CUMES - Número 1 - Federación Galega de Montañismo

Cumes
Boletín informativo da FGM
número 01 / época 03
xuño 2011
· Dous galegos no cumio de Norteamérica
Roberto López e Abel Alonso ascenderon ao McKinley
· Adolfo Puch, presidente da FGM:
“Sacar a licenza fai máis grande o noso deporte”
· Home da montaña e señor na montaña
Amigos e compañeiros lembran a Chito Veiga 1

Editorial
Unha canle de información aberta á participación. Con esta aspiración,
que pronto agardamos ver cumprida, inicia o boletín
informativo da Federación Galega de Montañismo, Cumes, a
súa terceira etapa. Desde a publicación do seu primeiro número
no ano 1987, ata a edición do último (que non derradeiro!)
en 2005, un total de 37 exemplares preceden a este número
que agora te chega a través de Internet. O noso compromiso
co medio ambiente, ao que se engade unha firme aposta polas
novas tecnoloxías, levounos a tomar a decisión de abandonar o
papel e trasladarnos á rede desde onde pretendemos dar conta
das cuestións máis relevantes dos deportes que teñen á montaña
como escenario.
O camiño que hoxe iniciamos e do que só temos certeza do seu
inicio pero non do seu final, xa foi recorrido por outros antes
que nós. Ricardo Echevarría, primeiro, e Adolfo Puch, despois,
foron os encargados de abrir a vía pola que durante anos discorreron
as novas, reportaxes e imaxes que conformaron a case
corentena de Cumes editados. Grazas a eles e a todas as persoas
que de xeito desinteresado realizaron as súas achegas para facer
do boletín da FGM un nexo de unión entre os centos de persoas
que aman a montaña nas súas diferentes manifestacións
deportivas!
Unha desas persoas que colaborou en todos e cada un dos número
de Cumes foi Chito Veiga. Un dos referentes do montañismo
galego falecía hai uns meses e obrigado é neste número
do boletín facer referencia a súa persoa e aos seus logros depor-
Edita
Federación Galega de Montañismo.
Edificio das Federacións Deportivas Galegas.
R/ Fotógrafo Luis Ksado, 17. Of, 10. 36209. Vigo.
E-mail: c.echevarria@fgmontanismo.com.
Web: www.fgmontanismo.com.
Directora
Mª del Carmen Echevarría Figueroa
Deseño
Jesús Nieto
Colaboracións
Fernando Cancelo
Manuel Domínguez
Evaristo Fandiño
Miguel Feijóo
Henrique López
Raúl López
Felípe Martínez
Antón Vázquez
Portada
Roberto López e Abel Alonso no cumio do
McKinley. (Foto: R. López e A. Alonso)
tivos. Logros que continúan, agora da man dunha nova xeración
de alpinistas que personalizan desta volta Roberto López
e Abel Alonso que veñen de subir ao McKinley, o cumio de
Norteamérica no que hai anos estivo outro dos protagonistas
deste boletín: Ramón Blanco, o septuaxenario montañeiro que
regresou a Viveiro esta primavera para participar na 1ª proba da
Copa Galega de Carreiras por Montaña.
Co novo presidente da FGM, Adolfo Puch, analizaremos os
seus retos ao fronte da entidade que recentemente celebraba
a súa asemblea xeral na que aprobaba os orzamentos para
este ano 2011. Pola súa banda Katya Sanz, a primeira muller
de España titulada como técnico de montañismo, inaugurará a
sección Muller e montaña coa que pretendemos poñer en valor
a actividade desenvolvida polas nosas montañeiras. O Furafollas,
unha sección destinada a coñecer os valores naturais que
alberga Galicia, analizará o polémico proxecto de construción
dun parque eólico na Serra do Galiñeiro. Coñeceremos tamén
o segredo que fixo de Ártabros o club con maior número de
licenzas de Galicia en 2010 e esquiaremos polos Dolomitas e
escalaremos Bágoa Negra. E todo isto sen esquecer as actividades
máis destacadas desenvolvidas pola Federación e os clubs
nestes últimos meses e a axenda do que está por vir.
Agardando contar coa túa complicidade, cando non coa túa colaboración,
comezamos!
Mª del Carmen Echevarría Figueroa
Directora de Cumes e vogal de prensa da FGM
Nota
Cumes non comparte, necesariamente, as opinións
que nela se recollen.
Está permitida a reprodución total ou parcial dos
artigos que aparecen no boletín sempre e cando
se realice mención da súa procedencia e autoría.
4
11
14
18
21
24
27
Adolfo Puch, presidente da FGM:
“O feito de sacar a licenza cada ano
fai máis grande o noso deporte”.
A Asemblea Xeral Ordinaria da
FGM aproba os orzamentos para o
2011 e a asignación de actividades.
Dobrete galego no cumio de Norteamérica.
Roberto López e Abel
Alonso ascenderon ao McKinley.
Home da montaña e señor na
montaña. Amigos e compañeiros
lembran a Chito Veiga, referente
do montañismo galego
Actividades: O que xa pasou e o
que está por vir.
Unha vida vivida desordenadamente
e disfrutada intensamente.
O septuaxenario Ramón Blanco
participou na Copa Galega de Carreiras
por Montaña.
Ártabros reconfirma en 2010 o seu
liderado en Galicia en número de
licenzas.
30
34
36
40
43
47
49
Escalada Deportiva.
Bágoa Negra. Características.
(Por Miguel Feijóo)
Refuxios, un complemento imprescindible
nas actividades de
montaña.
Muller e montaña.
Katya Sanz, instrutora da EGAM:
“Deberíase potenciar a actividade
física desde a infancia”
O Furafollas.
O parque eólico da Serra do Galiñeiro.
Razóns para o rexeitamento.
(Por Henrique López)
Esquí de montaña.
Esquí y alpinismo en Dolomitas.
Semana Santa de 2011.
(Por Felipe Martínez)
Os nosos clubs. Dinamismo e
amor pola natureza: Sociedad de
Montaña Ártabros.
(Por Fernando Cancelo)
Carreiras por montaña. Árbitros
homologados de carreiras por
montaña. E agora que?
(Por Manuel Domínguez)
Índice
3

· ENTREVISTA ·
-Que valoración fai destes primeiros
meses á fronte da Federación Galega
de Montañismo?
Desde que comezou a nosa xestión o traballo
é intenso xa que os retos que nos temos
formulado son importantes e como
consecuencia diso temos que dedicarlle
todos os nosos esforzos organizativos.
-Cales son as prioridades de Adolfo
Puch como presidente da FGM?
As principais poden ser a promoción e
divulgación do noso deporte, temos que
loitar por estar presentes nos medios
informativos, deben saber na rúa quen
somos e que facemos. É un reto xa que
moitos medios non entenden máis que
de fútbol. Potenciaremos a páxina web da
Adolfo
Puch
O presidente da FGM explica en Cumes os
seus retos e aspiracións
Texto e fotos: M.C. Echevarría
Aos seus 51 anos, Adolfo Puch exerce desde hai uns meses a presidencia da Federación Galega de Montañismo
onde xa desempeñara diferentes cargos baixo a presidencia de Xosé Lois Freixeiro. Da súa paixón e
capacidade de traballo quedaron mostras máis que claras tamén á fronte da Escola Galega de Alta Montaña e
en varios clubs de montaña. Membro do cadro docente da Escuela Española de Alta Montaña da Federación
Española de Deportes de Montaña y Escalada (FEDME), técnico deportivo en media montaña polo MEC,
técnico en sendeirismo e árbitro de carreiras por montaña pola FEDME, Puch ten organizado numerosas
actividades de montaña tanto en España como no estranxeiro. Ademais de traballar activamente para achegar
o mundo da montaña aos máis novos, o novo presidente da FGM tamén desenvolveu unha intensa actividade
destinada á divulgación dos deportes de montaña a través da dirección do boletín Cumes, formando
parte do consello asesor da revista Camiñar de Prames de Zaragoza ou como coautor de coleccións de guías
de montaña e sendeirismo de Galicia.
FGM como instrumento fundamental
de información na nova etapa, ademais
esta publicación, Cumes, que volvemos
editar, é proba da nosa inquietude por
mellorar os vieiros de comunicación cos
nosos federados e federadas. Así mesmo
editaremos trípticos e polidipticos
centrados da promoción da licenza deportiva,
publicidade dos nosos refuxios
e albergues e difusión do montañismo
infantil.
Outro dos nosos obxectivos é potenciar
a didáctica do ensino do noso deporte facéndoo
o máis acorde posible á demanda
dos clubs, federados e sociedade en xeral.
Queremos potenciar a canteira; temos
que apoiar o mantemento e creación de
novos rocódromos; mellorar os refuxios
e potenciar a súa utilización; apoiar a escalada
deportiva, coa que xa contribuímos
de xeito decisivo co lanzamento da
Copa Galega de Escalada en Bloque este
ano. As carreiras por montaña son hoxe
un fenómeno social e estamos a potenciar
esta faceta do noso deporte coa Copa
Galega de Carreiras por Montaña. Así
mesmo non imos a abandonar o sendeirismo
e froito da colaboración con Turgalicia
en poucos meses teremos o novo
folleto con todas as rutas homologadas
pola nosa federación en Galicia, as antigas
e unhas trinta novas.
Nun plano máis operativo tamén tratamos
de axilizar a nosa administración
con novos sistemas informáticos e de
xestión.
- Que o levou a presentarse á presidencia
da FGM?
Eu non podo dicir que cheguei enganado
á presidencia da nosa Federación xa
que levo moitos anos en maior ou menor
medida desenvolvendo traballos para
o noso deporte desde a FGM. Pode ser
que esa inercia fose o principal impulso
que motivou a miña candidatura. É un
deporte que non ten secretos para min xa
que levo dende os 10 anos moi vinculado
ao mesmo en diferentes facetas.
-Vostede releva no cargo a Xosé Lois
Freixeiro que exerceu a presidencia
Adolfo Puch nas dependencias do Edificio das Federacións Deportivas
da Federación durante os últimos
24 anos. Que destacaría do traballo
desenvolvido polo seu antecesor no
cargo con quen ademais traballou
cóbado con cóbado na xunta directiva
durante varios anos?
A súa capacidade de xestión, análise e decisión
inmediata, unida a pequenas doses
de improvisación que axudan ás veces
moito a saír de determinados problemas
que xorden espontaneamente e tes que
enfrontar case sen marxe para reaccionar.
Todo isto unido a unha capacidade de
traballo moi importante.
Xosé Lois cos seus acertos e erros, que
todos temos, é un currante nato. A súa
capacidade de mando penso que en parte
era unha máscara coa que ocultar intelixentemente
un medo a que a xente se
lle puidera subir as barbas. Comigo foi
un gran amigo, compañeiro e xefe, e
tivemos a nosas disputas e moitos momentos
de camaradería, convivencia e
traballo xuntos. Hoxe é Vicepresidente
da FEDME e unha persoa moi considerada
a nivel estatal, por algo será. Sobre o
seu labor na FGM hai que dicir que non
se fan catro refuxios por arte de maxia,
como fixeron as súas directivas, ou máis
de vinte saídas federativas a alta montaña
no estranxeiro.
- Nunha época de fonda crise económica
vostede recibiu unha federación
saneada economicamente. Sen
embargo ten claro que cómpre incrementar
os recursos económicos o
que en boa parte pasa polo aumento
dos recursos propios da federación,
non?
Para conseguir os nosos obxectivos se
necesita traballo e cartos. Non estamos
vivindo tempos propicios para facer
aventuras económicas e aínda que a Federación
conta con diñeiro e patrimonio
temos que ser moi cautos á hora de investir
os cartos. A Federación ten unhas
fontes de financiamento propias que
4 5

“De Xosé Lois
Freixeiro destacaría
a súa capacidade
de xestión,
análise e decisión
inmediata, unida a
pequenas doses de
improvisación”
temos que incrementar, como poden
ser a expedición de licenzas, ou a ocupación
dos refuxios que debe mellorar.
Por outro lado, as axudas do goberno da
Xunta de Galicia pola situación actual
da nosa economía decreceron nos anos
2010 e 2011, respectivamente, un 5% e
un 9% e no 2012 non temos moi claro
que pode ocorrer. Consecuencia de todo
iso é que teremos que axustar algunhas
partidas para poder investir nos nosos
novos obxectivos prioritarios, labor non
exento de dificultades.
- Onde se sitúa o listón para incrementar
o número de licenzas e de
que xeito aspira a facelo?
Pensamos que podemos e temos que subir
o número de federados e federadas na
nosa comunidade mediante as campañas
citadas anteriormente e emprendidas
neste ano e fundamentalmente programadas
para o ano 2012. Ir incrementando
ano a ano as nosas licenzas deportivas
de xeito moderado e aínda que a situación
económica pode influír, polo volume
de poboación penso que tocando nas
portas axeitadas con prudencia temos
que aumentar as tarxetas expedidas.
- A día de hoxe aínda hai moitas persoas
que practican deportes de montaña
que non están federadas. Por
qué deberían ter a súa licenza?
Terían información de primeira man sobre
o noso deporte en toda as súas modalidades:
sendeirismo, escalada en xeo,
rocha ou deportiva, barranquismo, carreiras
por montaña, alpinismo, esquí de
montaña, etc. Un seguro deportivo; actividades
a bos prezos; acceso a cursos de
todo tipo impartidos polos nosos técnicos
deportivos e instrutores para iniciarse
con seguridade no montañismo; descontos
en tendas de deportes de montaña;
fisioterapeutas e tarifas reducidas na nosa
rede galega de refuxios e tamén nos de
ámbito estatal; dereito a subvencións en
determinadas actividades federativas, etc.
O feito de sacar a licenza cada ano fai
máis grande o noso deporte e contribúe
a financiar moitas iniciativas para o goce
do montañismo por parte dos montañeiros
e montañeiras federadas. As licenzas
e a partipación nas actividades e cursos
da FGM fan máis grandes os clubs que
poden levar ou xa levan axudas pola súa
participación no deporte federado.
- Ademais de incrementar os recursos
propios a Federación tamén
aspirará, cando menos, a manter as
subvencións que recibe das administracións.
Teme que a crise afecte moi
negativamente a ese respaldo económico
de carácter institucional?
Como xa expresei anteriormente nos
anos 2010 e 2011 as axudas baixaron, o
cal non significa que por suposto nós
non vaimos a loitar por un incremento
das mesmas a medio ou longo prazo. A
día de hoxe e falando con sinceridade e
polas noticias que temos os apoios institucionais
están conxelados ou con tendencia
á baixa e temo que isto vai durar
algún tempo.
- Cal considera que é na actualidade
a saúde dos deportes de montaña en
Galicia? Bota en falta máis practicantes
de montañismo, sendeirismo,
esquí de montaña, escalada ou cre
poderían ser moitas máis as persoas
que se poden engadir á práctica destes
deportes?
Nun principio o noso deporte goza de
boa saúde, pero sen dúbida se pode e
debe mellorar. Temos moitos e moitas
sendeiristas, pero aínda hai moita xente
que non se federa, penso que por descoñecemento
da nosa organización e iso
que en moitos casos utilizan os sendeiros
homologados pola nosa Federación que
é un selo de calidade para estas rutas.
A día de hoxe somos moderadamente
optimistas coa tendencia de varias das
nosas modalidades como poden ser a escalada
ou as carreiras por montaña, pero
queremos incrementar o número de
practicantes en barranquismo ou esquí
de montaña ramas nas que temos certo
déficit de practicantes.
“Os apoios institucionais están conxelados ou
con tendencia á baixa e temo que isto vai durar
algún tempo”
- Ten insistido de xeito retirado no
necesario protagonismo dos clubs
que si ben en Galicia son moitos,
non lle gustaría a vostede un traballo
máis en común?
En todos os novos proxectos postos en
marcha hai unha colaboración manifesta
dos nosos clubs. Por poñer dous exemplos,
as copas galegas de escalada en bloque
e de carreiras por montaña contan co
patrocinio, asesoramento e titularidade
da FGM por mediación dos vogais federativos
de ditas especialidades e os nosos
árbitros de carreiras e sempre se fan as
diferentes probas coa colaboración de
clubs como a Asociación de Escaladores
Ourensáns, a Sociedade de Montaña Ártabros
de A Coruña, o Clube de Montaña
O Veral de Lugo, o Clube de Montaña
San Roque de Viveiro, o Club Alpino
Ourensan, o Clube Red 1 de Ourense
ou o Clube de Montaña Ribeira Sacra de
Parada do Sil-Ourense.
No caso de Campionato de Escalada Base
contouse co Club Montañeiros Celtas de
Vigo e no resto das actividades participan
moitos clubs das catro provincias. Outro
exemplo de colaboración entre os clubs
e a Federación pode ser esta publicación
na que esperamos participen en maior
ou menor medida todos os clubs galegos.
- Precisamente para reforzar a unidade
e a relación entre clubs e a FGM
vostede reuniuse con representantes
dos clubs das catro provincias galegas.
Como valora eses encontros?
Moi interesantes e positivos precisamente
moitos dos novos proxectos emprendidos
xestáronse neses encontros cos
clubs de toda Galicia. Fomos coa intención
de falar de proxectos e sobre todo de
escoitar as inquedanzas das nosas entida-
des e penso que estamos no bo camiño e
incluso mellorando a nosa sintonía.
- Que importancia ten para vostede
a canteira e que ten previsto facer
para asegurar que as novas xeracións
descubran e practiquen os deportes
que teñen a montaña como escenario?
A pirámide de idade dos nosos federados
e federadas está invertida, é dicir que temos
moita xente maior e menos infantís
e xuvenís e, polo tanto, urxe fomentar
o deporte federado para mozos e mozas
nos colexios e nos clubs. Se facemos
campañas de difusión en centros docentes
e asociacións, os clubs teñen que dar
resposta a afluencia de novos e novas socias
xa que non serviría de nada captar
nenos e nenas por parte da Federación
se non se fan actividades nalgúns clubs
orientadas a súa integración no deporte
federado.
Polo tanto o labor fundamental da Federación
será a promoción en centros escolares
con posible correspondencia e algunhas
charlas ou audiovisuais, así como
facer cursos para os nenos e nenas que
temos nos clubs co fin de que melloren
a súa preparación técnica cara a enfrontar
as súas actividades con seguridade, e que
a medio prazo podan ir substituíndo a
directivos que traballan moito polos seus
clubs e que nun prazo razoable pedirán o
relevo das novas xeracións de montañeiros
e montañeiras federadas.
“Urxe fomentar o
deporte federado para
mozos e mozas nos
colexios e nos clubs”
6 O presidente da FGM “en ruta”
7

