allo máis docum<strong>en</strong>tado e atinado sobre M<strong>en</strong>sajes de poesía 10 , do que vou reproducir aquí o interesantísimo parágrafo de remate: “Á hora de facer balance de M<strong>en</strong>sajes de poesía non podemos perder a perspectiva histórica, sobre todo <strong>para</strong> <strong>en</strong>t<strong>en</strong>der as moitas cautelas precisas, a finais da década dos cor<strong>en</strong>ta, <strong>para</strong> publicar textos na lingua do país. Esta limitación pesa nestas páxinas e relativiza un tanto a súa significación na nosa historia literaria. Pero como cantidade non é calidade, haberá que recoñecer o interese das colaboracións galegas de Iglesia Alvariño e, moi especialm<strong>en</strong>te, de Cunqueiro. Como González- Alegre <strong>en</strong> Alba ou como Tomás Barros e Miguel C. Vidal <strong>en</strong> Aturuxo (por citar dúas cabeceiras coetáneas de M<strong>en</strong>sajes de poesía) Eduardo Moreiras adoptou un posicionam<strong>en</strong>to ecléctico no reparto de voces galegas e non galegas. Resultante desta actitude foi a divulgación <strong>en</strong> Galicia de poetas <strong>en</strong> castelán -d<strong>en</strong>de Aleixandre ata Blas de Otero, d<strong>en</strong>de Alberti ata Leopoldo de Luis ou Rafael Morales ou Carm<strong>en</strong> Conde- que prestixiaron aquelas m<strong>en</strong>saxes viguesas tan estimadas por Pim<strong>en</strong>tel, cunqueiro ou V. Aleixandre <strong>en</strong>tre outros. E tal estima adquire máis relevo aínda se p<strong>en</strong>samos no limitado dos medios, na calidade dos textos, na radical fidelidade á poesía e nos múltiples traballos que Eduardo Moreiras tivo que asumir <strong>para</strong> facer realidade o soño lírico das súas m<strong>en</strong>saxes. Luz Pozo, destinataria e colaboradora primeira dese soño tivo a s<strong>en</strong>sibilidade necesaria <strong>para</strong> continualo e melloralo d<strong>en</strong>de Nordés primeiro e agora d<strong>en</strong>de esta fermosísima Clave Orión. Será xusto recoñecelo así”. 4. Como crítico literario, preocupado pola poesía <strong>en</strong> xeral, pero sobre todo pola que está a producirse no seu tempo. É dicir, nos primeiros mom<strong>en</strong>tos da terrible posguerra e da instalación esmagante da ditadura, Eduardo Moreiras convértese <strong>en</strong> guieiro fundam<strong>en</strong>tal <strong>para</strong> achegármonos a unha historia aínda non b<strong>en</strong> estudada nin compr<strong>en</strong>dida. Facer unha análise porm<strong>en</strong>orizada sobre todas as personalidades literarias, de todo tempo e de todas as latitudes, de que fala Moreiras esixiría unha monografía <strong>en</strong>teira, e non precisam<strong>en</strong>te curta. De feito, baseándome só nos datos contidos <strong>en</strong> Follas de vagar, eu pres<strong>en</strong>taba <strong>en</strong> “Notas <strong>para</strong> unha poética de Eduardo Moreiras” esta longa lista de nomes, na que faltan os galegos, sali<strong>en</strong>tando con cursivas os recordados con máis frecu<strong>en</strong>cia: Ana Akhmatova (175), Rafael Alberti (94), Svetlana Alliluyeva (51), Louis Aragon (57, 75, 84, 107), Arcipreste de Hita (67), Enrique 10 L. Alonso Girgado, “Eduardo Moreiras, m<strong>en</strong>saxeiro da poesía”, Clave Orión IX-X-XI (2002- 2004), 93-97. 137
