O15. A cidadanía toma a palabra

A Coruña
Primvavera 2015
Edición única
nº 1
O xornal do ano do cambio
A cidadanía
toma a
palabra
fotografía Sandra G. Rey
Unha iniciativa
cidadá de unidade
á que se suman
Podemos, Esquerda
Unida, Anova
e outras catro
organizacións
políticas
Máis e mellor
democracia no
ADN da Marea:
primarias abertas,
transparencia e
programa electoral
participativo
A Marea Atlántica preséntase
ás municipais de maio con
99 medidas para devolverlle
as institucións á xente
/ páx.12-13 / páx.4-5
Candidato da Marea Atlántica á alcaldía da Coruña
Din que o poder
corrompe, pero algúns
xa veñen corrompidos
da casa∆ / páx.8
fotografía Sandra G. Rey
Xulio Ferreiro
Candidato da Marea á alcaldía da Coruña

2
Nove
palabras
clave para
entender
a Marea
mareatlántica.org
Unidade Cidadanía Dereitos Democracia
Sete organizacións
políticas apoian a
candidatura cidadá.
"É tempo de unidade", repite
a Marea. "De poñer por diante
o que nos une para reconquistar
as institucións".
Podemos, Esquerda Unida,
Anova, Equo, Compromiso
por Galicia e Espazo Ecosocialista
non terán papeleta
propia o 24 de maio. Apoian
a candidatura que encabeza
Xulio Ferreiro.
A xente do común dá
un paso adiante na
cidade da Coruña.
Sen mar, non habería
marea. Foron cidadáns e cidadás
do común, sen carnet
de partido, as que lanzaron a
mensaxe o pasado verán: é
necesario xuntarse e deixar
a un lado as diferenzas,
construír un espazo común
sobre obxectivos concretos.
Hoxe son a garantía da
unidade na candidatura.
Un compromiso: que a
política poña as persoas
por diante de todo.
Educación, sanidade, vivenda,
alimento e enerxía.
Garantirlle unha vida digna
a todas as veciñas e todos
os veciños da Coruña é un
dos catro principios básicos
da Marea e do seu programa
electoral. "Sen exclusións
de ningunha clase", engaden
dende a plataforma.
Máis e mellor democracia,
coas portas abertas
á participación.
"Nunca máis sen nós", dicía
a campaña coa que a Marea
recolleu as propostas da
cidadanía, máis de 200, para
o seu programa participativo.
"Non podemos permitir
que unha minoría decida
por nós, a porta pechada
durante catro anos, as políticas
que condicionan a nosa
vida", argumentan.
A Marea Atlántica propón “99 medidas
para o 99%” e proponse recuperar as
institucións para devolverllas á xente
As políticas sociais e a democratización e apertura do Concello á
cidadanía son algúns dos eixes principais das propostas
A. Pazos
Redacción
“Sabemos que este sistema non
deixa de crear inxustiza e desigualdade.
Que os recortes nos
servizos públicos, deseñados
por unha minoría ao ditado do
poder económico, os estamos
a padecer nós, o 99%”. Con esa
denuncia comezaba o Manifesto
co que naceu a Marea Atlántica
o pasado verán. Unha
cifra simbólica, metáfora da
maioría social, que nove meses
despois segue no horizonte.
Dende as 99 sinaturas que
apoiaban aquel desexo común
de cambio, a Marea chega agora
a un programa electoral que
mantén ese chamado “ao 99%
agredido”. E mediante 99 propostas
“realizables e que significan
unha fonda e necesaria
mudanza para A Coruña”, indica
o candidato á alcaldía, Xulio
Ferreiro.
Un programa participativo,
que naceu dos principios
que enunciaba aquel chamado
e que se alimentou do actual
ciclo de rebelión democrática,
do traballo nas numerosas
mareas sectoriais ou de barrio
e das 200 aportacións da
cidadanía, tanto nun encontro
aberto presencial como a
través de internet. E que xa é
“unha ilusionante realidade”.
Unha Renda Social Municipal
que axude aos sectores en
risco de exclusión. A auditoría
do gasto e a débeda municipal.
Un Código Ético que castigue a
corrupción e o incumprimento
do programa. Un urbanismo
sen especulación e unha mobilidade
distinta. A creación de
Xuntas de Barrio con poder
para decidir o destino dalgunhas
partidas económicas destinadas
a cada distrito. A cancelación
de saldos coas entidades
bancarias que executen desafiuzamentos,
cos que non colaborará
o persoal do Concello.
A opción de remunicipalizar
servizos agora privatizados
ou acabar con chiringuitos
que non traballan polo ben
común. Unha rebaixa na taxa
da auga. Negar espazos municipais
para o maltrato animal.
Unha política seria para poñer
o emprego como prioridade.
Un Plan Municipal de Coidados.
A creación dun laboratorio
que impulse os proxectos
culturais da cidade. Un Observatorio
das Políticas de Igualdade
de Xénero. A defensa dos
mercados dos barrios e o comercio
de proximidade. E así
ata 99 propostas. As da Marea
para o 99%.
A plataforma cidadá
presenta un programa
electoral “que
pon as persoas no
centro” e “significa
unha mudanza necesaria
para A Coruña”.
∑ Xustiza e cohesión social
páx.10
∑ Radicalidade democrática
páx.14
∑Modelo económico e
enerxético
páx.22
∑Modelo territorial e urbano
páx.24
∑Cultura, memoria e
identidades
páx.26

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
3
Transparencia Ética Emerxencia Emprego Vivenda
Un concello de cristal
para que non prenda a
corrupción.
Se os representantes
incumpren, poden ser
expulsados.
Unha das prioridades,
atender a xente que
peor o está a pasar.
Apostar polo cercano
como fonte de emprego
de calidade.
Se alguén queda sen
casa, esta non é a nosa
cidade.
A Marea comprométese a
publicar salarios, declaracións
da renda, adxudicacións,
axudas, axendas dos
cargos públicos, mesmo os
contratos máis pequenos na
xestión diaria do Concello.
Queren, din, "que María Pita
sexa un concello de cristal;
cando non vemos, prende a
corrupción".
Transparencia, renovación
constante, control da
cidadanía e mecanismos
disciplinarios como antídotos
contra a corrupción
que asedia o Concello da
Coruña. Os cargos electos
da Marea non poderán
permanecer no cargo máis
de dous mandatos e serán
revogados se non cumpren.
Máis de 22.000 persoas
sen emprego na Coruña e
a metade sen prestacións.
Un 13% da veciñanza por
debaixo do limiar de pobreza.
A Marea propón "medidas
de emerxencia dende
o primeiro minuto" como a
Renda Social Municipal, da
que poderían beneficiarse
1.200 familias.
Fronte á política de grandes
superficies sen ningunha
preocupación pola contorna
e a súa xente, a Marea aposta
por reactivar o comercio
de proximidade, innovar no
campo da economía social
e axudar ao "verdadeiro
caladoiro de emprego", a pequena
e mediana empresa.
A Marea asume un compromiso
contundente contra
os desafiuzamentos. O seu
goberno negarase a empregar
recursos públicos
para expulsar a xente das
súas casas, paralizará os
lanzamentos que dependan
do Concello e romperá cos
bancos que non respecten
este dereito esencial.
Boa parte dos candidatos e as
candidatas da Marea Atlántica
posa ao remate da súa
presentación pública no local
da plataforma na rúa Marqués
de Pontejos.
fotografía Antía G. Sendón
O profesor Xulio Ferreiro
encabeza unha candidatura
“forte‚ unida e preparada para
gobernar”
Máis de 700 persoas escolleron nunhas primarias abertas a lista
co maior aval cidadán das próximas municipais
Xulio Ferreiro
Candidato da Marea
á alcaldía da Coruña
A. M.
Redacción
tor Alberto Lema, a mediadora
cultural Claudia Delso, o
enxeñeiro Daniel Díaz Grandío
e María García, técnica
medioambiental e emigrante
retornada.
∑ Ramón Pérez,
Serafín Mourelle,
Celsa Díaz e Estíbaliz
Espinosa ocupan os
postos de honra
A seguir, completan a primeira
metade da lista Alfonso Mascuñana,
profesor xubilado;
Begoña Romero, administrativa
en paro; Antón Fer-
Dous días, máis de 700 persoas.
As primarias abertas da
Marea Atlántica cumpriron o
pasado mes de marzo as expectativas
da plataforma e deron
como resultado "unha lista
forte, unida e preparada para
gobernar A Coruña" a partir
do 24 de maio. Á cabeza, Xulio
Ferreiro, profesor de Dereito
Procesual na Universidade da
Coruña e, ata a súa renuncia
voluntaria, xusto antes de formalizar
a candidatura, tamén
maxistrado suplente na Audiencia
provincial de Lugo.
"O clima de colaboración
durante as primarias", explica
Ferreiro, "veu confirmar a
potencia desta iniciativa, un
espazo de confluencia e unidade
popular construído arredor
do que nos une, o desexo
de devolverlle as institucións
á xente e poñer as persoas no
centro da acción política, e non
do que nos diferencia. A lista
representa como un espello a
pluralidade en pé da Marea Atlántica".
Acompañan ao ex-xuíz, por
esta orde, a socióloga Rocío
Fraga, o arquitecto Xiao Varela,
a avogada Silvia Cameán,
o historiador e crítico de cine
José Manuel Sande e Eugenia
Vieito, licenciada en Dereito
e persoal administrativo
na Universidade da Coruña.
Máis abaixo sitúanse o escrinández
de Rota, investigador
en políticas públicas; e Sonia
Sainz, empresaria. Todas as
sensibilidades da Marea, as
cinco listas abertas que se
presentaron ás primarias, están
representadas por riba do
ecuador da candidatura.
A Marea decidiu reservar os
catro últimos postos para persoas
de consenso que prestasen
o seu aval simbólico á plataforma
sen pasar polas primarias.
Estas persoas serán finalmente
Ramón Pérez Basich, histórico
portavoz dos veciños do
Portiño; Serafín Mourelle, escritor
e patrón de barco; Celsa
Díaz Cabanela, veterana activista
e vítima da represión
franquista na adolescencia; e a
poeta Estíbaliz Espinosa.
A lista representa
como un
espello a pluralidade
en pé
da Marea
Atlántica.

4
A Coruña que NON queremos
Dúas malas noticias sacudiron
en días consecutivos a cidade da Coruña
en maio de 2011. Primeiro, unha
derrota en Riazor na última xornada
enviaba ao Dépor a Segunda División,
categoría que non pisara nos vinte
anos anteriores. Ocorreu en sábado.
En domingo, as desgrazas continuaron
—aínda que neste caso o punto de
partida era xa bastante malo— e o PP
que lideraba Carlos Negreira gañaba as
eleccións municipais ao tempo que un
amplo grupo de persoas seguían acampadas
no Obelisco en sinal de protesta
contra as políticas dirixidas polas elites
económicas. Seguramente, malia a non
presentarse, elas foron as triunfadoras
daquela fin de semana. Cambiaba co
15M a percepción política por completo
e comezaba outro ciclo, no que curiosamente
o PP lograba máis poder que
nunca pero a decadencia do modelo político
do estado español —dentro dunha
crise global— convertíase no epicentro
do debate. O mandato de Negreira non
fuxiu deste escenario. Mesmo lle foi fiel
na súa peor versión.
∑ Negreira mantivo a alianza
de lustros do goberno
local da Coruña co 1% máis
poderoso da cidade.
Catro anos
de dispendio
e escándalos
O mandato de Carlos Negreira e o PP á
fronte do Concello da Coruña vén marcado
polos picos máis altos de desemprego e
pobreza da cidade nos últimos tempos, por
casos de corrupción como Pokémon ou
Zeta, por obras de alto custo sen contar coa
cidadanía e pola inacción de María Pita á
hora de xestionar a emerxencia social.
Texto Alejandro Pazos · Ilustración Oskinha.es
Establecendo de entrada unha alianza
clara con ese 1% que levaba décadas dominando
a cidade en beneficio propio
—co aval das siglas do PSOE e mesmo
outras— o PP estreaba mando no pazo
de María Pita con grandes promesas e
boas palabras. O primeiro que fixeron
ao chegar ao despacho foi tiralas ao
lixo. E comezou así un mandato no que
a política local amosou escaso peso e
nula independencia para, dentro das
súas posibilidades, facerse cun oco propio
no sentir popular. E nas súas necesidades.
Alcanzou cifras de triste récord o
desemprego —na actualidade por riba
das 22.000 persoas—, a desigualdade,
os índices de pobreza —47.000 persoas
en risco de exclusión social—, a precariedade
laboral, a pobreza enerxética
ou os desafiuzamentos —máis de dous
ao día— nunha urbe con 19.000 pisos
baleiros na que nos últimos lustros
foron especialmente visibles a burbulla
inmobiliaria e os excesos da banca.
A crise económica golpeou A Coruña
con forza durante todo o mandato de
Carlos Negreira, que mirou para outro
lado, chegando incluso a non solicitar
da UE fondos para combater o desemprego
feminino —que supera o 50%—
ou deixando sen executar millóns de
euros en promoción do traballo ou políticas
sociais. Tampouco se lle viu nunca
apoiando as mobilizacións contra a
perda de servizos públicos. Si actuou
contundentemente para enviar persoal
do Concello a botar xente das súas casas,
o que non sempre lle saíu ben. Porque
a cidadanía ía por un camiño. O seu
goberno local, por outro.
Problemáticas eternas da cidade
seguiron aí, sen que o Concello fixese
nada para satisfacer vellas demandas,
como a fin dos asentamentos precarios,
que nunca foi prioridade para Negreira.
Tampouco o medio ambiente nin a
mobilidade. Os puntos de vertedura á
Ría do Burgo, cuxa contaminación escandalizou
a unha delegación do Parlamento
Europeo, non se tocaron. A
participación popular non existe. Ao
contrario, intentouse silenciar á cidadanía
máis activa creando tecido social
subvencionado con cartos públicos, as
coñecidas como “asociacións de veciños
e comerciantes” afíns ao goberno
local que xurdiron pola cidade para
contrarrestar o asociacionismo tradicional
e independente. Nas rúas seguiron
as denominacións franquistas.
Diñeiro de todos usouse para torturar
animais. Alimentouse a instalación de
grandes centros comerciais ás portas
da cidade mentres se afunde o pequeno
comercio.
A aposta de Negreira non foi polas
políticas sociais, pola creación de riqueza,
polo reparto xusto ou polos
coidados daqueles máis prexudicados
pola crise económica. Polo contrario,
grandes e moi caras obras de máis que
dubidosa rendibilidade, un escaparate
para foráneos de paso e eventos caros
e elitistas foron as súas prioridades,
completamente alleas aos tempos que
se estaban a vivir. Soterrar vinte millóns
de euros nas obras da Mariña-Parrote
converteuse na acción de goberno
estelar malia ás protestas e á evidencia
—alén de que ninguén estea en contra
de facer a cidade máis cómoda e mesmo
agradable— de que os problemas
dos coruñeses e das coruñesas eran
outros. Que tampouco se resolven con
anuncios electoralistas de última hora
no máis puro estilo da vella política. A
superada. A que aparece nas enquisas
entre os primeiros postos das preocupacións
da xente.
∑ Durante o mandato do
PP en María Pita alcanzáronse
as máis altas cotas
de desemprego, desafiuzamentos
ou pobreza.
∑ Máis da metade do Goberno
está a ser investigado
pola Pokémon, co tenente
de alcalde imputado
e grandes sospeitas sobre o
rexedor
A Coruña deu razóns para esa desconfianza
durante o mandato de Negreira,
que sen dúbida será lembrado como o
dos escándalos de corrupción, que alcanzaron
un volume case inédito, só
comparable ao que provocou o adeus
de Francisco Vázquez. Pero nesa norma
o PP local tampouco se afastou
unha coma da norma do seu partido
por todo o territorio estatal. Na era da
Gürtel e de Bárcenas, o Partido Popular
da Coruña puxo da súa parte a operación
Zeta —que chega ata as súas altas
esferas na cidade, moi preto de Negreira—
e, sobre todo, a Pokémon —e a súa
derivada, a Pikachu—, que inzou de imputacións
o equipo do aínda rexedor. O
seu home forte, o tenente de alcalde Julio
Flores, sacrificado na limpeza, non
volverá presentarse. Leva meses no
cargo malia a estar imputado. Un auto
da xuíza Pilar de Lara confirma que
máis da metade da Xunta de Goberno
Local está a ser investigada por unha
trama de presunta prevaricación. A
opacidade e a corrupción como forma
de goberno. Implicado ata Negreira. Un
mandato de sombras.

oquince.gal
A Coruña que SI queremos
5
A hora da
cidadanía
Centos de persoas impulsan co seu
traballo e a súa ilusión a Marea Atlántica
Texto A.D. Petouto
Manuel Rivas
Escritor e xornalista
independente
Belén Fernández
Docente na área de
Socioloxía e Ciencia
Política da UDC
José García Buitrón
Médico do CHUAC
xubilado
Sabela Pérez
Profesora xubilada
Nicanor Acosta
Activista
Vanessa Rivas
Actriz
√ O nacemento da
Marea Atlántica
adiantou o tempo
nos reloxos da
cidade. A de 2015 vai
ser unha primavera
histórica no concello
da Coruña ∆
√ Un proxecto político
innovador que
recolle os mellores
valores que posúe
a cidade: apertura,
xustiza social,
democracia, participación,
pensamento
crítico, ilusión e
orgullo atlántico ∆
√ Talvez non chegue
con ter unha
cidade bonita.
Porque o importante
é recuperar o pulso
da creación cultural,
industrial e de
coñecemento. Para
nós e para os que
veñen ∆
√ Agora é o momento
preciso para
consolidar a nosa
determinación, a
nosa forza. Aquí
estamos... na casa
do amo! ∆
√ Son tempos de
unidade e de confluencia
de todos os
que queremos unha
Galicia libre e soberana
∆
√ Apoio esta inciativa
pola a confianza
cega que tiña e
sigo a ter na idea
orixinal, nos principios
e nas persoas
coas que naceu
este proceso. Vivín
o proceso cunha
carga importante de
valentía ∆
Corre o tempo e toma forma aquel desexo
común ao que hai case dez meses
poñían rostro os 99 primeiros asinantes
dun manifesto, o da Marea, que anticipaba
xa as liñas que hoxe sosteñen
o proxecto que quere recuperar María
Pita para o 99% a partir das eleccións
do 24 de maio. O debuxo desas liñas
conforma unha Coruña ben distinta
da que tenta vender quen a goberna só
para os seus, unha cidade á medida das
persoas, ao servizo das persoas, e feita
con todo o bo que as persoas saben
achegar.
“A cidadanía ten moito que aportar
e precisa un espazo para poder falar,
expresarse, opinar e ser escoitada”, sintetiza
a actriz Vanessa Rivas, unha das
asinantes iniciais daquel documento
que marcou o inicio desa marea que
hoxe pon rumbo a María Pita impulsada
polo traballo e as propostas de
centos de persoas, unhas sen carnet de
partido e outras de Anova, Podemos,
Esquerda Unida, Equo, Compromiso
por Galicia e Espazo Ecosocialista. Ese
espazo de unidade, máis alá das siglas,
é un dos sinais de identidade da Marea
Atlántica, que traballa xa nos mecanismos
e ferramentas cos que dotar ás coruñesas
e aos coruñeses de voz e voto,
máis alá da cita electoral, nas decisións
que configurarán a cidade.
“Era o momento oportuno porque a
xente quere implicarse e participar,
pero non encontra o xeito porque as
estruturas dos partidos están moi anquilosadas
e burocratizadas”, expresa o
docente Jurjo Torres, catedrático de Didáctica
e Organización Escolar da UDC
e tamén asinante inicial, quen, como
o restos das persoas que arrouparon
desde o primeiro momento a plataforma,
viu que era necesario “abrir outros
cauces para que entrase xente que non
entraba nas canles das organizacións
políticas”. “A Marea”, completa Sabela
Pérez, profesora xubilada con moito
percorrido en favor dos dereitos sociais,
“representa para min a construción política
colectiva dun Nós, que se veu forxando
nas loitas sociais desta cidade, en
cada espazo cultural liberado”.
Da mesma idea é Nicanor Acosta,
asinante, traballador incansable polos
dereitos sociais e número 19 da lista de
confluencia para as municipais. “A Marea
facía falta porque é necesaria a confluencia
da cidadanía para botar fóra
aos usurpadores do poder. Se vimos dicindo
dende hai catro anos que non nos
representan, temos que exercer a nosa
soberanía os cidadáns directamente,
sen intermediarios”, engade.
Esa soberanía, garanten desde a iniciativa
cidadá, ha servir para combater
as desigualdades e a exclusión e facer
desta unha Coruña máis xusta, libre de
desafiuzamentos, de corrupción e de
especulación en favor duns poucos. Sen
recortes nos servizos públicos básicos,
e sen sometemento aos ditados dun poder
económico que non mira polos que
están abaixo. Unha Coruña libre tamén
para opinar, para a convivencia e para a
realización individual e colectiva. Para
a acción social.
"A principal identidade da Coruña é a
cultura democrática, o sentido cívico, a
raíz libertaria e a loita pola igualdade.
Esa é a nosa verdadeira tradición, a cerna
do coruñesismo. Temos que liberar
a nosa cidade das redes do conformismo,
os poderes escuros e a corrupción",
resume o escritor e periodista Manuel
Rivas, outra das caras do proceso cívico
desde a súa concepción. Pasados
máis de nove meses, hoxe reflexiona:
“Hai pouco estabamos na desunión, no
desafiuzamento moral e material, e na
desesperanza. En que estamos agora
na Coruña? Nun proceso de unión, nun
proxecto de xustiza social e nun rescate
da esperanza“.
TEMPOS NOVOS, NOVAS CARAS
A Marea é tamén, segundo a describe
a profesora na facultade de Socioloxía
da UDC Belén Fernández, un proxecto
político “innovador” e como tal mira
cara a diante, aínda que sen perder de
vista os valores e o legado do 15M, tal
como salientan Nicanor Acosta e outros
participantes. “Tempos novos son
proxectos e persoas valentes e sen ataduras
e con pasados limpos. A nosa cidade
meréceo e necesítao para apuntar
ao futuro, concorda o doutor José García
Buitrón, ata 2013 responsable da
oficina de coordinación de trasplantes
do CHUAC, unha idea coa que coincide
Jurjo Torres: “A Marea foi un éxito e
está a ser un éxito porque permitiu que
aparecesen no escenario novas persoas
e iso é absolutamente novidoso, revolucionario
e necesario”.
Caras novas, moitas, aínda que non
acabadas de chegar, xa que a xente que
lle deu pulo á Marea procede en moitos
casos dos movementos sociais e leva
moitos anos de mobilización e organización
dende abaixo. Unha experiencia
que aspiran a poñer agora ao servizo da
cidade e das persoas que a habitan desde
o Concello.
→ Máis información:
www.mareatlantica.org/manifesto