Xunta
Directiva
Vicepresidente 1º:
Manuel Francisco Granada Otero
(Vigo 1956)
Montañeiro de longa traxectoria é bo coñecedor
das principais serras galegas e españolas.
Realizou ascensións en Gredos,
Picos de Europa, Pirineos, Atlas e Andes.
Xestionou varios negocios en España e
América, emprendedor, autodidacta, bo
administrador con gran experiencia no
ámbito deportivo, o seu criterio e asesoramento
é sempre digno de ter en conta.
É socio do Clube de Montaña Xistra.
Vicepresidente 2º:
José Raúl Leirós Gutiérrez
(Vigo 1959)
Precoz practicante de ciclismo, montañismo,
escalada, barranquismo e submarinismo,
Leirós é un bo coñecedor
dos macizos europeos, africanos e americanos,
ademais dun gran especialista
en refuxios e infraestruturas deportivas.
Directivo de Montañeiros Celtas, desempeñou
na FGM os cargos de director
técnico, vogal de Actividades e vogal asesor
de Infraestruturas e Refuxios. Técni-
15 persoas integran nova Xunta Directiva
da FGM que preside Adolfo Puch. Con
procedencias distintas, afiliacións a
diferentes clubs galegos e currículos de
montaña moi diversos, todos e todas
comparten un obxectivo común: traballar
pola difusión e consolidación dos deportes
de montaña en Galicia.
Membros da actual Xunta Directiva nas dependencias da Casa do Deporte ao remate dunha reunión
co de sendeiros e árbitro de carreiras por
montaña pola FEDME é socio do Club
Montañeiro Celtas e do Clube de Montaña
Xistra.
Secretaria xeral:
María Isabel Alonso Otero
(Vigo 1959)
Desenvolveu actividades de montaña
nos principais macizos españois e no estranxeiro.
Na FGM ten desempeñado a
vicesecretaría e tamén foi secretaria do
Club Peña Trevinca Montañeiros de Ga-
licia e nos últimos anos forma parte do
equipo de administracións e secretaría
da FGM. Pertence ao Clube de Montaña
Xistra e ao Club Peña Trevinca Montañeiros
de Galicia.
Tesoureiro:
Evaristo Fandiño Pérez
(Cangas do Morrazo 1958)
Realizou ascensións e escaldas nos principais
macizos de Europa, América e
África. Desempeñou o cargo de tesoreiro
no Club Montañeros Celtas e foi vogal
de Medioambiente de la FGM. Dende
hai anos exerce como tesoureiro e asesor
fiscal da FGM. Practica montañismo e
barranquismo e é un infatigable viaxeiro
e aventureiro con certa debilidade polas
marchas de resistencia das que é habitual,
así como de todo tipo de actividades no
seu club de orixe:Montañeiros Celtas.
Director Técnico:
José Manuel Pérez Prego
(Vigo 1963)
Leva toda a súa vida vinculado o montañismo
no que se iniciou no Club Montañeiros
Celtas. Director Técnico da FGM
e instrutor da EGAM e da EEAM, dirixiu
a Escuela Española de Alta Montaña durante
quince años, primeiro en Benasque
e logo en Barcelona.. É técnico deportivo
superior en Alta Montaña MEC- guía
de alta montaña e técnico deportivo en
escalada. Membro do Training Standard
Working Grup da UIAA, tamén é responsable
da cooperación internacional
na Área de Montañismo da FEDME en
colaboración co CSD. É un dos mellores
especialistas españois en didáctica deportiva
do noso deporte en todas as súas modalidades.
É socio de Club Montañeiros
Celtas.
Vogal de Actividades Deportivas:
Felipe Martínez Redondo
(Vigo 1959)
Realizou ascensións, escaladas e esquí de
montaña nos principais macizos españois,
europeos e africanos. Directivo de
Club Peña Trevinca, tamén desempeñou
a vogalía de esquí de montaña na FGM e
leva varios anos como vogal de Actividades
Deportivas da FGM. Socio do Clube
de Montaña Xistra é un destacado xestor
encargado da delegación dunha empresa
de Vigo.
Vogal de Comunicación e Prensa e
Directora de Cumes:
Mª del Carmen Echevarría Figueroa
(Vigo 1970)
Venlle de familia o seu cariño polo deporte
de montaña que a levou a realizar
actividades pola xeografía española e europea.
Xornalista de profesión, desenvolveu
a súa actividade durante 13 anos na
Redacción de Informativos da Cadena
SER en Vigo e na actualidade é a xefa
do Gabinete de Prensa da Universidade
de Vigo. É socia do Clube de Montaña
Xistra.
Vogal Asesora Xurídica:
Ana Alonso Otero (Vigo 1969)
Esta montañeira viguesa que realizou
ascensións aos principais macizos europeos
é unha namorada dos Pirineos.
Integrante do Comité Científico de las
Montañas de la FEDME e do Comité de
Accesos á Natureza da FGM é unha gran
profesional do Dereito que nos ten axudado
en non poucas ocasións a entender
e arranxar algúns problemas xurdidos na
Federación. É socia do Clube Peña Trevinca.
Vogal de Carreiras por Montaña e
Delegado do Equipo da FGM:
Xosé Antón Vázquez Pérez
(Parada do Sil 1956)
Presidente do Clube de Montaña Ribeira
Sacra de Parada do Sil (Ourense) e artífice
da 1ª Gran Carreira por Montaña
xurdida en Galicia é un traballador infatigable
e gran colaborador de sempre en
todas as actividades realizadas pola Federación
nos ámbitos galego, español ou
internacional. O seu traballo ten sido recoñecido
e galardoado en varias ocasións
con premios ao seu club ou a súa persoa.
Vogal Coordinador de Árbitros e
Asesor de Novas Tecnoloxías:
Manuel Domínguez Iglesias
(Vigo 1965)
Leva toda a súa vida vinculada ao noso
deporte en todas as súas facetas. Árbitro
de carreiras por montaña, desenvolveu
actividades en montañas de toda España,
e hoxe por hoxe é o mellor especialista
en arbitraxe de Galicia e gran coordinador
dos árbitros da nosa territorial. Especialista
en procesos informáticos pola súa
actividade profesional é socio do Club
Montañeiros Celtas.
Vogal de Montañeiros Veteranos e
Delegado da FGM na provincia de A
Coruña:
Ángel Folgar Roca (Ferrol 1950)
Falar de Ángel é falar de montañismo en
Galicia. Coñecedor de todos os macizos
galegos, españois, europeos e africanos
leva toda a súa vida dedicado ao noso
deporte, tanto como practicante como
dirixente. Durante un longo período de
tempo foi presidente do Club Montaña
Ferrol e gran precursor do montañismo
na área de influenza da cidade departa-
8 9

mental. Asembleista da nosa Federación
durante moitos anos, é un dos nosos
grandes referentes, un dos grandes veteranos
da FGM. Socio do Club Montaña
Ferrol.
Vogal de Esquí de Montaña:
Isaac Dìaz Parga (Lugo 1966)
Membro do cadro docente da EGAM
durante un longo período, desempeñou
varios anos a presidencia do tristemente
desaparecido Club de Escaladores Lucenses.
É un bo técnico en montaña e
especialista en esquí de montaña. É socio
do Club Montaña Ferrol.
Vogal de Material de Montaña:
Antonio Paredes Chapela
(Vigo 1963)
Case medio século de FGM
O
vindeiro mes
de outubro
a Federación
Galega de
Montañismo cumprirá 48
anos de vida. Corría o ano
1963 cando nacía a FGM
cunha xunta directiva
que tiña a Constancio,
Chito, Veiga á fronte e a Amador de Prado Fontán como
vicepresidente. Secretario, tesoureiro, vogais e responsables
de organismos técnicos, completaban a primeira directiva do
organismo federativo que prolongou o seu mandato ata 1970.
Outras catro directivas sucederían á primeira presidida
por Chito Veiga, ata chegar á que na actualidade encabeza
Adolfo Puch. Tralo fugaz paso pola presidencia de José María
Pérez Berenguer, no ano 1972 tomaba o relevo ao fronte do
organismo federativo Rogelio Pereira.
Veterano na Xunta Directiva da Federación,
bo coñecedor dos macizos galegos,
españois e europeos, tamén realizou ascensión
en Atlas e Andes. Antonio Paredes
destaca pola súa polivalencia e recursos
para poñer en marcha diferentes
actividades e proxectos. É socio do Clube
de Montaña Xistra.
Vogal de Escalada e Delegado da
FGM na provincia de Ourense:
Miguel Feijóo Fernández
(Ourense 1981)
Este ourensán agroma escalada e didáctica
deportiva polos catro costados. Feijóo que
destaca pola súa gran capacidade de traballo,
realizou ascensións e escaladas nos principais
macizos españois e europeos. É socio
da Asociación de Escaladores Ourensáns.
Vogal asesor do presidente:
Juan Bautista Alvarez Mínguez
(Vigo 1952)
Escalador e montañeiro de raza, ten
realizado ascensións e escaldas por medio
mundo. Directivo do Club Montañeiros
Celtas, director técnico, vogal de
Actividades e vicepresidente 2º da Federación
Galega de Montañismo, é outro
dos veteranos da FGM. Socio do Club
Montañeiros Celtas, polo seu amplo coñecemento
do noso deporte é asesor do
presidente.
Acompañado por Benigno Varela, Manuel Conde e Abel Alonso
nas vicepresidencias, Pereira rexería a FGM ao longo de nove
anos. Entre 1982 e 1985 a presidencia da Federación recaeu
sobre Manuel Conde con Abel Alonso na vicepresidencia. Foi
en 1986 cando comezou a presidencia que durante máis tempo
se mantivo ao fronte da Federación Galega de Montañismo:
24 anos nos que Xosé Lois Freixeiro dirixiu o ente federativo.
Daquela a FGM tiña as súas dependencias na rúa Celso Emilio
Ferreiro que anos despois abandonaría para ubicarse nas
actuais do Edificio das Federacións Deportivas Galegas da rúa
Fotógrafo Luis Ksado.
Sen embargo foi na rúa Colón onde primeiro desenvolveu
as súas actividades a Federación que ao longo de case medio
século de vida foi quen de organizar innumerables actividades,
entre elas campamentos nacionais, e de poñer en servizo catro
refuxios en privilexiadas localizacións de montaña de Galicia e
da súa contorna.
O presidente debullou as súas principais liñas de actuación
A Asemblea Xeral Ordinaria da FGM aproba
os orzamentos para o 2011 e a asignación
de actividades
Finalizada a asemblea procedeuse á entrega de galardóns da Federación
Texto: Redacción Cumes - Fotos: Evaristo Fandiño
Membros da Xunta Directiva durante a celebración da asemblea
A aprobación dos orzamentos do ano 2011, nos que destacan
a partida prevista para actividade ordinaria dotada con
55.275€; a explicación por parte do presidente Adolfo Puch
do seu proxecto federativo e a entrega de galardóns centrou
a Asemblea Xeral Ordinaria da FGM celebrada o 30 de abril.
Tras dar a benvida aos asistentes de desexar que este sexa un
ano cheo de grandes novas para os deportes de montaña, o
presidente Adolfo Puch, cedeu a palabra á secretaria xeral Isabel
Alonso que procedeu á lectura da acta da asemblea ante-
rior que foi aprobada por unanimidade. Pola
súa banda Felipe Martínez, coordinador de
Actividades da FGM expuxo as actividades e
cursos desenvolvidos no ano 2010, nos que
tomaron parte un total de 15 clubs, 355 participantes,
nove instrutores e 36 cursillistas.
Mentres, o tesoureiro Evaristo Fandiño realizou
as aclaracións oportunas sobre as contas
de 2010 que foron aprobadas por unanimidade,
destacando o importante desembolso destinado
á compra e posta en marcha da cuarta
e de momento derradeira construción do
plan de refuxios desenvolvidos estes anos pola
FGM: o refuxio de Torrebarrio no Macizo de
Peña Ubiña. Tamén se comunicou á asemblea
a recuperación do diñeiro conxelado como
aval, produto dun contencioso xurdido co
Hospital Juan Canalejo pola atención dun federado
que sufriu graves lesións nun accidente
de montaña hai uns anos.
O presidente comparte os seus obxectivos
Adolfo Puch trasladou aos e ás asistentes á asemblea
o seu novo proxecto federativo no que destacan como
principais liñas mestras e prioridades a promoción e divulgación
do deporte; unha maior presenza nos medios de comunicación
tradicionais de prensa, radio e televisión; a promoción
da canteira mediante campaña didácticas e de difusión orientadas
á mocidade e a posta en marcha de novas actividades e
a consolidación das xa existentes en colaboración con clubs e
concellos.
“Imos potenciar a área didáctica da nosa Federación incre-
10 11

