Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
้<br />
เคมีพื ้นฐาน 3-63<br />
1) เซลล์ปฐมภูมิ คือ เซลล์ที ่ใช้ผลิตกระแสไฟฟ้าจากปฏิกิริยาเคมีแล้ว ไม่สามารถท าให้กลับไปสู่สภาพ<br />
เดิมได้อีก หรือไม่สามารถอัดไฟใหม่ได้ เมื ่อใช้ไฟไปนานๆ ความต่างศักย์ระหว่างขั้วลดลงจนในที ่สุดจะเสื ่อมสภาพ<br />
กระแสไฟฟ้าจะหยุดไหล เซลล์ประเภทนี ้ได้แก่ เซลล์ไฟฉาย เซลล์แอลคาไลน์ เซลล์ปรอท และเซลล์เงิน เป็นต้น<br />
ตัวอย่างการเกิดเซลล์ปฐมภูมิของถ่านไฟฉายดังแสดงในภาพที ่ 3.36<br />
ภาพที่ 3.36 เซลล์ของถ่านไฟฉาย<br />
จากภาพที ่ 3.36 เป็นเซลล์ของถ่านไฟฉายหรือเรียกอีกอย่างว่าเซลล์แห้ง (dry cell) ประกอบด้วยสังกะสี<br />
เป็นขั้วแอโนดหรือขั้วลบ และมีแท่งคาร์บอนอยู่ตรงกลางเป็นขั้วแคโทดหรือขั้วบวก มีสารละลายอิเล็กโทรไลต์อยู่ใน<br />
เซลล์คือ แอมโมเนียมคลอไรด์ (NH 4 Cl) ซิงค์คลอไรด์ (ZnCl 2 ) ผงแมงกานีสออกไซด์ (MnO 2 ) ผงคาร์บอน น ้า<br />
และกาว ซึ ่งปฏิกิริยาที ่เกิด เป็นดังนี<br />
ที ่ขั้วแอโนด (เกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน) Zn Zn 2+ + 2e -<br />
+<br />
ที ่ขั้วแคโทด (เกิดปฏิกิริยารีดักชัน) 2MnO 2 + 2NH 4 + 2 e - Mn 2 O 3 + H 2 O + 2NH 3<br />
+<br />
รวมปฏิกิริยารีดอกซ์ได้เป็น Zn + 2MnO 2 + 2NH 4 Zn 2 + + Mn 2 O 3 + H 2 O + 2NH 3<br />
Zn 2+ รวมกับ NH 2 เกิดสารประกอบเชิงซ้อน [Zn(NH 3 ) 4 ] 2+ และ [Zn(NH 3 ) 2 (H 2 O)] 2+ ] เพื ่อรักษาความ<br />
เข้มข้นของ Zn 2+ และ NH 3 เซลล์ชนิดนี ้มีแรงเคลื ่อนไฟฟ้าประมาณ 1.5 โวลต์ เมื ่อใช้ถ่านไฟฉายไปนานๆ ความต่าง<br />
ศักย์ระหว่างขั้วจะลดลงหรือเรียกว่าถ่านหมด ถ่านไฟฉายที ่เสื ่อมสภาพจะมีลักษณะบวมและมีของเหลวไหลออกมา<br />
เนื ่องจากในปฏิกิริยาในการจ่ายไฟมีน ้าออกมาด้วย<br />
ส าหรับถ่านชนิดอื ่น จะมีหลักการคล้ายกับถ่านไฟฉายจะต่างกันที ่ขั้วแอโนด และสารละลายอิเล็กโทร-<br />
ไลต์ ตัวอย่าง เช่น ถ่านแอลคาไลน์จะใช้แกรไฟต์เป็นขั้วแอโนด และใช้สารละลายอิเล็กโทรไลต์เป็นสารละลายเบส<br />
เมื ่อจ่ายกระแสไฟฟ้าไปที ่ขั้วแคโทดจะเกิดไฮดรอกไซด์ไออน (OH - ) ที ่สามารถน ากลับมาใช้ที ่ขั้วแอโนดได้อีก ท าให้มี<br />
อายุการใช้งานนานกว่าถ่านไฟฉาย เป็นต้น