Manuel LugrÃs Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ...
Manuel LugrÃs Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ... Manuel LugrÃs Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ...
A obra narrativa en galego de Manuel Lugrís Freire mo xeito que ocorrirá nalgunha obra posterior como Prediución, de Heraclio Pérez Placer. Tamén está presente n’ O penedo do crime outro dos temas de longa tradición literaria, o fatum ou destino inexorable que persegue ao protagonista central da historia e que non é capaz de evitar. Neste caso é un fatum ligado ao topos, xa que ese penedo de Corbeiroa, “o penedo do crime”, do que Manuel se salvara nada máis nacer, e no que máis tarde será gravemente ferido na pelexa con Alixandre, resulta ser o lugar no que se consuma a traxedia final. Tampouco pode Lugrís Freire evitar a temática amorosa, na liña romántica, nun momento no que as novelas folletinescas estaban en pleno auxe. Neste caso trátase duns amores desgraciados, nos que os amantes teñen que loitar contra o impedimento dun Mingos autoritario que ameaza “que che se borre tal capricho, pois queiras non queiras has de facer o que che mando”, e que lle quere impoñer a Rosa unha relación co seu sobriño Alixandre, algo ao que se opón a rapaza coas seguintes afirmacións, nas que defende o sentimento fronte á razón: Meu tío, e se o meu corazón non quer a ese home ¿teño que baixar a cabeza e ademitilo por meu eterno compañeiro, teño que ir diante dos altares a mentir, cometendo un crime. 2.1.5. Recepción crítica. Non temos noticias de que O penedo do crime fose obxecto de comentarios na prensa da época nin na poserior á súa publicación. Nin as historias da literatura galega nin os dicionarios de autores se fixeron eco desta novela de Lugrís Freire. Entre as moitas razóns que poden explicar este esquecemento do texto, consideramos que a de máis peso foi o descoñecemento por non existir unha edición 105 En Narrativa galega: tempo do Rexurdimento, Vigo: Edicións Xerais de Galicia, col. Universitaria, 1995, p. 136. 50
Xabier Campos Villar da obra en libro, o que favoreceu que permanecese durante tantos anos recluída e agochada nas varias hemerotecas que no país e en América gardaban exemplares de El Eco de Galicia nos seus fondos. Tan só Modesto Hermida 105 se ten refido a ela coas seguintes palabras: É unha pequena noveliña en XI breves capítulos máis un epílogo de menos de dez liñas, que trata dunha complexa historia de amor, paixón, crimes non consumados, encontros inesperados e arrepentimentos, e que acaba en suicidio. O tema daría para unha novela de amplo texto, moi do gusto do folletín romántico, de ter empleado o autor a súa presumible capacidade. Nesta obra desmostra un bo dominio lingüístico, pero destapa certas limitacións á hora de estructurar certos acontecementos así como a existencia dos personaxes. Sen querermos desbotar estas consideracións de Modesto Hermida, gustaríanos matizalas debido a dúas circunstancias moi a ter en conta no momento en que o autor de Sada escribiu esta novela. En primeiro lugar, cómpre considerar que se trata dunha obra de xuventude que Lugrís publicou cando só tiña 21 anos, e que constitúe a súa primeira aproximación á creación literaria en lingua galega. Por outra banda, debemos considerar o carácter pioneiro desta novela no eido da narrativa monolingüe en galego, malia que existía o notable precedente de Maxina ou a filla espúrea, publicada catro anos antes e escrita con bastante anterioridade (1870), porque a obra de Marcial Valladares é de carácter bilingüe e diglósico; os personaxes exprésanse en galego ou en castelán en función da clase social á que pertencen. Carece, xa que logo, dunha novela escrita integramente en galego que lle sirva de guieiro. Se ben Lugrís foi afouto e arriscado durante toda a súa vida, e especialmente na xuventude, debeu considerar que o “risco” quedaba ben cuberto escribindo na súa primeira lingua, como para ter que crear unha novela longa. Claro que esa vocación de reducir e simplificar ao máximo é unha das principais eivas da novela; non profunda na caracterización dos personaxes, non afonda nas descricións e non introduce historias secundarias que transcorran paralelas á principal, que era unha das características das novelas folletinescas. Nos tres momentos climáticos, dos que xa falamos nas páxinas anteriores, 51
- Page 1: Xabier Campos Villar
- Page 4 and 5: EDITA XUNTA DE GALICIA SECRETARÍA
- Page 7: 1.- Apuntamento Biobibliográfico (
