Lindeiros Noviembre Decembro 2015

12 educación
Fátima García Doval
Doctora en Pedagogía e Innovación Educativa.Experta en tecnología y
Accesibilidad. Maestra de inglés, pedagogía terapéutica y audición y lenguaje;
licenciada en filosofía y letras con la especialidad de pedagogía e investigadora
en tecnologías y accesibilidad. Trabaja en un centro de educación especial en
Santiago de Compostela.
http://discapacitodos.com/
Educación:nin rosa nin negra
A educación necesita unha reforma profunda. Poucas cousas, ou ningunha, xeran maior consenso
no noso país. Nin unha soa quenda de goberno democrático, fóra da UCD, resistiuse a meterlle
man ao asunto.
Polo que se ve está todo mal. As materias que se estudan, a repartición dos contidos nos diferentes
cursos, as horas e o horario de clase, a formación inicial e continua do profesorado, as cifras de abandono
e fracaso escolar, o reparto de alumnado-profesorado, os recursos pedagóxicos dispoñibles, a
atención especializada... Do debate dos deberes mellor pasamos. Un desastre, vaia.
Hai que cambialo todo. O problema, o gran problema, é que non temos nin o máis remoto indicio
de alcanzar un consenso sobre que reforma implantar. Queremos cambiar o vestido pero non logramos
acordo sobre a cor, a forma, a lonxitude e os seus complementos. Así, loxicamente, non pasamos
do probador. Quita e pon. Pon e quita.
Este ir e vir de furibundos cambios instalou no imaxinario popular do noso país unha visión absolutamente
pesimista e tremendista do sistema educativo no que se escolarizou a metade da poboación
española. É certo que houbo numerosos cambios pero o seu esquema fundamental e, sobre
todo, as prácticas de aula, seguen razoablemente estables desde a lei do setenta, coñecida neste mundillo
como Lei Villar Palasí, a lei da EXB. Obviamente a tan traída e levada LOXSE supuxo un reto
importante ao estender a educación obrigatoria en dous anos e xerar unha etapa secundaria obrigatoria.
Si. Pero, como dicía, as prácticas de aula e de centro non sufriron un cambio substancial para dar
resposta a este novo esquema.
Os nosos escolares seguen estudando, por exemplo, o cinco sentidos aristotélicos (vista, oído, gusto,
olfacto, tacto) coma se fosen os únicos existentes. Calquera libro da década dos 70 serviría para
explicar ese tema, e moitos outros, hoxe como entón, coa única excepción do aire vintage que tiñan
aqueles libros e, sobre todo, as súas ilustracións. Pero o peor é que calquera dos nosos profesores daqueles
anos da EGB, podería ser trasladado no tempo a unha aula actual e seguiría coa materia coma
se tal cousa. Sorprenderíalle ter unha aula con tan poucos alumnos, e, tal vez, levantaría un pouco a
cella ao ver un proxector de diapositivas raruno colgado do teito. Cambiámoslle ao vestido a cor e os
complementos pero non inventamos un tipo de indumentaria radicalmente nova.
E isto non é malo de por si. De feito eu diría que é mesmo bo en certos aspectos. A educación é
un asunto de vital importancia desde que o Homo agrupouse en sociedades complexas con división
do traballo. Hai constancia de sistemas escolares máis ou menos organizados desde, polo menos, os
primeiros vestixios de escritura, en torno ao ano 2000 a.C., en Sumeria. Escolas nas que un mestre
ensinaba a un grupo de aprendices
sentados en filas nunha aula cadrada,
mediante a consecución e repetición
das tarefas que este impuña.
Catro mil anos e unha aula segue
sendo unha aula.
Claro que hai marxe de mellora.
Sempre. Pero por moitas reformas
que aprobemos, e escola non vai mellorar
se non é da man da sociedade.
O noso sistema educativo, cos seus
puntos fortes e débiles, como todos
os sistemas educativos do mundo,
non será tan rosa como vaticinan os
preámbulos das leis educativas, pero
tampouco tan negro como nos empeñamos
en velo día a día.
