Manuel Lugrís Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ...

Xabier Campos Villar
IR POR LAN 159
(Don Pedro, que é un avogado de verdade polo estudio e un avogado
das silveiras pola retranca, está sentado buceando no Código
Civil. Fóra, na rúa, síntense gritos descompostos dunha muller).
DON PEDRO —Outra vez escandaliza esa condenada de Peroxa.
Para vender un pucheiro fala máis que Moret 160 e berra como se na
gorxa tivera un cornetín de pistón. Onte escachoulle unha ola nos mesmos
fuciños a un paisano de Veigue 161 porque lle chamou doncella; e
o municipal Cachiñas tenlle máis medo que a un can doente.
PEROXA (entrando) —Santas e boas tardes.
DON PEDRO —Santas e boas. Alégrome que veña por aquí para
decirlle que me faga o favor de non escandalizar máis...
PEROXA —Vaia, señor, non se enfurruñe, que abofé non lle
senta ben.
DON PEDRO —Déixese de leria, e dígame axiña o que a trai
por aquí.
PEROXA —Pero logo... ¿non oíu Pasoume unha disgracia moi
grande. O meu establecimento esmendrellouse de todo.
159
Publicado n’ A Nosa Terra, nº 5, 4 de setembro de 1907. Neste mesmo ano tamén foi
reproducido en Follas Novas, periódico regional. Non figura baixo o antetítulo “A carón
do lar”. Foi incluído na edición de 1909 e reproducido en todas as posteriores.
160
É posible que se refira a Segismundo Moret y Prendergast (Cádiz, 2 de xuño de 1838
– Madrid, 28 de xaneiro de 1913). Foi un político, orador e xurisconsulto que, unha vez
elexido deputado, ocupou diversas carteiras ministeriais; Ultramar, Facenda, Estado,
Fomento, etc. Destacou pola súa capacidade oratoria e pola riqueza e beleza formal dos
seus discursos, foi considerado o herdeiro de Sagasta entre os liberais.
161
Santa Comba de Veigue é unha freguesía anexa a Santa María de Dexo, no concello de
Sada. Limita polo norte coa ría de Betanzos, polo sur con Mondego, polo leste con Carnoedo
e polo oeste con Maianca e Serantes.
151