Azcoaga (48), Vic<strong>en</strong>te Aleixandre (48), Dámaso Alonso (28), Anaxágoras (7), Azorín (14), Gaston Bachelard (49), Charles Baudelaire (168), Gustavo Adolfo Bécquer (73), H<strong>en</strong>ri Bergson (74), Ana-Inés Bonnin (47), André Breton (177), Albert Camus (20), Gabriel Celaya (48), Luis Cernuda (20, 48, 62, 73, 92-94, 97, 113-115), Miguel de Cervantes (14), Carm<strong>en</strong> Conde (48), Dante (131), Bernal Díaz del Castillo (174), Gerardo Diego (115), Lawr<strong>en</strong>ce Durell (21, 107), Paul Éluard (35), Erasmo (166), William Faulkner (102), León Felipe (100), Federico García Lorca (69, 94, 144), André Gide (93, 177), Goethe (52), Luis de Góngora (16, 73), José Agustín Goytisolo (164), Ernst Hemingway (32, 84, 135), Miguel Hernández (35), Hiddi (poeta alemana, 156), Homero (56, 107), Eugène Ionesco (28), Jean Jaurés (9), Jdanov (, 175), Juan Ramón Jiménez (12, 63, 94, 100, 170), San Juan de la Cruz (15, 32, 166, 173), Franz Kafka (148, 158), Val<strong>en</strong>tin Petróvich Katáiev (130), Milan Kundera (156, 157), Thomas Edward Lawr<strong>en</strong>ce (126), Fray Luis de León (93, 133, 169), Antonio Machado (14, 54, 72), Jorge Manrique (63, 72, 114), Herbert Marcuse (29), François Mauriac (17), Ricardo Molina (48), Rafael Morales (48, 89), Alberto Moravia (128), George Orwell (34), Blas de Otero (12, 48), Blaise Pascal (108, 137, 147, 172), Patanjali (15), Petrarca (68, 75), Platón (9, 10, 18, 51, 54), Plotino (178), Marcel Proust (54, 87, 143, 174), Francisco de Quevedo (16), Carles Riba (164), Arthur Rimbaud (8, 127, 168), Antoine conde de Rivarol (97), Fernando de Rojas (14), George Sand (125), Jean Paul Sartre (125), Jean Jacques Servan-Schreiber (84), William Shakespeare (12, 13, 37, 56, 107), John Steinbeck (110), St<strong>en</strong>dhal (45, 52, 57, 65), Teixeira de Pascoaes (132), León Tolstoi (9, 158), Flora Tristán (125), Miguel de Unamuno (8, 14, 72, 93, 97), Paul Valéry (118), Garcilaso de la Vega (73, 77). Esta lista fala por si mesma, e xa sinalei naquel artigo as principais conclusións que dela pod<strong>en</strong> sacarse. As indicacións dadas por Moreiras nos lugares sinalados, <strong>en</strong>gadidos á lectura de resto da súa obra, á análise da súa particular poética, ó seu labor como poeta-tradutor, ós nomes e ó tipo de poesía que acolleu <strong>en</strong> M<strong>en</strong>sajes de Poesía, ofréc<strong>en</strong>nos un marco adecuado <strong>para</strong> o noso coñecem<strong>en</strong>to e interpretación das literaturas galega, sobre todo da española e tamén un pouco da europea, nos convulsos anos da ditadura. Un marco no que, precisam<strong>en</strong>te, é no que cómpre colocar a produción, galega e castelán, <strong>en</strong> verso e <strong>en</strong> prosa, de Eduardo Moreiras <strong>para</strong> unha lectura correcta e proveitosa da súa escrita. 5. E deste xeito chegamos á cerna do noso interese, isto é, a unha pres<strong>en</strong>tación do que foi o Parnaso galego de Eduardo Moreiras, segundo se reflicte na práctica totalidade da súa escrita. De feito, xa no meu artigo “Notas <strong>para</strong> unha poética de Eduardo Moreiras”, escribía 138
- Page 1:
CLAVE ORIÓN NÚMEROS XII - XIII -
- Page 6 and 7:
CLAVE ORIÓN Números XII-XIII-XIV-
- Page 8:
Luz
- Page 11 and 12:
Olga Patiño -Atmosferas ..........