A reforma máis urxente é, por tanto,
empezar a ver a escola en positivo,
porque a escola somos todos.
Unha investigación en
Comunicación premiada
nos ‘Oscar da consultoría
política’
A tese ‘Storytelling personal
en el relato político. Análisis
de los contenidos publicados
en Youtube por los candidatos
gallegos en las elecciones
municipales de 2011’ acaba de
ser recoñecida co premio Reed
Latino, coñecido como o ‘Oscar
da consultaría política’, na
modalidade de Mellor Manual,
Libro ou Tese de Comunicación
Política. O seu autor é Pablo
Vázquez Sande, quen acadou a
máxima cualificación, sobresaliente
cum laude, no acto de defensa
e mantemento celebrado o
pasado agosto.
O premio é un “recoñecemento
claro para os investigadores
da USC e nomeadamente para
os do Departamento de Ciencias
da Comunicación”, apunta
Pablo Vázquez que agarda
que o galardón permita poñer
en valor a investigación de Humanidades
e Ciencias Sociais,
“consideradas en ocasións inferiores
ás dos eidos das coñecidas
como ciencias puras”.
Especialistas no estudo de
esqueletos e momias reuníronse
en Santiago
Procedentes dunha ducia de
países,un cento de especialistas
no estudo de esqueletos e momias
xuntáronse recentemente
na Facultade de Bioloxía da
USC para explorar as distintas
conexións entre a paleodieta e
a paleopatoloxía con especial
interese na aplicación dos máis
modernos métodos bioxeoquímicos
(ADN, isótopos estables
ou proteómica, entre outros). Ao
longo de dous días de encontro
presentáronse unha vintena
de relatorios e pósteres sobre
cuestións como a intoxicación
por chumbo debido ao consumo
de ron nas illas Orientais,
o achado de ovellas finlandesas
medievais alimentadas a bases
de peixe e feces humanas ou a
identificación de casos de lepra
na Europa Medieval mediante
ADN antigo.
A USC estuda cómo implantar
sistemas de xestión
eficiente en redes
enerxéticas
Lindeiros
Novas da USC
O Instituto de Investigacións
Tecnolóxicas da USC lidera o
proxecto Life+OPERE (Operación
Eficiente de Redes Enerxéticas),
que xurde coa intención
de implantar sistemas de xestión
eficiente en redes enerxéticas,
tanto térmicas como eléctricas,
en complexos con grandes consumos
para diminuír o impacto
medioambiental deste tipo de
e d i fi cios.
O grupo de investigación, en
colaboración con EnergyLab
e co horizonte de decembro de
2016, pretende demostrar a viabilidade
do que propón mediante
a implantación dun proxecto
de xestión enerxética nalgunhas
das grandes instalacións que a
Universidade de Santiago de
Compostela posúe no Campus
Vida. En concreto, buscan
reducir o consumo de enerxía
térmica nun 30% e de emisións
contaminantes nun 35%
aproximadamente.
A USC no proxecto europeo
‘Dinámicas Urbanas’
A Universidade de Santiago
participa no proxecto europeo
Erasmus+ ‘Dinámicas urbanas’
que busca desenvolver un modelo
de formación válido para
xestionar os problemas territoriais,
sociais e culturais aos
que se enfrontarán no futuro as
grandes cidades desde a previsión
da súa evolución.
No proxecto, liderado pola
Universidade alemá de Kiel,
participan docentes e especialistas
das Universidades de
Santiago de Compostela e París
8 (Francia), e como asociados
extracomunitarios as Universidades
Federal de Pernambuco
(Brasil) e do Salvador (Arxentina).
Trátase dun dos primeiros
Erasmus+ concedidos a
grupos destas institucións, no
que traballa persoal investigador
dos ámbitos das Ciencias
Sociais e Humanidades, en especial
Socioloxía, Xeografía,
especialistas en crítica literaria
e expertos en estudos culturais.
Concretamente, da USC
participan Rubén Lois González
(coordinador), Anxo Abuín
(coordinador adxunto da USC)
e os profesores Fernando Cabo
e María José Piñeira.
Fontes: USC, Lindeiros