A letra miúda-nº1 – Revista <strong>de</strong> sociolingüística da CG<strong>ENDL</strong> Dúas son as principais conclusións que se pod<strong>en</strong> extraer <strong>de</strong>stes gráficos: As actitu<strong>de</strong>s cara ao galego son <strong>en</strong> liñas xerais positivas, pois tan só nos grupos extremos, os maiores <strong>de</strong> 41 anos castelanfalantes, <strong>de</strong>sc<strong>en</strong>d<strong>en</strong> lixeiram<strong>en</strong>te por <strong>de</strong>baixo do 3. Santiago <strong>de</strong> Compostela- ISSN 2255-0976 10
A letra miúda-nº1 – Revista <strong>de</strong> sociolingüística da CG<strong>ENDL</strong> A<strong>de</strong>mais, son bastante homoxéneas, é dicir, non hai gran<strong>de</strong>s difer<strong>en</strong>zas <strong>en</strong>tre os distintos grupos lingüísticos e sociais. As variables explicativas máis pertin<strong>en</strong>tes son a ida<strong>de</strong> e a lingua habitual, <strong>de</strong> xeito que as actitu<strong>de</strong>s melloran a medida que diminúe a ida<strong>de</strong> e aum<strong>en</strong>ta o galego como lingua cotiá. En efecto, todos os estudos cuantitativos chegaron á conclusión <strong>de</strong> que as actitu<strong>de</strong>s cara ao galego eran positivas e que a<strong>de</strong>mais estaban a mellorar aínda máis nas novas xeracións, resultado, polo tanto, que invitaba ao optimismo. Porén, o problema residía <strong>en</strong> que estas boas actitu<strong>de</strong>s non se reflectían nun aum<strong>en</strong>to do uso do galego, s<strong>en</strong>ón máis b<strong>en</strong> o contrario, o uso da lingua propia seguía a <strong>de</strong>sc<strong>en</strong><strong>de</strong>r na xuv<strong>en</strong>tu<strong>de</strong>. Isto poñía sobre a mesa o problema, xa com<strong>en</strong>tado, da relación <strong>en</strong>tre as actitu<strong>de</strong>s e as condutas, pois, <strong>en</strong> contra do esperado, semellaban seguir camiños diverx<strong>en</strong>tes. En calquera caso, estas conclusións cómpre matizalas. En primeiro lugar, máis que actitu<strong>de</strong>s positivas, o que se <strong>de</strong>tecta, se nos paramos a analizar os gráficos con maior <strong>de</strong>talle, son actitu<strong>de</strong>s neutrais ou indifer<strong>en</strong>tes. Así, no gráfico que recolle a “actitu<strong>de</strong> lingüística xeral”, é certo que as respostas a p<strong>en</strong>as baixan do 3, pero por outra parte tampouco acadan o valor 4, a non ser o grupo situado no extremo máis favorable: os máis novos monolingües <strong>en</strong> galego. É dicir, a gran maioría das actitu<strong>de</strong>s se sitúan <strong>en</strong>tre o 3 e o 4 e lembremos que o 3 repres<strong>en</strong>ta precisam<strong>en</strong>te a indifer<strong>en</strong>za. Isto mesmo queda corroborado polo seguinte gráfico exposto, xa que aquí a resposta maioritaria é a que <strong>de</strong>f<strong>en</strong><strong>de</strong> a igualda<strong>de</strong> das dúas linguas, o que implica non <strong>de</strong>cantarse por ningunha <strong>de</strong>las e escoller, polo tanto, a opción máis neutra. Se consultamos outros estudos actitudinais cuantitativos, todos redundan na mesma liña. Esta nova lectura dos datos lévanos a reflexionar sobre a propia natureza <strong>de</strong>ste tipo <strong>de</strong> estudos, xa que <strong>en</strong> xeral contestamos ás <strong>en</strong>quisas como se dun exame se tratase, int<strong>en</strong>tando ofrecer unha imaxe positiva <strong>de</strong> nós mesmos. Así, a nivel actitudinal o que se recolle nas <strong>en</strong>quisas non son tanto as actitu<strong>de</strong>s internas dos individuos, s<strong>en</strong>ón as actitu<strong>de</strong>s que están b<strong>en</strong> consi<strong>de</strong>radas socialm<strong>en</strong>te nunha época e cultura <strong>de</strong>terminadas, isto é, o que se <strong>de</strong>u <strong>en</strong> chamar “politicam<strong>en</strong>te correcto”. Polo tanto, cómpre analizar e interpretar os resultados cuantitativos sobre as actitu<strong>de</strong>s <strong>de</strong>s<strong>de</strong> este punto <strong>de</strong> vista. Neste s<strong>en</strong>tido, ofrec<strong>en</strong> unha información fundam<strong>en</strong>tal que <strong>de</strong>mostra os cambios 11 Santiago <strong>de</strong> Compostela- ISSN 2255-0976