Descargue o libro - Consello da Cultura Galega

4. Carta sobre a orixe e formación da lingua galega
150
Martín Sarmiento
ban grego, e tamén de moitas que se falaban en países bárbaros
27 . Finalmente, para unha e outra latinidade é un tesouro o
que san Isidoro nos conservou nas súas Etimoloxías. E é certo
que nelas dá noticia tamén o santo de varias voces que se
usaban no vulgo. Papías é precioso, non só polo raro, mais
tamén porque fixo no latín o que Hesychio no grego 28 . ¿É
moito pois que eu desexe que os galegos e casteláns fagan
respective a seus idiomas o que tantos homes grandes executaron
para conservar as dúas linguas, grega e latina?
[...]
M. Sarmiento, Carta en respuesta al Reverendísimo Padre Maestro
Esteban de Terreros, sobre el origen de la lengua gallega y sobre la
paleografía española. Pontevedra, 17 de xaneiro de 1755.
27. “Hesychio. O seu Lexicon, todo en grego, e a primeira edición de
Aldo Manutio. Venecia, 1514”.
28. “Papías. O seu Diccionario latino, antigo, en Venezia, 1485”.
[5]
ONOMÁSTICO ETIMOLÓXICO DA LINGUA GALEGA
[5.1]
[IMPORTANCIA DAS VOCES REFERENTES A ELEMENTOS
DA NATUREZA E COUSAS VISIBLES]
1
Darei comezo a este Onomástico etimolóxico da lingua
galega polas voces que pertencen á Historia Natural1 en toda
a súa extensión, porque estou xa convencido de que as voces
fundamentais de calquera idioma son as que significan todas
as cousas visibles que Deus creou, as cales, sobre ser obxectos
dos sentidos exteriores, compoñen a materia da Historia
Natural. [2] Despois seguiranse as voces que significan as
cousas artificiais que fixeron e fabricaron os homes, as cales
polo común teñen o nome pola semellanza con algunha cousa
natural. Ben entendidas e penetradas as voces e mailas
cousas do que Deus criou e do que fabricou o home, debe
aplicarse a atención a entender as voces que significan as
cousas inmateriais e invisibles, que non son obxecto dos sentidos
exteriores e que xamais se poderán entender con algunha
medianía non sendo por unha ruda comparanza coas
cousas visibles.
1. Historia Natural é a denominación adoitada na época de Sarmiento
para o que hoxe chamariamos Natureza ou Ciencias da Natureza.