Manuel Lugrís Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ...

Xabier Campos Villar
UNHA CANTIGA DE CHANÉ 192-193
A compañía de ópera de Sieni iba tódolos invernos á Habana
a representar as mellores obras no grande teatro de Tacón, que,
para groria da nosa terra, hoxe pertenece á patriótica sociedade
Centro Gallego.
Eu tiña costume de ire a estas festas en compaña dun paisano
da banda de Sada, que era un namorado de Carlos Albert, de Tolstoi,
Marx e outros. O meu compañeiro chamábase Cesáreo Z... De cotío
se bulraba de min, dicindo que o meu costume de fala–lo gallego, a
miña ansia de que Galicia lograse a súa personalidade, era cousa
ridícula, contraria ós grandes ideás que xerminaban na estudiosa e
nobre mocedade.
A noite do 22 de Nadal de 1894 anunciouse a represensación de
“Otello”, de Verdi, e ademais díxose que a tiple ferrolana Asunción
Lantes cantaría no intre, por primeira vez, unha cántiga gallega, Adios
á Mariquiña.
Fumos alá. A colonia gallega estaba aquela noite no gran teatro
disposta a agasallar á feiticeira Asunción “a muller máis fermosa e
máis muller” que, según o meu amigo F. Hermida, cronista de La Discusión,
tíñase visto naquel escenario.
192
Pseudónimo de José Castro González (Santiago, xaneiro de 1856 – A Habana, xaneiro de
1917). Aínda que naceu en Santiago, trasladouse de mozo a vivir á Coruña, onde lle fora
concedida unha cátedra na Escola de Belas Artes. No 1880, comezou a dirixir o Orfeón
Coruñés e dous anos despois fundou e dirixiu a coral de El Eco. Marchou á Habana a
finais de século e alá dirixiu o orfeón Ecos de Galicia. Musicou Tarangaño, Un adiós a
Mariquiña, Os teus ollos e Unha noite na eira do trigo, textos de Curros, ademais de A
fuliada, Gaiteriño que pasa, etc.
193
Publicado n’ A Nosa Terra, nº 3, 18 de agosto de 1907, p. 2. Non leva o antetítulo “A
carón do lar”. Só foi reproducido na edición de 1909.
187