mentando o número de docentes da EGAM co obxectivo de
dar cumprida resposta á demanda de todo o noso colectivo,
diversificando a natureza dos cursos”, sinalou Puch que tamén
avanzou a realización dalgunhas reparacións nos refuxios da
Federación para tratar de aumentar a súa utilización ao longo
do ano. Así mesmo o presidente da FGM tamén confirmou a
existencia de contactos con varios concellos galegos coa finalidade
de reparar e instalar novos rocódromos e salas de boulder.
Ademais, segundo Puch, “no ano 2012 xurdirán novas sorpresas
para os escaladores, corredores e esquiadores nas que xa
estamos a traballar”.
Na súa intervención o presidente confirmou que a FGM volverá
a publicar a revista Cumes, desta volta en formato dixital
e cunha periodicidade, en principio, semestral. Puch tamén
adiantou que se están a confeccionar trípticos e polípticos en
formato telemático e papel para promocionar a licenza deportiva,
os refuxios e o montañismo infantil. Así mesmo, o presidente
da Federación apostou pola potenciación da páxina web
como medio inmediato de comunicación cos clubs e federados.
No plano administrativo, Puch confirmou a ampliación do horario
de atención a clubs e deportistas que será de luns a venres
de 11 a 13.30 e de 17.30 a 20.30 horas. A correspondencia e
información cos clubs e federados, dependendo da natureza da
mesma, será por correo ordinario, e-mail ou vía web, pretendéndose
axilizar a información.
Por último Puch adiantou que este ano estará na rúa a nova
Guía de Sendeiros de Galicia, na que Turgalicia dá publicidade a
todas as rutas aprobadas e homologadas pola FGM a través dos
seus técnicos. Esta guía que se edita cada dous ou tres anos,
nesta ocasión incorpora os 30 novos itinerarios aprobados pola
Federación desde a publicación do ano 2008.
Aprobación de orzamentos e asignación de actividades
A asemblea procedeu á aprobación dos orzamentos deste ano
nos que o presidente destacou a partida prevista para actividade
ordinaria dotada con 55.275€. Puch fixo fincapé na necesidade
de optimizar as inversións “dadas as expectativas de redución
dos recursos públicos que baixaron nun 5% no 2010 e un 9%
no 2011, o que leva á necesidade de incrementar os recursos
propios, labor non exenta de dificultades”, dixo.
En canto á asignación das actividades tradicionais para ao ano
2012, o coordinador de Actividades, Felipe Martínez foi adxudicando
as mesmas tras algunhas deliberacións entre os clubs,
quedando como sigue:
4 e 5 de febreiro
Percorrido de Esquí de montaña
Club Montañeiros Celtas - FGM.
7 e 8 de abril
Campamento e Marcha de maiores
Clube de Montaña Xistra - FGM.
9 e 10 de xuño
Marcha con Vivac
Club Peña Trevinca Montañeiros de Galicia - FGM.
16 e 17 de xuño
Campamento e Marcha infantil-xuvenil
S. Montaña Ártabros - FGM.
9 setembro
Marcha Territorial de Montañeiros Veteranos
Club de Montaña Xistra - FGM.
7 e 8 de xullo
Descenso de Barrancos
Clube de Montaña Xistra-FGM.
No seguinte punto da orde do día o presidente citou en orden
inverso a puntuación dos clubs do 12º ao 1º, segundo o baremo
aprobado en asemblea e que valora a expedición de licenzas,
participación en actividades galegas, actividades estatais, organización
das mesmas e participación nos cursos da Federación.
Finalmente acordouse que o Mellor Club de Galicia no ano
2010 foi o Club Peña Trevinca Montañeiros de Galicia.
Clasificación final:
1º Club Peña Trevinca Montañeiros de Galicia
2º Club Montañeiros Celtas
3º Clube de Montaña Xistra
4º Sociedad de Montaña Ártabros
5º Clube de Montaña Ribeira Sacra
6º Sección de Montaña do Club Deportivo Fontiñas
7º Club Peña Trevinca-Barco
8º Club Montañeiros de Pontevedra
9º Club Alpino Ourensan
10º Club de Montaña O Carroucho
11º Club Montaña Ferrol
12º Club de Montaña O Veral
Na sesión o Director Técnico, José Manuel Pérez Prego, expuxo
á asemblea a maior parte das liñas mestras da política didáctica
da Federación cara á potenciación e diversificación dos
cursos para ó ano 2012. Na sesión aprobouse unha proposta de
Xosé Lois Freixeiro de modificación das subvención ás licenzas
deportivas para as persoas maiores de 65 anos. Finalmente tras
unha quenda de rogos e preguntas que foron contestados pola
Xunta Directiva, procedeuse ao peche da asemblea.
Entrega de galardóns anuais da FGM
Unha vez rematada a asemblea tivo lugar a entrega anual de
galardóns da FGM en dependencias do Hotel Coia (imaxes ao
pé). En dito acto o presidente de Federación, acompañado dos
dous vicepresidentes, entregaron as placas da Copa de Marchas
de 50 quilómetros e a continuación procedeuse á entrega dos
seguintes premios en recoñecemento do apoio ó noso deporte
de catro clubs galegos:
- Club Montañeiros Celtas por ser a entidade que nos derradeiros
anos aportou un maior numero de participantes a actividades
e cursos federativos.
- Clube de Montaña Xistra en recoñecemento á súa labor de
organización de actividades federativas, e o club galego que se
fixo cargo da organización dun maior número de actividades
no computo dos últimos anos.
- Sociedad de Montaña Ártabros que leva varios anos sendo o
club galego que máis licenzas deportivas expide cada ano. Premio
á promoción da licenza federativa.
- O Club Peña Trevinca Montañeiros de Galicia recibiu o Premio
ao Mellor Club Galego na temporada 2010 por un compendio
das cualidades destacadas nos galardóns outorgados aos
outros tres clubs.
12 13

· REPORTAXE ·
Roberto López e Abel Alonso ascenderon ao McKinley o 27 de maio
Dobrete galego no
cumio de Norteamérica
Os montañeiros galegos enfrontan o reto de subir os cumios máis altos dos continentes
Texto: M.C.Echevarría - Fotos: R. López e A. Alonso
Roberto López e Abel Alonso, personalizan o
último fito do montañismo galego: a ascensión
ao monte McKinley (6194 m.) en Alaska. Os
alpinistas coroaban a montaña máis elevada
de Norteamérica o 27 de maio aproveitando
unha tregua do tempo, caracterizado por frío
moi intenso, fortes nevaradas e rachas de
vento de ata 90 quilómetros por hora. Con
tan só nove días de aclimatación, Roberto
e Abel decidiron aproveitar unha previsión
meteorolóxica favorable e foron quen de
facer cumio nunha montaña que segundo
as súas propias palabras é “impresionante
e moi dura, a máis dura que fixemos ata o
de agora, pero é fascinante”.
O McKinley forma parte do desafío 7
Summits para ascender os sete cumios
máis elevados de todos os continentes,
dos que Roberto López xa acadou catro e
Abel Alonso un.
Aínda que se nos atemos estritamente aos feitos a aventura de Roberto
López (Clube de Montaña Xistra) e Abel Alonso (Club Peña
Trevinca Montañeiros de Galicia) rumbo ao Círculo Polar Ártico
comeza o 13 de maio na estación de tren de Vigo, a xestación do
proxecto hai que situalo moitos meses atrás . Tras verse obrigados a
renunciar, por diversos motivos, o ano pasado a poñelo en marcha,
foi neste 2011 cando os dous montañeiro galegos puideron ver materializado
o seu sono de chegar á montaña máis elevada de Norteamérica,
o McKinley de 6194 m. Un éxito que ambos recoñecen a Cumes
achégalles “un grao extra de satisfacción ao ser conscientes de que só
o 40% dos que o intentan chegan ao cumio”.
Duros adestramentos que incluían arrastrar unha roda de tractor pola
praia; xestións e saídas á montaña, marcaron a preparación dos montañeiros
galegos como traballo previo ao ascenso ao McKinley. Unha
preparación que ademais ambos tiveron que compatibilizar cos seus
respectivos compromisos laborais e persoais e un financiamento que
14 15

Dous días de bo tempo no glaciar reci-
O reto dos sete cumios
biron a Roberto e Abel que sen embargo
Co McKinley, o lucense Roberto López
pronto sufrirían toda a dureza da meteo-
acada o cuarto dos sete cumios máis alroloxía
ártica. “Dia de cans no campo 2.”
tos dos continentes. Así, a montaña máis
Todo o día paleando neve da tenda sen
elevada de Norteamérica súmase ao
parar. Así describían os alpinistas no seu
Kilimanjaro (África); Elbrus (Europa)
blog Desafío Inútil e a través de conexións
e Aconcagua (América do Sur) que xa
vía satélite a situación vivida o venres 20,
figuran no currículo de Roberto López
un día antes de realizar o porteo ao campo
3, ao que volverían dous días despois
Roberto no teito de Norteamérica Abel e Roberto na estación de
tren de Vigo
Abel no cumio do McKinley
ao que lle restan coroar o Everest (Asia);
a Pirámide de Carstnez (Oceanía) e o
en medio dun fortísimo vento o e onde De regreso a Talkeetna, duchados, des- tarde con amigos), “esta cordilleira re- Monte Vinson (Antártida) para comple-
atoparon a tenda enterrada pola neve. Alí pois de máis de dez días sen facelo, e presenta unha das paisaxes glaciais máis tar o reto que o alpinista estadounidense
permanecerían nunhas condicións moi aínda algo cansos, Roberto e Abel reco- espectaculares que vimos ata o de agora, Richard Bass acadara por primeira vez
duras con fortes nevaradas e frío moi inñecían como primeira gran dificultade da todo é grandioso”, aseguran. “Un mira en 1985. No caso do pontevedrés Abel
tenso que incluso facilitou a formación expedición “a travesía do glaciar Kahiltna a todos lados e non se mira máis que Alonso, o McKinley converteuse, des-
de estalactitas no interior da tenda, ata o ata o campo 2 xa que está plagado de fen- vales xeados e enormes montañas”, repois do Aconcagua, no segundo cumio
martes 24. Esa xornada segundo explidas ocultas na súa maior parte. Hai que ir latan e lembran que “desde Talkeetna, acadado dentro do proxecto 7 Summits.
caban: “subimos a portear ao campo 4 a con moito coidado e vixiantes para non onde tomamos unha pequena avioneta, Coa inxección de moral que supón su-
5250 m. pola gran pendente Head Wall levar sustos”. Logo está o Head Wall, un sobrevoamos parte desta cordilleira e é perar o reto do McKinley, López e Gon-
e logo unha arista moi exposta ao vento, muro de 250 m. a aproximadamente, 55º realmente impresionante a transición zález amósanse ilusionados coa posibili-
pero pasamos sen problemas. Hai moi- con xeo azul, aínda que hai unha liña de desde as extensas chairas de Alaska para dade de continuar adiante co reto aínda
Esquema detallado do ascenso ao McKinley
to vento e temos que levantar paredes corda fixa que facilita un pouco o seu as- ir gañando altura pouco a pouco e trans- que sinalan que “habería que preguntar-
foi 100% propio. “Como sempre neste cións non foron especialmente benevo- de xeo diante da tenda. Este frío pásacenso. Os montañeiros sinalan o Denali formándose en paisaxe verde, con ríos en se antes se hai financiamento para poder
deporte, o financiamento” recoñece Rolentes, Roberto e Abel foron quen de nos factura. Non sentiamos a punta dos Pass como un dos puntos máis críticos glaciares extensos e montañas xeadas…. realizar outro deses míticos cumios. Este
berto “é un reto tan difícil como a propia completar o seu reto nun tempo practi- dedos que empezan a agretarse do frío. con mal tempo, “unha travesía en dia- todo un deserto branco”.
ano creo que non será posible aínda que
expedición ou máis. Por moitas portas ás
que chames, semella que os timbres non
camente récord. Tras saír de Vigo rumbo
a Madrid e tomar na capital de España un
Paisaxes espectaculares. Nunca miramos
nada parecido”.
gonal con moita inclinación sobre a que
ademais acostuma a haber placas de xeo o
Campo 2 con vista do Foraker
ganas non faltan”, din.
funcionan”. En canto á compatibilidade voo rumbo a Frankfurt, os montañeiros
que dificulta máis a ascensión. Ademais
deste reto co traballo e as relacións per- galegos viaxaron a Alaska, concretamen- Tras baixar e volver a subir ao campo 4 o vento neste paso é moi determinante,
soais, ambos apelan ao sacrificio que sute a Anchorage onde puideron proverse o xoves 26, Roberto e Abel acordan tras xa que sopra a velocidades elevadas, propón
gastar vacacións do ano ou restarlle do material necesario, como comida ou confirmar nas previsións meteorolóxicas vocando moitos accidentes”. Por se non
tempo á familia ou á parella.
gas. Despois dunha parada en Talkeetna, unha ventá de bo tempo, atacar o cumio. fose bastante, a arista cimera está moi es-
onde pagaron o permiso de ascensión e A pesares de levar só nove días de aclipida cunha forte caída por un lado e un
Roberto e Abel aseguran ser conscientes intercambiaron impresións cos Rangers matación, os montañeiros galegos saíron abismo de máis de 2000 m. polo outro.
de que “esta montaña presentaba unha encargados de velar pola súa seguridade o venres 27 ás 05.00 horas e chegaron Un escenario de pesadelo onde os ventos
dureza extra máis alá do que coñecia- e cunha expedición rusa que acababa de os primeiros ao cumio. “É impresio- poden arrincar perfectamente unha permos,
debido á combinación da altura e chegar do cumio do McKinley, na mañá nante esta montaña e moi dura, a máis soa na ruta de ascenso.
a latitude, ademais do frío extremo e dos do día 18 Abel e Roberto tomaron unha dura que fixemos ata o de agora. Gra-
fortes ventos que son causa de moitos ac- avioneta que os deixou co seu equipo, zas a todos polo apoio. Cumio McKin- Beleza en estado puro
cidentes e conxelacións”.
cargado nun pesado trineo, do que tiley 6194m 63-04.151’, 151-00.396’ vi27 Para estes dous montañeiros que tiveveron
que tirar de campo en campo, no 13h00”, relataban Roberto e Abel na súa ron un inicio na montaña ben distinto
Dúas semanas cheas de emocións glaciar Kailtina na base da montaña. crónica enviada vía satélite.
(mentres Abel empezou de pequeno
Afortunadamente e aínda que as condi-
cos seus pais, Roberto iniciouse máis
Mais fotos en
16
CumesTV
17