6
Editorial
Editorial
15001, 15002, 15003, 15004, 15005, 15006, 15007, 15008,
O xornal do ano do cambio O 15
15009, 15010, 15011, 15170, 15190, 15191, 15192.
Palabras e feitos para
unha Coruña distinta
'O 15' é un periódico
puntual, unha Marea de
papel que xorde desde o
Atlántico nun momento
histórico no que na Coruña
se respira unha inédita, e
urxente, ilusión de cambio
que precisa expresarse
con liberdade. Os poderes
tradicionais da cidade
queren silenciar a unha
cidadanía que xa comezou
outra época. 'O 15', o
xornal do ano do cambio,
é o pesadelo contra esa
censura. A Marea non ten
cancelas.
No principio estaba a crise económica, ese crack de
2008 que no canto de pagar os seus culpables foi parar,
outra vez, ao lombo da maioría social. Creceron o
desemprego, a precariedade, a pobreza e a emigración
mentres os gobernantes se axeonllaban ante os poderes
económicos, alleos aos intereses de quen máis
sufría. Este cóctel, ao que se lle foi sumando a evidencia
das fondas raíces da corrupción, o combustible co
que funciona o sistema político que padecemos, supoñía
a conversión do que algunha vez quixo ser un
estado social nunha estafa, significaba o secuestro da
democracia. A cidadanía comezou a rebelarse, pacificamente
pero indignada, e a reivindicar o que lle pertence,
os seus dereitos. E pensou que toda esa forza
podía ir un pouco máis alá. E acceder ás institucións.
Para devolverllas á xente.
Na Coruña, o réxime extractivo dunha elite leva
anos en funcionamento. Foi esta unha cidade de banqueiros
e construtores que fixeron e desfixeron a vontade
coa colaboración dalgúns políticos ou editores.
E así segue a ser, en boa medida, ao tempo que bate
tristes marcas de paro e miseria. Con amplas capas
da poboación, en especial as mulleres e a xente moza,
mirando cara un futuro negro. Pero sen resignarse.
Exemplos de dignidade hainos abondo, e as coruñesas
e os coruñeses non podían nin querían quedar
fóra do ciclo de ruptura democrática que está en
marcha. E comezaron a traballar. Primeiro había que
marcarse uns obxectivos, uns principios. E sobre eles
crear un espazo de confluencia e unidade liderado
pola cidadanía que se fixese cargo dun desexo común:
gañar as eleccións municipais e recuperar María Pita
para o 99% da sociedade.
Fixéronse chamar Marea Atlántica. Despegaron
cun Manifesto no que falaban dunha Coruña sen
desafiuzamentos, sen especulación, sen exclusións,
pensada para as persoas, á medida dos e das
de abaixo. Iniciaron meses de traballo, ante a incomodidade
dos dominantes, que equivocadamente
anunciaban que a nada chegaría todo aquilo. Agora,
nos seus peores pesadelos aparece a Marea Atlántica,
unha candidatura cidadá na que persoas
sen adscrición partidaria e organizacións políticas
(Podemos, Anova, Esquerda Unida, Compromiso
por Galicia, Equo, Partido Humanista e Espazo Ecosocialista)
uniron forzas para chegar ao goberno e
cambiar as políticas fracasadas do PP, das súas marcas
brancas, do 1%. Teñen un programa para facelo.
E queren que se coñeza.
O 15 é esa ferramenta. Tela nas túas mans. Aquí
podes ler case todo o que é a Marea Atlántica, e por
suposto as súas propostas e o seu programa. Un periódico
puntual para un momento histórico de esperanza.
Os poderes da cidade queren silenciar esa
ameaza que para eles supón a Marea. Por iso, pouco
deixarán que se fale neses espazos que controlan
das nosas ideas, do proxecto dunha Coruña distinta.
Contra esa censura, a base de voluntarismo, ilusión
e financiamento cidadán, sen entidades bancarias
nin caixas B por detrás, naceu O 15, o xornal do ano
do cambio. Para contarche o que algúns non queren
contarche. Para demostrar que podemos xestionar
o público mellor ca eles, dun xeito máis honesto e
máis participativo. Que non debemos resignarnos.
Que temos capacidade. Que desde o sentidiño podemos
mudar de raíz A Coruña. E abrir un tempo novo,
ilusionante, sen barreiras. Porque non se lle poden
poñer cancelas á cidadanía. Nin á Marea.
Viñeta
Martín Romero
Portas xiratorias
O xornal do ano do cambio
oquince.gal
#O15
Edita
Marea Atlántica
mareatlantica.org
Contacto
aiven@oquince.gal
Twitter: @coruna15
Facebook: O 15
Consello redacción
Alejandro Martín
Alejandro Pazos
A. D. Petouto
Raúl Xordo
Elisa Ginzo
Fotografía
Sandra G. Rey
Antía G. Sendón
Amador Lorenzo
Ilustracións / Deseño
MAT-LAB

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
7
Opinión
Natalia Balseiro
Xestora cultural
Mentres tanto
Estíbaliz Espinosa
Poeta
Isto non hai
quen o pare
Pablo Gallego Picard
Arquitecto
Manifesto por unha
idea de cidade
Eu non sei o que quero, nunca o souben. Pero se o
corpo vibra é que algo importante acontece. Nos
últimos anos soñei con marchar lonxe, mais son de
aquí e unha panda de bárbaros non van facer que
marche.
Despois de tanto soñar, comezaron a pasar cousas.
Seguín moi de cerca o 15M con todas as súas
implicacións. Foi unha auténtica revolución. Seguín
a Ada Colau. Máis tarde souben que na Coruña se
estaba a activar a Marea. E seguina tamén. Sorprendeume
gratamente, vin os avances, a seriedade do
traballo, a comunicación e a visibilidade, as posibilidades
de participación, a apertura á crítica e as
persoas implicadas. Os corpos estaban a disposición
dos corpos, do proceso, a disposición da cidade, sen
contemplacións nin personalismos. O corpo vibra,
algo está a pasar.
Pasou o tempo. Non podía asistir ás reunións; a
conciliación é unha burla. Seguín o proceso a distancia.
Un día convidáronme a unha xuntanza da
Marea da Cultura. Alí vin persoas transformadas
en cidadáns activos, nomeando as cousas, as necesidades,
as dúbidas, as ideas, soñando xuntos unha
cidade posible. Vin o que soñara, cheirei os corpos…
outra vez vibrando. Estaba pasando algo.
Ese día deixei de soñar e decateime que de súpeto
chegastes vós, amigas e amigos, coñecidos, anónimos,
cidadáns da Coruña, implicadas, comprometidas,
currantes, valentes, mulleres e homes sen medo.
Sabias, responsables, formadas e con experiencias
diversas na xestión pública, na xestión privada e na
autoxestión. Persoas con ética, afectadas pola vida
igual ca min. Unha familia reunida á mesa con aspiracións
de cambiar o rumbo, disposta a poñer as
persoas no centro da acción política, deixando espazos
para vivir, traballar, crear espazos para educar
en igualdade, xerar contextos para que a cidade sexa
un lugar para a vida das veciñas e os veciños da Coruña.
Os corpos estaban a disposición
dos corpos, do proceso, a disposición
da cidade, sen contemplacións
nin personalismos.
Eu xa sei que corremos un risco, que sodes persoas
sen experiencia na Administración, xente nova, sen
experiencia política, que vides de lugares ben diferentes
e que a moitos non vos coñezo, pero tamén
sei que os que están non pensan na xente da cidade
senón nos visitantes, nas empresas de Madrid, en
construír dende arriba. Houbo moitos anos de especulación,
de intereses que sobrevoaban as decisións
de carácter local.
Agora, amigas, soño con que sexades honestas e
miredes polo ben común, sacrificando sempre aos
que máis teñen e non aos que nada teñen que perder.
A miña intuición e o meu corazón dinme que vos
escoite, que vos apoie, que forme parte de vós, que
poña o corpo en acción aínda que sexa dende a distancia.
Dime que non podemos saber se se pode ou
non ata que non probemos, non arrisquemos, non
tomemos partido.
Sedíame eu na illa de San... Antón, e cercáronmi as ondas.
Que grandes son! Pero non estaba soa, estabas ti,
vós, nós. Sedíamos nós. E fomos ficando sós. O mar, o
barco e máis nós.
E chegou a Marea.
Este recanto do mundo no que nos tocou vivir é fin
ou principio, segundo como interpretemos o mar. A
nosa cidade, A Coruña, pode ter vocación xeolóxica de
illa, pero non de illarse, e na Marea sóubose un desexo
común: acabar con certos xeitos de facer —de desfacer—
as cousas; e de aí sabemos que hai marea, como
sabemos que hai uns frescos do pintor Urbano Lugrís,
na rúa Olmos 25... unha cripta verde cunha banda no
teito: «Hic habitat felicitas». Aquí habita a felicidade.
Ai,si! Como facemos, Urbano? Onde hai que asinar?
Como se abre paso o que ten que ser para que así sexa?
Isto párese entre todas. Por iso
non hai quen o pare.
A natureza é preguiceira. Fará o que ten que facer
da maneira máis económica que saiba. Sen dispendio.
Sen gasto de enerxía. A matriz hexagonal dunha
colmea é a forma máis eficiente de lograr resistencia
sen peso. O líquido elástico dunha pompa de xabrón
permite sempre que a tensión superficial se redistribúa.
A forma máis económica. A máis transparente. A
máis simple.
Queremos artellar este ecosistema que é a vila na
que habitamos igual que se artella a natureza: facendo
o que ten que facer da maneira máis económica
e eficiente posible. Sabemos que moitos concellos,
como as torradas, caen sempre polo lado polo que se
untan. Non é lei de Murphy: é lei da física.
Unha organización humana esixe mecanismos de
convivencia máis complexos ca unha pompa de xabrón.
O mecanismo das mareas, da lúa, do devalo e
a preamar, tamén é complexo. E aquí sopra vento de
compoñente atlántica con forza 3 a 4, hai maruxíafortemaruxía,
xente que quere abrirse a máis xente, incontables
gota-a-gotas que fan Marea. E isto é o pico
de iceberg dunha impoñente forza submariña que
traballa ata as tantas, queima as cellas, deseña, dálle
á neurona, renderiza, organiza, emociónase, argalla,
retella, artella... que é unha arte.
E hoxe podemos dicir non só que hai Marea, que habela
haina: tamén que haberá. Haberá mareas e mareas.
Mareas barriais, mareas humanas, mareas vivas
e mareas que pasan Marolas. Mareas Pitas. Mareas
que chegan para quedaren. Ou que dan paso a outras
mareas. Confiamos nesta proposta nacida da cidade
porque ten a marusía e o sabor de ir quedar, de inundar
cun proxecto que non se pareza ao que xa hai pero
que a todos nos soe, se cadra porque unha vez saímos
do mar e levamos aínda o sal no corpo, nas bágoas, no
suor, no líquido amniótico: é o proxecto do colectivo,
dos nós comúns, de refacer e repensar a participación
a un nivel tan básico como o municipal. Sabemos o
que pasa cando non participamos: e non podemos
perder o rumbo. Non podemos permitirnos tal luxo,
non debemos permitirlles o luxo. A Marea é o arquipélago
e é a constelación: unha chea de vontades a debuxar
camiños, estratexias, denuncias. Solucións.
Isto párese entre todas. Por iso non hai quen o pare.
A cidade é aquel lugar onde se produce unha expresión
indiscutible do público. Esta obviedade, implícita
na propia definición de público/a (común dun
pobo ou dunha cidade), convértese nun feito revelador
cando lembramos a imposibilidade de que exista
a combinación contraria: a cidade non pública. É
dicir, se non hai espazo público non hai cidade.
O que realmente permanece na cidade é o baleiro,
ou polo menos así debería ser, o construído acompaña.
Este feito, evidente tamén para calquera aldea
ou vila, ten non obstante na cidade a diferenza fundamental
dunha escala maior, que produce a correspondente
concatenación sucesiva dos seus espazos.
Esta proeza dá lugar a un feito propio e único da
urbe: a creación dun ambiente propio, irrepetible e
intransferible. O ambiente non so é ese espazo, senón
a mestura complexa dos usos e costumes que
a xeografía, o aire, as vistas e a interacción social
completan. Se o espazo público non se usa este non
existe, o seu sustento principal é o cidadán.
O cidadán fai a cidade ao usala, pero tamén na
lembranza. Esta atmosfera particular debe facerse
sempre respectando os tempos da memoria, cousa
distinta á historia, nin esta nin as fotos en branco
e negro serven. Cando se recorre a elas, algo falla.
Este ambiente recoñecible en todas e cada unha
das grandes urbes dá sempre lugar a unha idea de
cidade. Se hai unha idea de cidade non se necesita
de ningunha normativa específica para definir que
se é, ou se quere ser, xa que todo o mundo a comparte.
Non hai nada máis expresivo do carácter público
que ese sentimento xeral de saber a onde se vai. Para
saber que se quere ser primeiro hai que saber que se
é, e se non se pode polo menos saber que se era.
Se hai unha idea de cidade non
se necesita de ningunha normativa
específica para definir que
se é, ou se quere ser, xa que todo
o mundo a comparte. Non hai
nada máis expresivo do carácter
público que ese sentimento
xeral de saber a onde se vai.
Non estaría de menos entender que a Cidade é ese
lugar onde o cidadán desenvolve unha idea do público
que (con sorte) avanza dunh xeito diferente
ao resto, velaí a súa tremenda virtude e riqueza!
Na Coruña o espazo público desparece, ou privatízase.
Na Coruña a memoria construída recalifícase,
e isto é a súa morte. Na Coruña o espazo baleiro
non alcanza a todos, tápanse as vistas e o resto é
dos coches, séguense a facer autoestradas en vez
de rúas. Na Coruña non hai suficiente escala, o
ambiente tamén son os seus veciños do leste e do
sul. A Coruña debe ser vista mais dende fóra, non
hai nada mais democrático que poder achergarse
andando. En definitiva, teño a sensación que na
Coruña non hai unha idea de cidade común, cada
quen ten a que lle convén, esta cidade non lembra
por igual, non é de seu.

