Manuel Lugrís Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ...

A obra narrativa en galego de Manuel Lugrís Freire
VIII, o IX e o X completos. Finalmente, para o 28 de decembro reservou
o capítulo XI e o epílogo. Como se pode observar, o único capítulo
que se publica seccionado en dúas entregas é o VIII. De todas formas,
a ausencia dun espazo fixo para a novela no xornal de Álvarez
Ínsua, así como a publicación en datas alternas, levan a pensar que non
se concibiu a obra como un folletín coleccionable.
Relacionado co deseño editorial, temos o que Gérard Genette 94
definiu como paratextos; o título, subtítulo, epílogo e notas, que na
novela que nos ocupa cumpren unha función moi importante pola
información que nos achegan. O título, O penedo do crime, infórmanos
do carácter tráxico da novela e do punto concreto no que esa traxedia
se consuma, o penedo de Corbeiroa. O subtítulo, “Lenda das
Mariñas” infórmanos do carácter lendario, debedor, xa que logo, da
tradición oral e da transmisión de xeración en xeración, carácter que
se confirma no epílogo coa seguinte afirmación do narrador: “Según
conta a lenda do pobo...” Isto podería levarnos a pensar nunha obra
fenoménica, na que o principal motivo para a súa creación fose a recolla
e fixación por escrito dunha versión desta lenda popular, sen
embargo, despois de realizarmos a lectura, debemos interpretar este
carácter lendario como un elemento do que botou man Lugrís para
dotar a novela dunha certa verosimilitude. Por outra banda, este subtítulo
circunscribe espacialmente a novela na comarca coruñesa das
Mariñas; de feito, moitos topónimos desa comarca (Sada, Lagoa,
Oucés e Samoedo) atópanse nela. Con respecto ao breve epílogo co
que se pecha O penedo do crime, cumpre a función de explicar o futuro
dos personaxes despois de se ter desenvolvido a historia principal.
Ao contrario do que ocorría con Maxina ou a filla espúrea, a
obra é monolingüe en galego, característica que consideramos xustificada
pola presenza de personaxes de similar clase social e por pertenceren
todos eles ao medio rural. Malia a que neste trazo se opón á
novela de Marcial Valladares, detectamos outras características coincidentes,
xa que en ambas as dúas obras hai unha historia de amor
entre dous adolescentes con pasados problemáticos ou descoñecidos,
95
“Point of view. The Development of a Critical Concept”, PMLA, vol. LXX, 1995, pp.
1160–1184.
40