Amigos e compañeiros lembran a Chito Veiga, referente do montañismo galego
Home da montaña e
señor na montaña
Chito nos últimos tempos (2006)
“Para min e para todos os montañeiros
a súa figura quedaría resumida nestas
palabras: Home da montaña e señor
na montaña”. Quen así fala é Antonio
Fernández Pena, Cholo, compañeiro e
pupilo de Chito Veiga desde xaneiro de
1962, data a partir da que asegura “a miña
vida montañeira quedou profundamente
ligada e influída polas súas ideas deportivas,
humanas e culturais”.
Moitos son os montañeiros e montañeiras
galegos que recoñecen en Chito
Veiga unha referencia deportiva que foi
quen, como asegura José Manuel Pérez,
Recén estreado 2011, Constancio Veiga, Chito, falecía aos
79 anos de idade. Quen moitos consideran responsable
de facer do montañismo en Galicia un deporte moderno,
deixou tras de si un impresionante currículo no que figuran
ademais dos máis destacados macizos españois,
importantes cumios europeos, asiáticos, africanos, americanos
e tamén de Oceanía. O home que subiu ás máximas
alturas dos 315 concellos galegos e levou o nome
de Montañeiros Celtas por todo o mundo, sentou os alicerces
da Escola Galega de Alta Montaña e desenvolveu
un activo labor de divulgación dos seus coñecementos e
amor pola montaña e a súa contorna.
Texto: M.C.Echevarría - Fotos: Arquivo Antonio Veiga
Director Técnico da FGM e instrutor da
EGAM e da EEAM, de “ampliar os horizontes
do montañismo galego. El deu un
paso máis alá, saíu das nosas montañas e
achegouse ás dos Alpes ou África, nunha
época na que saír da Península era unha
grande aventura”. Espírito aventureiro
que ademais soubo transmitir e fusionar
cos seus coñecementos de natureza, historia,
arqueoloxía, etnografía ou fotografía.
O seu irmán, Antonio Veiga, apunta
que “soubo transmitir o seu inmenso
bagaxe cultural sobre a historia e a súa
experiencia en montaña. Xeografía, etnografía,
arqueoloxía e astronomía coas que
animaba as noites de campamento. Ademais
era un experto en cine de montaña”.
Nese labor de transmisión dos seus coñecementos
e paixón pola montaña, Fernando
Rey, presidente de Montañeiros
Celtas entre os anos 2007 e 2011, recoñece
ao artífice “dun xermolo do que
saíu unha gran xeración de montañeiros
e montañeiras galegos”. Homes e mulleres
que co tempo emularon os logros
acadados por Chito que lembra Adolfo
Puch, presidente da FGM, “organizou as
súas primeiras saídas ao estranxeiro cando
non había xente que fixera actividades
Chito, de novo, cunha ferida no nariz Marrocos (1992) No Himalaia (1982)
de montaña e aventura en macizos da
entidade dos Andes, montañas de Nova
Zelandia ou o Monte Kenya”. Non en
tan renomeados cumios, senón nas montañas
de Galicia, centrou Chito a súa colaboración
co boletín Cumes nun tempo
no que como lembra o que fora o seu director
na primeira etapa, Ricardo Echevarría,
“as colaboracións eran escasas, pero
Chito sempre participou dando sobrada
mostra do seu profundo coñecemento do
noso país. Foi un traballo polo que lle estaremos
sempre moi agradecidos”.
Desde o Cepudo ao resto do mundo
Nacido en Vigo en 1931, Chito rexistrou
no seu diario de excursións a súa
primeira saída o 22 de xullo de 1945 co
seguinte percorrido e notas aclaratorias:
Coia - Camiño da Raposa - Torreiro
- Estación da Florida - Espedrigada -
Marrocos (1964)
Puente Romano - Pereiró - As Carneiras
- Valladares - Cepudo - Alba - Capilla
con el escudo de los Valladares - Restos
de murallas de la fortaleza - Iglesia de
Valladares - Regreso por el mismo recorrido.
“Nesa saída Chito foi acompañado
polo meu irmán Pepe e por min mesmo”,
sinalada Antonio Veiga que destaca
que “desde entón Chito rexistrou todas
e cada unha das excursións que realizou,
unha historia da súa vida na montaña incriblemente
detallada, con esquemas de
rutas, debuxos, fotografías…”. Antonio
lembra que tanto el como Chito se iniciaron
na montaña da man do seu irmán
maior Pepe, “un namorado da natureza,
co que comezamos a nosa andaina de
xeito continuado e intenso”.
En 1947 Chito ingresa xunto a Antonio
e Pepe na sección de montaña do Real
O trío de irmáns Veiga (1947)
Club Celta. O chamado “Trío Hermanos
Veiga” pronto destacou por fusionar
o concepto deportivo coa natureza,
a historia, a arqueoloxía e a etnografía.
“A súa participación na organización de
actividades foi continúa durante décadas”
sinala Fernando Rey, ex presidente
de Montañeiros Celtas, que lembra que
para Chito “o importante era o club e
non a persoa”, un club que ademais,
segundo Rey, “animou a diversificar en
canto a actividades introducindo outras
ao marxe do montañismo como a espeleoloxía
ou o mergullo”.
Máis de 4000 ascensións en Galicia,
incluídas as máximas alturas dos 315
concellos que a compoñen; cumios nos
principais macizos españois (Pirineos,
Gredos, Picos de Europa, Serra Nevada),
europeos (Alpes suízos, austríacos, iu-
18 19

Antonio e Chito no Faro de Avión (1951)
goslavos, macizos de Laponia e Noruega),
asiáticos (cordilleiras de Tauro e Líbano,
Himalaya), africanos (cordilleiras
do Rif e Gran Atlas, Kilimanjaro), americanos
(Andes peruanos, macizo costeiro
de EEUU ou Groenlandia) e de Oceanía
(Macizo de Tongariro); exploración de
grutas en España, Portugal, Marrocos
ou Líbano e travesías polos desertos de
África, enchen o currículo deportivo de
Chito Veiga.
“Nunha etapa na que practicamente
ninguén se aventuraba a facer expedicións
fóra do territorio español”, sinalada
Adolfo Puch, presidente da FGM,
“Chito visitou os cinco continentes ao
tempo que co seu labor divulgativo sementou
nas novas xeracións a inquietude
de coñecer mundo pisando os cumios
máis importantes do planeta”. Nesta dobre
vertente incide tamén José Manuel
Pérez, Director Técnico da FGM, para
quen Chito foi “un claro exemplo do
que é un montañeiro. Sempre existe un
impulso persoal que tira de nós para facer
actividades do noso interese e dedicar
unha parte do noso tempo a impulsar o
montañismo e iso foi o que Chito fixo a
través da EGAM ou con actividades de
divulgación”. Entre elas Fernando Rey
destaca a Operación Benjamín, destinada
a introducir no mundo da montaña aos
cativos, e na que Chito participou ao longo
de 40 anos. Pero para o ex presidente
de Montañeiros Celtas, a principal achega
de Chito Veiga ao deporte galego foi a
de ser quen de “dar o paso e incorporar
progresivamente os medios técnicos para
facer do montañismo un deporte, contando
para iso coa colaboración doutros
pioneiros e copiando do que se facía máis
alá das nosas fronteiras”.
Entrega e xenerosidade
Tan innegables como os seus logros deportivos
son, no caso de Chito Veiga, os
seus valores humanos. “Entrega incondicional
aos demais, xenerosidade sen
condicións e amizade sen fisuras” son
segundo Antonio Fernández Pena, Cholo,
trazos da súa personalidade que fan
“que perviva para sempre, non só nos
corazóns de todos os que o coñecemos,
senón tamén como símbolo, exemplo
deportivo e de amor pola montaña”.
Para José Manuel Pérez a característica
principal de Chito era “o seu respecto
polas persoas. Tiña unha paciencia e capacidade
de comprensión da diferenza
que existe entre as persoas a admirar”.
Valores aos que engade tamén o instrutor
da EGAM e da EEAM “a súa capacidade
de estar a gusto na montaña sen importar
onde ou o tipo de montaña”.
Fernando Rey refírese a quen en vida recibiu
a Medalla de Ouro de Montañeiros
Celtas, club do que foi ademais Socio
Distinguido, como unha persoa “entregada
e xenerosa, ademais de entrañable
e gran contador de historias”. Unha faceta
que tamén destaca Adolfo Puch que
lembra que Chito foi o primeiro presidente
da FGM entre 1963 e 1970 e á que
engade o seu fondo amor pola montaña
en todas as súas facetas “deportiva, social,
cultural. Disfrutaba dunha vía de escalada,
unha charla cun vello dunha aldea
ou sacando unha foto e unha mámoa en
Galicia, unha edelweis nos Alpes ou Pirineos
ou retratando a un rebeco nos Picos
de Europa. Ímolo botar moito en falta”.
Na cova do Rei Centolo (1954)
· ACTIVIDADES ·
Actividades
Entre os meses de febreiro e xuño celebráronse máis dunha vintena de actividades organizadas
pola FGM e os clubs que podes consultar na web da Federación (www.fgmontanismo.com).
Delas destacamos as seguintes:
1º proba da Copa Galega de Carreiras por Montaña.
Case un cento de participantes, entre eles o septuaxenario montañeiro Ramón Blanco, tomaron
a saída o 28 de maio en Viveiro na 1ª proba da Copa Galega de Carreiras por Montaña.
Os clasificados na primeira das tres probas das que se compón a Copa Galego foron:
Categoría absoluta:
1º Emilio Martínez Anta, Sociedad de Montaña Ártabros. 3:58:30
2º Juan Carlos Rodríguez Queijas, Clube de Montaña Pico do Castro. 4:05:12
3º José Antonio Santalla Canedo, Clube de Montaña Red 1 Ourense. 4:07:57
Categoría veteranos:
1º Emilio Martínez Anta, Sociedad de Montaña Ártabros. 3:58:30
2º Jorge Diz Carrera, Sección de Montaña do Club C.A.R Marisqueiro. 4:10:51
3º Eleuteiro Manuel Couceiro Eiris, Sociedad de Montaña Ártabros. 4:16:18
o que xa
pasou
VI Campionato Galego de Escalada de Base
Organizado polo Club Montañeiros Celtas e a FGM o 4 de xuño no Pavillón de As Travesas en Vigo, na 6ª edición do Campionato
Galego de Escalada Base participaron 26 escaladores e escaladoras de entre 4 e 15 anos.
Posto Nome Idade Clube 1ª vía 2ª vía Final
1º Alejandro de Frutos Martínez 15 Xistra 125 120 140
2º Rodrigo Alejano García 14 Celtas 125 120 115
3º Alejandro Cartelle Romeu 13 Club Ferrol 125 120 95
4º Uxía García Torres 12 Celtas 125 120 70
5º Felipe de Frutos Martínez 12 Xistra 125 120 70
6º Antón García Iglesias 14 Celtas 125 120 65
7º Javier Alejano García 11 Celtas 125 85
8º Bruno Casal González 11 Celtas 125 80
9º Sara Expósito Pérez 11 Trevinca 125 55
10º Diego Alonso Martínez 11 Trevinca 45
20 21

o que xa
pasou
1ª e 2ª probas da Copa Galega de Escalada en Bloque
Celebradas dúas probas da Copa Galega de Escalada en Bloque en Ourense e A Coruña a clasificación xeral
é a seguinte:
Categoría feminina:
1º Josefina Maestu Almeida (Sdad.de Montaña Ártabros) (145 puntos)
2º Dolores Domínguez Iglesias (Club de Montaña Serra do Suido) (100 puntos)
2º Rosa González López (Sdad. de Montaña Ártabros) (100 puntos)
4º Katya Sanz Ochoa (Club de Montaña Serra do Suido) (80 puntos)
5º Mari Flor Fernández Alvarez (Clube de Montaña O´Veral) (65 puntos)
6º Teresa Fernández Vázquez (Agrupación Escaladores Ourensáns) (55 puntos)
6º Mari Carmen Fernández Alvarez (Club de Montaña Serra do Suido) (55 puntos)
8º Chiara Lazzaretto (Agrupación Escaladores Ourensáns) (51 puntos)
9º Raquel Paradela Maciá (Agrupación Escaladores Ourensáns) (47 puntos)
9º Alba Núñez Martínez (Agrupación Escaladores Ourensáns) (47 puntos)
Categoría masculina:
1º Marco González Gerpe (Sdad. de Montaña Ártabros) (145 puntos)
2º Alejandro López Sánchez (Sdad. de Montaña Ártabros) (123 puntos)
3º Xurxo Brea Martínez (Agrupación Escaladores Ourensáns) (120 puntos)
4º José Yera Fachal (Sdad. de Montaña Ártabros) (106 puntos)
5º Carlos Marqués Carballo (Club de Montaña O´Veral) (100 puntos)
5º Miguel Feijóo Fernández (Agrupación Escaladores Ourensáns) (100 puntos)
7º Pablo González Castro (Club Peña Trevinca Montañeiros Galicia) (94 puntos)
8º Miguel Alonso Pérez (Club Montañeiros Celtas) (54 puntos)
9º Ignacio López López (Sdad. de Montaña Ártabros) (47 puntos)
10º Antonio Castiñeira Redondo (Club de Montaña O´Veral) (43 puntos)
2-3 xullo
curso descenso de
barrancos
FGM-EGAM
16-23 agosto
Campamento Anual da
Federación Española
de Deportes de Montaña
y Escalada
Pirineo Catalán
(Valle de Boi)
FEDME
2 outubro
3ª Proba da
Copa Galega
de Carreiras
por Montaña
palmarés
9-10 xullo
XVII descenso de
barrancos
FGM-C.M. Xistra
3 setembro
IX Andaina Popular
Concello de Ribeira
- Copa 50km -
FGM-As Miñoteiras
15-16 outubro
Curso de Escalada
artificial
FGM-EGAM
Fernando Arca, membro da Selección Galega de Carreiras por Montaña da
Federación Galega de Montañismo, conseguiu o posto 11º na Carreira de Zegama,
un posto moi destacado dentro dunha das probas máis importantes e
recoñecidas a nivel estatal e internacional.
Sara Aicart Ortiz obtivo o 3º posto na clasificación final da Copa de Escalada
da FEDME na categoría feminina.
Tino Lois obtivo o 4º posto na clasificación final da Copa de Escalada de
Dificultade da FEDME.
22-23 outubro
Curso de Orientación
con GPS
FGM-EGAM
o que está
por vir
4 setembro
2ª Proba da Copa
Galega de Carreiras
por Montaña + Copa
de España de Carreiras
por Montaña-
FEDME
11 setembro
XXIII Marcha Galega
de Montañeiros
Veteranos
FGM- C.P. Trevinca
M.G.
29 outubro
3ª Proba Copa
Galega de Escalada
en Bloque
22 23

· PROTAGONISTAS ·
O septuaxenario Ramón Blanco participou na 10 proba
da Copa Galega de Carreiras por Montaña
Ramón
Blanco
Texto: M.C.Echevarría - Fotos: Ramón Blanco
Chegado expresamente de Venuezuela, onde vive
desde a década dos setenta, o montañeiro Ramón
Blanco, participou o pasado 29 de maio no seu
Viveiro natal na primeira das probas que conforman
o calendario da Copa Galega de Carreiras por
Montaña. Cumpridos os 78 anos, Blanco que se
iniciou nesta disciplina hai pouco máis dun lustro,
completou os 43 quilómetros en pouco máis de
seis horas, confirmando o seu excepcional estado
de forma que xa en 1993 o convertera, con 60 anos,
no montañeiro de maior idade do mundo en subir
ao Everest. Quen foi quen de ascender aos cumios
máis elevados de todos os continentes, relata para
Cumes algunhas das experiencias máis salientables
de, como el mesmo a define, “unha vida vivida
desordenadamente e disfrutada intensamente”.
“Se sobes a vas armar. Se sobes a vas armar”.
Esta foi a frase que en 1993 un integrante
dunha expedición española espetoulle
a Ramón Blanco no campo base
do Everest antes de que o montañeiro lucense
iniciase a ascensión ao cumio máis
alto da terra. Blanco que asegura que uns
anos antes nunca pensara en ir ao Himalaya,
subiu e “armeina”, di. A razón?
Ramón Blanco tiña naquel momento 60
anos e foi precisamente a súa condición
de sexaxenario a que o converteu durante
cinco anos no montañeiro de máis idade
en coroar o teito do mundo.
Antes do Everest, este deportista que
desde o seu Viveiro natal marchara con
17 anos a Cuba, para recalar logo en
México e finalmente en Venezuela, onde
vive na actualidade, xa atesouraba un
destacado currículo que tivo o seu inicio
en México, no volcán Popocatepetl
de algo máis de 5000 metros de altura.
“Subín por casualidade cuns amigos que
me animaron e sentinme xenial”, lembra
Blanco que tiña entón 32 anos e xa
non parou de acadar cumios, entre eles
os máis elevados de todos os continentes:
Aconcagua, McKinley, Elbrus, Vinson,
Kilimanjaro…. Un fito reservado a moi
poucas persoas pero ao que o montañeiro
lucense lle quita importancia asegurando
que “eu vou á montaña por amor á montaña,
non por bater récords. O que me
importa é a experiencia, as paisaxes, estar
coa xente”. Unha filosofía que recoñece
que non prolifera na actualidade. “Agora
hai moito egoísmo nas expedicións,
24 25
Blanco no Ayantepuy en Venezuela