- Page 13 and 14:
HOMENAXE Á TORRE DE BREOGHAN OU TO
- Page 16:
PURA VÁZQUEZ IN MEMORIAM Arquivo P
- Page 19 and 20:
Guayra en Caracas. A vida no barco
- Page 22:
Luz Pozo Garza AS VODAS PALATINAS (
- Page 25 and 26:
A poesía é tempo e arde. Ardamos
- Page 28 and 29:
EU SON A AMADA EN VELA MEU AMIGO A
- Page 30 and 31:
CON PALMAS CON GUIRLANDAS... ** Vin
- Page 32 and 33:
...AQUEL NADAL PRIMEIRO EN BOM JES
- Page 34 and 35:
ESCOITA AMOR A MÚSICA EN BUSSACO A
- Page 36 and 37:
a música do bosque ** Escoita amor
- Page 38 and 39:
AQUEL REI DON DENÍS... Aos meus fi
- Page 40 and 41:
como pedra luída ** Na escaleira d
- Page 42 and 43:
EN LISBOA A CONTRALUZ nos farrapos
- Page 44 and 45:
desviar as almas ** Talvez en Portu
- Page 46 and 47:
“Por Bem” * No teito do Palacio
- Page 48 and 49:
harmonía do universo *** Os palaci
- Page 50:
DONAS DA PALABRA Laxeiro. Caixa Nov
- Page 54 and 55:
ALEITO A LOBA Emma Luaces Aleito a
- Page 56 and 57:
LOBA LIBRE Alá quedou a lobada e a
- Page 58:
Úrsula Heinze de Lorenzo POEMAS -
- Page 61 and 62:
zärtlichkeit dein name oder lippen
- Page 64:
Olga Patiño ATMOSFERAS José Valen
- Page 67 and 68:
José Valentín Aberto dende o abis
- Page 69 and 70:
Eu sempre me afasto o indispensábe
- Page 72:
Pura Tejelo POEMAS 71
- Page 75 and 76:
Pero ti, Helena, na penumbra es a a
- Page 77 and 78:
HOME E CAN PASEAN POLAS RÚAS DE OU
- Page 80:
María Novo Aquí, no Microcosmos L
- Page 83 and 84:
A apertura da vida se alimenta con
- Page 90 and 91: 89 Heidi Kühn-Bode “Dragón nas
- Page 92 and 93: DESDE LAS COLONIAS DENDE AS COLONIA
- Page 96: Natalia Regueiro GOODBYE, AMERICA.
- Page 99 and 100: vez como o personaxe que lle deu fa
- Page 101 and 102: S.O.: A primeira impresión que tiv
- Page 103 and 104: e intentar concienciar ós seus con
- Page 105 and 106: N.: Ó visionar a película cativou
- Page 107 and 108: en que os rótulos dinme moi pouco.
- Page 110: DONAS DA PALABRA SUMARIO Emma Luace
- Page 113 and 114: 112
- Page 115 and 116: 114
- Page 117 and 118: 116
- Page 119 and 120: 118
- Page 121 and 122: 120
- Page 123 and 124: 122
- Page 125 and 126: 124
- Page 127 and 128: 126
- Page 130 and 131: mensura 129
- Page 132: Andrés Pociña O PARNASO GALEGO DE
- Page 135 and 136: 2. Mais tamén cómpre poñer no se
- Page 137: Galega dirixido por Dolores Vilaved
- Page 141 and 142: “Raimbaud, Paul Eluard, T. S. Eli
- Page 143 and 144: Álvaro Cunqueiro. Tamén aparece v
- Page 145 and 146: Mais, cabaleiros a fin de contas, e
- Page 147 and 148: “A posibilidade de realización d
- Page 149 and 150: á en ella en una primavera íntima
- Page 151 and 152: dicativa, pero sen ningún tipo de
- Page 153 and 154: gunte por que razón no documento f
- Page 156 and 157: EDUARDO MOREIRAS: POÉTICA ENTRE DO
- Page 158 and 159: mática humana, malia que, estritam
- Page 160 and 161: literaria e intelectual da súa obr
- Page 162 and 163: principio que volveremos recoñecer
