синтетикалык материалдарды өндіруді тездету шұғыл міндет<br />
ретінде алға койылды.<br />
1961 ж. болған XXII съезде ж аңа Программа бекітілді, онда<br />
еліміздің материалдык-техникалык базасын нығайтуда химия<br />
ғылымы мен өнеркәсібіне зор мағына берілді.<br />
Он жылдағьт (1961-70 жылдар) химия ѳнеркэсібіне жұмсалған<br />
қаржының мѳлшері одан бұрынғы 30 жылдағымен салыстырғанда<br />
3 есе асып түсті. Сондыктан 7-8 бесжылдыктар кезінде 600 ж аңа<br />
химия ѳнеркэсіп орындары мен цехтар іске қосылды. Химия<br />
ѳнеркэсібінін шикізат кѳздерінін саны молайып, сапасы өзгерді.<br />
Кѳмір мен ауыл шаруашылығының дакылдарының орнына табиги<br />
газ, мүнай өңдеуден бѳлінетін газдар ж ұмсала бастады. Осының<br />
арқасында он жыл ішінде бір тонна синтетикалык каучук пен<br />
кіралғыш заттарды шығару үшін жұмсалатын 24 млн. т. астык,<br />
1,4 млн. т. сірне, 1,1 млн. т. тағамдык майлар үнемделді.<br />
9-10 бесжылдыктарда (1971 — 1980) химия өнеркәсібінің, мұнай<br />
ж эне газ ѳнеркэсібінін, ѳркендеп ѳскен жылдары болды. 70-жылдардын<br />
ішінде ССРО тьщайткыш ѳндіруден дүние ж үзінде<br />
бірінші орынға шықты (24,8 млн. т. 100% қоректік затка шаққанд<br />
а ). Қүкірт кышқылының, синтетикалык шайырлар мен пластмас-<br />
салардың, химиялык талшыктардын мөлшері 1,9 еседей артты.<br />
XXVI съезде халык шаруашылығын химияландыру саласында<br />
ж аңа күрделі міндеттер койды. Бүкіл ѳнеркэсіппен коса<br />
химия ғылымының дамуына орай ж ана талаптар туды. 11<br />
бесжылдыктың ішінде (1981— 85 жылдар) химия ж әне мұнай<br />
15
Change language