moito individualismo e interese por ser
o primeiro”, sinala Blanco que eloxia o
papel de dominio acadado por España no
panorama internacional do montañismo.
Da alta montaña ás carreiras cunha
xenética privilexiada
A primeira proba da Copa Galega de
Carreiras por Montaña trouxo desde
Venezuela ao seu Viveiro natal a Ramón
Blanco a finais do mes de maio. Tras
verse obrigado por razóns económicas a
aparcar temporalmente a súa actividade
como montañeiro, Blanco afeccionouse
en Caracas a participar en carreiras non
só en cidade senón tamén na montaña.
“En Caracas participo en maratóns e carreiras
e aínda que boto en falta a montaña
tamén me gusta o que fago, independentemente
da miña idade, así que
cando souben polo meu curmán que
se ía celebrar unha carreira en Viveiro,
por cuxos montes eu andaba ás carreiras
Durante a súa participación na carreira de Viveiro
cando era neno, tiven claro que quería
participar”. Dito e feito. Ramón voou
deste Venezuela a Galicia e o 29 de maio
tomou a saída nunha proba que define
como “moi forte” e que foi quen de
completar en pouco máis de seis horas
a pesares dalgúns problemas estomacais
que sufriu ao final.
Tres ou catro días á semana, Blanco,
sae a correr ás catro da mañá polas inmediacións
da súa vivenda en Caracas
por onde fai seis, 15 ou 21 quilómetros.
Unha preparación que completa os domingos
cun adestramento nun Parque
Nacional próximo á capital venezolana e
onde os desniveis son bastante acusados.
Este, que a alguén lle pode parecer un
ritmo frenético e máis para un home de
78 anos, o montañeiro lucense asúmeo
con naturalidade apelando a súa xenética,
confirmado ademais que “como normal
e é algo que non me preocupa”.
Despois de décadas de pagar custosas expedicións
contando como única fonte de
financiamento o seu propio soldo como
construtor de instrumentos musicais de
corda, Blanco veuse obrigado nos últimos
anos a aparcar a súa actividade como
montañeiro que retomaría de inmediato
se dispuxese dos cartos precisos para
enfrontar unha expedición “incluso ao
Everest”, bromea, “aínda que preferiría
ir a outra montaña que non coñeza”.
A vida empeza “ahorita”, di un gran
lector
Só hai unha paixón que Blanco comparta
coa montaña: a lectura. “Son un fanático
lector. Leo todo e teño unha biblioteca
moi ampla. A cultura é vital”, sentencia
o montañeiro que sitúa á literatura na
orixe da experiencia vital que primeiro o
levaría a Cuba e posteriormente a México
e Venezuela. “Eu estudei Comercio,
pero non me gustaba. A través da lectura
puiden descubrir outros mundos, outras
vidas e decidín marchar a Cuba onde
un tío meu tiña un almacén de instrumentos
musicais”, lembra quen non foi
un emigrante galego típico como moitos
dos seus coetáneos.
Asegura que a súa é unha vida “vivida
desordenadamente e disfrutada intensamente”
e onde moitas persoas da súa idade
ven un muro infranqueable, Blanco
sentencia que “fago o que me gusta con
independencia dos anos”. Unha filosofía
que pretende trasladar nos seus relatorios
nos que exhorta a aquelas persoas ás
que lle gustaría facer cousas diferentes a
que empecen xa, porque segundo Blanco
“a vida empeza ahorita” ou como tamén
di “vive el momento que lo demás es
cuento”.
O club coruñés acadou 298 federados, 75 máis
que Peña Trevinca que foi o segundo
Ártabros reconfirma
en 2010 o seu
liderado en Galicia en
número de licenzas
No global do país rexistráronse un total de 2012
afiliacións das que máis de 500 corresponden á
cidade de Vigo
Texto: M.C.Echevarría - Gráficos: Jesús Nieto
Con 792 licenzas, a provincia de A Coruña
situouse no ano 2010 á cabeza de
Galicia en número de federados e federadas
que no global do país acadou
os 2012. Con preto de 300 afiliados o
club Ártabros da cidade herculina confirmouse
como o primeiro de Galicia,
seguido con algo máis de 200 socios e
socias polo vigués Club Peña Trevinca, o
primeiro da provincia de Pontevedra que
sumou o pasado ano un total de 670 federados
e federadas. Fronte aos 11 clubs
que existen en cadansúa provincia anteriormente
mencionadas, a de Ourense
suma seis que agrupan 347 federados e
federadas. A provincia de Lugo, cun total
de seis clubs, acadou 192 afiliados.
O club coruñés Ártabros e os vigueses
Club Peña Trevinca e Club Montañeros
Celtas, situáronse no máis alto do podio
das licenzas expedidas ao longo do ano
2010 polas 33 agrupacións de montaña
de Galicia que sumaron un total de 2012
afiliacións. A Sociedad de Montaña Ártabros
da cidade de A Coruña acadou o
primeiro posto na relación de licenzas
do pasado ano cun total de 298, 75 máis
que o vigués Club Peña Trevinca –Montañeros
de Galicia que foi o segundo con
223 licenzas. O Club Montañeros Celtas,
tamén da cidade olívica, confirmouse
como o terceiro de Galicia en número de
licenzas cun total de 146.
Os case 300 socios e socias de Ártabros,
xunto cos 138 da S.M. Clube Deportivo
Fontiñas de Santiago, os 94 do Club de
Montaña O Carroucho de O Burgo e os
63 do Club Montaña Ferrol, sitúanse á
cabeza da provincia de A Coruña na que
os seus 11 clubs suman un total de 792
afiliados o 39,36% de Galicia.
26 Subindo á Pirámide de Carstensz, teito de Oceanía
27

Pola súa banda a provincia de Pontevedra
acumula o 33,84% das licenzas do ano
2010, 681, cos clubs Peña Trevinca (223
licenzas), Club Montañeros Celtas(146),
Club Montañeros de Pontevedra(82) e o
Club de Escalada Azimut de Vigo, á cabeza
da relación de 10 clubs existentes na
provincia.
No caso de Ourense o número de licenzas
dos seus seis clubs acadou as 347,
28
un 17,24%, co Club Peña Trevinca de
O Barco á cabeza con 133 e seguido co
Club Alpino Ourensán co 116, o Clube
de Montaña Ribeira Sacra de Parada do
Sil con 41 e o Club de Montañismo Fonte
de Trave de A Rúa con 22.
Pecha a relación de afiliacións a provincia
de Lugo co 9,54% de licenzas de Galicia,
192, e na que o Club de Montaña o Veral
foi o primeiro con 78 afiliacións, segui-
do do Grupo de Montaña Pena Tallada
de Ribadeo con 51, o Club de Montaña
Mustallar da cidade das murallas con 25
e a Asociación Deportiva Pasada das Cabras
de Burela con 16.
O segredo de Ártabros
Sobre o liderado do club que preside no
número de licenzas da FGM o pasado
ano, Fernando Cancelo, lembra que “aos
nosos asociados sempre lles recomendamos
a importancia de tramitar a licenza
a principios de ano, así como todas as
súas vantaxes. Ademais para participar
na maioría das nosas actividades é unha
obriga ter a licenza”.
Dos case 300 socios e socias de Ártabros,
259 son adultos, catro mozos e 35 infantís,
un colectivo este último sobre o que
Cancelo destaca a súa actividade e “o importante
esforzo que o club fai subven-
cionándolles a licenza”. O presidente do club coruñés
que non agacha a súa satisfacción polo liderado acadado
por Ártabros incide no efecto que neste feito está a ter
“o boom que nestes últimos anos se ten producido con
dous deportes de natureza como o boulder ou os trails”,
así como a oferta do club en especial “ os percorridos
tanto dun día como de fin de semana que fan que moita
xente se achegue ao club para asociarse e federarse”.
A cidade de Vigo e os homes á cabeza dos federados
en Galicia
Cun total de 545 licenzas a cidade de Vigo sitúase á cabeza
de Galicia, seguida de A Coruña con 459, O Barco
con 148, Santiago con 138 e Ourense con 136. No ranking
das dez primeiras cidades en número de licenzas no
ano 2010 a capital lucense rexistrou 103, Pontevedra 82,
Ferrol 63, Oleiros 55 e Ribadeo 51.
Da análise dos datos de afiliación rexistrados nos clubs
galegos ao longo do ano 2010, conclúese que son os homes
adultos os que maior número de licenzas acumulan
cun total de 451 na provincia de A Coruña; 343 en Pontevedra;
218 en Ourense e 133 en Lugo. A continuación
sitúanse as mulleres adultas cun total de 287 licenzas en
A Coruña; 191 en Pontevedra; 107 en Ourense e 53 en
Lugo.
As afiliacións infantís son as que ocupan o segundo lugar
en Galicia, sendo a de Pontevedra a provincia que
máis número acumula cun total de 57 masculinas e 67
femininas. En A Coruña o número de afiliacións de nenos
e nenas acada o mesmo número: 23. Na provincia de
Ourense rexistráronse 10 licenzas infantís masculinas e
sete femininas, mentres que en Lugo federáronse dous
nenos e catro nenas.
A mocidade é o grupo de idade que rexistra un menor
número e licenzas. Neste caso tamén a provincia de Pontevedra
se sitúa á cabeza de Galicia con 12 afiliados, oito
homes e catro mulleres. Na provincia de A Coruña federáronse
cinco mozos e 3 mozas e na de Ourense catros
mozos e unha moza. Na provincia de Lugo non se rexistraron
altas de mozos e mozas.
Por que federarse?
1.- Pertencer á Federación Galega de Montañismo e á Federación
Española de Deportes de Montaña y Escalada
permite beneficiarse de servizos e actividades organizadas.
2.- A licenza federativa, ademais de idenficarte como practicante
dun deporte, dá acceso a unha serie de vantaxes. A
fundamental é que conleva un seguro que cubre os riscos
normais da práctica dos deportes de montaña. Tamén te
facilitará un acceso a prezos preferentes nas túas pernoctas.
Grazas a túa licenza da FGM podes acceder cun desconto
dun 70% á rede de refuxios e albergues federativos
ubicados en serras tan importantes como Trevinca, Caurel,
Xurés ou Peña Ubiña.
3.- A túa licenza permitirache acceder a todas as competicións
federativas organizadas en colaboración cos clubs
como a Copa Galega de Escalada en Bloque, a Copa Galega
de Carreiras o I Campionato de Esquí de Montaña ou o
Campionato de Escalada Base de promoción infantil que
desde hai anos se realiza en Vigo e pasará a ser Copa Galega
de Escalada Base con competicións en A Coruña e Vigo.
4.- Así mesmo terás descontos en tendas de deportes de
montaña como Terra ou Nortrek; fisioterapeutas; despachos
de avogados e incluso en tendas de complementos
para muller, con descontos que oscilan en o 10% e o 25%
segundo os casos.
5.- Ter a tarxeta federativa permíteche inscribite aos cursos
de formación ofertados pola FGM a través da EGAM,
e deste xeito progresar na formación técnica e deportiva
dende os niveis de iniciación ao perfeccionamento deportivo.
6.- Debes ser consciente de que federarte contribúe a mellorar
a tecnificación deportiva dos e das deportistas. A túa
achega axuda a que melloren todos os servizos ofertados
e a que o deporte de montaña sexa cada día máis grande.

· ESCALADA ·
Vista do sector Bágoa Negra
O sector de escalada Bágoa Negra atópase
no Canon do Sil, nas proximidades da
Presa de Santo Estevo.
O punto exacto atópase da seguinte maneira:
se vimos dende Os Peares, debemos
tomar dirección ao interior do
canón coma se foramos aos sectores de
escalada que aparecen na guía de escalada
Galicia Vertical, continuando canón
cara dentro unha distancia aproximada
de 4,4Km, ata que atopemos unhas vivendas
e unha ponte. Nese momento
continuaremos a carreteira, sen cruzar a
ponte unha distancia de 350-400m onde
hai un aparcamento.
O camiño de baixada ao sector arranca
no lado esquerdo da carreteira, 30m mais
adiante do aparcamento ao lado dun antigo
poste de madeira da luz (é importante
esta referencia xa que coa abundante
vexetación primaveral en ocasións
é difícil decatarse da baixada ó mesmo,
hai un fito con pedras), dende onde po-
deremos observar unha vivenda de cor
amarela a unha distancia aproximada de
100m. Tras baixar a pendente chegaremos
a unha estrutura de formigón onde
poderemos ver o sector á man dereita.
O acceso o sector pode resultar complicado
para xente que non estea excesivamente
acostumada a camiñar polo monte
pero nada complicado para calquera de
nós os escaladores/as. Antigamente accedíase
por unas cordas colocadas, pero
agora ao chegar á primeira das mesmas
abriuse un camiño á dereita que facilita
o acceso.
Se accedemos ao canón dende a entrada
superior do canón, debemos estar atentos
o desvío que indica a presa de Santo
Estevo, e a 100 m de dito cruce atoparemos
a casa amarela e a outros 100
metros será o punto onde aparcaremos
o vehículo.
Sector de
Escalada
Deportiva
Bágoa Negra.
Características
Texto e fotos: Miguel Feijóo, vogal de Escalada e
delegado na provincia de Ourense da FGM
Características do sector:
Nº actual de vías: 10
Altura das vías: 15-20 metros.
Orientación: Norte.
Tipo de roca: granito moi compacto
de excelente calidade, formando
en ocasións xeodas cristalizadas
de cuarzo.
Tipo de escalada: predomina
principalmente a placa despromada,
a pesar de que varias das vías transcorran
na súa totalidade por un desprome
bastante pronunciado.
Nome Grao Exp. Comentario
1 Da Derga 6b 7 Placa que tumba lixeiramente, con pasos
técnicos.
2 Emigrante Fracasado 7a+ 8 Placa que tumba lixeiramente e diedro
técnico final.
3 O fogar dos benditos 7c 8 Placa que tumba lixeiramente e placa
lixeiramente inclinada con sección de
regretas esixente.
4 Aprendiz de Faquir 8a+ 7 Placa lixeiramente despromada de canto
pequeno.
5 Fenda Sacrílega 6b 7 Fenda de bo canto
6 Bagoa Negra 7b+ 8 Vía atlética e técnica, depromada con
seccións intensas.
7 Carlota ¿8c/8c+? 8 Desprome con canto medio.
8 Doña Godina 7b+ 7 Placa vertical e por seccións despromada,
con sección final intensa.
8a Doña Buxato 7b+ 8 Facelos 5 primeiros seguros de Doña
Gomina e enlazar coas 3 últimas delan
Buxato
Nome Grao Exp. Comentario
1 Da Derga 6b 7 Placa que tumba lixeiramente, con pasos
técnicos.
2 Emigrante Fracasado 7a+ 8 Placa que tumba lixeiramente e diedro
técnico final.
3 O fogar dos benditos 7c 8 Placa que tumba lixeiramente e placa
lixeiramente inclinada con sección de
regretas esixente.
4 Aprendiz de Faquir 8a+ 7 Placa lixeiramente despromada de canto
pequeno.
5 Fenda Sacrílega 6b 7 Fenda de bo canto
6 Bagoa Negra 7b+ 8 Vía atlética e técnica, depromada con
seccións intensas.
7 Carlota ¿8c/8c+? 8 Desprome con canto medio.
8 Doña Godina 7b+ 7 Placa vertical e por seccións despromada,
Nome Grao Exp.
con sección final intensa.
Comentario
8a
1
Doña Buxato
Da Derga
7b+
6b
8
7
Facelos 5 primeiros seguros de Doña
Placa que tumba lixeiramente, con pasos
Gomina e enlazar coas 3 últimas delan
técnicos.
Buxato
2
9
Emigrante Fracasado
Clan Buxato
7a+
7a+/7b
8
9
Placa que tumba lixeiramente e diedro
Placa vertical atlética con sección final de
técnico final.
resistencia pola arista da parede.
3
9a
O fogar dos benditos
Clan Godina
7c
7b+/c
8
9
Placa que tumba lixeiramente e placa
Facelos 5 primeiros seguros de Clan Buxato
lixeiramente inclinada con sección de
e finalizar cos 4 últimos seguros de Clan
regretas esixente.
Buxato
4
10
Aprendiz de Faquir
Clan Xeoda
8a+
6b+
7
9
Placa lixeiramente despromada de canto
Facelos 6 primeiros seguros de Clan Buxato
pequeno.
e saír por la placa tumbada da esquerda.
5
11
Fenda Sacrílega 6b 7 Fenda de bo canto
Vía sen equipar.
6
12
Bagoa Negra
Noso amigo o
Pauferro
7b+
6a
8 Vía atlética e técnica, depromada con
Vía rematada que se equipará en breve.
seccións intensas.
Limparase para que poida disfrutala todo o
7 Carlota ¿8c/8c+? 8 Desprome
mundo
con canto medio.
8
13
Doña
A Guerra
Godina
do Fin do
Mundo
7b+
8a
7 Placa
Variante
vertical
con entidade
e por seccións
propia,
despromada,
brutal de
con
calidade.
sección
Difícil
final
de
intensa.
encadear
30 31
8a Doña Buxato 7b+ 8 Facelos 5 primeiros seguros de Doña
Gomina e enlazar coas 3 últimas delan