- Page 164 and 165: ción na que o poeta se achega á t
- Page 166 and 167: centes / (...) / Non. Non hai fin n
- Page 168 and 169: protagonistas. Nela, toda a mitolox
- Page 170 and 171: coma il, porque fixo ao revés de t
- Page 172: Ramón Reimunde PESCADORES DE CERCO
- Page 175 and 176: do, métese o peixe con salabardo i
- Page 178 and 179: A RÍA DE VIGO Eduardo Moreiras Das
- Page 180: Dende Vigo deica o fin da ría na m
- Page 184 and 185: POEMAS DE VENTO DE SAL Xosé María
- Page 186 and 187: Casa do chan terreiro para a muller
- Page 188 and 189:
In memoriam de Pura Vázquez Na ros
- Page 190 and 191:
Entre tanto é inverno outra vez e
- Page 192 and 193:
CRISTA DO XISTRAL César Antonio Mo
- Page 194 and 195:
IMAXE DE ROSALÍA Moncho Regueira N
- Page 196 and 197:
CUARTO CRECENTE Medrou a ilusión d
- Page 198 and 199:
CUARTO MINGUANTE O corpo vello ach
- Page 200 and 201:
COMO LIBRARSE... Suso Pensado ¿Com
- Page 202 and 203:
A WILLIAM CLIFF -polo seu poema “
- Page 204:
Onde empezan onde acaban Tódalas p
- Page 208 and 209:
A XOSÉ MARÍA ÁLVAREZ BLÁZQUEZ I
- Page 210 and 211:
Era Tui o universo. E o centro era
- Page 212 and 213:
Talvez non saberías se o principio
- Page 214 and 215:
E ti na luz coma unha supernova na
- Page 216:
Luz Pozo Garza HOMENAXE Á TORRE BR
- Page 219 and 220:
218
- Page 221 and 222:
220
- Page 223 and 224:
222
- Page 225 and 226:
224
- Page 227 and 228:
226
- Page 229 and 230:
228
- Page 231 and 232:
230
- Page 233 and 234:
232
- Page 235 and 236:
234
- Page 237 and 238:
236
- Page 239 and 240:
238
- Page 241 and 242:
240
- Page 244 and 245:
LA VOZ DE LA TIERRA Texto de Michae
- Page 246 and 247:
nada de eso. Aunque su padre era hu
- Page 248 and 249:
Temo a esas Gentes de Dana, Emer Do
- Page 250 and 251:
les son los antiguos rituales; nues
- Page 252:
Amergín sintió la presencia de la
- Page 256 and 257:
IR A IRLANDA Claudio Rodríguez Fer
- Page 258 and 259:
O máis grande e fermoso túmulo é
- Page 260 and 261:
como Valentia, no condado de Kerry,
- Page 262 and 263:
LITERATURA Os libros están abertos
- Page 264 and 265:
A brutal represión inglesa perpetr
- Page 266 and 267:
e así mesmo de bébedos. Dende o c
- Page 268 and 269:
Eu coñecín ás fillas de Luz Pozo
- Page 270 and 271:
ao pasto do gando de la. A pastorel
- Page 272:
Luz Pozo Garza Sherpa, a cadela irl
- Page 276:
PARADISO Autógrafos de Eduardo Mor
- Page 279 and 280:
278
- Page 281 and 282:
280
- Page 283 and 284:
282
- Page 285 and 286:
284
- Page 287 and 288:
286
- Page 290 and 291:
289
- Page 292 and 293:
291
- Page 294 and 295:
293
- Page 296:
PARTITURA 295
- Page 299 and 300:
y una canción a Chuca Pereda (1983
- Page 301 and 302:
III O CHORO pode vir a hora do menc
- Page 303 and 304:
302
- Page 305 and 306:
304
- Page 307 and 308:
306
- Page 310:
309 Carmen Blanco e Claudio Rodríg
- Page 314:
LAVE ORIÓN ISBN 978-84-453-4778-2