afriga dossier: mamite - Transmedia 2009

34
RECRÍA
Tras o parto, as nosas xatas estarán expostas a diferentes contaminantes ambientais, polo que é vital que reciban rápido as primeiras tomas de calostro
DE QUE VACAS SE OBTÉN O MELLOR CALOSTRO?
Sempre se dixo que é mellor o calostro dunha vaca adulta
có dunha xovenca, xa que teñen unha maior concentración
de anticorpos e, xa que logo, a transferencia de inmunidade
será maior. Isto é certo na maioría das situacións, pero debemos
facer algunhas puntualizacións.
Se comparamos estudos de composición de calostros
durante os últimos vinte anos, o que máis nos chama a
atención é que a porcentaxe de vitaminas e minerais aumentaron
considerablemente. Isto débese a que cada vez
manexamos e alimentamos mellor as nosas vacas en transición
e prestámoslles maior atención ás súas necesidades
nutricionais e, polo tanto, enriquécese o calostro. Non debemos
esquecer que a calidade deste é directamente proporcional
á alimentación recibida polas vacas durante o seu
período seco. Pero non todo é positivo nestes estudos, xa
que a composición de sólidos totais diminuíu e con iso a
concentración de inmunoglobulinas presentes no calostro.
É unha consecuencia directa da maior produción das nosas
vacas, xa que ao aumentar os litros que se obteñen durante
a primeira muxidura tamén se dilúen os compoñentes
presentes no calostro. Está todo relacionado. Manexamos
e alimentamos mellor durante o secado, polo que a vaca
producirá maior cantidade de leite tras o parto, máis rica
en micronutrientes pero con menor proporción de sólidos
totais. Por esta mesma situación, o calostro das xovencas
que paren por primeira vez tamén mellorou tanto en composición
coma en calidade, aínda que nas mesmas condicións
segue a ser preferible o calostro das vacas multíparas.
Para evitar os problemas asociados á alta produción, debemos
muxir as vacas recentemente paridas o máis pronto
posible tras o parto, e sempre que sexa posible durante as
dúas horas seguintes a este. Así evitaremos que o ubre almacene
unha cantidade excesiva de leite e dilúa os seus
compoñentes. Ademais, a vaca tras o parto comeza a reabsorber
inmunoglobulinas do ubre cara ao seu organismo, o
que asociado ao aumento do leite implica unha redución
en porcentaxe considerable. Como veremos máis adiante,
as xatas deben tomar o seu primeiro calostro nas dúas horas
seguintes ao nacemento e é o momento indicado para
realizar a primeira muxidura da vaca; desa forma faremos
coincidir no mesmo período ambas as pautas de manexo.
AFRIGA ANO XVII - Nº 92
Tamén evitaremos no posible muxir os animais antes do
parto, xa que este proceso provoca perdas no valor do calostro
obtido tras o nacemento do xato.
Os condicionantes que debe reunir un animal para obter
un bo calostro son:
-vaca multípara
-menos de 7 litros durante a primeira muxidura (muxidura
a fondo)
-máis de 40 días seca
-sen mastite nin muxidura preparto
-vacinada durante o secado
-libre de enfermidades transmisibles
TODAS AS EXPLOTACIÓNS LEITEIRAS
DEBERÍAN MANTER UNHA RESERVA
DE CALOSTRO PARA CANDO A NAI NON
DÁ SUFICIENTE PARA A XATA OU O
RECOLLIDO NON É DE BOA CALIDADE
IMPORTANCIA DUN ENCALOSTRADO TEMPERÁN
O calostro, ademais de achegar nutrientes esenciais para o
crecemento das xatas, é o encargado de transferir a inmunidade
pasiva proveniente da nai a través das inmunoglobulinas
presentes nel. A resistencia fronte ás enfermidades
durante os primeiros meses de vida, e polo tanto a súa
supervivencia, dependerá directamente do nivel de inmunidade
adquirida nestas primeiras tomas. Pero este feito
non é constante no tempo, senón que a xata ten un tempo
limitado para poder recibir esa inmunidade, xa que a súa
capacidade de absorción cambia rapidamente tras o nacemento,
polo que o éxito temperán dos nosos programas
de recría dependerá en gran medida do manexo aplicado
neste período.
A importancia dun rápido encalostrado baséase en dous
feitos fundamentais, a perda de capacidade de absorción
de inmunoglobulinas e a colonización do intestino por
bacterias patóxenas. O primeiro suposto está condicionado
pola maduración intestinal dos animais acabados de nacer.
Durante as primeiras horas de vida o intestino das xatas
comeza a segregar encimas e a desenvolver a súa