8 Entrevista a Xulio Ferreiro
√Din que o poder
corrompe, pero
algúns xa veñen
corrompidos da
casa∆
Xulio Ferreiro
Candidato da Marea Atlántica á alcaldía da Coruña
Alejandro Martín
Redacción
"Xuraría que os días tiñan máis horas
antes", bromea consultando o móbil.
A Xulio Ferreiro, coruñés dos Mallos,
os 40 anos aínda frescos no retrovisor,
non lle sobra un minuto. Vai dun lado
a outro coa familia coma se nada cambiase,
procura non perder un partido
na bancada de General e segue a traballar
como profesor na facultade de
Dereito da Universidade da Coruña, a
mesma na que se licenciou e se converteu
en doutor. Pero dende hai algo máis
dun mes, despois dunhas primarias
que o confirmaron como o candidato
de todas as almas da Marea Atlántica,
Ferreiro encabeza unha candidatura
que algunhas enquisas colocan moi
cerca do goberno municipal tralas eleccións
de maio. "O desafío", di coa ilusión
tatuada nos ollos, "non permite mirar
atrás".
A quen se lle ocorre deixar unha praza
de maxistrado na Audiencia provincial
de Lugo para volcarse na candidatura
da Marea Atlántica?
Ocórreselle a un cidadán que, como
tantas outras persoas, está a ver a situación
de empobrecemento xeral e
desigualdade crecente, alguén que é
sensible á falta dun futuro claro para as
novas xeracións, para os seus propios
fillos. E ese cidadán decide dar un paso
adiante xunto a moitísima outra xente
e sumarse a un movemento como a Marea
Atlántica, esperanzador, serio, que
pode empezar a construír unha sociedade
diferente dende A Coruña, cuns
valores distintos. Na miña situación
iso esixía deixar unha praza de maxistrado,
pero non é máis do que fai outra
xente no seu día a día. Vivimos un tempo
de emerxencia, é preciso abandonar
as posicións de confort.
Confía en acadar o goberno da Coruña
en maio?
Traducir en votos a enorme ilusión que
a cidadanía está a depositar na Marea
é unha tarefa titánica, pero está nas
nosas mans. E a xulgar polos ataques
que recibimos dos poderes fácticos da
Coruña, directamente ou a través das
súas marcas brancas, debemos estar no
bo camiño. Os resultados das últimas
citas electorais na Coruña avalan a hipótese:
a unidade das forzas políticas
que apostan polo cambio, multiplicada
polo liderado da cidadanía, é unha demanda
maioritaria.
∑ “A xulgar polos ataques
dos poderes fácticos da
Coruña, debemos estar no
bo camiño”.
Carlos Negreira cobra máis de 65.000
euros ao ano. Se vostede goberna, limitará
o seu propio soldo a 40.000
euros brutos anuais. Á luz da súa declaración
da renda, que fixo pública
hai unhas semanas, iso é menos do
que gaña agora como profesor universitario.
Certo, pero considero que o máximo
que fixa o Código Ético da Marea, eses
40.000 euros, é máis que suficiente para
vivir e bastante máis do que ingresa a
maioría da xente na Coruña e en Galicia.
Non se lle pode chamar sacrificio, e
se o fose, sería un sacrificio máis cativo
que o que fai moita xente anónima polo
ben común. Non me vou ver en dificultades
económicas, nin moito menos.
Non había xa partidos de sobra como
para crear un novo?
A Marea non é outro partido. É un espazo
de confluencia liderado pola cidadanía.
Hai dúas diferenzas entre a Marea
e un partido convencional. A primeira,
a cidadanía, a autoorganización cidadá,
o seu liderado, a xente común que,
coma min, deu un paso adiante e se
puxo a traballar no cambio. A segunda,
a confluencia das forzas políticas, sen a
que non existiría. A Marea é unha ferramenta
para combater a atomización e a
incapacidade dos partidos tradicionais
á hora de levar ás institucións as arelas
da maioría social. Unha ferramenta de
unidade popular, ampla e plural.
Ou sexa, unha coalición.
Non é unha coalición. A maneira na
que participan os partidos é diferente
á usual nunha coalición. Aquí os partidos
non pactan entre si unha lista nin
se reparten cotas de poder. O que fan os
partidos na Marea é moito máis importante.
Un exercicio de xenerosidade e
responsabilidade á altura dos tempos.
Participan na Marea a través dos seus
militantes e en pé de igualdade coa cidadanía
sen carnet. Non hai pactos entre
cúpulas. Ao contrario, na Marea os
partidos póñense detrás, nun rol diferente
ao habitual, empurrando á cidadanía
e non tirando dela.
Encabeza unha candidatura de xente
nova e sen experiencia de goberno.
Saberán facelo?
Por suposto. Na candidatura hai xente
nova e hai xente que xa non é tan nova.
Ademais, na xeración á que eu pertenzo,
a dos nacidos na década dos setenta,
xa non somos uns rapaces. E nese
tópico da xeración mellor preparada
algo hai de certo, pero non só a nivel
académico senón tamén para a política.
A política non é unha cousa que se
fai exclusivamente nos parlamentos ou
nos salóns de plenos. Política é o que
facemos defendendo a universidade
pública, participando nunha asociación
de veciños, organizando un banco
de alimentos ou unha cooperativa
de consumo responsable. E todas esas
experiencias, e moitas máis, están na
Marea. Hai capacidade de xestión, non
teña dúbida. Se algo probou a Marea é
a cantidade de xente preparada e con
cousas que aportar á política que hai na
Coruña. Novas formas de facer que xa
funcionan noutros ámbitos.
Hai un ano, a Marea Atlántica nin sequera
existía. Teñen xa un proxecto
para A Coruña?
Claro que existía a Marea, non nacemos
fotografía Sandra G. Rey

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
9
Está nas nosas mans
traducir en votos a
enorme ilusión que a
xente está a depositar
na Marea
•
Hai que ter claras as
prioridades: poden ser
as persoas ou as obras
da Mariña, e a nosa son
as persoas
•
É importante que a
política estea ben ventilada,
que non deixe de
entrar aire fresco: dous
mandatos e para a casa
•
da nada, e claro que temos un proxecto.
Un proxecto e un programa electoral ao
servizo das maiorías sociais, e non sometido
aos intereses económicos duns
poucos. E ademais non é retórico. É un
programa con instrumentos técnicos
para levar a cabo o que queremos. Na
Marea hai tanta ilusión como talento.
No campo do urbanismo, por exemplo,
hai ducias de profesionais traballando
dende hai meses que saben do que
falan cando proxectan unha cidade ao
servizo das persoas, cando imaxinan
unha cidade máis habitable. Non imos
prometer obras e farolas, senón unha
maneira nova de facer as cousas, coas
prioridades clarísimas. A Coruña demostrou
no pasado e vai demostrar
no futuro que é unha cidade creativa,
unha cidade que sabe o que quere, que
ten experiencia en proxectos innovadores.
O goberno municipal ten que poñer
os medios para que esa pulsión se faga
realidade.
∑ “Non queremos unha
carta branca da cidadanía,
queremos unha lupa
enriba”.
Recorda algún programa electoral
que non se incumprise?
Se a Marea non cumpre o seu programa,
sae pola mesma porta pola que entrou.
As nosas regras establéceno moi
claramente: o incumprimento grave
do programa activará un mecanismo
de revogación dos cargos electos, a comezar
polo alcalde. E ademais, as medidas
de transparencia e participación
que imos aplicar dende o primeiro día
permitiranlle á cidadanía controlar ao
detalle a acción de goberno. Non queremos
unha carta branca. Queremos
unha lupa enriba.
Máis da metade do equipo de Carlos
Negreira, que mantén no seu cargo a
un concelleiro imputado, Julio Flores,
está a ser investigado na operación
Pokémon. Por que ía estar libre
a Marea de caer nas redes da corrupción?
Din que o poder corrompe, pero algúns
xa veñen corrompidos da casa. Non somos
todos iguais, pero tampouco é suficiente
con ter o expediente limpo. Por
iso na Marea temos un Código Ético moi
severo destinado a combater calquera
indicio de corrupción e, dende logo, a
deixar fóra das candidaturas ou expulsar
a calquera persoa imputada nunha
causa deste tipo. Tamén é importante
que a política estea ben ventilada, que
non deixe de entrar aire fresco. E de aí
que ningún cargo da Marea poida acomodarse
no cargo. Dous mandatos e
para a casa. E que creamos na transparencia,
ata o final. En canto poñamos un
pé en María Pita publicaranse todos os
acordos, todas as axudas e todos os contratos,
incluídos os menores. Cando hai
vontade, as institucións poden cambiar.
∑ “Vivimos un tempo de
emerxencia, é preciso
abandonar as posicións de
confort”.
Que será o primeiro que faga en María
Pita?
Baixarme o salario e reducir o que lle
custa o goberno á cidadanía nun 50%,
aforrando un millón de euros ao ano,
que boa falta fai para políticas sociais. E
o segundo, abrir portas e ventás, que hai
moito tempo que non se ventila María
Pita. A cidadanía está desexando saber.
O desemprego é unha das principais
preocupacións da cidadanía. Na Coruña
hai xa máis de 22.000 persoas
sen traballo, e a metade carecen de
prestacións.
Hai unha liña que empeza en Rajoy,
atravesa a Feijóo e acaba en Carlos Negreira:
o desinterese polo desemprego.
E non é só o paro, é que hai empregos
precarios que non dan para vivir dignamente.
É certo que as competencias en
materia de emprego son limitadas nos
concellos, pero con vontade, hai cousas
que se poden facer. Negreira nin sequera
gasta o que presuposta para emprego
e servizos sociais. Nós imos poñer en
marcha un ambicioso plan de emprego.
Imos apostar polo comercio de proximidade,
pola pequena e mediana empresa,
pola economía social. E por suposto,
imos ter un ollo sempre na universidade,
na innovación e no emprendemento.
∑ “Se non cumprimos,
saímos pola mesma porta
pola que entramos”.
Prometen unha Renda Social Municipal
para garantirlle a toda a veciñanza
unhas condicións mínimas de
vida. Pode asumir iso o Concello da
Coruña?
Por suposto. A Renda Social Municipal
terá un custo inicial de 3 millóns de euros
ao ano, e un terzo desa cantidade
afórrase racionalizando o goberno. E
se fose algún máis, tampouco habería
problema. O Concello da Coruña ten un
orzamento cercano aos 280 millóns de
euros. A cuestión é ter claras as prioridades.
Poden ser as persoas ou as obras
da Mariña. A nosa son as persoas.
Din tamén que A Coruña, coa Marea,
será unha cidade libre de desafiuzamentos.
Que ninguén vai perder a
súa casa. Como se pode garantir iso?
O goberno da Marea negarase a colaborar
cos desafiuzamentos. Se depende de
nós, ningunha familia vai perder a súa
casa. Paralizaremos os lanzamentos
que dependan directamente do Concello,
como os de San Vicente de Elviña.
Os funcionarios municipais non se van
poñer ao servizo dos desafiuzamentos,
nin a Policía Local nin os bombeiros.
Nunca máis. E imos poñer todos os recursos
do Concello ao servizo das persoas
que se poidan ver nesta situación.

10
Xustiza e cohesión social
As
persoas
primeiro
A Marea implantará un modelo de Servizos
Sociais eficaz, público e de calidade para
lograr a xustiza e a cohesión sociais
Silvia Cameán
Marea Atlántica
Avogada
A nosa
resposta non
pode ser a
caridade,
senón a
política.
Elisa Ginzo
Redacción
Lonxe de dar esmola, a Marea entende
que a política ten que responsabilizarse
e corrixir os desequilibrios que levan ao
empobrecemento e á exclusión social
cada vez a máis persoas, vítimas dun
sistema entregado á desigualdade. “As
persoas son o primeiro”, din a miúdo as
súas caras visibles. “A xustiza e a cohesión
social garanten unha cidadanía libre,
con igualdade de oportunidades
e en condicións de gobernarse a si mesma:
a democracia”. A Marea Atlántica
quere chegar a María Pita para facer
unha política que atenda as necesidades
reais das persoas. Para iso, comprométese
a acabar co actual modelo de
Servizos Sociais asistencialista e ineficaz,
lastrado pola burocracia e baseado
nun enfoque caritativo. O camiño pasa
necesariamente por un servizo público
e de calidade.
∑ A Marea quere acabar
coa privatización dos servizos
sociais e fortalecer a
estruturas públicas
Así o define Eugenia Vieito, número
seis da candidatura: “Fronte a políticas
centradas na privatización dos servizos
sociais, dende a Marea avogamos pola
defensa duns sevizos públicos de calidade,
polo que cremos fundamental
fortalecer as estruturas públicas existentes
para lograr o obxectivo da sustentabilidade
social”. Na mesma liña, o
cabeza de lista, Xulio Ferreiro, defende
que “o tratamento da exclusión social
debe ir máis alá do puro asistencialismo,
procurando un enfoque integral
que incida na educación, na inserción
laboral, e en xeral en darlle ferramentas
ás persoas nesta situación para poder
saír dela”.
“Dende logo, a nosa resposta non
pode ser a caridade, senón a política”,
resume Silvia Cameán, avogada e número
catro da lista. As políticas de xustiza
social está presentes no programa
electoral da plataforma de xeito transversal,
dende o convencemento de que
é posible loitar no local por redistribuír
a riqueza, establecer unha igualdade de
oportunidades efectiva, achegar estabi-
lidade laboral e combater a exclusión.
Esa idea está presente moi especialmente
nas seguintes medidas, ás que
se suma como actuación máis urxente
a Renda Social Municipal.
CONTRA A POBREZA ENERXÉTICA
Abaratar o recibo da auga para todos
os cidadáns e, sobre todo, para os que
atravesan unha peor situación económica,
é un dos obxectivos da Marea. A
rebaixa farase a custa dos beneficios
que a empresa municipal de augas
(Emalcsa) vén obtendo cada ano grazas
a cobrar máis do que lle supón prestar o
servizo. Que a ninguén se lle corte a luz
ou o gas por razóns de vulnerabilidade
social está tamén entre os compromisos
da plataforma. Haberá axudas
compensatorias nos casos de impago
xustificado socialmente, para o que se
reformará a Ordenanza de Emerxencia
Social.
∑ Evitaranse os cortes de
agua, luz e gas por impago
nos casos socialmente
xustificados
O Plan Local de Inclusión Social será o
documento rector que articule de maneira
eficaz a acción pública municipal
en materia de políticas sociais. Dirixirase
a grupos excluídos socialmente, coa
meta de reducir a taxa de desemprego,
aumentar os índices de actividade,
e garantir que todas as persoas teñan
un teito. Tamén está previsto adaptar
as axudas ás necesidades da mocidade,
como son, entre outras, as relacionadas
coa vivenda, as de urxencia ou a Renda
Social Municipal.
IGUALDADE COMO VALOR CENTRAL
A Marea anuncia no seu programa que
impulsará plans de igualdade e creará
un Observatorio Municipal de Igualdade
de Xénero. Este órgano fará unha
auditoría para definir o incremento
orzamentario e artellar unha metodoloxía
participativa co tecido feminista
organizado, persoas expertas e entidades
que fomentan a igualdade de xénero.
Tamén se velará polo respecto á
diversidade afectivo-sexual aplicando
políticas de integración e normalización
da homosexualidade, a bisexualidade
e a transexualidade.
Reforzaranse os medios e o persoal dos
Centros de Orientación Familiar e a
Casa de Acollida e haberá programas
educativos estables e permanentes para
os centros escolares e centros cívicos
para a prevención da violencia machista,
a saúde afectivo-sexual, a diversidade
sexual, e a coeducación e a corresponsabilidade.
Na Coruña case o 5% da poboación é
estranxeira, segundo datos do padrón
de 2014. Unha cidade intercultural
precisa de políticas que atendan estes
colectivos, que actualmente se derivan
a distintas entidades alleas á Administración
pública. Para iso, entenden na
plataforma cívica que cómpre garantir
o funcionamento da Oficina Municipal
de Apoio á Migración e poñer en marcha
unha Estratexia Local de Inclusión
Laboral dirixida a grupos excluídos socialmente,
que se fixe como compromisos
a redución da taxa de desemprego
e a mellora das condicións de vida da
cidadanía.
REFORZO CONTRA
O FRACASO ESCOLAR
Na área educativa está previsto poñer
en marcha programas de reforzo para
diminuír o fracaso escolar, así como a
apertura dos centros educativos fóra
do horario escolar para realizar tarefas
de tipo educativo, social e cultural.
Terá que negociarse coa Consellería de
Educación no caso dos centros de titularidade
autonómica, e procurarase
que sexan polas entidades dos propios
barrios.
O programa da Marea nesta área contempla
outros compromisos, como o de
elaborar un plan para erradicar ao longo
do mandato a maior parte dos obstáculos
que impiden o goce dos equipamentos
a cidadáns e cidadás, así como
o compromiso de adaptar o transporte
público municipal aos criterios de accesibilidade
e eliminación de barreiras,
e esixir a “accesibilidade” para obter
novas licenzas de taxis, a través dunha
ordenanza municipal.
Por último, a Mesa de Diálogo Civil
que contempla crear a plataforma encargaráse
de xestionar a relación entre
a Administración Local, os axentes do
terceiro sector e os diferentes recusos
sociais presentes para o desenvolver
un Plan Local de Inclusión Social 2015-
2019.

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
11
Unha renda social
para garantir unha vida
digna á cidadanía
Unhas 1.200 familias poderían beneficiarse dunha
medida que só lle suporía tres millóns de euros
anuais ás arcas do Concello
E.G.
Redacción
Un 13% da veciñanza da Coruña
vive por debaixo do limiar
da pobreza. O dato é absolutamente
inasumible, ao entender
da Marea. Por iso, para combater
esta situación e loitar a prol
dunha cidade que garanta o
dereito a unha vida digna dos
seus habitantes, a plataforma
propón unha Renda Social
Municipal. Con esta paga, as
persoas en risco de exclusión
poderán facerlle fronte ás súas
necesidades máis básicas e
inmediatas, como son a alimentación,
o teito, a agua, a
luz e outras precisas para a súa
subsistencia. A renda pode alcanzar
ata un máximo de entre
os 400 e os 700 euros mensuais.
A contía máxima da
axuda oscilará entre
os 400 e os 720 euros
mensuais
A inclusión social é unha prioridade
para a candidatura que
encabeza Xulio Ferreiro. “Mentres
temos servizos de rego
intelixente, A Coruña está a
liderar ránkings de pobreza
e exclusión social; creo
que esta non é a cidade que a
maioría queremos”, reflexiona
este profesor de Dereito. O
candidato da Marea refírese a
datos coma o índice de risco
de pobreza e de exclusión social,
coñecido coma taxa Arope
(At Risk Of Poverty and/or
Exclusion). O desemprego, a
precariedade laboral ou a desigualdade
son circunstancias
que minan cada vez a máis cidadáns.
A resposta da Marea é
clara: o prioritario é “asegurar
unha vida digna para todas as
persoas nesta cidade”, di Xulio
Ferreiro, quen entende a
Renda Social Municipal como
“unha medida de urxencia”,
unha venda para evitar que
a poboación máis ferida pola
crise se desangre.
UNHA MEDIDA “PERFECTA-
MENTE ASUMIBLE”
Segundo os cálculos iniciais da
candidatura, unhas 1.200 familias
poderían beneficiarse da
Renda Social Municipal. O custo
anual de aplicar esta medida
de emerxencia social estímano
en 3 millóns de euros, menos
dunha terceira parte dos 10,5
millóns que destina o actual
goberno local do PP á obra do
túnel da Mariña. O orzamento
total do Concello coruñés para
2015 supera os 250 millóns de
euros. “Por iso non é un brinde
ao sol, senón unha medida
perfectamente asumible”, destaca
Ferreiro.
O candidato a alcalde da Marea
entende que como primeira
medida cómpre “asegurar os
mínimos de subsistencia necesarios”.
A partir de aí, a acción
política fará o resto para camiñar
cara a unha cidade na que
a inclusión social e a igualdade
de oportunidades sexan unha
realidade a pé de rúa. O obxectivo
é atallar e investir a tendencia
que nos últimos anos
coverteu á Coruña na cidade
líder de Galicia en empobrecemento.
Entre 2007 e 2012
a Taxa de Risco de Pobreza
medrou un 70% —máis que en
ningunha outra urbe galega— e
dende que Carlos Negreira colleu
o bastón de mando do Concello
o número de persoas perceptoras
da Risga (Renda de
Inclusión Social de Galicia) ou
as AES (Axudas de Emerxencia
Social) medrou un 54%.
Xulio Ferreiro:
“Cómpre asegurar os
mínimos de subsistencia
necesarios”
A renda municipal será incompatible
coa Risga e servirá
para atender as necesidades
das persoas que non cumpren
os requisitos para percibila. O
candidato elixido pola Marea
explica que deste xeito “completaría
os ingresos das persoas
que o precisen até que alcancen
o límite máximo para
poder acceder á Risga, o que
podería alcanzar unha contía
máxima de entre 400 e 720 euros
mensuais segundo a cantidade
de membros da unidade
familiar e a inclusión ou non
de menores”.
fotografía Sandra G. Rey / ilustración MAT-LAB
Eugenia Vieito
Marea Atlántica
Persoal de Administración
e Servizos da UDC
→
Avogamos
pola defensa
duns sevizos
públicos de
calidade.
Máis información:
http://mareatlantica.org/unharenda-social-municipal-paraloitar-contra-a-exclusion/
13%
Risco de pobreza
O 13% da cidadanía está
en risco de pobreza e
exclusión social. Isto é
case un de cada catro
habitantes da Coruña
↑ 70%
Crecemento da pobreza
En apenas cinco anos a
taxa de pobreza medrou
un 70% na cidade da
Coruña
↑ 54%
Crecemento da pobreza
Aumenta o número de
persoas que precisan
axudas para sobrevivir
dende que goberna
Negreira
22.000
22.000 persoas están
desempregadas na cidade
e a metade non ten
prestación ningunha
3.000.000 €
Custo da RSM
O custo arpoximado desta
medida para as locais sería
de 3 millóns de euros.
Menos dunha terceira
parte dos 10 millóns que
destina o actual Goberno
local á obra do túnel da
Mariña.
1.200
Calcular a candidatura da
Marea que actualmente
hai mil duascentas familias
receptoras da RSM
Garantir unha vida digna
para todas as persoas é
un dos catro principios
básicos sobre os que
asenta a Marea Atlántica,
os obxectivos que
permitiron ao longo do
último ano reunir nunha
mesma iniciativa a sete
formacións políticas
comprometidas co cambio
e a xustiza social e centos
de cidadáns sen afiliación
partidaria.

