You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
25-кесте<br />
Кейбір ионды косы лы старды к куры лы стары<br />
Кѵбтык корлинация. Октаэлрлік корлинация. Тетраэдр.і ік корлинация.<br />
косылыс Г+/2Г- косылыс r*/r~ КОСЫЛЫС г+Jr-<br />
CsCI 0,91 NaCl 0,54 Zns 0,36<br />
CsBr 0,83 NaJ 0,43<br />
CsJ 0,77 KCl 0,72<br />
TICI 0,83 RbJ 0,43<br />
TIBr 0,77<br />
насы г+/г- =0,23-=-0,41 аралығында болғанда тетраэдрлік<br />
координация пайда болады; 25-кестеде кейбір иондык косылыстардағы<br />
иондар радиустарынын катынастары жэне кұрылыстары<br />
келтірілген. Кәдімгі жағдайда иондык косылыстар — катты кристалдык<br />
заттар дедік. Олардыц кристалдык торыныц түйіндерінде<br />
эр аттас иондар алма-кезек орналаскан. 55-суретте NaCl кристалыныц<br />
кұрылысы келтірілген. Натрий хлоридініц кристалында<br />
эрбір ион карсы зарядталған алты ионмен шектелген. Оныц<br />
эрбірі ѳз кезегінде тағы да алты ионмен байланысады, т. с. с.<br />
Кристал кұрамында NaCl деген екі атомнан тұратын карапайым<br />
молекула жок. Бүкіл кристалды үлкен бір молекула деп<br />
есептеп, формуласын (N aC l), деп жазуга болады, я — үлкен<br />
сан. Ас тұзыныц NaCl деген карапайым формуласы кристалдағы<br />
катиондар мен аниондар саныныц катынасы бірге тец екенін<br />
гана кѳрсетеді. Дэл осы сиякты кальций хлоридініц СаСІг формуласы<br />
кристалда хлор аниондарыныц кальций катиондарынан<br />
екі есе кѳп екенін гана білдіреді. Сонымен, иондык косылыстардыц<br />
кристалдарында карапайым молекулалар болмайды. Бүкіл<br />
кристалды үлкен бір молекула деп карастыруға болады.<br />
Иондык. байланыс туралы казіргі заманғы ұғымдар. Бір иондык<br />
косылыстарды электростатикалык тұрғыдан карастырдық. Бірак<br />
казіргі заманғы үғымдар бойынша таза иондык байланыс болмайды.<br />
Кез келген иондык байланыстыц біраз болса да коваленттік<br />
сипаты бар. Басқаша айтканда электрон, Коссель теориясындагыдай,<br />
бір атомнан екінші атомга толык ауыспайды. Коссель<br />
теориясы бойынша байланыстырушы электрон булты анион деп<br />
есептелетін атомға карай толык ыгыскан, бірак кванттык механика<br />
бойынша электронныц катион мацында болу ыктималдығы<br />
нѳлге тец емес. Демек, байланыс еш уакытта таза иондык болмайды.<br />
Байланыстыц иондык дэрежесі косылысты кураушы атомдардыц<br />
электртерістіктерініц айырымына тэуелді. Атомдардыц<br />
электртерістіктерініц айырымы неғурлым үлкен<br />
болса, байланыстыц иондыгы согурлым жогары<br />
болады. 26-кестеде кейбір косылыстардагы байланыстыц иондык<br />
дэрежелері кѳрсетілген.