Bágoa Negra. Extensión.
Este sector ten orientación Este polo que dálle o sol pola mañá,
sombra a partir das 14 aproximadamente.
Nos meses de outubro móllanse a maioría das vías que volven
Nº Nome Exp. Grao Comentario
1 La ciudad de las ideas 5 7b+/c Fisura e sección de regretas
2 La casa del terror 5 7c? Resistencia sobre canto bo paso bloque
3 Mr. Danger 4 ¿8? Resistencia sobre canto pequeno
4 Buenas Compañías 4 7a Resistencia sobre canto bo
a quedar practicables en abril- maio novamente. É posible a
principio de tempada sexa necesario cortar algunha silva que
pode nacer nalgunha das vías.
5 La otra realidad 6 7b Vía de seccións con paso intermedio
6 Los Castrati 6 6b Paso raro de entrada e aguantar
Nº Nome Exp. Grao Comentario
6 Los Castrati 6 6b Paso raro de entrada e aguantar
7 Protobolt 6 V+ Vía continua
8 Roque 6 V Vía continua
9 Tebra 5 V+ Dificultade progresiva
10 Maneras de vivir 6 ¿7? Sección dura, engana
Nota:
A escalada é un deporte potencialmente perigoso. A lectura e comprensión
desta reseña non capacita por si mesma para a súa práctica. Os
autores se eximen da responsabilidade en calquera das accións que se
desprendan desta reseña e en concreto de calquera acción de escalada.
Así mesmo declaran nulos os datos sobre aperturistas para o seu uso en
calquera proceso xudicial de faltas ou penal.
A propiedade destes croquis é da Federación Galega de Montañismo,
para poder reproducilos nalgunha paxina web allea a mesma deberá
solicitar permiso a mesma.
32 33

A FGM dispón de instalacións propias en Xurés, Courel, Trevinca e Peña Ubiña
As contornas do Xurés, O Courel, Trevinca
e Peña Ubiña, acollen os catro refuxios
propiedade da Federación Galega
de Montañismo que foi quen en tan só
dúas décadas de por en pé esta rede de
infraestruturas ao servizo dos seus federados
e federadas, así como de calquera
outra persoa á que lle guste gozar da
natureza, sempre que vai acompañado
de persoas que dispoñan da pertinente
licenza da FGM.
Refuxios, un
complemento
imprescindible nas
actividades de montaña
Situados nalgúns dos espazos naturais máis salientables da xeografía galega,
os catro refuxios construídos pola Federación Galega de Montañismo nas últimas
dúas décadas, ofrecen aos seus federados e federadas espazos perfectamente
acondicionados para albergar e servir de apoio as súas actividades. Con
preto de 200 prazas para durmir en liteiras corridas, espazos para cociñar,
calefacción, cheminea e sanitarios con ducha, os refuxios de A Ponte, A Seara,
Albite e Torrebarrio abren as súas portas por un prezo simbólico a todos e
todas as federadas que queiran gozar das súas instalacións. Neste número
de Cumes botaremos unha ollada de conxunto aos refuxios que en próximos
boletíns coñeceremos en detalle.
Texto: M.C.Echevarría - Fotos: Antón Vázquez e M.C.Echevarría
Desde o máis antigo, o de A Ponte, ubicado
na comarca ourensá de A Veiga e
nas proximidades de Peña Trevinca e
que foi inaugurado en 1992, ao de Torrebarrio,
construído no leonés val de San
Emiliano e que comezou a funcionar en
2010, nos catro refuxios da FGM poden
pernoctar un total de 160 persoas. Ademais
de liteiras corridas, os refuxios dispoñen
de espazos acondicionados para
cociñar, calefacción, servizos, duchas,
luz eléctrica e auga corrente. Dotacións
e servizos que se distribúen en distintos
espazos en cada un dos refuxios nos que
os e as usuarias deberán respectar as normas
de reserva e regras de uso, así como
abonar 2,50 euros para as persoas posuidoras
de licenza e os 8 correspondentes
ás non federadas que sempre deberán ir
acompañadas de persoas que dispoñan
da pertinente licenza.
Solicitudes e coidado das instalacións
Para facer uso das instalación de
calquera dos catro refuxios da
FGM as persoas interesadas deberán
solicitalas telefonicamente
á Federación (986 208 758) que
dará prioridade ás persoas federadas
sobre os e as acompañantes
que carezan de licenza.
A reserva resulta imprescindible
para coñecer a disponibilidade
de prazas e para que os gardas de
cada un dos refuxios dean acceso
aos mesmos entregando as correspondentes
chaves ás persoas
que realizaron a solicitude.
Unha vez no refuxio os e as solicitantes
poden estar sos ou acompañados
por outras persoas que
ao igual que eles acordaron usar
estas instalacións como complemento
ás súas actividades deportivas
de montaña favoritas. Pero
o goce destas infraestruturas depende
en boa parte do seu mantemento
e de aí a importancia de
respectalas e facer un uso racional
de elementos como a auga, a electricidade
ou a leña. Así mesmo,
os mobles como liteiras, mesas
e bancos, así como as duchas ou
sanitarios deben ser usados correctamente
evitando ocasionar
desperfectos.
Aloxamento e servizos nunha
contornas excepcionais
A unhas instalacións de calidade
destinadas a atender as necesidades
dos e das súas ocupantes, os
refuxios da FGM suman unha
Refuxio da Ponte na Veiga
Torrebarrio foi inaugurado
o pasado ano 2010
Vista do refuxio de A Seara
localización privilexiada nas contornas
dalgúns dos espazos naturais
máis destacados de Galicia e
da veciña provincia de León.
Así o refuxio A Ponte, situado na
aldea ourensá do mesmo nome
na comarca da Veiga, confírmase
como un excelente “centro de
operacións” para as persoas que
queiran dirixirse a Peña Trevinca,
Peña Negra, Picón, Moncalvo,
así como ás lagoas de Ocelo e da
Serpe e ao val do río Xares.
Pola súa banda, o refuxio de A
Seara, localizado na aldea do
mesmo nome na comarca lucense
de Quiroga, servirá de porta de
acceso a numerosas rutas entre
as que se atopan a da devesa da
Rogueira ou do Cervo, así como
aos cumios do Formigueiro, Pía
Paxaro ou Montouto.
Na aldea de Albite na ourensá comarca
da Limia, o refuxio Albite,
achega aos e ás súas ocupantes as
rutas de Fontefría, Salgueiro ou
Carrís, así como aos cumios do
Gralleiras, o Nervosa ou Quinxo.
Xa fóra dos límites de Galicia,
na veciña provincia de León e
máis concretamente no val de
San Emiliano, o refuxio de Torrebarrio,
convértese en lugar de
referencia para os e as practicantes
de deportes de montaña que
desexan centrar a súa actividade
no entorno a Peña Ubiña que
cos seus 2417 exerce de fronteira
natural entre a comunidade de
Castela e León e o Principado de
Asturias.
34 35

· MULLER E MONTAÑA
A única instrutora da EGAM inaugura a sección Muller e montaña
Katya Sanz
“Deberíase potenciar a actividade física desde a infancia”
No século XXI son moitas as mulleres, mozas e adultas, que practican deporte, o que
non evita que persistan prexuízos e estereotipos. Así mantéñense prohibicións que
impiden ás mulleres participar nalgunhas disciplinas deportivas, incluso nas Olimpíadas
como é o caso da loita grecorromana, o béisbol ou o boxeo. Así, nos derradeiros
Xogos celebrados en 2008 en Pekín, mentres o número de probas masculinas foi de
165 o de femininas acadou as 127. As diferenzas salariais entre homes e mulleres que
practican deporte profesional; o desigual trato que os medios de comunicación outorgan
ao deporte feminino ou prohibicións como a da Federación Española de Fútbol que
impide ás xogadoras obter licenzas profesionais, son outros exemplos que confirman
as discriminacións que enfrontan as mulleres deportistas.
Por outra banda, numerosos estudos confirman que as mulleres, tanto en España
como en Galicia, practican menos deporte que os varóns, tanto de xeito profesional
como amateur. E os deportes de montaña non son unha excepción. Aínda así son moitas
as mulleres que destacan no país na súa práctica deportiva, nalgúns casos polos
grandes logros acadados, pero en todos polo esforzo desenvolvido. Na sección Muller
e montaña nos achegarémos a esas mulleres que dedican á montaña unha parte
da súa vida. Este é o caso de Katya Sanz, unha das primeiras mulleres tituladas en
España como técnico de montañismo pola FEDME.. Aos seus 37 anos esta profesora
de Educación Física; técnica superior en Organización e Xestión de Recursos Naturais
e Paisaxísticos e instrutora da EGAM, desenvolve ademais un importante labor como
guía no Parque Nacional Marítimo Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia.
Texto: M.C.Echevarría - Fotos: Katya Sanz
¿Cómo y por qué razón te iniciaste en la
práctica de deportes de montaña?
Más bien “me iniciaron”. Realmente llevo toda la
vida realizando actividades en la naturaleza, con un
añito andaba en una mochila de fabricación “casera”
en la espalda de mis sufridos pero contentos papás.
Así, fue fácil ir pasando de dar paseos a hacer travesías,
después a llegar hasta las cumbres y luego a
escoger líneas diferentes para subir. Diversificar fue
el siguiente paso: escalada deportiva, de pared, artificial,
en hielo, barrancos, espeleo, esquí en pista,
fondo, travesía...
¿Qué es lo que más y lo que menos te gusta
de las actividades que tienen la montaña
como escenario?
Lo que más me gusta es que te permiten conocer
lugares y rincones alucinantes, que te ayudan
a darte cuenta de que a pesar de lo insignificantes
que somos también formamos parte del
paisaje. Me permiten desconectar y superarme
un poco cada día, enfrentarme a mis miedos y a
mis limitaciones y también a valorarme un poco
más. Compartirlas con tu familia y amigos, además,
te llena y te hace crecer y madurar como
persona. En fin...esta claro que es dónde mejor me
siento.
Lo que menos me gusta, en general, es la masificación
que se produce en ciertas zonas y en torno a algunas
actividades que se ponen de moda, con los impactos que
conllevan sobre el medio.
Tampoco me gusta la frivolidad con la que la gente hace
determinadas actividades sin saber el riesgo al que se exponen
o exponen a otros, muchas veces alentadas por los medios
o por intereses comerciales, que banalizan la actividad.
En cualquier caso tu vínculo con el medio natural queda claro si tenemos en
cuenta tu actividad profesional como guía de medio ambiente en el Parque
Nacional das Illas Atlánticas que también has contribuido a dar a conocer a
través de la Guía de visita del Parque Nacional marítimo terrestre das Illas Atlánticas de
Galiza de la que eres una de las autoras, ¿no?
Sí, es cierto. Pero para llegar hasta aquí he tenido que dar unas cuantas vueltas...pasé de ser
deportista y practicante de actividades de montaña a dedicarme profesionalmente como guía
36 Katya practicando boulder en Oia 37

de montaña. Quería que los clientes que
llevaba no solo se preocupasen de subir,
si no de cómo llegar, qué encontraban en
su camino y aprender a valorarlo y conservarlo.
Complementé mi formación y comencé
a buscar trabajo en algo que me permitiera
hacer deporte, estar en el monte y
transmitir a los demás no solo conocimientos
o experiencia, sino una actitud
hacia el medio natural, imprescindible
para su conservación. El resultado es
mi trabajo actual como guía en el Parque
Nacional; aunque llegar aquí me ha
costado muchas dosis de trabajo, sudor y
unas cuantas lágrimas...
¿Cómo fue la transición de pasar de
una afición a una actividad profesional
al convertirte en instructora de
la Escola Galega de Alta Montaña?
Mi actividad profesional en la montaña
comenzó bastante antes de entrar en la
EGAM. De hecho, fui la primera mujer
en España titulada como técnico de
montañismo por la FEDME, en el 96,
con la primera promoción de la formación
reglada en este ámbito y que se llevó
a cabo en la Escuela de Benasque. Allí
empecé a trabajar como guía de montaña
y seguí formándome en cuanto fueron
implantándose las nuevas titulaciones.
Vivir en el corazón del Pirineo me permitió
adquirir experiencia como deportista
y como profesional, además de darme
cuenta de la presión y el impacto que
el turismo puede ejercer en un medio
tan frágil y espectacular como nuestras
montañas.
En la actualidad eres la única mujer
que desarrolla su actividad en la
EGAM ¿Por qué crees que no hay
más mujeres que se decidan a dar el
paso para entrar en el mundo de la
formación técnica en montaña?
En primer lugar porque en el deporte en
general hay menos mujeres deportistas
que hombres y las actividades de montaña
no iban a ser una excepción; y aún hay
menos que realicen actividades medianamente
técnicas.
Por otro lado, además de tener cierta experiencia
tiene que gustarte enseñar, lo
que también exige preparación y asumir
una serie de responsabilidades si quieres
ser profesional, independientemente de
que seas hombre o mujer.
Repasando los listados de federados
y federadas de los distintos clubs de
Galicia en el año 2010 se confirma
que el número de mujeres es sensiblemente
inferior al de hombres.
Esta situación que también se da en
otros muchos deportes ¿qué sensación
te produce?
No me sorprende. Está claro, como comenté
antes, que esta tendencia no iba
a ser una excepción en los deportes de
montaña. La práctica de cualquiera de
sus modalidades exige como mínimo una
cierta preparación física, tiempo libre y la
necesidad de desplazarse al medio donde
se realiza, requisitos a veces difíciles de
cumplir en una sociedad como la nuestra,
en la que en general hay que hacer
“encaje de bolillos” para poder encontrar
tiempo para uno mismo y en la que las
mujeres aún tenemos que superar determinados
“clichés”.
¿Por qué recomendarías a las mujeres
que practiquen deportes de montaña?
No se lo recomendaría solo a las mujeres,
se lo recomendaría a cualquiera. El
hecho de mantenerte en forma, intentar superarte, disfrutar de la
naturaleza y compartir tu tiempo libre con tu gente de una forma
tan saludable debería ser un aliciente para cualquier persona.
¿Qué les dirías a aquellas mujeres que no se animan a tomar
parte en deportes de montaña porque piensan que son
excesivamente duros o que requieren mucha preparación
o una gran condición física?
Hay que asumir que una mínima preparación física es necesaria
para la práctica de cualquier deporte, sobre todo si queremos
disfrutar de la actividad y realizarla con seguridad; y más en las
actividades de montaña, teniendo en cuenta el lugar dónde se desarrollan.
Lo que recomendaría, a cualquier persona que quisiera acercarse a
este mundillo, es que comenzaran con actividades sencillas y retos
fácilmente alcanzables a corto plazo, que siguiendo una evolución
lógica irán aumentando tanto en el esfuerzo como en la dificultad.
Eso sí, no hay que olvidar que el objetivo debería ser disfrutar de
lo que se realice, ya que es una actividad de ocio.
¿Consideras que las administraciones y entidades deberían
tomar algún tipo de medida para favorecer la incorporación
y la presencia de las mujeres en la práctica deportiva?
Sí, pero esas medidas deberían ir encaminadas a incrementar el
número de deportistas en general, no sólo de las mujeres. Primero
empezando por aumentar las horas de educación física en los
centros educativos, hoy por hoy totalmente insuficientes y que
son un reflejo de la tendencia de una sociedad cada vez más sedentaria.
Creo que se debería tender a potenciar la actividad física
desde la infancia, facilitando el acceso a las diversas modalidades y
creando las infraestructuras necesarias para ello.
Para terminar ¿cuáles son los próximos retos que te planteas
en tu carrera deportiva?
¡Uff!, sería más correcto decir: ¿cual es el próximo reto después
de la carrera diaria? con el trabajo, la familia, las lesiones... la dificultad
está en gestionar bien el tiempo libre que me queda. El reto
es tener la suficiente continuidad para entrenar y salir al monte de
tal forma que me permita seguir evolucionando.
Pero eso sí, el volver a disfrutar del mar de nubes desde la cumbre
del Naranjo y hacer algún viaje a las lejanas y grandes montañas
son algunas de mis cosillas pendientes…ya os contaré!
Exercendo de nai e sen quitar os pés de gato
38 Escalada sobre xeo en Trevinca Escalada en Redinha
39