12
Apoios á Marea
Ada Colau
Barcelona en Comù
Íñigo Errejón
Podemos
A Marea ten que
gañar, pero non
para cambiar a uns
por outros, senón
para abrir de par
en par as portas
do concello.
Este movemento
cidadán, con Xulio
Ferreiro á cabeza,
multiplicou a súa
forza política a través
dun proceso
democrático sen
pactos ás agachadas
entre cúpulas.
É tempo
de unidade
popular
As formacións políticas que
participan na Marea sinalan
a confluencia como o único
xeito de rachar co inmobilismo
dunhas institucións afastadas
da cidadanía.
Raúl Xordo
Redacción
A Marea Atlántica é, dende a mesma publicación
do seu manifesto, un espazo
de confluencia liderado pola cidadanía.
Un sentir común que vai máis alá de siglas
e nomes propios. Unha ruptura coa
vella política que procura un novo xeito
de organizar a vida en común da Coruña,
dende a honestidade, a transparencia
e a radicalidade democráctica. Con
esta filosofía confeccionouse unha candidatura
de unidade popular, na que os
partidos teñen un papel importante,
pero na que son os individuos, a xente,
quen leva o peso.
O proxecto recibe o apoio de varias
formacións políticas, que quixeron sumarse
a este proceso de confluencia
xunto a milleiros de cidadáns. Anova,
Podemos, Esquerda Unida, Compromiso
por Galicia, Equo ou Espazo Ecosocialista
deron o paso de integrarse na
Marea. Souberon ver que é o momento
da unidade popular.
Ada Colau, voceira da plataforma
Barcelona en Comú, visitou A Coruña
hai uns meses para amosar o seu apoio
á Marea. Dende o seu punto de vista, a
confluencia é “unha resposta á situación
de emerxencia que estamos a vivir,
e un intento por levar ás institucións os
éxitos que xa logramos na rúa”. “Xa somos
unha maioría social”, explica, “os
que non queremos máis corrupción,
os que esiximos unha maior participación
cidadá e unha economía máis xusta.
Sabemos que cando nos xuntamos,
como fixemos para parar os desafiuzamentos
ou para plantarlle cara á privatización
da sanidade, somos quen de
conseguilo. Agora temos que levar esa
xeito de facer, esa confluencia, ao eido
institucional”.
Ademais, Colau lembra que “a cidadanía
é hoxe máis culta e máis educada
ca nunca, e ten máis posibilidades de
participación ca nunca grazas ás novas
tecnoloxías. Iso é o que iniciativas
como a Marea Atlántica queren aproveitar,
para rematar con este sistema
suicida, que cada vez está facendo sufrir
máis á xente. Sabemos que as institucións,
tal e como son hoxe en día, non
nos serven. Están pensadas para que
haxa unha cúpula que dirixa e manteña
afastada á cidadanía. Por iso ten que
gañar a Marea, non para cambiar a uns
por outros no Concello, senón para chegar
aló e abrir as portas de par en par”.
Íñigo Errejón, secretario de Política
de Podemos, afirma que “hai situacións
que reclaman que a cidadanía
dea un paso á fronte e entre nas institucións
para que corra o aire fresco, e este
é o caso da Coruña e a Marea Atántica”.
Segundo declara, “este movemento de
confluencia cidadá, con Xulio Ferreiro
á cabeza, multiplicou a súa forza política
a través dun proceso democrático
que nada tivo que ver con pactos ás
agachadas entre cúpulas”.
Errejón asegura que, “despois de
moitos anos aturando uns políticos que
fixeron da cidade o seu couto privado,
e cuxas iniciativas megalómanas afogaron
o pequeno comercio, é a hora da
xente”, e avoga porque “a Praza de María
Pita se vexa honrada coa chegada da
Marea Atlántica”, pois “será a proba de
que chegou a reconquista das institucións
ao servizo da cidadanía”.
Xosé Manuel Beiras, voceiro nacional
de Anova, explica a importancia de
unir forzas co argumento de que “hoxe
o estamento político, a casta política,
non representa, non está a funcionar
como é debido e os partidos son máis
aparatos ca outra cousa. Non son as
pontes que deberían vehiculizar as
necesidades, as reivindicacións, os intereses
e os dereitos das súas bases sociais.
Daquela hai que deixar que onde
xorden iniciativas cidadás como as mareas,
esas sexan as protagonistas, e nós
contribuír”.
“Nas mareas, como a Marea Atlántica
que encabeza Xulio Ferreiro, nin
Anova é protagonista nin Beiras é protagonista.
Felizmente, o motor do proceso
de transformación que é necesario
hoxe está na sociedade civil e a súa capacidade
de autoorganización”, sostén
Beiras, e instiste en que o que máis lle

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
13
Xosé Manuel Beiras
Anova
Yolanda Díaz
EU
Fagamos que as
candidaturas con
vocación de unidade
popular e frontes
amplas devolvan o
poder democrático
aos viciños e viciñas
e esgacen as redes
clientelares e caciquís
do PP.
A Marea é un golpe
de aire fresco na
cidade da Coruña,
unha iniciativa que
xurdiu grazas a persoas
que puxeron
o ben común por
diante de todo.
interesa destas eleccións municipais
“é que dalgunha maneira supoñan un
paso adiante no proceso de implicación
dos cidadáns, sexan ou non de partidos,
á actividade política directa, a que
exercen realmente como cidadáns cara
a unha ruptura co réxime da Segunda
Restauración Borbónica, que ten que
rematar dunha vez. E non pode rematar
se non existe ese motor composto
pola cidadanía e as forzas políticas que
están pola creba democrática facendo
de motores auxiliares”.
O voceiro nacional de Anova fai un
chamamento para que “o arquipélago
dos concellos galegos se transmute na
urdime democrática basilar do noso
pobo, da nosa nación. Fagamos que as
candidaturas con vocación de unidade
popular e frontes amplas, axilmente
adaptadas ás condicións sociopolíticas
de cada lugar, bisbarra ou comarca, devolvan
o poder democrático aos veciños
e veciñas por todo o país e esgacen
as redes de arrastre clientelares e caciquís
que apañan o voto cautivo do PP”.
Yolanda Díaz, coordinadora nacional
de Esquerda Unida en Galicia,
asegura que a Marea Altántica é “un
golpe de aire fresco na cidade da Coruña,
unha iniciativa que xurdiu grazas
a persoas que puxeron o ben común
por diante de todo o demais e, de xeito
xeneroso, crearon esta formula para
construír espazos diferentes e plurais”.
Neste sentido, afirma que a plataforma
cidadá é “o exemplo que seguiron outras
iniciativas similares no noso país, e
será a candidatura do cambio en María
Pita”.
Segundo Díaz, a unidade popular representada
pola Marea é “a única resposta
posible na situación de excepción
política e social que estamos a vivir”.
Afirma que “a democracia está secuestrada
polo poder económico, que ten
un peso enorme en todos os niveis institucionais”,
e argumenta que a cidadanía
só poderá recuperala mediante “a
construción dun novo suxeito politico”.
A coordinadora nacional de EU conclúe
coa convicción de que, “nestes momentos,
ou construímos unha confluencia
con altura de miras, intelixencia e xenerosidade,
ou nos estaremos a equivocar.
É un proceso complexo, pero temos
que implicarnos ao máximo”.
Breogán Riobóo, secretario xeral
de Podemos en Galicia, lembra que as
accións sociais desenvolvidas nos últimos
anos, na loita contra os desafiuzamentos
ou en defensa da sanidade e a
educación públicas, “serviron para mudar
a realidade e para demostrar que xa
non aceptamos que nos queiran afastar
da toma decisións, queremos que sexa
a cidadanía quen controle directamente
as políticas”. E, na cidade da Coruña,
“a Marea Atlántica é a ferramenta municipal
necesaria para conseguir este
obxectivo”. Riobóo amósase convencido
de que “o importante agora non son
as siglas nin os nomes, senón a cidadanía,
a transparencia e a participación”.
E, por iso, “Podemos apoia á Marea no
asalto democrático ao Concello, para
construír, dende abaixo, dende o municipal,
unha sociedade máis xusta e
igualitaria”.
∑ “Dende abaixo, dende o
municipal, seremos quen
de construír unha sociedade
máis xusta e igualitaria”.
Breogán Riobóo. Podemos
Xoán Antón Pérez Lema, secretario
local de Compromiso por Galicia, asegura
que a súa formación apoia á Marea
“sen perder o seu perfil galeguista
e progresista, porque acredita nunha
candidatura de unidade cidadá, coa fin
de desenvolver ese gran proxecto de
mínimo común denominador”. A través
da converxencia, CxG aspira a “garantir
a transparencia, arrincar a corrupción
e construír cohesión, inclusión social e
unha boa gobernanza”.
Xoán Hermida, coordinador de Espazo
Ecosocialista, sinala que estamos
a vivir “un período de tránsito, no
político, co esgotamento da Cultura da
Transición, e tamén no filosófico e moral.
Para afrontalo é precisa a unidade,
pero non entendida ao vello xeito,
como unha simple agregación de siglas,
senón como unha unión de cidadáns.
Nestes momentos, a coordenada
democrática ten máis peso que os eixes
esquerda-dereita e nacionalismo-centralismo”.
Hermida sostén que “a Marea
Atlántica foi líder neste sentido, foi
pioneira en Galicia nesta forma de entender
a confluencia, e hoxe é o espello
no que se miran outras iniciativas similares
no país”.
∑ “A través da converxencia
aspiramos a garantir
a transparencia, arrincar
a corrupción e construír
cohesión, inclusión social e
unha boa gobernanza”.
Xoán Antón Pérez Lema. CxG
Ana Tomé, co-voceira de Equo na bisbarra
da Coruña, asegura que “a Marea
Atlántica se está a confirmar como a ferramenta
máis efectiva para rachar coa
deriva na que caeron as institucións e
as forzas políticas inmobilistas que teñen
representación nelas. A xente demanda
unha maior participación para
rematar con esta democracia de baixa
intensidade que só favorece a unhas
poucas elites”. Dende o seu punto de
vista, “o sistema aproveitou o complicado
contexto económico que estamos
a vivir para blindarse”, e o único que
pode facer unha fenda nesa blindaxe é
“a unidade popular da cidadanía, as organizacións
sociais e as organizacións
políticas non sistémicas, é fundamental
para poder avanzar cara o obxectivo
común de máis e mellor democracia”.
Tamén o representante do Partido
Humanista na Coruña, Rubén Sanchez,
defende que a Marea é “a resposta
necesaria do pobo para ser escoitado,
para defender os seus dereitos dende a
participación cidadá, a democracia real,
a cooperación e a converxencia da diversidade”.
Sánchez argumenta que é o
momento de unirse para facerlle fronte
ao “proceso de concentración de poder
e capital en mans duns poucos que se
está a vivir en todas partes, ante a insensibilidade
dos poderes institucionais”.
Como todas estas voces coinciden
en sinalar, é tempo de unidade popular.
É tempo de traballar xuntos, dende
o 99%, dende a maioría social, para
conseguir que María Pita deixe de ser
unha fortaleza pechada á cidadanía e
ao servizo dos poderes económicos, e
se convirta nun pazo de cristal, aberto
e transparente.
∑ “A unidade popular é
fundamental para avanzar
cara ao obxectivo de máis e
mellor democracia”.
Ana Tomé. Equo
∑ “A Marea Atlántica foi
pioneira en Galicia dun
novo xeito de entender a
confluencia; é o espello no
que se miran outras iniciativas
similares”.
Xoán Hermida. Espazo Ecosocialista

14
Radicalidade democrática
Baixo a lupa
da cidadanía
ilustración MAT-LAB
Doce medidas
para dotar de
transparencia
a xestión
municipal
e crear
mecanismos
de fiscalización
e participación
cidadá
∑ Se o que se pretende
é romper as distancias
entre os representantes
municipais e quen lle
deu esa responsabilidade,
cómpre estruturar
protocolos que faciliten
a comunicación.
∑ A veciñanza poderá ter
voz e voto desde o momento
da confección dos
Orzamentos, para decidir
en que se van investir
os recursos municipais,
pero tamén no control
da súa execución ao longo
do ano.
∑ Os mecanismos revogatorios
permitirán
expulsar do grupo municipal
a quen incumpran
de forma graves e inxustificada
o programa
electoral.
A. D. Petouto
Redacción
Radicalidade. Si. Radicalidade democrática.
É unha das liñas básicas coas
que a Marea Atlántica se presentou aos
cidadáns e ás cidadás da Coruña en xullo
do 2014 e é tamén un dos eixes da
política que intentará aplicar en María
Pita despois das eleccións de maio. A
plataforma propón unha ducia de medidas
neste eido cun obxectivo común:
estender a democracia na rúa e facer
partícipes aos coruñeses e ás coruñesas
das decisións que lles afectan. Pero
iso, entenden na Marea, non é posible
se esa mesma mensaxe non cala tamén
de portas para dentro, na actuación do
propio goberno local. Así, as ferramentas
para darlle voz á veciñanza e facilitar
que tome parte activa na vida municipal
veñen acompañadas doutras que
lle permitirán á veciñanza fiscalizar a
acción de goberno e coñecer ao detalle
que fan os seus representantes, como
o fan e en que empregan o diñeiro público.
Con este mesmo espírito, a Marea
comprométese a garantir as liberdades
cidadás na relación coas institucións
do Concello e a promover o laicismo no
funcionamento da administración coruñesa.
“A Marea naceu cun obxectivo claro,
mudar A Coruña, un principio que non
parte só de propostas e cambios concretos,
senón que esixe dotar á xente da
cidade de mecanismos cos que exercer
o control e de expresar os seus desexos.
A cidadanía ten que ser a protagonista
desa mudanza”, resume o candidato á
alcaldía, Xulio Ferreiro.
VOZ NO PLENO
Se o que se pretende é romper as distancias
entre os representantes municipais
e quen lle deu esa responsabilidade,
cómpre estruturar protocolos que
faciliten a comunicación. Como o fará a
Marea? Por unha banda, establecendo
canles para garantir a participación:
no Pleno do Goberno local, a través
dunha quenda de palabra que se abrirá
grazas á modificación do Regulamento
Orgánico Municipal, e que vai permitir
a todo aquel que o desexe expresar sen
intermediarios opinións, propostas ou
críticas, propias ou da asociación ou
colectivo que representan, diante do
pleno; pero tamén noutros organismos,
como no Consello Social da cidade,
unha figura que a plataforma considera
“clave” para o diálogo social pero que
hoxe non funciona na Coruña, ou nas
Xuntas de Distrito, organismos de representación
dos distintos barrios que,
segundo estipula a Lei de Grandes Cidades,
subdividen a cidade segundo un
criterio territorial —unha división que,
na práctica, non funciona na Coruña, e
que os representantes da Marea esperan
poder activar para descentralizar
a xestión de cada barrio e dar máis capacidade
de participación aos seus habitantes.
A participación cidadá, segundo a
conciben os integrantes da Marea Atlántica,
ten outras vías que permitirán
á veciñanza tomar a palabra, como é o
Referendo, que para a fronte cidadá
debe ser o mecanismo co que se tomarán
as decisións “de carácter estratéxico”.
Neste punto, a Marea garante que
ofrecerá “mecanismos de información
e debate para que a cidadanía poida
coñecer polo miúdo aquelo sobre o que
hai que decidir”. Nesta liña, entre as figuras
que impulsará se acada a representación
necesaria no Concello están
os Orzamentos Participativos, nos
que a veciñanza poida ter voz e voto
desde o momento da súa confección,
para decidir en que se van investir os
recursos municipais, pero tamén no
control da súa execución ao longo do
ano.
CONCELLO DE CRISTAL
A transparencia é a outra pata dese
conxunto de medidas para a radicalización
democrática que quere promover
a Marea Atlántica para acadar un Concello
“con paredes de cristal”; transparencia
que os membros da candidatura
exemplifican coa “lupa” que, din,
queren que os coruñeses e coruñesas
poñan enriba de María Pita, como paso
previo para poder participar realmente
da actividade municipal. Iso comeza
coa rendición de contas que deberán
prestar de forma periódica os cargos
públicos, tanto a través do web municipal
—ou doutras plataformas telemáticas—
como de forma presencial, diante
do pleno, do Consello Social e das
Xuntas de Distrito. A cidadanía poderá
coñecer as contas dos membros do goberno
local e as súas axendas, así como
estar ao día da súa actividade e de todo
aquilo que se desenvolve na súa área de
xestión: contratos, concursos... Tamén
nese obxectivo se establecerá a limitación
a dous mandatos dos cargos electos
da Marea.
O mesmo ocorrerá coas concesións
municipais, que, segundo entende a
Marea, deberán estar sometidas a fi s -
calización permanente, de maneira
que os datos das empresas que realizan
o servizo e as súas contas estean á luz
pública —salvo nos casos en que a lei o
impide—. Para acceder a esa información,
o proxecto da iniciativa cidadá
contempla a creación dunha plataforma
dixital de participación que sexa
bidireccional, isto é, onde a cidadanía
poida consultar datos pero tamén formular
demandas.
A Marea prevé aínda dúas medidas
máis que afectan de forma directa aos
seus cargos electos: por un lado, a redución
das súas retribucións nun terzo,
unha baixada que chegará ao 40% no
caso da alcaldía, de maneira que ningún
soldo supoña máis de 40.000 euros
brutos ao ano e o custo total do goberno
mingüe un 50%; por outro, a inclusión
de mecanismos revogatorios, que permitirán
expulsar do grupo municipal a
aquelas persoas que incumpran de forma
grave e inxustificada o programa
electoral. O mesmo acontecerá, avanza a
Marea, con aqueles membros do goberno
que resulten imputados —mediante
resolución motivada dun xuíz— en delitos
de corrupción, ou por outros relativos
a condutas racistas ou homófobas,
delitos de violencia sobre a muller, contra
os dereitos dos traballadores e traballadores
ou delitos ecolóxicos.
SALVAGARDA
DAS LIBERDADES CÍVICAS
Para a Marea Atlántica, a radicalidade
democrática implica tamén a salvagarda
das liberdades cívicas que, sosteñen
quen impulsan esta iniciativa municipalista,
supón mudar o concepto de seguridade
pública como termo contraposto
a liberdade. “Vivir seguros non é
vivir máis vixiados ou máis encerrados
en casas con protección, senón poder
gozar plenamente de todos os dereitos
e pensar a cidade como un lugar de
realización das liberdades de todos”,
expón Alberto Lema, número sete da
lista para as municipais. Isto significa,
adianta, o fin das políticas de seguridade
cidadá que vulneren a liberdade de
expresión, os dereitos de asociación,
de manifestación e de protesta. Neste
mesmo eido, a plataforma aposta por
poñerlle fin á privatización dos sistemas
de emerxencias e impulsar servizos
compartidos e coordinados con
outros municipios.

oquince.gal
A Coruña · Primavera de 2015
15
Marea do Agra
20 de agosto 2014
Marea da Cultura Marea da Cidade Vella
21 de agosto 2014
3 de setembro 2014
Había que saír á rúa. Só
había un camiño posible
para construír a Marea.
De abaixo a arriba. "Se non
prende na xente, é que
estamos equivocadas",
repetíanse as persoas que
lanzaban a iniciativa. Á
Agra do Orzán foron 200
persoas. Ao día seguinte,
diante do Rosalía, outras
tantas para botar a Marea
da Cultura. E logo outro,
e outra. Había fame de
marea.
Marea por outro Urbanismo
4 de setembro 2014
Marea de Mobilidade
11 de setembro 2014
Marea dos Municipalista
4 de outubro 2014
Marea dos Maios
24 de setembro 2014
Cooperar en código aberto.
O que faga unha marea pode
reutilizalo calquera outra.
Non somos o mesmo, as
condicións de partida son
distintas, pero cabalgamos
o mesmo ciclo de ruptura
democrática. A Marea
Atlántica deu o primeiro
paso e convocou a todos
os procesos que había
naquela altura en Galicia
a un encontro na Coruña.
Compartir o que sabemos,
poñer en man común o que
descoñecemos.
Marea Feminista
17 de setembro 2014
Encontro Ada Colau e Manolo Rivas
19 de decembro 2014
Marea de Fóra
27 de decembro 2014
Tiñamos que construír
o cabalo de Troia co que
nos imos presentar ás
eleccións. Reunímonos
primeiro para aprender,
logo para traballar, máis
tarde para debater e
finalmente para poñernos
de acordo. Aprobamos
por aclamación un
Código Ético, as liñas
estratéxicas do que será
a acción de goberno da
Marea, un método para
as primarias abertas e
outro para o programa
participativo.
Marea Viva (Marea Baixa + Marea Alta)
9, 10 e 11 de xaneiro e 8 de febreiro 2015
lio Ferreiro cabeza de lista
7e 8 de marzo 2015
Dous días, máis de 700
persoas. Un proceso
exemplar de participación
e cooperación que deu
como resultado unha
candidatura forte, unida,
plural e preparada para
gobernar A Coruña. Á
cabeza, Xulio Ferreiro,
que encarna todas as
almas da Marea. A das
organizacións políticas. A
dos movementos sociais.
E a da xente común que
sabe que hai que estar
á altura.
Primarias
7e 8 de marzo 2015
Confluencia
4 de febreiro 2015
Esta foto permanecía
inédita até agora.
Tomouse no que vén
sendo o principal
espazo de traballo
da Marea Atlántica, o
local da rúa Marqués
de Pontejos. Todas
as sensibilidades da
Marea —non as cúpulas
das organizacións nin
nada parecido, senón a
xente— reunidas para
asinar os acordos da
Marea Viva. Levamos
na retina ese momento.
Outra vez, había marea.

