1kYBRBWHf

platyrhynchos. No Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco,
aparece a entrada cerceta, que nunha acepción define de forma xenérica como "aves da família dos
anátidas" e noutra acepción define e identifica especificamente con Querquedula querquedula (é dicir,
Anas querquedula). No Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, aparece
tamén a voz xenérica cerceta (como galega e preferente) e a voz zarceta (como galega, mais non
preferente), que remite a cerceta.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. Véxase Anas crecca sobre unha referencia ao
emprego de cerceta no ano 1937.
● Etimoloxía / motivación semántica. O termo cerceta vén do latín vulgar cercedula, que no
latín culto era querquetula. Chámaselle marreco, chilro e cantadeira, probabelmente, por causa das
voces características que emite esta anátida. Nelo é unha denominación recollida para Anas crecca e
Anas querquedula, dúas especies relativamente comúns moi pequenas de tamaño, e talvez esa
terminación indique un diminutivo relacionado co tamaño; alén diso, nelo podería ter relación con
albelo e con albela, pola plumaxe clara e pola característica cella branca dos machos de Anas
querquedula. Sendo así, non tería moito sentido a denominación nelo albelo, porén a formación
popular dos nomes non obedece á lóxica. Do estío fai referencia á súa fenoloxía, xa que é unha
especie migradora, que chega ás nosas latitudes na primavera e marcha no outono.
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. Conde e Vidal
comentan que cerceta é un nome patrimonial en galego, procedente do latín querquedula, que está
presente en moitas linguas románicas (10B) e que cerceta do estío é unha adaptación do francés
sarcelle d’été, mais é preferíbel antes que a denominación de cerceta albela, creado a partir dun dos
nomes desta especie recollido por A. Villarino nas terras da antiga lagoa de Antela, nelo albelo, co
nome xenérico de cerceta. Posteriormente, Conde preferiu mellor a denominación cerceta albela
(12B).
asubiador (ou asubiador europeo) Anas penelope
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Pato asubión foi o nome proposto por C. Pedreira
López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B); utilizouse
nas guías de aves destes autores e tamén se empregou o se recolleu noutras publicacións ornitolóxicas
(1A, 2A, 4A, 5A, 6A, 11A, 12A, 17A e 11B); na terceira guía de Pedreira e Penas, pato asubión
europeo (22A). En 1991, M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa propuxeron pato asubiador (10B).
Asubiador foi a denominación proposta en 1999 no traballo de M. A. Conde Teira (12B); empregouse
nalgunhas publicacións (13A, 15A e 16A). Nalgunha publicación utilizouse tamén asubión (10A e 14A).
Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é piadeira (2A, 4A, 10A, 11B, 1D e 2D) ou piadeiracomum
(3D).
● Nomes populares. A. Villarino Gómez rexistrou as denominacións populares galegas de
patialbo, sinado e silbador para Anas penelope na desaparecida lagoa de Antela, A Limia, Ourense
(9A). F. Bernis Madrazo comenta que tamén se lle chama lavanco a esta especie, ou sexa, co mesmo
nome usado para Anas platyrhynchos, nalgunhas localidades da provincia de Lugo (11B).
● Dicionarios consultados. No Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, no Diccionario de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez
Carracedo (1984), da editorial Akal, e no Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios
autores, aparecen as denominacións xenéricas apuntadas en A. platyrhynchos. No Dicionário da língua
galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco, ademais das denominacións xenéricas
indicadas en A. platyrhynchos, inclúe a subentrada pato asobión para designar especificamente a A.
penelope.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. A voz pato está recollida con frecuencia na nosa
literatura (véxase A. platyrhynchos).
● Etimoloxía / motivación semántica. Sobre a motivación semántica de pato, véxase A.
platyrhynchos. Asubiador, piadeira e similares fan referencia ao característico asubío bisílabo agudo
que emite o macho. Patialbo é por causa das partes brancas do ventre e das ás do macho. Europeo
refírese á súa área de distribución e diferénciao da especie seguinte por oposición, Anas americana, se
se estiver a falar das dúas nun mesmo contexto.
asubiador americano Anas americana
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Asubiador americano foi o nome proposto en 1999
no traballo de M. A. Conde Teira (12B); esta denominación empregouse nalgunhas publicacións
ornitolóxicas (13A, 15A e 16A). Nalgunha publicación tamén se utilizou pato asubión americano
(12a, 17A e 22A). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é piadeira-americana (1D, 2D e
64