Manuel Lugrís Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ...

A obra narrativa en galego de Manuel Lugrís Freire
riz, director de Follas Novas, na Habana”, dedicatoria que desapareceu
nas sucesivas edicións en libro; “¡Protestante”, dedicado na versión
d’ A Nosa Terra “Ao meu quirido amigo D. Manuel Bolaño
Noguerol” e a D. Manuel Salgado nas versións en libro; “Unha regueifa”
a Ángel Barros; “A espada do fidalgo” dedicado “A meu irmán
Plácido”; “Tiña razón!” dedícallo Lugrís “Ao meu quirido amigo José
Posse”; “O Aforrón” a M. Bolaño Noguerol; “A libertade. O lobo e
mailo can” preséntase como “Imitación dunha fábula de Lafontaine”;
“Axúdate” dedícallo a Rodrigo Sanz; “A Covadanca” leva a seguinte
dedicatoria “Ao meu quirido amigo Xan Beltrán e Muiños”; “A
Mareira” a Suárez Picallo, e, finalmente, “O primeiro cacique” a
“Alfonso de Cal, meu amigo”. Con estas expresións de afecto ponse
de manifesto a intensa relación de Lugrís con boa parte da intelectualidade
galeguista da época.
Seguindo coas peculiaridades paratextuais destes relatos, cómpre
dicir que son ben poucos os que están estruturados en partes; ben
numeradas con romanos, ben con outro tipo de marcas gráficas. A
este respecto, merece comentario o conto titulado “O vimbio e mailo
pino”, un relato estruturado en dúas partes, I e II, con narradores
independentes. En “Os primeiros versos” non hai cambios de narrador,
pero o conto está estruturado en cinco partes que se separan cunha
liña de asteriscos. En tres partes tamén está estruturado “Pola
patria. Episodio da Guerra da Independencia”, tres partes que non
responden ao xa clásico esquema de presentación, nó e desenlace, xa
que, neste caso, a presentación ocupa os fragmentos I e II, mentres
que o nó e o desenlace inclúense na ampla terceira parte. O titulado
“A honradés” tamén está dividido en tres partes que se sinalan con
números romanos. Aínda que non existan marcas numéricas ou gráficas
no texto, a estruturación maioritaria dos contos é aquela que
comeza cunha presentación dos personaxes ou descrición do ambiente,
segue co nó da historia e remata cun final, case sempre, anticlimático.
Son ben poucos os comezos “abrupto”, tan só cómpre citar
“O parecer”, “O segredo”, “A honradés” e “Boa meiciña”.
106
Op. cit. pp. 19–20.
107
Op. cit. pp. 76–77.
54