16
As 27 candidatas
da Marea
Unha
lista forte,
unida e preparada
para
gobernar
A Coruña
1
Xulio Ferreiro
Profesor de Dereito Procesual
na Universidade da Coruña,
deportivista e coruñés do
barrio dos Mallos dende 1974.
2
Rocío Fraga
Socióloga experta en xénero,
emprego e participación cidadá.
Activista feminista e de
diversos movementos sociais
da cidade e do país.
3
Xiao Varela
Pai. Arquitecto. Socio da
Cooperativa Habitat Social.
Adicado á construción natural,
ao urbanismo participativo e á
intervención comunitaria.
4
Silvia Cameán
Nacín no ano 87 no seo
dunha familia obreira galega.
Feminista e avogada. Son porque
antes outras foron e loito
porque mañá outras sexan.
5
6
7
8
9
Jose Manuel Sande
Programador do CGAI-
Filmoteca de Galicia. Escritor
cinematográfico. Parte de
Luzes e Galiza Ano Cero.
Xestión e coñecemento do
sector público.
Eugenia Vieito
Persoal de Administración e
Servizos da UDC. Licenciada
en Dereito. Mestrado en
Xestión de Políticas Públicas.
Pero sobre todo, mareanta.
Alberto Lema
Nacín en Vimianzo no 75.
Dende a Marea queremos
unha Coruña dende abaixo,
máis democrática, máis galega
e que asegure o dereito a
unha vida digna.
Claudia Delso
Mediadora cultural. Mestra
de psicomotricidade e teatro
para nenxs e persoas adultas.
Facilito prácticas colaborativas
e proxectos comunitarios. Transito
e practico artes escénicas.
Daniel Díaz Grandío
Pai formado en enxeñaría
civil e estudos do territorio,
apaixoado polo transporte
público e mobilidade
sustentable.
10
11
12
13
14
Maria Garcia
Técnica de medio ambiente,
activista sen dogmas.
Emigrante retornada,
con ilusión por construir
colectivamente unha cidade
máis amable.
Alfonso Mascuñana
Nado en Vigo, no 43. As
xentes e as loitas do barrio
fixéronme camiñar cunha
segunda pel. A Marea, por
suposto, tamén forma parte
desa pel.
Begoña Romero Quintela
Administrativa en paro despois
de 37 anos na mesma empresa.
Implicada no cambio
por una sociedade mais xusta
dende os 16 anos. Agora
mareanta.
Antón Fdez. De Rota
Nacín na Coruña vai 35
anos. Crieime nos Mallos,
son veciño de Monte Alto.
Adícome á investigación
en políticas públicas e á
docencia universitaria.
Sonia Sainz
A Coruña 1964. Empresaria.
Dende 1993 dirixo unha empresa
adicada as TIC, con implantación
en todo o territorio
español e México DF. Traballo
e vivo no distrito Picasso.
19
20
21
22
23
Nicanor Acosta
74 anos vendo o frío que acolle
a tantas persoas excluídas
do dereito a vivir, as súas
voces son a dignidade que
escoitarase en cada rúa.
Iria López
Coruñesa, mestra especialidade
audición e linguaxe,
escritora, diplomada en
empresariais especialidade
finanzas, de Podemos, crítica-constructivista.
Marcos SanPedro Vidal
Mestre de primaria e Psicopedagogo.
Activista centrado
no consumo consciente e
na mobilidade. Integrado
en proxectos de economía
social. Mareante que adora
o mar.
María José Durán
Son Enxeñeira Informática
de formación e como cidadá
da Coruña quero aportar a
miña ilusión e o meu traballo
para lograr unha cidade máis
solidaria e sostible.
Sergio Irigoyen
Xornalista e divulgador científico.
Traballei en medios de
comunicación e empresas do
terceiro sector. Creo na protesta
cidadá como vixiancia
democrática.

oquince.gal
A Coruña · Primavera de 2015
17
15
Santiago Lamelo
Non podo permanecer tranquilo
como se nada pasase,
cando hai unha elite económica
e antidemocrática que está
a gobernar o mundo.
Non quero.
25 O CAMPANARIO
SAN ROQUE 17
19 12
16
AGRA DO ORZÁN
Alicia Alonso
Nacín fai vinteún anos no
Barco. Dende fai tres, estudo
e vivo na Coruña, cas ganas
de inundala de feminismo
dende abaixo, dende dentro e
cara fora.
RIAZOR 16
10
14
MONTEALTO
CAMPO DA LEÑA
PEIXERÍA
26 ENSANCHE
6
MAIOS
FALPERRA
23
4 13
21
7
ZAPATEIRA 22 ↓
15
MONELOS
MATOGRANDE
17
GAITEIRA
Pablo Leira
Enxeñeiro informático.
Activista ecoloxista centrado
últimamente na mobilidade
sostible. Integrado en movementos
de economía social.
ATOCHAS
24 CIDADE VELLA
27
20 BARRIO DAS FLORES
9 EIRÍS
18
2
1
5
11
3
8
PALAVEA
CASTRILLÓN
18
Victoria Mejuto
Nacín na Coruña, no 60. Confío
en que a Marea siga a ser
un instrumento transformador
da sociedade, que se extenda
polos barrios e centros de
traballo.
1 · Xulio Ferreiro
2 · Rocío Fraga
3 · Xiao Varela
4 · Silvia Cameán
5 · Jose Manuel Sande
6 · Eugenia Vieito
7 · Alberto Lema
8 · Claudia Delso
9 · Daniel Díaz Grandío
10 · María García
11 · Alfonso Mascuñana
12 · Begoña Romero
13 · Antón Fdez. de Rota
14 · Sonia Sainz
15 · Santiago Lamelo
16 · Alicia Alonso
17 · Pablo Leira
18 · Victoria Mejuto
19 · Nicanor Acosta
20 · Iria López
21 · Marcos SanPedro
22 · María José Durán
23 · Segio Irigoyen
24 · Celsa Díaz
25 · Ramón Pérez
26 · Estíbaliz Espinosa
27 · Serafín Mourelle
Máis de 700 persoas
participaron o pasado
mes de marzo nas
primarias abertas da
Marea Atlántica, unha
consulta de dous días a
toda a cidadanía que deu
como resultado unha
lista plural na que están
representadas, a comezar
por Xulio Ferreiro, cabeza
de lista de amplísimo
consenso, todas as
sensibilidades deste
proceso de confluencia
liderado pola cidadanía
que apoian tamén
Podemos, Esquerda
Unida, Anova, Equo,
Espazo Ecosocialista
e Compromiso por
Galicia. Á vista do plano,
ademais de plural, unida e
preparada para gobernar
a partir do 24 de maio,
a candidatura da Marea
tamén representa como
un espello a diversidade
da Coruña. Hai marea en
todos os barrios e todas as
almas da cidade.
24
25
26
27
Celsa Díaz Cabanela
Nacín na Coruña no ano
56, casada e con dous
fillos, graduado social e xa
pensionista por incapacidade
absoluta.
Ramón Pérez Basich
Nací en el 58. Soy una persona
humilde y luchadora que a
dedicado toda su vida a combatir
la injusticia, el racismo y
la pobreza; entre 1994 y 2010
como presidente de la AVV do
Campanario.
Estíbaliz Espinosa
Estíbaliz é poeta, mestra,
feminista, blogueira; socióloga
e filóloga de formación
regrada, locutora, guionista,
e encliclopédica autodidacta
entre outros saberes.
Serafín Mourelle
Nacín en Corme antes da
dictadura, e adiquei a miña
vida ao Mar como patrón de
Pesca.

18
A organización
dun desexo común
Unha crónica gráfica
da Marea Atlántica,
dende o manifesto
co que naceu ata a
conquista de María Pita
Manifesto (Ribeira do Cómaro)
22 de xullo 2014
O quilómetro cero. Un
manifesto, un desexo
común de cambio na
Coruña e unha incerteza:
cantas persoas atenderían
a chamada? Na Ribeira do
Cómaro, o 21 de xullo de
2014, foron arredor de 300
almas. Poucas semanas
despois, o manifesto
quedaba validado pola
cidadanía con máis
de 2.800 sinaturas.
Comezaba así una viaxe
ilusionante, atravesada de
xente e esperanza.
Construír a partir do
que nos une e non
do que nos separa.
Detectar o que nos é
común. Un programa
de mínimos para
rescatar a democracia
na Coruña. Catro
principios básicos: unha
vida digna para todas,
unha economía xusta e
sostible, máis e mellor
democracia e un forte
compromiso ético. Máis
de 400 persoas viñeron
celebralo ao paraninfo
da UDC.
Hai Marea!
17de outubro 2014
Marea de Elviña e O Birloque
8 de outubro 2014
Marea da Educación
25 de outubro 2014
Marea de Economía
12 de novembro 2014
Marea de Mocidade
27 de novembro 2014
Programa participativo
2 marzo ao 2 de abril 2015
A mellor democracia é
sempre a democracia
máis ampla, aínda que
sexa complexa. Na
elaboración do programa
electoral da Marea
Atlántica participaron
todas as mareas sectoriais
e barriais, un grupo de
traballo específico e
todo aquel que quixese
sumarse, porque durante
algo máis dunha semana
recollemos propostas
e pareceres a través de
internet.
Candidatura
12 de marzo 2015
As cinco listas abertas que
se presentaron ás primarias
da Marea conseguiron
representación na candidatura
final, todas por enriba do
ecuador da lista. Vinte e sete
persoas, incluídas as catro que
ocupan os postos de honra,
que teñen unha encomenda:
gobernar obedecendo a partir
dos comicios.
Marea do Medio Ambiente
3 de decembro 2014
Ada Colau
Encarna, como poucas
persoas, a dignidade
rebelde desta época. Ada
Colau, hoxe candidata
de Barcelona en Comú á
alcaldía da capital catalá,
visitounos a mediados
de decembro e rebentou
o aforo do paraninfo da
UDC, a nosa segunda
casa, nunha conversa
con Manuel Rivas,
mareante de primeira
hora. Foi unha inxección
de ánimo e ilusión para
toda a xente da Marea.
Xu
Marea de María Pita
25 de maio 2014

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
19
A ética como
obrigado punto
de partida
O Código Ético da Marea Atlántica senta as bases
dun proxecto que equipara a representantes e
representados
A. D. Petouto
Redacción
A trama de enchufes e favores
que destapou a investigación
da xuíza Pilar de Lara no
Concello coruñés non é máis
que un exemplo da vaga de
corrupción que, tal como corroboran
outros moitísimos
procedementos xudiciais, corroe
e condiciona as estruturas
e formas de goberno estatais,
autonómicas e locais. Máis esa
corrupción é, por oposición, a
forza impulsora de procesos
que, como a Marea Atlántica,
nacen ante a convicción de que
outra forma de facer política
é posible, baixo a premisa de
que a acción institucional ha
ser un compromiso de servizo
público, da xente para a xente,
sen máis privilexio. “Un grupo
municipal é parte desa cidadanía,
e debe renderlle contas
mentras traballa polos desexos
comúns”, indican desde a
Marea.
Nestas coordenadas, a plataforma
viu claro desde o principio
que só un compromiso
ético firme pode minimizar as
posibilidades de corrupción e
garantir unha institución ao
servizo da xente. Desa convicción
nace o Código Ético da
Marea, unha ferramenta que
marca as liñas de actuación do
grupo municipal, cunha doble
función: evitar o distanciamento
entre representantes
e representados e establecer
mecanismos que preveñan a
corrupción e reforcen a transparencia,
facilitando o control
da cidadanía.
Dese documento dimanan
moitas das medidas que a iniciativa
cidadá quere levar a
María Pita. Como a limitación
de oito anos (dous mandatos)
para o exercicio do cargo representativo,
do persoal de
confianza ou dun cargo directivo
de designación política,
como garante da renovación,
ou a obriga para todos eles de
facer públicas as contas (declaración
de bens, da renda
e de patrimonio) desde a súa
toma de posesión ata tres anos
despois de ter abandonado o
posto. Tamén os seus ingresos
serán accesibles e transparentes,
e o mesmo deberá ocorrer
coas contas do grupo municipal,
que serán publicadas cada
trimestre. A misma accesibilidade
rexerá as axendas dos e
das edís, as ordes do día e os
informes de cadansúa área.
“Un grupo municipal
é parte desa cidadanía,
e debe renderlle
contas mentras traballa
polos desexos
comúns”.
O Código Ético da Marea supón
a fin dos privilexios de quen
ostenta a representación pública.
Establece unha retribución
máxima para o goberno,
cargos directivos e persoal de
confianza de 40.000 euros brutos
ao ano, o que vén a ser un
soldo mensual de 2.100 euros,
o que supón unha rebaixa de
ata o 40% respecto a actualidade,
no caso do alcalde. Quedan
vetados tamén os privilexios
derivados das funcións no
Concello, desde as primas por
asistencia a outros órganos ata
o uso inxustificado do vehículo
oficial. Quedan vetado tamén
calquera regalo ou trato de
favor, que deberá ser rexeitado
e facerse público. Na mesma
liña, estipúlase que os e as
representantes da Marea non
acumularán cargos nin retribucións,
nin poderán desempeñar
responsabilidades
orgánicas en partidos políticos
o sindicatos, e tamén se cerran
as portas xiratorias, con marxes
de prohibición de ata dez
anos para entrar no consello
de administración dunha empresa
relacionada co Concello.
A rendición de contas que
impón o Código Ético enténdese
tamén como a obriga da
Marea de acatar a vontade
popular que se expresen nos
espazos de participación, e a
garantir esas canles de participación,
como é o caso dos
referendos, o método de consulta
que se establece para
aquelas decisións con impacto
urbanístico, ambiental ou social.
A revocabilidade dos cargos
é outra das claves do pacto
ético: a cidadanía ou os órganos
correspondentes poderán
recurrir a esta vía en caso de
violación do código ético ou de
incumprimento inxustificado
do programa. Tamén, en caso
de imputación (motivada por
resolución xudicial) por delitos
de prevaricación, tráfico
de influencias, enriquecimento
inxusto, suborno e malversación
de fondos públicos, ou
contra os dereitos das persoas
pola súa condición (racismo,
homofobia, violencia de xénero…),
contra os traballadores
ou contra o medio ambiente.
A promoción da igualdade,
o compromiso pola conciliación
coa vida persoal das representantes,
a defensa da
lingua galega no papel institucional
dos cargos e o respaldo
a actividade dos movementos
sociais quedan asimesmo fixados
no Código Ético.
A plataforma Marea
Atlántica viu claro
desde o principio
que só un compromiso
ético firme
pode minimizar as
posibilidades de corrupción
e garantir
unha institución ao
servizo da xente.
→
Máis información:
www.mareatlantica.org/
codigo-etico
↓ 50%
Retribucións
A Marea Atlántica reducirá
nun 50% o custo total
do goberno municipal,
aforrando un millón de
euros cada ano.
↓ 40%
Retribucións Alcalde
A Marea Atlántica reducirá
nun 40% o salario do
Alcalde.
40.000
Salario máximo
Ningún salario superará os
40.000 € brutos anuais.
2.100 €
Salario neto
Os 40.000 € brutos anuais
equivalen a un salario neto
de 2.100 € mensuais.
Os cargos electos da
Marea Atlántica, así como
o persoal de confianza
e os cargos directivos,
sempre que teñan réxime
de dedicación, renunciarán
a calquera tipo de
privilexio derivado das
súas responsabilidades,
incluídas as primas
por asistencia a outros
órganos e o emprego
inxustificado de vehículos
oficiais, equiparándose
en materia de dereitos
e obrigas a calquera
traballadora. Poderán
recibir compensacións
económicas, en todo caso,
polos gastos en transporte
—preferentemente
público—, alimentación e
aloxamento ocasionados
pola súa actividade.
As persoas electas da
Marea Atlántica non
disporán, en ningún caso,
de contas bancarias ou
intereses económicos
en paraísos fiscais e
renunciarán a calquera
regalo, privilexio ou trato
de favor que reciban en
función do seu cargo.
Ademais de rexeitalos e
devolvelos, no seu caso,
a non aceptación destes
regalos ou tratos de favor
farase pública de maneira
inmediata e explícita.
O Código Ético é un dos
documentos fundamentais
da Marea Atlántica. Unha
ferramenta para combater
a corrupción e mudar a
relación entre a cidadanía e
os seus representantes na
procura doutro xeito de facer
política.
Alberto Lema
Marea Atlántica
Escritor
Vivir seguros
non é vivir
máis vixiados,
senón poder
gozar plenamente
de todos
os dereitos e
pensar a cidade
como un
lugar de realización
das
liberdades de
todos.

