Descarga en formato PDF (4 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

OS ALDÁN FORON A AMÉRICA, NOVELA
DE PURA VÁZQUEZ
Luz Pozo Garza
Pura Vázquez viviu a emigración. De Galicia a Venezuela. De
Venezuela a Galicia, por tres veces viviu tamén o seu desacougo. Eran
os anos cincuenta e sesenta. Anos que foron para Pura Vázquez, como
para tantos galegos e galegas, unha tensión entre a esperanza dunha
terra prometida e o esgazamento das raíces. En O Desacougo deixaba
Pura testemuño dese fondo bater entre os pulos da inquedanza doutras
terras e o sentimento da señardade. En 1952 Luís Seoane xa deixou
ben sentado que as transcendentes accións históricas nosas foron
de carácter colectivo e determinadas en principio pola necesidade económica.
Ben que os emigrantes, en calquera data, se poñen en marcha
en circunstancias diversas por un pulo común, ancestral, pero non só
pola procura do pan. De aí que, tanto na novela de Pura Vázquez
como na obra de Luís Seoane, o resultado final sexa máis ben negativo.
Haberá que ter sempre en conta un esforzo de adaptación ós novos
espacios e culturas, que en tantos casos corrompen. E por outra banda,
o padecemento constante da ferida saudosa ou quizais mesmo o desligamento.
Na presentación da novela declara a autora que se trata dunha obra
concibida en Venezuela tras moitos anos de inmigración. Vivía e traballaba
alí. Algún ano viña tomar folgos á súa terra e regresaba a
América. Durante décadas concentrouse no labor novelístico que,
agora, en idioma galego, nos dá como síntese do coñecemento e experiencia
da súa vida en Caracas. Tiña que vivir e escribir sobre o tema
da emigración que ela considera apaixonante e que sempre a seduciu:
os avatares dunha familia galega en América. Novas xentes e novos
espacios por coñecer. As dificultades da adaptación para se integrar na
cultura caribeña. Todo aquel mundo complexo e exótico semella respirar
auténtico nas vivencias que Pura Vázquez traslada á novela Os
Aldán foron a América.
Articúlase a obra en tres únicos capítulos que asumen a función
imbricada de introdución, núcleo e desenlace. No primeiro capítulo,
“A viaxe”, vai do momento no que a familia dos Aldán –pai, dúas
rapaciñas e un neno– embarcan en Vigo, ata a chegada ó Puerto de la
17