Manuel Lugrís Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ...

Xabier Campos Villar
Un lóstrego alumou de súpeto o desencaixado carís
do home aquil. A lúa cubreuse novamente de nubes, e o trono
deixou ouvir o seu ronco bruído como si fora a fala de Dios que
reprendía aquil crime.
Unha narración que emula o relato bíblico da morte de Cristo.
No capítulo III prodúcese a única analepse de O penedo do crime,
trátase do relato dos antecedentes de Marica e Mingos; a orfandade
común, o namoramento de ambos, o engano, o embarazo non
desexado, etc. Desa elipse que queda sen cubrir, o único dato que
nos achega o narrador é o casamento de Marica e Mingos, así como
os remorsos do pasado que os abouban e a nostalxia do fillo que cren
perdido.
O capítulo V comeza cunha nova precisión temporal:
Era a hora da lusque-fusque dun día triste de Outono;
dun deses días melancónicos en que se xuntan na testa tódalas
lembranzas do pasado misturadas coas esperanzas do porvir.
Neste ambiente conversan Marica e Xuana sobre os posibles herdeiros
do matrimonio, e aparecen por primeira vez, neste caso só citados,
os nomes de Manuel e Rosa, que á fin serán os dous adolescentes
protagonistas centrais da novela. A profundización descritiva destes
dous personaxes chega no capítulo seguinte, no que o narrador fai
uso dunha imprecisión temporal para comentar os amores de Manuel
e Rosa: “había algún tempo que se viran nun campón”.
Os capítulos V, VI, VII e VIII transcorren nun mesmo día, o ritmo
da novela ralentízase de feito que o tempo da historia avanza máis
lentamente que o tempo do discurso, algo que chegan a percibir os
propios personaxes; “cada minuto que corría parecíalle un sígalo” é a
sensación de Rosa mentres agarda a visita do seu amado. Nestes episodios
prodúcese a oposición de Mingos a que Rosa continúe a súa
relación con Manuel, o que provoca o desconsolo da rapaza, a tentativa
de impoñerlle como parella ao seu sobriño Alixandre, que ela rexeita,
e o enfrontamento entre os dous pretendentes masculinos, que
tamén ocorre aproveitando a escuridade da noite nas ribeiras de Corbeiroa,
e que supón o segundo dos momentos climáticos da novela.
45