20
Da Ribeira do Cómaro a María Pita
Da Ribeira
do Cómaro
a María Pita
Detrás do nacemento da Marea
Atlántica está toda a memoria
política dunha cidade moi afastada
da imaxe tópica que difundiron os
seus poderes. E tamén un proceso
enmarcado no ciclo de ruptura
democrática que comezou hai nove
meses lanzando ideas e ilusión no
que xa comezan a chamar
“a primavera coruñesa”.
21.07.2014
Alejandro Pazos
Redacción
Querían un espazo aberto, na rúa, cómodo
para congregar algo máis dun
cento de persoas e que permitise xogar
coa idea da Coruña marítima e, polo
tanto, atlántica. Na reunión saíron varias
ideas, pero foi a do “espigón das
Escravas” a que se acordou nun local
da Praza da Fariña, o nome popular do
que se denomina oficialmente Praza de
Azcárraga. Esa recuperación do rueiro
tradicional —non só por unha cuestión
de identidade, senón tamén para simbolizar
unha institucionalidade nova
pero con raíces— formaba parte do ecosistema
cultural e político do que partían
os e as que xa decidiran bautizarse
como Marea Atlántica. Así que un deles
saíu da xuntanza e chamou a un amigo,
profundo coñecedor da historia coruñesa.
Porque era obvio que non podían
convocar á cidadanía nun lugar enmarcado
cun termo opresivo. O erudito
resolveu a dúbida ao momento. Si, o
espigón das Escravas tamén tiña unha
denominación popular. Antigamente,
toda esa zona era coñecida como a Ribeira
do Cómaro. Alí subiría a Marea.
Foi barrio de mariñeiros —aínda visible
ata hai pouco, cando a ansia inmobiliaria
liquidou as vivendas de San
Roque— esa Ribeira do Cómaro, referencia
que apunta a que antes existían
na zona terreos sen cultivar. Por primeira
vez acollería un acto político de
relevancia, que asumía incertezas pero
representaba un convite para unir forzas
contra un modelo en declive, agora
representado por Carlos Negreira. E o
21 de xullo deixouse ver por primeira
vez nas rúas da Coruña un círculo azul
cunhas letras en branco: Marea Atlántica.
Nove meses despois, aquel desexo
común converteuse en realidade cunha
candidatura cidadá e de confluencia
con opcións de gobernar a cidade e devolverlla
ao 99%.
Aquel día, moita xente descubriu que
ese lugar polo que tantas veces paseaban
chamábase Ribeira do Cómaro. A
Marea comezaba a rescatar legado. O
da Coruña popular e rebelde. A auténtica,
moi afastada desa imaxe señoritil
que os poderes da urbe levan décadas
transmitindo. A Coruña das combativas
obreiras da antiga Fábrica de Tabacos.
A Coruña republicana, aberta, libertaria.
A Coruña dos mariñeiros que
facían soar os seus barcos para alertar
do golpe de estado do 36. A Coruña na
que se fundaron as Irmandades da
Fala. A Coruña que sufriu e combateu a
ditadura. A Coruña que non se agachou
cando unha elite estableceu na cidade
un réxime de pensamento único, cemento
e ladrillo. A Coruña do Xurelo,
aquel pesqueiro que derrotou os grandes
buques que lanzaban residuos nucleares
nas nosas costas. A Coruña que
dixo “Nunca Máis” cando o Mar Exeo
fixo arder o mar e tivo que volver repetilo,
con moita máis forza, cando o
Prestige encheu de chapapote as costas,
mentres o 1% dominante se reunía
nunha Praza de María Pita pechada á
cidadanía para negociar pelotazos que
publicitarían como remedios contra a
súa propia e nefasta xestión.
A Coruña dotábase dunha ferramenta
política nova, que se presentaba
aquel 21 de xullo de 2014 con outra data
no maxín, o 24 de maio de 2015, eleccións
municipais. A onda da ruptura
democrática daba un paso adiante na
cidade. Foron moitos os que se sentiron
interpelados. Moitas. Superáronse
as previsións optimistas e máis de 300
persoas acudiron á presentación da
Marea Atlántica na Ribeira do Cómaro.
Abríase o proceso no seu sentido máis
físico. Pero xa levaba un tempo funcionando.
E tiña un manifesto.
∑ Mentres o 99% dicía
“Nunca Máis”, o 1% dominante
reuníase nunha Praza
de María Pita pechada
á cidadanía para negociar
pelotazos.
∑ O 15M demadaba renovación
e apuntaba a necesidade
de crear un espazo
de confluencia. Para iso
naceu a Marea Atlántica.
Loxicamente, os conceptos que permiten
entender o nacemento da Marea
Atlántica son anteriores. Irrompen nas
vésperas das últimas eleccións municipais,
en 2011. É o 15M. Manifestacións e
acampadas —na Coruña, no Obelisco—
por todo o estado español supuxeron
un terremoto que, desde a cidadanía e
sen recorrer ás fórmulas tradicionais,
daba visibilidade á indignación contra
unha crise que definían en realidade
como estafa. Aquel estourido demandaba
a renovación das ferramentas de
antagonismo, tamén no nivel institucional.
As eleccións autonómicas de

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
21
A mediados de xullo do ano pasado, a
Marea Atlántica publicaba o seu manifesto
fundacional e preguntáballe á
cidadanía se quería dar un paso adiante
para que A Coruña recuperase o pulso
do seu futuro. Pouco despois, arredor de
300 persoas desprazábanse, na tarde
do día 21, ata a Ribeira do Cómaro. Querían
escoitar, na voz dalgúns dos seus
impulsores, aquel desexo común de
máis e mellor democracia. Nas semanas
posteriores, unhas 2.800 persoas
poñían a súa sinatura ao servizo dunha
iniciativa que hoxe continúa o seu camiño
cara a María Pita.
24.05.2015
fotografía Amador Lorenzo
Un grupo plural de 99 persoas, das máis
diversas procedencias, profesións e
experiencias políticas e de vida, dáballe
nomes e apelidos ao manifesto da
Marea. Anos de loita e auto-organización
popular, de súpeto, atopaban unha
ferramenta común para reconquistar as
institucións.
2012 e as europeas de 2014 amosaron
na Coruña un escenario electoral favorable
ás políticas concretas que reivindicaba
o 15M. Tamén apuntou a necesidade
de crear un espazo de confluencia.
Para iso naceu a Marea Atlántica.
Na prehistoria da Marea hai movementos
sociais e cidadanía organizada
de diversas formas, tamén iniciativas
nas que varias persoas comezaron
compartir espazos de traballo, como
no colectivo Robin Hood ou na canle
dixital de televisión Galiza Ano Cero.
Fervía o sempre fecundo activismo
coruñés e con el crecía a posibilidade
de impulsar unha candidatura cidadá
aberta á integración de forzas políticas
alternativas ao modelo imperante.
Desde abaixo. Tras algunhas conversas
previas e informais arredor desa idea
municipalista, en xuño comezan as reunións.
Nunha intervención pública e
nun artigo o escritor Manuel Rivas súmase
á proposta e fala de “crear unha
gran marea atlántica”, termo que bautiza
a iniciativa, xogando coa tradición
marítima da cidade e cunha chiscadela
ás mobilizacións así chamadas. Decídese
comezar cun manifesto que asinen
99 persoas —simbolizando o 99%
da sociedade agredido polas políticas
ao servizo dos grandes poderes fácticos
do 1% restante— e que logo se impoña
o reto de alcanzar os 2.500 apoios para
continuar co proceso. Diso falouse na
Ribeira do Cómaro. E de moito máis.
Aquel 21 de xullo de 2014 converteuse
nunha data histórica para a cidade,
cuxo mapa e cuxo ambiente político
entraron nunha nova fase. Con todo,
seguramente o máis recordado daquel
masivo acto será a emoción que o empapou
todo. As intervencións chamaron
á épica, á unidade, á vitoria nas
urnas. Representantes de numerosas
forzas políticas estiveron presentes. A
Marea organizábase. A Marea subía.
∑ Nunha intervención
pública e nun artigo o
escritor Manuel Rivas
súmase á proposta e fala
de “crear unha gran marea
atlántica”, termo que bautiza
a iniciativa, xogando
coa tradicíon marítima da
cidade.
Reunións maratonianas —coa Praza da
Fariña sempre como epicentro— foron
dándolle forma á iniciativa durante o
verán de 2014. Todo estaba por construír.
Pero cada vez había máis mans
dispostas a traballar. A maioría, persoas
sen adscrición partidaria, malia
que algunhas formacións comezaron a
achegar a súa xente ao espazo de confluencia,
uníndose á que xa estaba desde
o inicio. E botáronse a andar as mareas,
sectoriais ou barriais. A primeira
foi na Agra do Orzán. Un punto azul e
unha megafonía básica esperaban na
rúa Barcelona entre os nervios das convocantes,
que temían pouca asistencia
e respiraron cando viron que esta era
masiva, unhas 200 persoas. Despois foi
a quenda da Cidade Vella, da Cultura,
da Mobilidade, do Feminismo, do Outro
Urbanismo, dos Mallos, de Elviña,
da Educación…
A Marea estendíase por toda a cidade.
Con ilusión. Celebrouse cun acto
público o obxectivo cumprido de respaldos
ao manifesto: procuraban 2.500
sinaturas e superaron as 2.800. Os debates
da Marea Viva, o encontro con
Ada Colau, as reunións de traballo, os
consensos... Moito traballo. Moitos folgos.
Finalmente, todas as forzas políticas
que sintonizaban coa proposta
da Marea decidiron formar parte da
candidatura e non presentar lista coas
súas siglas. Anova, Esquerda Unida,
Podemos, Espazo Ecosocialista, Equo,
Partido Humanista e Compromiso por
Galicia sumaban na Coruña, creando o
espazo de confluencia máis amplo de
Galicia e de todo o estado.
Unhas primarias transparentes nas
que participaron máis de 700 persoas
compuxeron unha lista de unidade e
liderado cidadán. Elixido por consenso
e validado nas votacións, Xulio Ferreiro
foi presentado como candidato á alcaldía.
Un local na rúa Marqués de Pontejos
convertíase no centro de operacións
mareantes. A participación daba
impulso ao programa electoral, para o
que se recolleron centos de achegas populares.
A candidatura comeza a recorrer
toda a cidade. As enquisas internas
dalgúns partidos confirman a posibilidade
de que a Marea Atlántica chegue
a gobernar. Os poderes locais comezan
a manobrar contra ela, nerviosos. A ilusión
nótase en milleiros de coruñeses e
coruñesas.
Todo comezou ao pé do mar do Orzán,
na Ribeira do Cómaro. O 21 de xullo
de 2014. Alí conxugáronse verbos de
cambio. Propúxose unha nova ferramenta.
Que xa existe. E se dirixe cara
o que chaman “a primavera coruñesa”,
centrada no 24 de maio de 2015 e no
quilómetro cero da cidade: María Pita.
Ata alí queren que suba a Marea.

22
Modelo económico e enerxético
Un grande
impulso á
economía de
pequena escala
Vinte e nove medidas para combater o
desemprego apostando polo que temos
máis preto de nós
P. Botero
Redacción
Nunha cidade con 22.030 persoas en
paro, unha das prioridades de calquera
administración local responsable
é estimular a actividade económica.
O anterior goberno tentou solucionar
este problema fomentando o turismo
e internacionalizando festas como o
San Xoán cunha campaña publicitaria
orientada ao exterior, ao que a Marea
Atlántica opón un modelo que poña en
valor o patrimonio da cidade: arquitectura,
historia, espazos naturais, gastronomía,
comercio de proximidade, etc,
acorde coa tradición da cidade. “Non se
trata só de fomentar un turismo de calidade
senón tamén un xeito de ocio interno”,
comenta a número dous da Marea
Atlántica, Rocío Fraga. Pero engade
que o programa da súa candidatura vai
máis aló. “Trátase dun cambio integral.
Para xerar mais emprego precisamos
ser máis competitivos. Sobre todo, trátase
de ser eficientes”, comenta Fraga.
Canto exactamente pode a administración
local orientar a economía
é sempre obxecto de debate. Moitos
concellos loitan entre eles para atraer
grandes empresas ofrecéndolles toda
clase de facilidades, dende solo onde
levantar as súas fábricas a exencións
fiscais. Os partidos políticos tradicionais
apostan polas grandes compañías,
a veces de carácter multinacional; é o
caso do modelo General Dynamics, que
abriu unha crise na cidade ao marchar
da Fábrica de Armas, ou os grandes
centros comerciais que se abriron durante
a etapa de expansión e que pecharon
ou viron desaparecer a maior parte
das tendas. Dende a Marea Atlántica
ponse en dúbida que ese modelo sexa
rendible. “E para que? Todos saben que
o que realmente produce emprego é a
pequena e a mediana empresa, e con
ela si podemos tratar de ti a ti”, asegura
Fraga.
FEIRAS E MERCADOS
“Non podemos esquecernos de apoiar
as medidas que favorecen a soberanía
alimentaria”, explican na Marea. Como
a produción de alimentos en hortas
urbanas que xa se probou noutros concellos
pero polo que ningún goberno
local apostou na Coruña. Para Rocío
Fraga está claro: “En Galicia temos toda
unha tradición de pequena agricultura.
Estes alimentos son máis baratos porque
non dependen do transporte por
estrada das grandes distribuidoras, e
estarían libres de transxénicos”. E iso
tamén significaría revivir as feiras. A
visión da Marea inclúe postos nos que
os alimentos de temporada se mesturarían
cos produtos artesanais. “O noso
goberno aportaría as instalacións, e
quizais tamén os terreos porque serviría
para coidar máis a contorna e facer
unha cidade vivible, aínda que para iso
habería que revisar a ordenanza sobre
mercados municipais”.
E non só as ordenanzas: será preciso
revisar tamén as concesións, favorecer
a conexión entre pequenos comerciantes.
“Para facelos máis competitivos
pensamos diversificar as funcións dos
mercados municipais e mellorar as comunicacións
e a mobilidade peonil, en
bici e en transporte público”, aportan
a candidata. Está convencida de que
∑ “Para facer os mercados
municipais máis competitivos
pensamos diversificar
as funcións dos mercados
municipais e mellorar
as comunicacións e a mobilidade
peonil, en bici e
en transporte público”.
os mercados se poden situar como primeira
referencia de compra de alimentación
mediante a formación sobre
cuestións como a temporalidade dos
produtos, os criterios de escolla ou a
trazabilidade dos alimentos.
EMPRENDEMENTO
“A existencia de tres grandes polígonos
industriais, Pocomaco, A Grela e Vío,
dentro da cidade da Coruña ten que ser
o aval suficiente para que o Concello
poida ser parte no impulso económico
das pemes e dos autónomos”, afirma
Fraga, que considera que as bases materiais
para o despegue económico xa
existen. Só fai falla poñer en xogo estes
recusos, darlle acceso á xente. E nisto,
o Concello pode axudar creando una
bolsa de naves comerciais para as novas
empresas, coma unha axuda máis
ao emprendemento. “Claro que é unha
saída, pero os modelos de apoio actuais
o presentan como unha opción ante
as enormes dificultades de acceder ao
mercado de traballo por outras vías”,
afirma Fraga. A número dous de Marea
opina que o de hoxe é un modelo
precarizado, onde as persoas invisten
a maior parte dos seus bens e obteñen
así unha ocupación de subsistencia
que, en moito casos, non se consolida. A
proposta de Marea Atlántica e que só se
promovan xeitos de emprendemento
sustentables e con valor social, e que se
manteña ese apoio durante os primeiros
tempos de andanza das empresas
de nova creación, facendo un labor de
apoio e acompañamento na súa consolidación.
“Darémoslle prioridade á formacion
de cooperativas e empresas de
economía social e viveiros de empresas
adaptados á realidade da cidade,
situados en espazos accesibles e priorizando
o acceso de cooperativas e
empresas de economía social”, sostén
Fraga. En canto á xente nova que ten
que loitar por un emprego nun mercado
laboral paralizado, a Marea quere
aproveitar os programas europeos de
Garantía Xuvenil para poñer en marcha
unha Escola Taller e obradoiros
de emprego nos edificios públicos.
“Estamos pensando no antigo cárcere
provincial polo sentido social que ten
a rehabilitación dun edificio público
singular que se está a deteriorar e
arruinar pola desidia do goberno municipal”.
COMERCIO DE PROXIMIDADE
En canto ao pequeno comercio, tamén
dende Marea teñen moito que dicir.
Todos os partidos lle fan as beiras a un
sector que revitaliza os barrios día a día
e que supón unha fonte moi importante
de emprego estable. Cursos de escaparatismo
e festas da promoción son
algúns dos métodos que xa puxeron
en marcha anteriores gobernos. “Pero
hai que ir máis alá. As grandes superficies
gañan en variedade e en prezo, e
niso pódese competir cunha central de
compras”, asegura a candidata. As integrantes
de Marea están convencidas
de que desta maneira se reducirán os
custos de aprovisionamento no comercio
de proximidade, o que permitirá
crear unha rede con empresas provedoras
galegas para innovar no catálogo
e apoiar os produtos da contorna; sobre
todo se se complementa cun servizo de
asesoramento para consolidación e de
formación empresarial para as propietarias
dos comercios de proximidade.
∑ Unha escola taller no
antigo cárcere provincial
tería un sentido social, ao
rehabilitar un edificio público
singular que se está
a arruinar pola desidia do
goberno municipal.
∑ A Marea promoverá o
emprendemento sostible e
con valor social.
“O que hai que facer é darlle aos coruñeses
e ás coruñesas as ferramentas
para competir”, remata Fraga. Neste
sentido, parece máis realista e, sobre
todo, mais práctico a longo prazo ofrecerlle
ao cliente variedade a bo prezo.
Moitas tendas abertas sempre serán
un sinal dunha economía con impulso.

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
23
fotografía Sandra G. Rey
Nin un peso para
botar a xente da súa casa
A Marea negarase a colaborar cos desafiuzamentos
e as entidades bancarias que os executen
Un paseo pola rúa San
Andrés, ateigada de locais
pechados, algúns dende hai
xa demasiado tempo, abonda
para entender a necesidade
dun impulso do comercio de
proximidade. Esa é unha das
prioridades da Marea.
P. B.
Redacción
A Marea Atlántica móstrase
disposta a empregar o peso
do Concello na economía local
para orientala cara á mellora
da vida da cidadanía. Así o expón
o seu cabeza de lista, Xulio
Ferreiro: “Para empezar, está
o dereito a vivenda. Un goberno
local da Marea cancelará
os seus saldos nas entidades
bancarias que executen desafiuzamentos
e negarase a mobilizar
recursos municipais
para botar a unha persoa da
súa casa”. A plataforma tamén
aposta por formas alternativas
de financiamento a través da
banca ética. Alén diso, ten previsto
elaborar un plan de fomento
do dereito á vivenda e
fomento da vivenda pública,
a través da empresa municipal
EMVSA, e aumentar nun 50%
os cargos do IBI ás vivendas
baleiras propiedade do FROB
e entidades financieiras.
“Por suposto, toda empresa
ten que ser viable, pero hai
moitas que queren traballar co
Concello e, ademais dun prezo
xusto, podemos pedirlles outras
cousas”, engade Rocío Fraga,
número dous da Marea. A
lista é longa: incorporación de
criterios medioambientais
—envases e embalaxes reutilizables
ou reciclables, residuos
mínimos, sen produtos tóxicos—,
éticos —comercio xusto,
condicións de traballo conforme
a OIT, soberanía alimentaria—
e sociais —emprego
feminino ou de colectivos en
situación de exclusión—. Todo
sumará puntos á hora de optar
a unha nova concesión. “A
medio plazo, gustaríanos facer
máis, crear unha estrutura baseada
na solidaridade, na que
o Concello fai de nexo entre
consumidoras, traballadoras e
emprendedoras/empresarias”,
revela a candidata.
EFICIENCIA ENERXÉTICA
O medio ambiente volve a saír
na conversación cando se fala
de aforro enerxético. No programa
da Marea está presente
a colaboración coas empresas
no fomento, asesoramento e
apoio á eficiencia e o aforro
enerxético, ao emprego de
enerxías renovables, nos polígonos
industriais da cidade.
“Está todo relacionado. Ofreceremos
axudas á rehabilitación
de edificios porque son
as vivendas máis vellas as que
incumpren os estándares municipais
de eficiencia enerxética
e neles vive a xente que se
atopa en situación de pobreza
enerxética”, aclara Fraga a modo
de exemplo. É por iso que a
Marea impulsará auditorias
enerxéticas en comunidades
de veciños, especialmente
naquelas situadas en barrios
máis antigos: de aí sairá a renovación
enerxética de caldeiras,
ascensores e outras instalacións.
REHABILITAR EDIFICIOS
Esta é, como apunta Fraga, unha
estratexia que pode servir
para dar emprego aos traballadores
da construción. O máis
doado serían que volvesen os
traballos para os que están formados,
pero, como advirte a
número dous da candidatura,
“no eido habitacional non podemos
soñar coa reactivación
da construción de vivendas”.
A solución aquí e rehabilitar
os edificios, ao tempo que se
mellora a calidade de vida da
cidadanía. “Identificaremos os
xacementos de emprego na cidade
e os cubriremos a través
de escolas taller ou obradoiros
que poidan materializarse en
empregos ligados á administración”.
E da mesma maneira que
se pode reactivar a economía
nun sector cun modelo novo,
pódese facer nos demais. Un
exemplo sería a ampliación de
servizos de atención á conciliación
e á mellora de vida
das persoas —atención á dependencia,
escolas infantís,
bancos de tempo, canguraxe
municipal ben planificada e
con acceso universal aos servizos—
para favorecer o acceso
ao emprego e, ao mesmo tempo,
favorecer neses servizos
a creación de postos de traballo.
Non se trata de simples
concesións, advirten desde a
Marea, senón de relacionar o
traballo do centro municipal
de emprego coas necesidades
e oportunidades creadas pola
administración local mediante
programas. “Iso quere dicir
que as obras de mellora e
rehabilitacion de edificios se
executarán a través dos cursos
municipais e das persoas
formadas neles, e o mesmo
cos servizos relacionados cos
coidados, ou coa xestión de residuos,
entre outros”, enumera
Fraga. O importante, aseguran,
é ofrecer aos coruñeses e ás coruñesas
un novo comezo.
Cómpre relacionar
o traballo do centro
municipal de emprego
coas necesidades
e oportunidades
creadas pola administración
local
Rocío Fraga
Marea Atlántica
Socióloga
As grandes
superficies
gañan en
variedade e
en prezo, pero
o comercio de
proximidade
pode competir
cunha central
de compras