· O FURAFOLLAS ·
O parque eólico da Serra do Galiñeiro.
Razóns para
o rexeitamento
Gostaríame ter comezado esta sección de O Furafollas con algún tema sobre
os ecosistemas que conforman a variada paisaxe (Historia Natural que diría
Plinio) da nosa boa Nazón de Breogán que tan ben cantara Pondal. Mais nas
circunstancias actuais, penso que dramáticas para a flora, fauna e a paisaxe,
en definitiva, para o noso medio natural galego, demandan unhas breves notas
para describir a situación da comunidade autónoma con menos porcentaxe de
superficie protexida, apenas un irrisorio 12 % .
As ameazas son moitas e por doquier…
A saber: Urbanización da costa; piscifactorías
xigantescas que supoñen a privatización
de facto da costa; autoestradas;
AVE, etc. Pero o que é máis grave é que
as ameazas desprázanse cara ás montañas,
que son os últimos ecosistemas “virxes”
que nos quedan: Estacións de montaña
coas conseguintes urbanizacións;
canteiras a mansalva; louseiras en Courel
e Macizo de Trevinca. A estas e outras
desfeitas engádese agora o plano eólico
da Xunta, que cunha ambición sen
precedentes na materia por parte das
autoridades competentes, ven de levar
a Galicia ao sexto posto mundial en
produción de enerxía eólica.
A ameaza achégase agora a nosa comarca
co parque eólico do Galiñeiro,
un máis dos moitos que existen ou
existirán nos cumios das serras e montañas
de Galicia que sen ningún tipo
Texto: Henrique López, biólogo / Fotos: Varios
de protección, (recordemos que un espazo
incluído no listado da Rede Natura
2000, non implica que teña a protección
dun parque natural senón simplemente
unhas limitacións en canto a normas),
enfróntanse a un futuro incerto.
Non estamos en contra das enerxías alternativas,
o que se pide, é sentido común
á hora de planificar a súa distribución e
produción, xa que falamos de actuacións
sen marcha atrás, irreversibles, e que alterarán
para sempre a paisaxe e os ecosistemas
de montaña de Galicia. A maneira
de loitar contra as emisións de CO2 que
xeran o chamado efecto invernadoiro é
reducindo o consumo de enerxías fósiles
e aumentando o das alternativas, como
se ven de explicar, pero tan importante
coma isto ou máis, é a redución do consumo
de enerxía.
Coma dicía un profesor meu: “grano
no hace granero, pero ayuda al compañero”,
entre todos, cun pouco da
nosa parte podemos reducir o noso
consumo e contribuír á loita contra o
efecto invernadoiro e así protexer os
nosos pulmóns e máis o noso planeta,
que non o esquezamos, é o único que
temos, xa que pasarán moitos anos ata
que podamos vivir en Marte.
Que é o que a serra ten?
Aos pés desta serra conflúen os conce-
O petroglifo de Auga da Laxe
llos de Vigo, Gondomar, Mos, O Porriño
e Tui, ademais de ter continuidade no
parque natural do Monte Aloia.
Este espazo natural é posuidor duns inmensos
tesouros naturais, culturais, e
paixasísticos así como económicos e sociais
(actividades de lecer e esparcemento
da poboación destes concellos e demais
visitantes), pero vaiamos por partes:
- Paisaxisticamente falando, o perfil das
formacións graníticas desta serra conforman
unha vista única e facilmente
recoñecible por calquera habitante dos
concellos antes citados, e ademais forma
parte do patrimonio inmaterial que van
herdar os nosos fillos e netos, xa que é a
paisaxe que dominou esta comarca dende
tempos inmemoriais, e pode que no
prazo dun ano alteremos para sempre e
de xeito irreparable este espazo natural.
- A nivel xeolóxico é moi salientable a
presenza de numerosas clases de minerais,
sobre todo dos chamados “Terras
Raras” (actínidos e lantánidos), así como
un tipo de gneis chamado “gneis de riebekita”
e numerosas cavidades e covas
graníticas como a “Lapa da Moura” en
Vilas (Gondomar), etc.
- A nivel ecolóxico destaca a presenza de
hábitats de interese comunitario segundo
a directiva 92/43/CEE del Consejo,
de 21 de maio de 1992, relativa á conservación
dos hábitats naturais e da flora
e fauna silvestres (Directiva Hábitats).
No caso que nos ocupa atopamos entre
outros, un ecosistema de matogueira
moi interesante: “ Uceiras húmidas atlánticas
termófilas conformadas por Erica
ciliaris e Erica tetralix” de código ESP
302023 e 4020 código UE.
Ademais destes hábitats prioritarios, tamén
é destacable a existencia de distintos
ecosistemas como os das zonas de
cumio, a matogueira termófila, zonas de
brañas e turbeiras, e breixeiras húmidas
sobre depósitos de turba coas mencionadas
E. ciliaris e E. tetralix . Destaca a
presenza de numerosas especies vexetais
asociadas a estes ecosistemas como por
exemplo como Ranunculus nigrescens,
Saxifraga spatularia, Drosera rotundifolia,
Arnica montana subesp. Atlantica
e endemismos como: Erica umbellata,
Ulex micranthus, Ulex minor, Viola
láctea, Stipa gigantea, Linarea Saxatilis,
Thymus caespititius, etc.
Asociados a estes hábitats atopamos
unha variada fauna tanto de invertebrados
coma de vertebrados, ben sexan
réptiles, anfibios, aves e mamíferos. Non
é o obxecto deste artigo facer agora un
inventario de toda esta fauna pero velaí
uns poucos exemplos desta extraordinaria
variedade:
40 Erica ciliaris
41

Ranunculus nigrescens
Existencia constatada dun núcleo de invernada
de azulenta papuda (Prunella
collaris) e tamén dun núcleo de cría do
merlo azul (Montícola solitarius). Tamén
hai citas de abutre común (Gyps
fulvus) e durante os pasos migratorios de
picanzo real (Lanius excubitor).
Temos ademais a un dos vertebrados
máis ameazados do planeta, un endemismo
do noroeste peninsular como é
a píntega rabilonga (Chioglossa lusitanica),
especie vulnerable protexida polo
convenio de Berna e aparece no real
decreto 439/1990, que regula o catálogo
de especies ameazadas en España. Tamén
hai presenza de rá patilonga (Rana
ibérica), ademais doutros anfibios máis
coñecidos como sapos, pintafontes, ou
réptiles coma a cobras de auga, cobra
bastarda, etc.
Chioglossa lusitanica
É importante a presenza de greas de cabalos
salvaxes, de pura raza galega. Esta
raza equina autóctona está en perigo
de extinción e figura no real decreto
1682/1977 do 7 de novembro polo que
se actualiza o catálogo oficial de razas
de gando en España. Entroncamos aquí
cunha das manifestacións culturais máis
ancestrais vinculadas ao monte galego.
Estamos a falar da “rapa das bestas”. A fin
da primavera aló polo mes de xuño cando
comeza o verán ten lugar nesta serra
os curros de Morgadáns e do Galiñeiro
que xunto cos que se celebran na Grova
(continuación da serra do Galiñeiro que
vai dende Baiona ata A Garda e O Rosal,
aprox.), constitúen unha das maiores expresións
culturais de Galicia, que se ven
celebrando dende a idade do Bronce.
E xa que falamos da historia diremos
que esta serra alberga uns dos mellores
conxuntos de petroglifos da península
ibérica como é o coñecido petroglifo de
“Auga da Laxe” ademais doutros espallados
por toda a zona, así como numerosas
mámoas como as do campo dos Bromús
e as do monte das Moutas, e xacementos
da Idade do Ferro, coma a do castro do
galiñeiro.
A prol da conservación da serra
Por todos estes motivos moitas organización
de todo tipo veñen de constituír
a chamada Plataforma pola Defensa da Serra
do Galiñeiro, co obxectivo de promover
a súa conservación e acadar para a zona
un desenvolvemento sustentable que
respecte estes valores naturais e culturais
antes descritos, xa que as ameazas son
moitas e veñen de moi variados frontes,
como a apertura de pistas, a invasión de
especies alóctonas (eucaliptus, acacias,
Lanius excubitor
piñeiros…), a apertura de canteiras, e
para rematar, o proxecto de parque eólico
a instalar que significaría un gravísimo
e irreparable atentado para esta serra,
xa que implicaría un impacto paisaxístico
(muíños de aprox. 150 m de altura)
movemento de terras pola apertura de
pistas para os camións e escavadoras,
coa conseguinte afección dos distintos
ecosistemas, a súa flora e fauna; sobre a
xeomorfoloxía da serra, a fragmentación
do territorio, as trincheiras para o cableado
eléctrico, etc.
Esperemos que o sentido común, aínda
que é o menos común dos sentidos,
acábese impoñendo e podamos seguir
disfrutando desta magnífica serra onde
comezaron moitos escaladores e montañeiros
a amar a montaña, e moitos veciños
e veciñas disfrutamos cada fin de
semana desta paraxe natural.
Rana iberica
· ESQUÍ ·
Esquí y alpinismo en
Dolomitas
Semana Santa 2011
Texto e fotos: Felipe Martínez, vogal de Actividades
Deportivas da FGM
42 43

La región de los Dolomitas forma parte
de los Alpes Orientales y se extiende
sobre una vasta zona que va desde el Val
Sugana a Val Pusteria y desde el valle del
Adige al Valle del Piave, ocupando el territorio
de tres provincias (Trento, Bolzano
y Belluno).
Los Dolomitas son muy diferentes del
resto de los Alpes ya que su aspecto está
caracterizado por amplísimos valles cubiertos
de bosques y prados desde los
que se alzan los picos siempre recortados
verticalmente y de centenares de metros
contando con numerosos y aislados macizos
montañosos. Estos últimos están
formados en su mayor parte por una roca
caliza de origen marino llamada dolomía
(denominada así porque la estudió en el
siglo XVIII el geólogo francés Déodat de
Dolomieu). La montaña más alta es la
Marmolada con 3342 m, pero hay muchas
mas montañas con una altitud superior
a los 3000 m.
Esta zona es conocida sobre todo en el
mundo del esquí. El dominio de esquí es
de 1200km así que ya podéis imaginaros
la amplitud de la zona, por sus vías ferratas
que vienen desde la primera guerra
mundial y se utilizaban por las topas para
acceder a las montañas. En este enlace
encontraréis toda la información posible
para organizaros la estancia en esta zona:
http://www.dolomitisuperski.com/
Nuestro periplo
El viaje lo comenzamos en Vigo en Semana
Santa de 2011, Marcos Rodríguez,
Fernando Fernández Rey y yo, Felipe
Martínez, los dos primeros de Montañeros
Celtas y yo de Xistra. El destino
era Milán. El aeropuerto que queda mas
cerca es el de Venecia, pero el coste es
Marcos, Felipe e Fernando disfrutando do sol
normalmente mayor, desde Vigo viajas
a Paris y después a Milán: total unas 7
horas y de Milán a Fornesighe unos 300
Km, otras tres horas.
Al llegar a Milán alquilamos un coche y
camino a Val di Forno, a un pueblecito
llamado Fornesighe, donde teníamos el
alojamiento, un precioso apartamento
en una casa rehabilitada del año 1800 y
con más comodidades de lo que se pueda
uno esperar. La chica que lo regentaba
era encantadora y pasamos unos días con
todas las comodidades posibles, además
de tener un cocinero muy bueno llamado
Fernando que una noche nos preparo
una ensalada de naranjas,:¡un placer! En
este pueblo vive Santi Padros un gran
profesional y conocedor de la zona que
tiene una empresa dedicada a todo tipo
de actividades de la que podéis informaros
en la dirección: http://www.dolomismo.com/
y que fue el que nos dio mapas
de la zona y posibles ascensiones.
- Primera actividad
La primera actividad que nos proponemos
es ascender al Forca Rossa, considerada
como un clásico maravilloso del
esquí alpinismo.
Forca Rossa 2613m
Ascenso:
Llegamos a el Passo Staulanza y bajando
un par de kilómetros llegaremos a un
aparcamiento a la derecha (norte Pelmo).
La ruta de ascenso es clara, en línea recta
hacia el norte de Pelmo hasta llegar a
una meseta que se cruza ligeramente a
la izquierda en una pendiente muy pronunciada
hasta un canal a la derecha que
nos llevara directos al collado. Los últimos
100 metros antes de la llegada son
los más difíciles y nos requirió el uso de
crampones.
Es una clásica así que seguro que siempre
tendréis huella y alguien delante o
detrás, lo que sí os aconsejo es que si en
la pala que hay antes de llegar a la meseta
la nieve está dura, poneos los crampones.
Yo lo pase mal, llegue a caer y si no
llega a ser por mi bastón piolet (¡menudo
invento!) aparezco abajo, así que no
lo dudéis. Ya sabéis, ante la duda y antes
de complicarse, fuera esquís y ponte
crampones. Las cuchillas no llegan para
agarrar el esquí había una costra de unos
centímetros que se rompía.
Descenso:
Para descender, con la nieve muy dura,
seguimos prácticamente la ruta de ascenso
tratando de aprovechar lo máximo,
para alargar la bajada, eso sí cámara de video
(esperamos ver el video algún día) y
cámara de fotos para inmortalizar nuestra
primera actividad en Dolomitas. Terminamos
la bajada por el bosquecillo de
abetos que había cerca del aparcamiento,
disfrutando de los giros y reírnos un
poco.
- Segunda actividad:
Cinque Torre y Nuvolao
Ascenso:
Desde el paso de Falzàrego, y en direc-
ción cortina d’Ampezzo se deja el vehículo
en el parking de una estación de
esquí Col Gallina a pocos kilómetros de
Falzàrego. Seguimos el sendero 419 a
través de un bonito bosque. Al llegar a un
lago que si hay mucha nieve estará tapado,
continuamos ascendiendo y al llegar
a un collado, enlazamos con el sendero
441 que pasará por el refugio Cinque To-
rre y por los picos del mismo nombre.
Vista espectacular, para los amantes de la
escalada imprescindible. Aquí a nuestro
amigo Fernando se le rompe la fijación,
se le pierde un micro tornillo y es imposible
calzar el esquí, menos mal que en
la bajada de la Forca Rossa no se salió,
porque si hubiera pasado no estaríamos
hoy disfrutando de este día, además es
una buena excusa para comprarse un
equipo nuevo, y ¡menudo equipo que se
compro!
Así que continuamos Marcos y yo, Fernando
da la vuelta por el sendero y se
dedica a sacar fotografías de todo que en
algo tiene que pasar el tiempo hasta que
nosotros lleguemos. Continuamos hasta
el refugio Averau que se encuentra en un
collado entre los dos picos: Averau y Nuvolao.
Nos dirigimos hacia el Nuvolao,
subimos por una amplia cresta, a la derecha
la caída es de más de 1000 metros.
Donde está el refugio Nuvolao (nombre
el monte) con 2575 m. cerrado en
esta época pero que abre en verano, es
famoso por el panorama incomparable
que ofrece: vista de la Marmolada . Su
posición estratégica hizo de él uno de
los puntos más importantes durante la
Primera Guerra Mundial al estar situado
entre dos pasos importantes: Passo Falzarego
y Passo Giau.
El refugio Nuvolau es uno de los más
antiguos de todos los Dolomitas, ya que
fue fundado en 1883 y mantiene su aspecto
original en todas sus partes. Este
refugio solo se abre en verano y es posible
ascender a el desde el Passo Giau que
en su tramo final tiene una vía ferrata
para su ascensión.
Descenso:
Bajamos la loma hasta el refugio Averau.
Espectacular la nieve, puedes ir por donde
quieras: es cuestión de vértigo y gusto,
después están las pistas de esquí, pero
las evitamos descendiendo paralelos a
ellas, pero fuera de las pistas, hasta llegar
al apocamiento.
44 45

