19.11.2014 Views

1kYBRBWHf

1kYBRBWHf

1kYBRBWHf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

sonoras voces que emite; grande fai referencia ao seu tamaño; bravo indica que é unha especie<br />

salvaxe, non domesticada.<br />

● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. M. A. Conde Teira e T.<br />

A. Vidal Figueroa comentan que cisne é o nome xenérico vivo na fala, e ciño é un arcaísmo (10B).<br />

Como vimos, C. Pedreira e X. M. Penas sistematizaron igualmente as denominacións deste grupo de<br />

especies co nome xenérico de cisne.<br />

No que fai referencia aos modificadores para a súa caracterización específica, grande non<br />

parece, na nosa opinión, moi específico ou característico, xa que Cygnus cygnus ten o mesmo tamaño<br />

que Cygnus olor; bravo tampouco o é moito ─a pesar de que é o modificador en portugués─, pois<br />

tamén sería ben válido para Cygnus columbianus e para otras especies de cisnes (comparados calquera<br />

deles con Cygnus olor, a especie que máis se achega ao xénero humano). Talvez outro adxectivo, como<br />

cantador, sería moito máis específico e inequívoco para Cygnus cygnus (das tres, é a especie de cisne<br />

que máis barullo mete), formando así un sistema de nomenclatura coa denominación cisne mudo para<br />

Cygnus olor, que fai referencia ao mesmo trazo, a voz. (O adxectivo castelán con que se designa<br />

especificamente Cygnus cygnus é cantor e de modo similar o adxectivo catalán específico é cantaire).<br />

A este respecto, lembremos que o uso de cantor/cantador en galego non é exactamente o<br />

mesmo que en castelán. En galego, "cantor" ten un uso moi marcado como substantivo e "cantador"<br />

ten un uso moi marcado como adxectivo (por tanto, en principio cisne cantador sería o correcto). En<br />

castelán cantor ten un uso moito máis versátil, con moita frecuencia ten función tanto de adxectivo<br />

como de substantivo, en tanto que cantador, aínda que tamén se usa como adxectivo ten un uso<br />

particularísimo como substantivo, que non é o caso do galego.<br />

A pesar de que en xeral e na medida do posíbel téntase ─neste traballo e en xeral na ornitoloxía<br />

galega─ unha harmonización coas denominacións portuguesas, pensamos que Cygnus cygnus debería<br />

ser unha excepción: o modificador usado en portugués no contexto da ornitoloxía especializada, bravo,<br />

aínda que se pode adoptar perfectamente en galego é moi inespecífico. O mesmo acontecería coa<br />

denominación ganso bravo para Anser anser.<br />

cisne pequeno Cygnus columbianus<br />

● Bibliografía ornitolóxica especializada. Ciño pequeno foi o nome proposto por C. Pedreira<br />

López e X. M. Penas Patiño, en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B);<br />

utilizouse na primeira guía de aves destes autores (1A) e recolleuse nalgunha outra publicación (2A).<br />

Cisne pequeno foi proposto en 1991 e 1999 nos traballos de M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa<br />

(10B e 12B); este nome tamén se empregou nas seguintes guías de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira<br />

López (5A e 22A) e tense recollido ou empregado nalgunhas publicacións ornitolóxicas (4A, 10A, 12A,<br />

13A e 14A). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é cisne-pequeno (2A, 4A, 1D e 2D).<br />

● Nomes populares. É unha especie moi rara na Galiza e non se lle coñecen denominacións<br />

populares galegas, bardante a xenérica.<br />

● Dicionarios consultados. Nos dicionarios consultados aparecen as entradas xenéricas e as<br />

matizacións xa apuntadas en Cygnus olor.<br />

● Uso dos seus nomes na literatura galega. Véxase Cygnus cygnus.<br />

● Etimoloxía / motivación semántica. Os termos cisne e ciño, como xa se comentou nas<br />

especies anteriores, veñen do latín cygnus. O modificador pequeno fai referencia ao seu tamaño, pois<br />

é o máis cativo das tres especies.<br />

● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. A respecto de cisne /<br />

ciño, véxase esta mesma alínea para C. cygnus.<br />

cisne negro Cygnus atratus<br />

● Bibliografía ornitolóxica especializada. Cisne negro foi o nome galego que se utilizou<br />

nalgunhas publicacións ornitolóxicas (16A e 17A). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é<br />

cisne-preto (1D e 2D).<br />

● Nomes populares. Trátase de animais soltados ou fugados de cativerio, non autóctonos da<br />

fauna do país, e son moi raros de ver, polo que non existen denominacións populares na fala galega.<br />

● Dicionarios consultados. Nos dicionarios consultados aparecen as entradas xenéricas xa<br />

apuntadas en Cygnus olor.<br />

● Uso dos seus nomes na literatura galega. Véxase C. cygnus.<br />

● Etimoloxía / motivación semántica. Cisne, como xa se comentou nas especies anteriores, vén<br />

do latín cygnus. O modificador negro fai referencia á súa plumaxe, característica que o diferencia nun<br />

chiscar de ollos das especies anteriores.<br />

55

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!