24 Modelo territorial e urbano
Cidade
intelixente,
non “smart”
11.568.000 €
Proxecto
Smart City
Vinte e catro medidas para
facer da Coruña “un espazo de
dereitos para todas as persoas
e non un negocio para uns
poucos”
Xiao Varela
Marea Atlántica
Arquitecto
Queremos
unha cidade
culta e popular,
unha cidade
saudable, humana,
e sobre
todo unha cidade
xusta
A. D. Petouto
Redacción
Nun proxecto municipalista non sorprende
que a cidade e quen a habita teñan
unha posición central. Así ocorre na
Marea Atlántica, que ten preparadas 25
medidas relativas ao modelo territorial
e urbano que a iniciativa cidadá quere
implantar tralas eleccións do 24 de
maio, co obxectivo, explica un dos seus
integrantes, de que A Coruña “deixe
de ser o negocio duns poucos para se
converter nun espazo de dereitos para
todas as persoas: dereito a un hábitat, á
calidade de vida, á vivenda, á mobilidade…
En definitiva, dereito a unha vida
digna”. “Queremos unha cidade culta e
popular, unha cidade saudable e sobre
todo unha cidade xusta”, expón Xiao
Varela, número tres da candidatura,
quen rexeita “os dogmas da humanización
urbana ou as smart cities” e aposta
por traballar desde a vivencia de cada
barrio “por unha cidade más humana e
máis intelixente”.
Nas declaracións do candidato, arquitecto
de carreira e profesión e moi
vencellado ao urbanismo e á intervención
comunitaria, déixanse ver os
eixes da concepción que a Marea ten
da cidade: un espazo accesible, respectuoso
co entorno e, sobre todo, vivible
e convivible. Cara aí van as primeiras
medidas, que teñen que ver co dereito
á vivenda: da man desta plataforma de
unidade popular, o Concello porá todos
os medios ao seu alcance para que a cidade
estea libre de desafiuzamentos,
para que ninguén sexa expulsado da
súa casa na Coruña. No mesmo eido,
a Marea ten previsto elaborar un plan
de fomento do dereito á vivenda e da
vivenda pública, a través da empresa
municipal EMVSA, e aumentar nun
50%, ata o máximo que permite a lei,
o recargo do IBI ás vivendas baleiras
propiedade das entidades financeiras e
o chamado banco malo (Sareb). A súa
proposta inclúe tamén a creación dun
programa de apoio ás hortas urbanas
autoxestionadas.
ELVIÑA E BENS, PARA A XENTE
O Plan Xeral de Ordenación Municipal
(PXOM) precisa, a ollos da Marea,
revisión en varios ámbitos: o Parque
Ofimático, para o que se propón unha
alternativa que elimina o viaduto previsto
sobre A Vedra e salva a veciñanza
de San Vicente de Elviña; o Parque
de Bens, onde o goberno de Negreira
proxecta levantar un museo do automóbil
con pistas para coches; o Parque
da Torre de Hércules, para protexer a
contorna do faro; o Parque do Observatorio
da Agra do Orzán, único espazo
verde co que podería contar o distrito;
ou a ordenación urbanística do
sistema xeral portuario, para evitar a
especulación cos terreos do porto histórico,
na liña litoral da cidade.
∑ O polígono de Someso
amosa as nefastas políticas
de crecemento urbanístico
do pasado.
∑ Coruña Smart City, o
proxecto estrela do mandato
de Carlos Negreira
representa para a Marea
“a innovación nas tecnoloxías
da información e a
comunicación orientada
unicamente ao lucro duns
poucos”.
O mesmo tratamento terá Someso, un
polígono que, tal como se explica dende
a Marea, “amosa as nefastas políticas
de crecemento urbanístico do pasado
e o presente conxelado da promoción
inmobiliaria de grandes torres”. Nesta
actuación urbanística, a proposta da
iniciativa cidadá pasa por revisar os
acordos de venda de bens municipais e,
en caso necesario, esixir responsabilidades
administrativas, civís ou incluso
penais.
O proxecto da Marea Atlántica contempla
tamén a recuperación do antigo
cárcere provincial para a cidade
e a revisión do proxecto tecnolóxico
Coruña Smart City. Para a plataforma
cívica, este proxecto estrela do mandato
de Carlos Negreira e o PP representa
“a innovación nas tecnoloxías da información
e a comunicación orientada
unicamente ao lucro duns poucos”.
Pola contra, o que se suxire é recuperar
a infraestrutura xa desenvolvida para
facilitar a participación cidadá e a economía
social.
QUE PASA EN NOSTIÁN?
As políticas medioambientais son un
eixe transversal no programa electoral
da Marea Atlántica, que asume o reto de
contribuír “a un cambio positivo no coidado
do medio e dos seus habitantes”,
tal como expresa María García, número
dez da lista para as municipais. A educación
e a participación ambiental
sobre temas principais, como os residuos,
os espazos naturais, a mobilidade,
a eficiencia enerxética ou o consumo,
terán un papel destacado, garante
a candidata.
Neste terreo, especial mención merece
a xestión de residuos urbanos, un
servizo que na Coruña se realiza mediante
concesións —coa empresa Cespa
a recollida de lixo e con Albada o seu
tratamento na planta de Nostián— cun
custo anual de 20 millóns de euros. Á
vista dos conflitos con Albada, que están
xudicializados e poderían levar ao
Concello a ter que desembolsar ata 40
millóns de euros, a Marea someterá a
unha auditoría o funcionamento de
Nostián, e establecerá mecanismos —
formación, campañas, proxectos piloto—
que permitan unha mellora da recollida
selectiva do lixo e unha redución
en orixe dos residuos.
Outras propostas, indica María García,
número dez da Marea, “pasan pola
conservación de espazos naturais e
zonas verdes cos que conta a cidade,
como os das zonas de Feáns, San Pedro
de Visma ou Elviña, e a creación
de novas áreas naturalizadas nos barrios”.
E tampouco queda fóra das liñas
ambientais da plataforma encabezada
por Xulio Ferreiro a ría do Burgo, para
a que se procurará, dentro das competencias
do Concello, a rexeneración,

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
25
16.150.000 €
13.200.000 €
4.600.000 €
1.790.000 €
40.000 €
María García
Marea Atlántica
Técnica Medio Ambiente
Área de Servizos
Sociais
Área de deportes
educación e xuventude
Plan de rehabilitación
dos barrios
Plan para
accesibilidade
Erradicación
infravivenda
ambiental e económica, favorecendo a
recuperación do ecosistema e a calidade
dos seus bancos marisqueiros e fomentando
os usos lúdicos e recreativos
que ofrece.
∑ As políticas medioambientais
son un eixe transversal
no programa electoral
da Marea Atlántica.
De xeito concordante coas políticas de
respecto ambiental, a Marea ten clara
a súa liña para tentar facer da Coruña
unha cidade libre de maltrato animal
e, neste sentido, comprométese a
suprimir calquera apoio municipal a
eventos e espectáculos nos que se trate
de forma lesiva a animais, caso das touradas.
En paralelo, propón a creación
dun Centro Municipal de Protección
Animal que fomente a implicación cidadá
na convivencia responsable cos
animais e no modelo de adopción e que
sirva para mudar o sistema cara un modelo
de xestión con criterio de sacrificio
cero.
POÑER AO DÍA O AUTOBÚS
Dentro do seu proxecto de cidade, a Marea
ten planificada unha serie de estratexias
para mellorar e humanizar a mobilidade,
tanto no ámbito urbano como
na conexión intermunicipal. Neste contexto,
unha das suxestións pasa pola
creación dunha rede de aparcadoiros
disuasorios públicos e gratuítos que,
segundo apunta Daniel Díaz Grandío,
membro da plataforma e número nove
da súa candidatura, “deberán estar conectados
co transporte público urbano
e interurbano e deseñarse co consenso
dos concellos da área metropolitana
para seren eficientes”. Tamén se contempla
a posta en marcha de paradas
intercambiador entre os buses metropolitanos
e urbanos en San Diego, a
Avenida da Vedra e a Rolda de Outeiro.
Xa a nivel urbano, o transporte colectivo
é un dos aspectos principais a
potenciar, para convertelo na primeira
opción de mobilidade da veciñanza.
Para iso, a Marea cre necesaria unha reordenación
e actualización do mapa
de rutas do bus e a priorización do percorrido
dos buses nas principais vías
da cidade cunha área reservada, para
axilizar o seu tránsito e reducir os tem-
pos de traxecto. O ollo da Marea mirará
tamén cara ao estado da concesión, en
mans da Compañía de Tranvías, para
fiscalizar o servizo e aplicar unha revisión
das tarifas do bus urbano, con
bonificacións para familias numerosas
e tarifa plana anticipada.
En paralelo, o proxecto municipalista
fai unha aposta polo tránsito peonil
e en bicicleta, cunha ampliación do
carril bici ás principais vías da cidade
e con tránsito por calzada naquelas
declaradas Zona 20 e Zona 30. Tamén
se procederá a conectar o carril bici
urbano cos campus universitarios. Ao
mesmo tempo, sinalan desde a Marea,
poranse en marcha roteiros prioritarios
para peóns.
∑ O transporte colectivo é
un dos aspectos principais
a potenciar, para convertelo
na primeira opción de
mobilidade da veciñanza.
∑ A Marea fará unha aposta
polo tránsito peonil e en
bicicleta, cunha ampliación
do carril bici ás principais
vías da cidade
En canto ao transporte privado, a Marea
focaliza a súa actuación en analizar
o estado do servizo da ORA, cuxa
concesión, que ostenta unha filial do
grupo Vendex —núcleo principal da trama
Pokémon que investiga a xuíza Pilar
de Lara, e na que se investiga a máis da
metade do equipo de Carlos Negreira—,
vence no mes de maio. Coas cifras na
man, a plataforma non descarta a recuperación
do servizo mediante a súa
remunicipalización.
∑ En canto ao transporte
privado, a Marea focaliza a
súa actuación en analizar
o estado do servizo da
ORA cuxa concesión vence
no mes de maio.
Smart city?
«Como no podíamos hacerla
más bonita, la hemos hecho más
inteligente». Este eslogan serve
ao Concello para vender o proxecto
de Coruña Smart City, un plan
que conta cunha inversión de 11,5
millones de euros, dos que o 80%
procede da Unión Europea e o resto,
do Concello. A mensaxe que se
traslada á cidadanía é a de optimizar
a cidade a través da tecnoloxía en
áreas como o medio ambiente, a
xestión da agua, medio ambiente,
ocio e a axenda cultural ou a mobilidade.
Para a Marea, o proxecto
supón orientar a innovación nas TIC
á mellora da capacidade extractiva
da riqueza do espazo social.
O incremento no intercambio de
datos que supoñen as smart city é,
ademáis, un gran negocio para as
operadoras de telefonía e os xestores
de plataformas.
Fonte: Orzamento Municipal da Coruña 2015
infografía MAT-LAB
Asumimos o
reto de traballar
para un
cambio positivo
no coidado
do medio e
dos seus
habitantes
Daniel D. Grandío
Marea Atlántica
Socióloga
Precisamos
aparcamentos
disuarios
e gratuítos
conectados
co transporte
público urbano
e interurbano

26 Cultura, memoria e identidades
Unha cultura
sen cadeados
ilustración MAT-LAB
Lonxe da política dos grandes
eventos, a Marea presenta un
programa cultural integrador e
aberto a toda a cidadanía.
Raúl Xordo
Redacción
Para a Marea Atlántica, a cultura é
unha ferramenta para construír
unha Coruña inclusiva, participativa
e crítica. Non se entende como unha
nota ao pé do programa electoral, un
espectáculo, un negocio ou unha forma
de escapismo. Non é só o cemento
co que se enche un monolítico programa
de festas. Ao contrario, trátase dun
dereito para todos os cidadáns e dunha
práctica enriquecedora e transformadora.
Como asegura José Manuel Sande,
historiador, crítico de cine e número
cinco da candidatura da Marea, “levarase
a cabo un modelo de xestión marcado
pola absoluta transparencia, o
impulso da multiplicidade creativa, a
ruptura coa política de privatización
de recursos, o desenvolvemento dunha
pedagoxía crítica e o apoio decidido
á creación, a innovación e a investigación”.
Un dos primeiros pasos deste camiño
será aproveitar as infraestruturas
culturais coas que conta A Coruña,
que son moitas e competentes. Máis
de vinte centros cívicos activos, unha
rede de bibliotecas públicas que foi referente
estatal pola súa xestión, os museos
científicos mc2, e toda unha serie
de instalacións municipais que foron
deseñadas para para unha función artística,
social e asociativa.
Non obstante, son varios os equipamentos
fican infrautilizados e pechados
para os veciños, nun claro
desperdicio de recursos. “É tempo de
rematar coa pasividade que demostrou
o goberno municipal nos últimos
catro anos e devolverlle as infraestruturas
culturais á cidadanía, á marxe de
todo sectarismo”, afirma José Manuel
Sande. Os centros cívicos e os espazos
de propiedade municipal deben estar
integrados cos barrios onde se sitúan,
e debe ser doado para as organizacións
sociais, entidades sen ánimo de lucro e
persoas en xeral ter acceso a eles para
as súas iniciativas particulares.
Na mesma liña, é preciso puír e mellorar
o que aínda funciona ben, pero
se está a deteriorar a causa do desleixo
demostrado polo goberno de Carlos
Negreira. A Marea propón un Plan Municipal
de Bibliotecas co que reavivar a
calidade do servizo, e que incluirá un
Plan Municipal de Lectura. Tamén se
potenciará a colaboración coa Orquestra
Sinfónica de Galicia en proxectos
comunitarios e formativos, e se ampliará
a programación do festival de cómic
Viñetas desde o Atlántico.
∑ Levarase a cabo un modelo
de xestión marcado
pola absoluta transparencia,
o impulso da multiplicidade
creativa, a ruptura
coa política de privatización
de recursos.
E, dende logo, faise necesario recoñecer
o traballo dos colectivos e persoas
que crean cultura nesta cidade, tirando
abaixo o muro de incomprensión que
se levantou en María Pita fronte a eles.
Proponse a creación dun plan municipal
de residencias artísticas, que sirva
de soporte á creación cultural. E tamén
se abrirá a programación cultural do
Concello á presenza de artistas locais,
para axudar a facer visible a súa labor.
MEMORIA DUNHA CIDADE
Non se pode avanzar sen ter claro de
onde vimos. A memoria e a súa preservación
son parte fundamental do programa
cultural da Marea, cun compromiso
por preservar o legado de aquelas
persoas que contribuíron a construír
historicamente esta cidade. Este obxectivo
materializarase no proxecto Caixa
da Memoria, un arquivo que servirá
para poñer en valor o legado persoal e
colectivo da Coruña do progreso social,
tan distinta ao mito da cidade burguesa
perpetuado polos sucesores de Alfonso
Molina.
En 2016 cumprirase un século da
fundación das Irmandades da Fala na
rúa do Rego de Auga, unha efeméride
que se conmemorará ao longo do ano,
destacando a súa postura galeguista,
defensora da cultura e a súa condición
visionaria na perspectiva de xénero. E
abonda xa de pasear por rúas que levan
o nome de sanguinarios militares golpistas.
Eliminarase toda a simboloxía
franquista aínda presente no rueiro da
cidade, cumprindo coa Lei de Memoria
Histórica.
MÁIS QUE DEPORTE
No eido da práctica deportiva, os principios
serán os mesmos que atravesan
todas as propostas da Marea: crearase
unha estrutura de xestión áxil que permita
que os cidadáns particulares, as
asociacións, os clubs e os profesionais
poidan desenvolver os seus proxectos
con solvencia. A área de goberno non
será só o “deporte”, senón as políticas
do corpo, un concepto no que teñen cabida
a saúde, a actividade física, o xogo
e a investigación en calquera destas
áreas.
En canto a medidas concretas, farase
un esforzo por fomentar a práctica do
deporte de base, con especial atención
ao deporte feminino. Crearanse equipamentos
deportivos na rúa, sinxelos
pero abertos a todos e sen necesidade
de trámites administrativos. Tamén
estará garantido que as persoas con
diversidade funcional teñan acceso a
todas as instalacións deportivas e culturais
que dependan do concello.
Doutra banda, a Marea Atlántica
buscará o fomento da lingua galega
en toda a súa acción de goberno, nas relacións
administrativas e nos usos sociais,
para cumprir a normativa vixente
e respectar o plan de normalización lingüística.
En resumo, “fronte á política do
evento executada sen máis horizonte
que o interese económico e a discriminación
da pluralidade, a Concellería de
Cultura proposta pola Marea Atlántica
será un espazo aberto e servirá para
axudar a colectivos, profesionais e persoas
particulares a desenvolver as súas
inquedanzas creativas. Non se trata de
encher o Coliseo unhas cantes veces ao
ano, senón de que toda a cidadanía
poida consumir, producir e respirar
cultura”, remata José Manuel Sande.