- Tercera actividad
Marmolada, Punta Rocca 3309.
Ascenso:
Marmolada la más alta montaña de los
Dolomitas. Hacia el sur se rompe de repente
en un gran acantilado. En el lado
norte hay un glaciar, el único gran glaciar
en los Dolomitas
La cresta está compuesto de varias cumbres,
disminuyendo en altitud de oeste a
este: Punta Penia (3.343 m), Punta Rocca
(3.309 m), Punta Ombretta (3.230 m),
Monte Serauta (3.069 m), y Pizzo Serauta
(3.035 m). Un teleférico va a la parte
superior de la Punta Rocca.
Salimos del lago di Fedaia. Completamente
helado, cogemos la cesta de ascensión
algo parecido a un telesilla que
nos lleva hasta el refugio de Pian dei
Fiacconi a 2.626 m.
Empezamos a subir la ruta es evidente y
esta marcada por la gente que asciende
tanto en esquís como con raquetas, durante
unos 90 minutos y alcanzamos la
cima donde esta la base del teleférico de
Punta Rocca.
Descenso:
Dada la amplitud de esta zona y que el
glaciar esta bajo nuestros esquís, la calidad
y cantidad de nieve es muy buena
hasta Pian dei Fiacconi 2.626 m, así que
aprovechamos las magnificas pendientes
realizando largos giros para aprovechar al
máximo la bajada. En el refugio una paradita
viendo la cantidad de esquiadores
que ascienden y nosotros una cervecita y
un bocadillo, continuamos bajando hacia
Lago de Fedai (2050 m.) En esta zona nos
salimos de las pistas de esquí desviándonos
hacia la derecha y así aprovechar el
fuera de pista, llegando al mismo coche
con los esquís puestos. Eso sí la calidad
de la nieve muy mala en esta zona por lo
que os recomiendo tomar unos capuchinos
en cualquiera de los refugios, están
muy buenos y algunos hasta decorados.
Para esquiar o hacer turismo en la Marmolada
se accede desde Malga Ciapela
(1446 m) en teleférico, donde te toma
el primer teleférico que nos llevará hasta
Banc, allí se toma un segundo teleférico
que nos dejará en Serauta (2950 m)
y Desde Serauta tomamos un tercer y
último teleférico que nos llevará hasta
la Punta Rocca (3309 m). En la Punta
Rocca comienza una de las pistas de
esquí más famosas del mundo, “la Pista
Bellunese”, con 12 km. de longitud es
para muchos la pista más hermosa de los
Alpes.
Dedicamos dos días a esquiar, había mucho
mono de esquí de pista y solo estaba
abierta en la zona la estación de Vall
di Fassa y en Cortina d’Ampezzo. Pero
nos inclinamos por Val di Fassa que se
encuentra en el suroeste de la zona de los
Dolomitas. Tiene 135 Km. de pistas, 57
remontes y es una de las mayores zonas
de esquí de Dolomitas Superski y parte
de la Sella Ronda. Era toda para nosotros,
increíble no habría ni diez personas en
toda la estación así que a disfrutar sin parar,
sin colas y sin mirar atrás. ¡Una gozada!,
eso si a partir de las 14h la nieve
intratable. Y como siempre… aparece un
gallego. Bueno dos, un chico y una chica
de Vigo . Sí, siempre hay gallegos en
todos los sitios, 10 personas esquiando y
dos gallegos y de Vigo. Nos comentaron
que llevaba más de 45 días sin caer un
copo de nieve, no es normal, pero cada
año es una sorpresa.
Y para tener un viaje completo yo me
empeñe en ir a Venecia, ¡por fin!, siete
veces en Dolomitas y no conocía Venecia.
Mereció la pena y os lo recomiendo
a todos.
Bueno esto es un pequeño relato de
nuestro viaje y si necesitáis alguna información
para ir a esta maravillosa zona no
dudéis en pedírmela, os dejo mi correo:
felipemartinez@fgmontanismo,com
Mais fotos en
CumesTV
· OS NOSOS CLUBS ·
Sociedad de
Montaña
Ártabros
Texto e fotos: Fernando Cancelo, presidente de Ártabros
Dende a nosa fundación no ano 1974
Ártabros sempre foi un club vivo e dinámico,
no que ten cabida todo tipo de
xente co vínculo común do amor pola
Natureza e polas actividades que nela se
poden desenrolar.
As dificultades da orografía e da situación
xeográfica da nosa cidade para a práctica
do montañismo, compénsase por un entusiasmo
notable dos case 700 socios que
conforman actualmente o club, e nin a
lonxanía dos macizos montañosos nin
as malas comunicacións que ata hai ben
pouco había foron un obstáculo para os
desexos de exploración.
Manter un club na actualidade cun local
social como o noso non é unha tarefa
sinxela cos tempos que corren, xa que,
tanto as limitacións económicas como os
cambios xeracionais fan que o contacto
entre a xente sexa moi limitado, facéndose
a maioría das cousas por medio das novas
tecnoloxías. Dispor no local dun espazo
dedicado ao adestramento da escalada
e boulder de case 100 m2 fai que a xente
xoven se reúna e lle aporte un pouco de
vida e dinamismo ás instalacións.
Aínda que moitos se orientan cara ao
alto, outros moitos van no resto de direccións,
dende a sección de Espeleoloxía
cara a profundidade das simas, como a
sección de Excursionismo/Sendeirismo
percorrendo rutas e camiños ao longo
e ancho da nosa xeografía, pasando pola
sección de Orientación, Tiro con Arco,
Esquí e a sección Infantil (Pais e Fillos)
sección esta que coidamos con moito
celo xa que os mais pequenos son o futuro
de Ártabros e deste deporte.
Desde hai máis de 20 anos Ártabros
mantén viva a campaña Coñece e Camiña,
que xordeu froito da colaboración co
concello da Coruña, e que unha vez ao
mes (agás xullo e agosto) faise unha excursión
dun día por rutas de toda a nosa
46 Dependencias da sede de Ártabros
Sede de Ártabros na rúa Santa Teresa
47

xeografía e que está aberta tanto a socios coma non socios,
e que continúa tendo moi boa aceptación e sendo unha das
principais vías de entrada de novos socios.
Desde o comezo preocupounos a difusión das actividades, e
por ende realizamos moito traballo e sacrificios dedicados a
fomentar a participación nelas, sobre todo nos máis novos.
Estamos a reformar a nosa páxina web www.artabros.org xa
que non hai que deixar de lado as novas tecnoloxías, sendo
esta unha ferramenta moi útil de divulgación e contacto.
Anualmente celebramos a Semana da Montaña na que, durante
este período de tempo, diversos poñentes fan proxeccións
de todo os deportes relacionados coa montaña, tendo
tamén moi boa aceptación e enchendo o local case sempre.
Cabe destacar nun papel primordial aos ORGANIZADO-
RES de actividades dentro do club, xa que sen eles e sen a súa
disposición voluntaria e desinteresada sería imposible levar
a cabo ningunha actividade. Neste eido o club sempre pon a
súa disposición todo os recursos dispoñibles e a axuda e colaboración
dos máis veteranos.
Datos da Sociedad de Montaña Ártabros:
Ano de fundación: 1974
Socios: 700 (aprox.)
Enderezo: C/ Santa Teresa, 14 baixo. 15002 - A Coruña
Teléfono: 981213115
E-mail: artabros@artabros.org
Web: www.artabros.org
Xunta Directiva:
Presidente: Fernando Cancelo Barbeito
Vicepresidente: Alfonso Louro Fuentes
Secretaria: Tania Piñón Amboage
Tesoureira: Marta Trueba Gayol
Vogal Sendeirismo: Jose Ramón Huesa Rodriguez
Vogal Montaña: Fernando Pedreira Romero
Vogal Escalada: Juan Carlos Baña Hermida
Vogal Orientación: Alfonso Mancera Bello
Vogal Espeleología: Marcos Díaz Losada
Vogal Tiro con Arco: Senen Pedreira Perez
Vogal de Infantil: Juan Carlos Echavarri Gremaud
Fernando Cancelo, o Presi:
Desde comezos do 2010 estou a dirixir este
gran club, coñecido e respectado na cidade
da Coruña pola súa traxectoria na procura
de dar a coñecer unha serie de deportes
relacionados coa Natureza, que conforman
unha alternativa á axitada vida.
Atrás quedou o discurso polo nomeamento, no que fixamos
uns obxectivos nos que estamos a traballar e, aínda que son
complicados de acadar, coa axuda de todos seguro que chegaremos
lonxe.
Manter a columna vertebral da anterior xunta directiva presidida
por Marta Trueba axuda a encauzalas cousas, pero é necesario
manter motivada á xente para que a roda non deixe de
xirar.
Un dos principais obxectivos é manter e incrementar a oferta
de actividades en toda as seccións e para todo os niveis e fomentar
a trasversalidade entre elas, coa celebración de eventos
sociais, xornadas de iniciación, etc.
Como deportista levo ligado a Ártabros e a este mundo dende
1993 e continúo sendo un dos socios mais activos e polifacéticos,
organizando actividades, saíndo asiduamente a montaña,
escalando, facendo boulder, correndo raids de aventura e carreiras
por montaña, así como colaborando coa sección infantil
como pai dunha nena de sete anos.
Buscar tempo para todo, aparte de traballar e facerse cargo do
club, non é doado e desexaría que o día tivese máis horas, pero
con ilusión todo é posible.
A decisión de me presentar ao cargo foi un pouco precipitada,
non entraba nos meus plans actuais. Algo que sempre pensas é
que xa hai xente veterana no club dabondo que podería coller
as rendas, pero logo de tres convocatorias quedando deserto o
posto decidinme e, dende logo, non estou para nada arrepentido,
creo que a miña xuventude e ambición é algo positivo e
aínda que me queda moito por aprender, conto con moi bos
colaboradores.
Saúdos dun Montañeiro.
· CARREIRAS POR MONTAÑA ·
Árbitros homologados de
carreiras por montaña.
Coñecer o regulamento polo que se rexe
a carreira. Saber de antidopaxe. Como
actuar ante un accidente. Ter coñecementos
do que é a estrutura federativa
ou do protocolo de protección do medio,
e un longo etcétera, son temas que os e as
árbitros de carreiras por montaña deben
coñecer perfectamente para intervir axeitadamente
nas competicións.
Esta preparación está garantida polo título
concedido pola Escola Española de
Alta Montaña, organismo pertencente
á FEDME, e dirixida a cubrir a crecente
demanda deste tipo de carreiras e as
necesidades creadas en canto a xuíces
e árbitros da especialidade que teñen o
obxectivo de colaborar coa organización
Equipo de árbitros de la FGM y formadores de la FEDME
E agora que?
Texto e fotos: Manuel Domínguez, vogal coordinador
de Árbitros e asesor de Novas Tecnoloxías da FGM
no momento da carreira garantindo que
a proba saia ben, en beneficio sobre todo
dos e das participantes. É como un certificado
de calidade.
En Galicia contamos cun equipo de dez
árbitros para cubrir esta actividade deportiva
en plena expansión que oferta
ás competicións autonómicas ou probas
oficiais da FEDME unha arbitraxe oficial.
Os árbitros teñen a súa actuación no
apartado máis significativo do deporte
que é a competencia deportiva e a parte
competitiva, mentres que os e as participantes
prepáranse para gañar e realizan
grandes esforzos para conseguilo.
O Regulamento de
carreiras por montaña
outórgalle un
tremendo poder ao
e á árbitro e unha
gran responsabilidade
á hora de
tomar decisións.
As consecuencias
das súas decisións,
sobre todo se son
equivocadas, te-
ñen un grande impacto non só para os
corredores afectados, senón para a organización
da carreira no seu conxunto,así
como para outros árbitros e para a propia
federación que representan. Un ou unha
xuíz-árbitro de carreiras por montaña
debe poñer niso toda a súa vontade e
intelixencia e como tal debe ser recoñecido
polos outros compoñentes desta
actividade deportiva. Se os demais non
o recoñecen como árbitro idóneo non é
realmente un árbitro ideal, xa que non
abonda crerse árbitro ou ter o recoñecemento
formal, mediante un titulo concedido
pola Federación, senón que se
necesita a aprobación, a aceptación e o
recoñecemento de todos os e as compoñentes
deste deporte (corredores, organizadores,
outros árbitros e Federación).
A expresión de xogo limpo sintetizouna
moi ben Pierre de Coubertin, o pai das
olimpíadas modernas, para todos os atletas
duns xogos olímpicos coa famosa
frase: “O máis importante dos Xogos
Olímpicos non é gañar senón competir
limpamente”. O colectivo da arbitraxe
coa súa actuación debe tratar de conseguir
con todas as súas forzas que esta
máxima de competir limpamente se
acade en todas as carreiras por montaña
que arbitre.
49

· CARREIRAS POR MONTAÑA ·
Novidades nas carreiras por
montaña para o 2011
“A partir de agora, para gañar en seriedade
e evitar problemas a nivel político ou
cos patrocinadores, ao podio só se poderá
subir coas bandeiras oficiais da comunidade
autónoma ou do equipo”. Nestes
termos explicaba o responsable da Área
de Carreiras por Montaña da FEDME,
Goio Larrañaga, a novidade que este ano
2011 entra en vigor nas probas que se celebrarán
no territorio nacional.
Na sede do Centro Superior de Deportes
(CSD), en Madrid, tiña lugar a mediados
do mes de febreiro o primeiro
acto da nova tempada 2011 de carreiras
por montaña. Na reunión presidida por
Goio Larrañaga e Albert Balcells, responsable
de Ocisport, participaron os
50
Texto e fotos: Redacción Cumes
organizadores de todas as probas que
conforman o calendario oficial do Gran
Premio Buff Salomon 2011 – Campionato
e Copa de España de Carreiras por
Montaña FEDME .
Os participantes na reunión do CSD
Na súa primeira tempada como máximo
responsable das carreiras por montaña
da FEDME, Goio Larrañaga, revisou o
regulamento vixente, marcando interese
nos dereitos e obrigacións de cada organización
ao tempo que avanzou a única
novidade que rexerá este ano e que consistirá
en que ao podio só se poderá subir
coas bandeiras oficiais da comunidade
autónoma ou do equipo. Co nesta medida,
segundo Larrañaga, “trátase de gañar
en seriedade e evitar problemas a nivel
político ou cos patrocinadores”.
Pola súa banda o responsable de Ocisport,
Albert Balcells, explicou as funcións
da súa empresa como provedora
de servizos e infraestruturas ás organizacións.

Porta da Vila, 1, 15300 .Betanzos
A Coruña
Paseo de Calvo Sotelo, 31. 36700. Tui
Inés de Castro, 7. A Coruña
Pza. América, (C. Cial. Camelias, Loc. B-19)
36211. Vigo
unha montaña de vantaxes
fedérate xa!
e coñece tamén o que te ofrece a fedme
fai click aqui
Valle Inclan 18, 32004. Ourense.
Pi y Margall, 53. 36202. Vigo