You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Молекула түзбейтін екі атом біріне-бір жакындасқанда (мысалы,<br />
гелий атомдары), жүйенің потенциалдық энергиясы<br />
арақашықтық кішірейген сайын үздіксіз өседі (24-суреттегі<br />
2 - қисык).<br />
§ 2. В А Л Е Н Т Т ІК Б А Й Л А Н Ы С Ә Д ІС І<br />
Атомдар молекула түзгенде энергия ұтымы болады демек,<br />
молекула атомдарга Караганда тұрақты жүйе. Мысалы, сутек<br />
атомдары молекулаға біріккенде 431,9 кДж/моль энергия бѳлініп<br />
шығады.<br />
Н + Н = Н2<br />
АН0 = 431,9 кДж/моль<br />
энергия ұтымы не себептен жэне қандай жагдайларда болады*.<br />
Бұл мэселені сутек атомдарынын сутек молекуласын түзуі мысалында<br />
карастырамыз.<br />
Сутек атомынын жалғыз s -электроны бар, Is1 |_tj s -электрон<br />
бұлтының пішіні шар тәрізді. Сутектін екі атомы біріне-бірі<br />
жақындасқанда олардың арасында екі түрлі электростатикалық<br />
күштер туады: тартылу және тебілу күштері (25-сурет). Бір<br />
атомның электрон бұлты екінші атомнын ядросына тартылады.<br />
Біздің мысалымызда На атомыньщ электрон бұлты Нб<br />
атомыньщ ядросына жэне керісінше, Нб атомыньщ электрон бұлты<br />
Ң, атомынын ядросына тартылады. Ң, жэне Нб атомдарынын<br />
ядролары ѳзара тебіседі, дэл осы сияқты олардын электрон<br />
бұлттары да бір-бірін тебеді.<br />
Валенттік байланыс (ВБ) эдісі бойынша сутек атомдары<br />
жақындасқанда тартылысу жэне тебісу күштерінін калай ѳзгеретінін<br />
есептеп, жүйенің потенциалдык энергия қисығын салуға<br />
болады. Бірінші рет мұндай есептеуді 1927 жылы неміс ғалымдары<br />
Гайтлер мен Лондон орындаған. Осындай есептеудің<br />
нэтижесінде мынадай жағдай анықталды. Электрондарының<br />
спиндері қарама-қарсы сутек атомдары жакындасқанда, жүйенің<br />
потенциалдык энергия қисығында минимум "пайда болады<br />
(24-сурет). Бұл жағдай сутек атомдарыныц өзара косылысып,<br />
25-сурет. Сутек атомдарынын эсерлесуі<br />
8-2065 1 13