Descarga en formato PDF (4 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Esta posición cognoscitiva cualitativamente distinta á que é propia
da tradición hermenéutica occidental complétase coa idea da vida
como camiño, tamén de procedencia oriental 11 pero neste caso tamén
presente nas vías ideolóxicas occidentais. Así, por exemplo, en “A fontela
pura”, poema de forma tradicional e popular, o poeta glosa, a
modo de serranilla, a súa perda na montaña en busca do camiño da
fonte pura, é dicir, da orixe: “Vindo pola serra / na noite nevada / perdín
o camiño / ouh, miña amada!” (35); só a luz —substantivo de aparición
reiterada na poesía de Moreiras, con evidentes dobres sentidos—
será capaz de orientar o seu camiño e, en definitiva, de orientalo
a recuperar a unidade perdida, neste caso, co mundo natural: “Non
podo vivir / co corazón perdido. // Luz que vés / antre ponlas núa,
/ lévame ó camiño / da fontela pura” (36). Un caso quizais máis evidente
desta actitude contemplativa á que nos referimos é o poema
“Ascesis”, de Os nobres carreiros, no que o poeta declara a súa intención
de destruír e esquecer a realidade natural para así acadar a máis pura
das súas manifestacións: “Endexamáis. / Non voltar ao misterio / da
raiz na terra removida, / nin sentir ledicia recreando / formas de vida.
/ Deixar a luz que morra. // Ser ár en rumor de follas, / auga queda:
imaxe do silencio / puro. E así, esquecer” (92) 12 .
Outro símbolo de reiteradas aparicións é o do centro, tamén co
valor de orixe e de punto inmóbil, unitario e, polo tanto, perfecto. Así,
en “O centro raiolante”, emprégase para referirse á percepción transcendente
da realidade natural, na que a alma perdida acaba por atopar,
nunha especie de vía unitiva mística, a unidade perdida, a reconciliación
coa orixe: “No espacio azul, nidio, / redondo, en pura chama,
/ o centro fica inmóvil / recollendo a música do ceo. // Xurden do
corazón da terra / hourizontes soñados, / camiños en ondas verde-
11
12
Como exemplo servirían os catro nobres carreiros ou camiños budistas, pero tamén o Tao-
Tê-King taoista de Lao Tse, entre outras posibilidades.
No poema “A bordo do Kerisnel”, de O libro dos mortos, exprésase unha despedida da terra
galega, postergada ó momento da súa destrución ou anulación, neste caso cando as dualidades
representadas polo ceo e o mar desaparezan: “Voltarei cando sexan / os esponsais do
teu novo destino / azul / de ceo e mar fundidos” (11). Tamén nos restantes poemarios atopamos
a mesma concepción ascética, purgativa e destrutiva do coñecemento da realidade
mediante a súa superación; por exemplo, no caso de Paisaxe en rocha viva, “Lembrando outuras”
di: “E para ollar craro habería que soltar / os fios da materia que aprisionan” (28) e
“Anguria” declara: “Endexamais poderemos catar o misterio / sen desfacer en pó o tesouro
da tarde” (32) e “Voces lonxanas”, nunha imaxe clarificadora, expón: “Ouh! Sempre
inquedanza e door / para arrincar do ser / as roseiras engañosas da vida!” (30).
164