- Page 10 and 11: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 12 and 13: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 14 and 15: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 16 and 17: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 18 and 19: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 20 and 21: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 22 and 23: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 24 and 25: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 26 and 27: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 28 and 29: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 30 and 31: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 32 and 33: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 34 and 35: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 36 and 37: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 39 and 40: Xabier Campos Villar Foi bon poeta,
- Page 41 and 42: Xabier Campos Villar hai un embaraz
- Page 43 and 44: Xabier Campos Villar outro foco de
- Page 45 and 46: Xabier Campos Villar Un lóstrego a
- Page 47 and 48: Xabier Campos Villar transcendentai
- Page 49: Xabier Campos Villar Unha descrici
- Page 53 and 54: Xabier Campos Villar pois do pasame
- Page 55 and 56: Xabier Campos Villar Por outra band
- Page 57 and 58: Xabier Campos Villar Título P rens
- Page 59 and 60: Xabier Campos Villar Fai moito temp
- Page 61 and 62: Xabier Campos Villar Este espazo al
- Page 63 and 64: Xabier Campos Villar A solución á
- Page 65 and 66: Xabier Campos Villar do home galego
- Page 67: 3.- Bibliografía
- Page 70 and 71: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 72 and 73: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 75: 4.- Criterios de Edición
- Page 78 and 79: A obra narrativa en galego de Manue
- Page 81 and 82: Xabier Campos Villar O PENEDO DO CR
- Page 83 and 84: Xabier Campos Villar Tiña posta un
- Page 85 and 86: Xabier Campos Villar que o camiño
- Page 87 and 88: Xabier Campos Villar o seu ronco br
- Page 89 and 90: Xabier Campos Villar —Xuana, —d
- Page 91 and 92: Xabier Campos Villar Había algún
- Page 93 and 94: Xabier Campos Villar ¡Ah! concruí
- Page 95 and 96: Xabier Campos Villar —Nada: como
- Page 97 and 98: Xabier Campos Villar VIII Dixemos d
- Page 99 and 100: Xabier Campos Villar —Pois mira,
A obra narrativa en galego de <strong>Manuel</strong> Lugrís <strong>Freire</strong><br />
mo xeito que ocorrirá nalgunha obra posterior como Prediución, de<br />
Heraclio Pérez Placer.<br />
Tamén está presente n’ O penedo do crime outro dos temas de<br />
longa tradición <strong>literaria</strong>, o fatum ou destino inexorable que persegue<br />
ao protagonista central da historia e que non é capaz de evitar. Neste<br />
caso é un fatum ligado ao topos, xa que ese penedo de Corbeiroa, “o<br />
penedo do crime”, do que <strong>Manuel</strong> se salvara nada máis nacer, e no que<br />
máis tarde será gravemente ferido na pelexa con Alixandre, resulta ser<br />
o lugar no que se consuma a traxedia final.<br />
Tampouco pode Lugrís <strong>Freire</strong> evitar a temática amorosa, na<br />
liña romántica, nun momento no que as novelas folletinescas estaban<br />
en pleno auxe. Neste caso trátase duns amores desgraciados, nos<br />
que os amantes teñen que loitar contra o impedimento dun Mingos<br />
autoritario que ameaza “que che se borre tal capricho, pois queiras<br />
non queiras has de facer o que che mando”, e que lle quere impoñer<br />
a Rosa unha relación co seu sobriño Alixandre, algo ao que se opón<br />
a rapaza coas seguintes afirmacións, nas que defende o sentimento<br />
fronte á razón:<br />
Meu tío, e se o meu corazón non quer a ese home<br />
¿teño que baixar a cabeza e ademitilo por meu eterno compañeiro,<br />
teño que ir diante dos altares a mentir, cometendo un crime.<br />
2.1.5. Recepción crítica.<br />
Non temos noticias de que O penedo do crime fose obxecto de<br />
comentarios na prensa da época nin na poserior á súa publicación.<br />
Nin as historias da literatura galega nin os dicionarios de autores se<br />
fixeron eco desta novela de Lugrís <strong>Freire</strong>. Entre as moitas razóns<br />
que poden explicar este esquecemento do texto, consideramos que<br />
a de máis peso foi o descoñecemento por non existir unha edición<br />
105<br />
En Narrativa galega: tempo do Rexurdimento, Vigo: Edicións Xerais de Galicia, col.<br />
Universitaria, 1995, p. 136.<br />
50