Manuel Lugrís Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ...

A obra narrativa en galego de Manuel Lugrís Freire
Hubo para mi la novedad de que uno de los solidarios
dirigió la palabra en gallego. Fue la primera vez que yo oí una
oración en la lengua nativa, y declaro que es un medio excelente
para propagar la idea redentora entre nuestra población rural,
sobre todo si el orador maneja el gallego con la perfección y
soltura conque lo hace el amigo Asieumedre, muy conocido de
los lectores de la revista.
A través deste mesmo xornalista temos noticia 62 doutro mitin en
Sarandóns promovido por asociacións agrarias de Carral e Abegondo,
no que participou Lugrís acompañado por Rodrigo Sanz, Joaquín
Martínez, Francisco Catoyra e Ramón Díaz Aguia.
Non faltou Lugrís á multitudinaria homenaxe póstuma coa que a
cidade da Coruña despediu a Curros Enríquez, lembranza na que recitou
o poema “Saúdo” 63 . Como despedida da colectividade galega da
Habana que asistira aos actos, celebrouse o día 3 de abril un banquete
no que participaron distintas autoridades políticas e militares, ademais
de destacados intelectuais coruñeses. Durante o xantar, pronunciou
Lugrís un brinde en galego.
No 1908 publícase a primeira colección dos Contos de Asieumedre
64 , que reúne tan só oito relatos. A edición foi de 20000 exemplares
distribuídos por Solidaridad Gallega entre os labregos. A obra está
precedida dun prólogo titulado “¡Xuntanza!”, que é un alegato anticaciquil,
ao tempo que un chamamento á unidade dos labregos para
facer fronte a esa pexa “sin fouces nin bisarmas nas mans, sinón coa
lei nas mentes e sin medo no peito, conquistade o voso auntamento a
votos, elixindo concexales...”. Un ano despois publica a edición máis
divulgada 65 , na que inclúe 28 contos de entre os que fora dando a coñecer
con anterioridade en diversos xornais e revistas da época.
62
Ibidem, nº 30, 12 de marzo de 1908, p. 6.
63
Ibidem, nº 33, 7 de abril de 1908, pp. 4-5.
64
A Cruña: Tipografía Litografía Lorman, 1908, 31 pp.
65
Contos de Asieumedre, ilust. F. Cortés, A Cruña: Tipografía e Litografía L. Lorman,
1909, 93 pp.
66
A Coruña: Tipografía El Noroeste, 1911.
26