1kYBRBWHf

alínea para Egretta garzetta.
garzón branco Casmerodius albus (=Ardea alba ) (=Egretta alba)
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Garzota grande é o nome que aparece proposto en
1999 no traballo de M. A. Conde Teira (12B); empregouse nalgunhas publicacións ornitolóxicas (13A,
15A e 16A). Nas guías de aves de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López (5A e 22A) e nalgunhas
outras publicacións ornitolóxicas utilizouse garza branca (6A, 11A e 17A). Nalgunhas publicacións
ornitolóxicas galegas tamén aparece co nome de garza branca grande (10A, 12A e 14A). Na
bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é garça-branca-grande (2A, 1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. Aínda que hoxe empeza a ser máis frecuente, até hai ben pouco era unha
especie moi rara na Galiza e non se lle coñecen denominacións populares galegas, agás a xenérica.
● Dicionarios consultados. Nos dicionarios consultados, aparecen as entradas apuntadas en
Ardea cinerea e Egretta garzetta, con denominacións que se poderían aplicar a esta especie de forma
xenérica.
● Etimoloxía / motivación semántica. O nome garzota é unha variante de garza; o modificador
branca fai referencia á cor da súa plumaxe, branca de todo, e grande alude ao seu tamaño en
comparación con E. garzetta, outra especie que tamén é totalmente branca, porén moito máis
pequena. Para a etimoloxía de garza, véxase A. cinerea.
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. Na nosa opinión, o
nome garzón branco é o que mellor describe e máis vantaxes ten para nomearnos Ardea alba. En
primeiro lugar é un nome transparente: garzón, que pertence ao acervo lingüístico galego e fai
referencia ao tamaño, grande, e branco fai referencia á plumaxe. Permite unha clara e rápida
oposición entre as dúas especies da nosa xeografía totalmente brancas: a garzota branca (Egretta
garzetta) fronte ao garzón branco (Casmerodius albus). Compárese co sistema de nomenclatura para
E. garzetta e C. albus formado por garza branca pequena e garza branca grande, máis longos, menos
específicos e con moita máis dificultade despois para nomearmos Egretta thula (garza branca pequena
americana?) ou Ardea modesta (garza branca grande oriental?). Para alén diso, o uso de garzón, que
significa garza grande, aumenta as posibilidades de denominacións no sistema e permítenos crear
nomes en galego claros e eficaces para outras especies da mesma familia de tamaño grande, como
garzón branco oriental para Ardea modesta (moi moi semellante a Ardea alba, ou Casmerodius albus);
garzón azul, para Ardea herodias; garzón Goliat, para Ardea goliath; ou garzón da Sumatra, para Ardea
sumatrana, por exemplo.
garza boieira Bubulcus ibis
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Garza mediana foi o nome proposto por C. Pedreira
López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B);
empregouse nas guías de aves destes autores (1A, 5A e 22A) e recolleuse ou empregouse tamén
nalgunhas publicacións ornitolóxicas (2A, 6A, 17A e 18A). Garza boieira foi o nome proposto en 1991
e 1999 nos traballos de M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B); tense empregado en
varias publicacións ornitolóxicas (8A, 10A, 12A, 13A, 16A e 14A). Nunha publicación utilizouse tamén
para esta especie o nome de garza dos bois (4A). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes portugueses
son carraceiro e garça-boieira (2A, 4A, 11B, 1D, 2D e 3D; con máis frecuencia, o primeiro).
● Nomes populares. Até hai pouco era unha especie rara na Galiza e non se lle coñecen
denominacións populares galegas, non sendo a xenérica.
● Dicionarios consultados. No Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, no Diccionario de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez
Carracedo (1984), da editorial Akal, e no Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da
editorial Sotelo Blanco, aparecen as denominacións xenéricas indicadas en Egretta garzetta. Ademais,
no Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco, trae a entrada
garciote, que define como unha especie de garza coa plumaxe branca e que identifica coa garza
boieira (aínda que despois esta denominación non está especificada na entrada garza). O Gran
Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, especifica na entrada xenérica garza, a
subentrada garza dos bois para Bubulcus ibis.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. En Ardea cinerea faise mención ao emprego de
garza na literatura oral e na de autor/a.
● Etimoloxía / motivación semántica. Sobre a motivación semántica, a denominación boieira ou
dos bois fai referencia ao hábito desta especie de ir atrás do gado para papar os insectos que andan
na pel dos animais (ás veces, até pousa no lombo dos cuadrúpedes); do mesmo modo, carraceiro
48