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
27
Claudia Delso
Marea Atlántica
Mediadora Cultural
Un laboratorio no que
crear e compartir
A Marea creará un organismo municipal para
axudar aos cidadáns a desenvolver as súas propias
iniciativas culturais
fotografía Sandra G. Rey
A da Agra do Orzán foi a
primeira asemblea aberta
da Marea Atlántica. Ao
día seguinte, con máis
de 200 persoas, nacía na
porta do Teatro Rosalía
a Marea da Cultura.
Dende entón, un grupo de
persoas traballan, semana
a semana, no diagnóstico
das necesidades do sector
cultural da cidade dende o
punto de vista de calquera
que vexa na cultura un
patrimonio de todos.
A cultura
verdadeira,
de calidade,
non é
posible
sen unha
educación
previa
Raúl Xordo
Redacción
A Coruña é unha cidade culturalmente
viva. Ten unha longa
e rica tradición de colectivos
artísticos e movementos de
base que levan anos realizando
un traballo digno de eloxio,
pero que atoparon ata o de
agora pechadas as portas do
Concello. A Marea Atlántica
ten intención de cambiar esa
actitude e darlle relevancia a
ese enorme patrimonio creativo,
facilitando as canles para
que as ideas, os proxectos e as
iniciativas culturais dos cidadáns
poidan materializarse, en
troques de esmorecer por falta
de apoios.
Ningún proxecto cultural
esmorecerá por
falta de apoios.
A marea propón crear un Laboratorio
Cultural público,
un centro produción e investigación
que facilite a posta en
marcha de proxectos e o diálogo
entre os artistas, o Concello
e os veciños. “Trátase dun
proxecto ausente ata o de agora,
pero que ten que chegar coa
Marea. É moi necesario para
dar verdadeiro impulso á
creación”, explica Claudia Delso,
mediadora cultural e número
oito da candidatura.
Este Laboratorio non estaría
asociado a un espazo físico
concreto, polo que non suporía
a creación dun novo edificio faraónico.
Os seus representantes
irán onde a súa presenza
sexa necesaria, e atenderán a
quen o precise.
O Laboratorio non
estará asociado a
ningún espazo físico
concreto.
Tratarase dun organismo asociado
á Concellería de Cultura,
que dotará de ferramentas ás
persoas que desexen poñer en
marcha un proxecto creativo,
impulsará a investigación
cultural e fará un seguimento
das distintas iniciativas que se
vaian desenvolvendo. Tamén
habería nel un lugar para a formación
e o ensino.
EDUCACIÓN E CULTURA
“A cultura verdadeira, de calidade,
non é posible sen unha
educación previa axeitada.
Tamén é moi dubidosa a educación
que non fomenta a cultura.
Por iso, dende o concello
temos que ofrecer espazos de
relación entrambas, e instrumentos
que fomenten a creación
de coñecemento”, asegura
Claudia Delso.
A medida estrela da Marea
neste eido é a posta en marcha
dunha Universidade Popular,
unha institución que complete
a oferta da educación pública
con iniciativas cidadás. Nela
terán cabida os coñecementos
profesionais, os oficios e os
diversos saberes relacionados
coa arte e as letras, cun sesgo
social aberto, transparente e
democrático.
A Marea Atlántica
porá en marcha unha
Universidade Popular,
que complete a
oferta da educación
pública con iniciativas
cidadás.
En paralelo, proponse coidar
a rede de escolas infantís municipais,
ata onde sexa preciso
para cubrir a demanda de
prazas existente, e recuperar
as relacións entre a cidade e a
Universidade da Coruña, actualmente
moi deterioradas. A
UDC é un importante foco de
produción de coñecemento a
través da investigación, xunto
a organismos como o Instituto
de Investigación Biomédica
(Inibic) e o Centro Oceanográfi
c o . Semella natural aproveitar
a rede de museos científicos
mc2 para establer relacións
con estas institucións e implicalas
na divulgación de cara á
cidadanía.
J. M. Sande
Marea Atlántica
Programador do CGAI
Queremos
que toda a
cidadanía
poida
consumir,
producir
e respirar
cultura

28
Negreira cala, a Marea atende
Xulio Ferreiro responde as
preguntas da cidadanía a través
da súa canle virtual en Ask.fm
mentres o PP agocha a cabeza
cercado pola corrupción
A. D. Petouto
Redacción
É un dos sinais distintivos da Marea
Atlántica. A política da participación
real, onde a cidadanía toma a palabra e
a súa palabra é un mandato para as persoas
encargadas de administrar a cousa
pública. O “gobernar obedecendo”. E
o paso para transformar ese principio
nunha realidade require de canais que
abran e fortalezan unha comunicación
en dúas direccións entre administradores
e administrados. Canles directas e,
tamén, canles virtuais, que amplían as
posibilidades de recoller opinións e fan
posible o diálogo, mesmo o debate, en
tempo real.
É nesta crenza que, desde o seu nomeamento
como candidato da plataforma
cívica á alcaldía da Coruña, Xulio
Ferreiro está volcado en expoñer o
proxecto da Marea aos coruñeses e ás
coruñesas e, ao tempo, tratar de coñecer
as súas principais preocupacións
e suxestións. Mentres o actual rexedor
dá a calada por resposta ante os interrogantes
que xorden arredor do seu
equipo de goberno, e segue a xestionar
o público de costas á veciñanza, o cabeza
de lista da Marea ponse a disposición
da xente para se someter a todas
as cuestións que poidan ser de interese.
Así o fai, desde hai semanas, a través
do seu canal da páxina Ask.fm, unha
ferramenta de preguntas e respostas
onde calquera pode lanzarlle ao candidato
as súas dúbidas. Ata hoxe, son 93
as cuestións recibidas e contestadas
a través deste mecanismo, que permite
ademais consultar todos os temas
abordados. O transporte colectivo e a
mobilidade en xeral, a protección animal,
o uso do galego na administración,
a cultura ou as formas de combater a
corrupción institucional son algúns
dos asuntos que máis se repiten.
EN BUS, EN BICI OU A PÉ
O plan da Marea para o transporte colectivo
é unha pregunta recorrente dos
usuarios do Ask. Os cambios de rutas
dos buses urbanos, o futuro do tranvía
ou a posibilidade dun tren de cercanías
son cuestións repetidas na interlocución
cos e coas internautas. Neste eido,
a posición da Marea e do candidato á
alcaldía é clara. “A mobilidade nunha
cidade moderna e sostible ten que pasar
por reducir o número de vehículos
privados e fomentar o transporte colectivo,
así como a bici e a peonalización”,
contesta Ferreiro. A prioridade é conseguir
que o transporte público sexa a
primeira opción de mobilidade na cidade,
e para iso a Marea perfila dúas liñas
de traballo: por unha banda, adaptar á
realidade o mapa de rutas actual, que,
pese ás constantes rectificacións, segue
a acusar déficits nos polígonos industriais
ou en barrios como Novo Mesoiro;
por outra, axilizar o tránsito dos
propios autobuses. O transporte desde
un punto de vista metropolitano, vendo
más alá da ponte da Pasaxe, o impulso
ao carril bici e ás rutas peonís (e espazos
para o deporte na rúa), ou tentar
aproveitar o investimento feito no tranvía
para incorporalo ao plan de transporte
e darlle sentido a aquel dipendio
están tamén na axenda.
SACRIFICIO CERO
O futuro da canceira municipal é un
asunto de interese para os internautas
que visitan o Ask. Revisar a concesión
da canceira e avanzar cara a un modelo
sostible de sacrificio cero, é a liña de
actuación que seguirá a Marea que, desde
o Concello, promoverá a concienciación
e sensibilización sobre a situación
dos animais, e elaborará programas de
voluntariado para que quen queira poida
colaborar co benestar dos animais
da canceira. Sobre as touradas, a posición
é contundente: “Nin un euro nin
apoio, directo ou indirecto, a actos ou
actividades de maltrato animal”.
CULTURA DESCENTRALIZADA
No cuestionario virtual non faltan preguntas
relativas ao modelo cultural da
Marea, que pasa, expón Ferreiro, pola
participación, por repensar as estratexias
para sacar proveito dos recursos,
por unha pedagoxìa crítica e pola
difusión da actividade cultural a través
de todos os puntos da cidade. Estreitar
os vínculos entre cultura e educación,
fomentar a descentralización e a presenza
activa nos barrios, incorporar a
memoria como elemento de reflexión
e coñecemento —e non como un exercicio
de nostalxia— ou coordinar as enormes
posibilidades da axenda cultural
coruñesa, favorecendo a creación local
en todos os seus ámbitos, son as liñas
deste novo modelo. Tamén aumentar o
grao de excelencia da Sinfónica ou dos
museos científicos, reimpulsar a rede
de bibliotecas e, en xeral, recuperar todos
aqueles proxectos e institucións en
estado de abandono.
Participación e diálogo 2.0
As novas canles que achega o entorno
virtual son un terreo de xogo
importante para a Marea, dentro
do seu proxecto para facer consistente
a democracia a través da
participación cidadá. Unha ferramenta
telemática foi o mecanismo
empregado para facilitar o voto
nas primarias, e tamén o elixido
para ampliar a recollida propostas
da cidadanía para a configuración
do programa electoral, un espazo
de proposición, pero tamén de debate,
que deu cabida a algo máis
de 200 ideas, hoxe integradas no
proxecto cidadán.
A rede é tamén o espazo escollido
polo candidato, Xulio Ferreiro,
para dar a coñecer o estado das
súas contas, nesa aposta pola total
transparencia. Foi no seu blog
onde colgou, hai unhas semanas,
a súa declaración de bens e
do IRPF, para que todo aquel que
queira poida comprobar o seu estado
financeiro antes de chegar á
administración local e controlar
que non haberá movementos estraños
unha vez dentro. No web
está tamén visible a axenda do
candidato, e hai un espazo para
que o visitante poida enviarlle cantas
preguntas queira, que despois
Ferreiro responderá na súa canle
de Ask.fm
→
Máis información:
→
Máis información:
http://xulioferreiro.
mareatlantica.org
→
Máis información:
www.ask.fm/xulioferreiro
→
Twitter:
@XulioFerreiro
→
Facebook:
https://www.facebook.
com/xulioferreiro?fref=ts

oquince.gal A Coruña · Primavera de 2015
29
Que farías no teu barrio?
Escribe
aquí que
farías no
teu barrio
Chegou a hora da cidadanía
na Coruña. O tempo de que as
grandes decisións conten con
nós e as pequenas estean nas
nosas mans. A Marea Atlántica
vai satisfacer por fin unha
das promesas incumpridas
da Lei de Grandes Cidades:
dividir a cidade en distritos e
activar xuntas de barrio para
achegar a Administración á
porta da nosa casa. Teremos
voz nos orzamentos de cada
ano. Poderemos decicir a que
destinamos os cartos que nos
corresponden. E podemos empezar
xa. Sitúa o teu barrio no
mapa e cóntanos cales serían
os investimentos máis urxentes
na túa área. Os grandes e
os pequenos. E comparte a
túa opinión. Faille unha foto a
esta páxina e súbea ás redes
sociais, envíanola por correo
postal (Marqués de Pontejos,
7) ou fáinola chegar a través
do correo electrónico ola@
mareatlantica.org. A democracia
constrúese así. Con
máis democracia.
#OsBarriosDeciden
ola@mareatlantica.org
Sitúa o teu
barrio no
mapa

30
NACEMENTO
Aí ven a política feliz
A Marea Atlántica probou formas inéditas no taboleiro político
coruñés. Levantou un ente vivo desde abaixo, cun arduo traballo
que sempre partiu dunha premisa irrenunciable: fagámolo porque é
necesario pero fagámolo tamén porque nos fará felices.
A resignación é unha arma destrutiva,
como adoitan ser as armas. Seica por
iso —e se cadra pola irreverente tradición
do movemento insubmiso que tantos
dos seus integrantes defenderon—
na Marea Atlántica nunca falaron do
seu proxecto político como unha arma,
senón como unha ferramenta. En positivo,
para rematar cun tempo que obstaculizaba
ilusións vitais. Indignados,
pero sorrintes.
“Sen automatismos, en boa avinza, respectando
a diferenza, opinando todos e
todas. Con alegría. E creatividade. Mesmo
con espírito festeiro, que diso na
Coruña sábese moito. Lonxe da frivolidade,
pero alérxicos a confundir política
con burocracia malencarada”. Así se
define desde dentro da Marea a actitude
coa que afrontaron este proceso. Dentro
e fóra. “Somos diferentes, eu non imaxino
a Negreira dando unha entrevista
así”, díxolle o candidato á alcaldía da
Marea, Xulio Ferreiro, á xornalista coa
que falaba mentres montaba en manopatín
nun programa no que se conversa
con figuras públicas fóra de contexto.
Difícil imaxinar a Negreira, Feijóo ou
Rajoy nesa tesitura, abofé.
A Marea creou un amplo espazo de
confluencia, imposible de construír
desde a escuridade. A Marea apostou
pola participación, e o diálogo resultou
inzado de compañeirismo. Tanto traballo
semella difícil de aturar sen esperanza
e, incluso, un certo grao de amizade.
A Marea naceu desde abaixo, onde se
coopera, non se compite. “Fagámolo
porque é necesario, pero fagámolo
tamén porque nos fará felices”, que dixo
un mareante. E esa ilusión súa é a que
esperan transmitir e coa que agardan
que a cidadanía lles dea o seu apoio. Un
voto vital. De vida. Alegre rebeldía.

oquince.gal
31
NECROLÓXICA
así remata unha época
O réxime coruñés deixou de existir en 2015, despois de
durar décadas. Entre as súas virtudes estivo a de anticipar
modelos que despois se fixeron moi coñecidos, como
o clientelismo, a especulación ou os privilexios.
Foi un símbolo. Mesmo un exemplo
para moitos, que cando querían exemplificar
as súas intencións, sempre dicían
“podemos facer como os que mandan
na Coruña”, o que servía para falar
de facer millonaria a unha minoría de
construtores, de servirse do pensamento
único mediático, de establecer negocios
nos que nin sequera se agochaba
a presenza da familia, de inventar inimigos
externos, de lanzarse cos instrumentos
financeiros de todos a demenciais
aventuras co ladrillo levantino, de
encher de decoración mediterránea un
espazo atlántico ou de superar a escenificación
de siglas (PP e PSOE) deixando
claro que o importante era o que os
unía: o interese propio e o dos poderes
económicos aos que servía. Era o réxime
político coruñés das últimas décadas,
que marchou para non volver en
maio de 2015.
O seu final non se pode entender sen
o ciclo que comeza co estoupido da
burbulla económica. Pagárona os e as
de abaixo —non os seus responsables,
situados alá arriba— o que provocou
unha indignación social como poucas
veces se vira antes. Había cartos para
rescatar bancos cuxos prebostes gozaban
de millonarias indemnizacións
mentres a fame volvía ás rúas. A cidadanía
non o aturou máis. Comezou a
auto-organizarse, a crear espazos de
confluencia e alternativa. O réxime moveu
ficha, seguía en boa forma malia
á evidente debilitación, mesmo creou
máscaras pensadas para sobrevivir.
Pero A Coruña perdera o medo, se é que
algunha vez o tivera. E cambiou. Iso significou
a morte do réxime. Non puido
deter nin o Atlántico nin a súa Marea.
Pasou o 24 de maio de 2015. Nunha Coruña
que xa é outra.
as touradas
as obras faraónicas
Faleceron despois de levar millóns de euros de cartos públicos
As escasas persoas que acudían a presenciar en vivo o maltrato a un animal
agradecen pregarias desde o alto de calquera campanario. Alertan de que “se
comeza deixando de pagar os touros e se acaban coidando cans, dándolle de
comer ás pombas ou co pelo longo”.
Faleceron despois dunha longa enfermidade
que provocou abondosos delirios
As pasarelas de 600.000 euros, as farolas de máis de 3.000 e os créditos de 15
millóns de euros que se cargan no peto da cidadanía piden respecto pola súa
memoria. Chaman a loito público e critican “o vicio deses que poñen como
prioridade o pan, o traballo e o teito”.
A Coruña, 24 de maio de 2015.
A Coruña, 24 de maio de 2015.
a corrupción como
forma de goberno
Faleceu tras meter os dedos no enchufe seguindo recomendacións
As escasas persoas que acudían a presenciar en vivo o maltrato a un animal
agradecen pregarias desde o alto de calquera campanario. Alertan de que “se
comeza deixando de pagar os touros e se acaban coidando cans, dándolle de
comer ás pombas ou co pelo longo”.
as políticas locais
en favor dunha minoría
Deixaron de existir despois dun longo mandato, de dimensións vampíricas
Cando xa se pensaba que era inmortal, unha estaca no corazón en forma de
papeleta acabou co que parecían ser os dirixentes dunha vella e cruel estirpe
chamada “os do1%”. Pelotazos inmobiliarios e estafas bancarias lamentan a
“terrible perda”.
A Coruña, 24 de maio de 2015.
A Coruña, 24 de maio de 2015.
as decisións sen contar
coa cidadanía
Afogaron trala subida da Marea ata a porta de María Pita
Contrariamente ao habitual, esta perda foi celebrada, alcanzando grandes
cotas de popularidade. Coruñeses e coruñesas decidiron simbolizala
abrindo ventás para que correse o aire e limpando a casa común. Con todo,
escoitáronse democraticamente tamén as opinións contrarias.
o diñeiro municipal nos bancos
que botan xente da súa casa
Desapareceu á vez que os pisos baleiros das entidades pagaban máis IBI
O suceso foi recibido con enorme carraxe en edificios moi altos, onde
comezaron a ver nos seus ordenadores como se quedaban sen saldo do
Concello. Nalgún caso, ao negarse os responsables a deixar á xente sen casa,
este fenómeno non se produciu e suspendeuse o funeral económico.
A Coruña, 24 de maio de 2015. A Coruña, 24 de maio de 2015.

32
Opinión
Xulio Ferreiro
Hai Marea!
Candidato
da Marea Atlántica
á alcaldía da Coruña
Temos
un
desexo
común
O próximo 24 de maio temos
diante de nós a oportunidade
de facer historia na cidade
da Coruña. Somos moitas as
persoas que non podemos
seguir indiferentes diante do
xeito en que se nos está a gobernar.
Somos moitos os veciños
e moitas as veciñas desta
cidade que xa non aturamos
que as institucións públicas,
incluído o noso Concello, se
poñan ao servizo duns poucos
e esquezan a súa verdadeira
función: defender os intereses
da maioría social, protexer aos
cidadáns máis golpeados pola
situación económica, polo desemprego,
pola precariedade,
pola pobreza.
Somos multitude os que non podemos mirar para outro
lado diante da corrupción, os que xa non queremos
ver máis como os nosos gobernantes exercen os seus
cargos coa única intención de enriquecerse, de usar a
súa influencia e as súas funcións públicas para mercar
e vender favores, para gañar as simpatías das elites. Somos
maioría as persoas que xa non podemos consentir
que os bens comúns, os que pertencen a todos e a todas
por igual, se poñan ao servizo dos de sempre, xa sexan os
parques, a auga que bebemos, o mar, o territorio, a sanidade,
a educación, os nosos servizos de benestar. Estamos
fartos de ver como se utiliza iso que chaman crise
económica para quitarlle aos que menos teñen e engordar
o peto dos que nunca terán suficiente.
Pero somos unha inmensidade os que cremos que isto
vai cambiar. E nas vindeiras eleccións municipais imos
comezar a darlle a volta a esta situación. Imos empezar
a poñer por diante os valores da honestidade, do benestar
de todas as persoas, da xustiza, do respecto aos bens
comúns. E imos comezar pola cidade que vivimos e queremos,
pola Coruña. Porque como di Manuel Rivas no
interior deste xornal, na Coruña existe hoxe un proceso
de unión, un proceso de xustiza social e un proceso de
esperanza. Un proceso que vai contribuír dende este recuncho
do mundo que habitamos a unha sociedade mellor.
Este proceso chámase Marea Atlántica.
Na Marea Atlántica confluímos, coincidimos, xuntámonos,
convivimos moitos homes e moitas mulleres,
mozas e mozos que decidimos pasar da indignación
á acción. Que perdemos o medo, que xa non estamos
paralizados. Temos ideas, temos experiencias e temos
ganas de facer as cousas ben. E sabemos como facelas.
Estas páxinas son a mostra. Estas páxinas conteñen
un proxecto de cidade. Un proxecto que non se mide
en metros cúbicos de cemento. Mídese en toneladas
de ilusión, de capacidade, de honestidade. Estamos
a facer cousas que nunca antes se fixeran. Estamos a
devolverlle a esperanza a moita xente. Estamos a poñer
de acordo a organizacións políticas e sociais que,
compartindo os mesmos valores, levaban demasiados
anos combatendo en solitario. Conseguimos respectar
as diferenzas e reunirnos nun desexo común. O desexo
de comezar a construír dende xa unha cidade máis xusta,
máis habitable, máis nosa. A cidade que queremos e
que imaxinamos. A cidade que hoxe non vemos e que
nos gustaría ver.
Este é o proxecto que quere encarnar a Marea Atlántica.
Propoñemos un xeito diferente de gobernar unha cidade
e unha cidade diferente que gobernar. Unha cidade
aberta, diversa, como sempre foi A Coruña, que lle sexa
devolta ás persoas ás que sempre pertenceu, aos veciños
e ás veciñas de Eirís, de Monte Alto, dos Mallos, dos Castros,
da Cidade Vella, da Praza de Lugo, do Birloque, de
Elviña, do Portiño... Un goberno transparente, participativo,
democrático, ético, comprometido coa súa xente,
que teña claras as súas prioridades. Con sentido común
e sentido do común. En definitiva, esa Coruña que
sempre soñamos e que non podemos construír sen ti.
apoia
a marea
atlántica!
MOITAS
PINGAS
xuntas
FAN UN MAR
ENTEIRO
A Marea Atlántica ten un proxecto
para A Coruña, pero só co teu esforzo
poderemos facer unha campaña
gañadora e sen deberlle nada a ningunha
entidade financeira.
Máis información:
www.achegas.mareatlantica.org