19.11.2014 Views

1kYBRBWHf

1kYBRBWHf

1kYBRBWHf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez Carracedo (1984), da editorial Akal, dá para a<br />

voz castelá garceta a galega garzota. No Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da<br />

editorial Sotelo Blanco, aparece a entrada garzota para se referir, nunha das acepcións,<br />

especificamente a E. garzetta, e inclúe os sinónimos garza pequena, garzote, garceño e touro<br />

galego (aínda que o último nome parece ter máis relación coas denominacións de Botaurus stellaris);<br />

tamén aparece a entrada garceta, identificada especificamente nunha das acepcións con E. garzetta. O<br />

Diccionario de sinónimos da lingua galega de M. C. Noia, X. M. Gómez e P. Benavente (1997), da<br />

editorial Galaxia, recolle garza albar, garza branca e garzota como sinónimos específicos para E.<br />

garzetta. No Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, aparece a entrada<br />

garzota para se referir especificamente a E. garzetta.<br />

● Uso dos seus nomes na literatura galega. En Ardea cinerea faise mención ao emprego de<br />

garza na literatura oral e na de autor/a. Por outro lado, Fuco G. Gómez emprega a voz garzota n' O<br />

idioma dos animás (1937): "... antre eu, a anta, a avetarda, o ánser i a garzota..." .<br />

● Etimoloxía / motivación semántica. No tocante á orixe ou á motivación semántica, o nome<br />

garzota pode ser unha mera variante ou un diminutivo de garza (é unha especie máis pequena que<br />

Ardea cinerea e Ardea purpurea), ou mesmo ter un valor ponderativo e/ou intensificador; o modificador<br />

branca fai referencia á cor da súa plumaxe, totalmente branca, e pequena alude ao seu tamaño en<br />

comparación con Egretta alba, outra especie que tamén é totalmente branca, pero moito máis grande.<br />

A denominación galiñela pode indicar un certo parecido entre esta garza e unha galiña. Para a<br />

etimoloxía de garza, véxase A. cinerea.<br />

● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. M. A. Conde Teira e T.<br />

A. Vidal Figueroa consideraron que garzota era un diminutivo aplicábel a calquera garza adulta ou<br />

nova vista como pequena e que non se podería empregar como nome dunha especie en concreto, e<br />

preferiron mellor a denominación de garza branca por se tratar dun adxectivo que caracterizaba ben a<br />

especie, alén de se empregar na fala no Baixo Miño (10B). Porén, no seu segundo traballo M. A. Conde<br />

Teira reconsiderou o nome garzota por ter sido empregado por outros autores (X. M. Penas Patiño e C.<br />

Pedreira López) e por ter unha grande tradición en textos medievais ibéricos (12B). M. A. Conde Teira<br />

explica que ademais o nome garzota permite formas binomiais na nomenclatura do xénero Egretta<br />

(12B).<br />

Por outro lado, o termo común engádeselle ao nome, normalmente, cando se está a falar ao<br />

mesmo tempo doutras especies que teñen o mesmo nome xenérico, para así indicarmos que sen<br />

dúbida nos estamos referindo a E. garzetta (e non a E. gularis ou a E. alba, por exemplo, se tamén se<br />

citaren nese mesmo contexto).<br />

Na nosa opinión, garzota branca é o nome máis curto e que mellor describe a especie Egretta<br />

garzetta, coa vantaxe de poder dispor do nome xenérico garzota para crearmos un sistema de<br />

nomenclatura co resto das especies do xénero Egretta. Así, garzota branca americana podería ser o<br />

nome para Egretta thula (unha especie moi semellante, tamén branca); garzota dos arrecifes, para E.<br />

gularis; garzota dimorfa, para E. dimorfa; garzota tricolor para E. tricolor; garzota sacra, para E. sacra;<br />

garzota chinesa, para E. eulophotes; garzota vermella, para E. rufescens etc.<br />

Canto a outros nomes, galiñela podería tratarse dunha confusión ou cruzamento co uso desta<br />

denominación para a familia Rallidae, pois nun dos traballos lexicográficos que mencionamos<br />

puntualmente, Frampas, contribución al diccionario gallego (Eligio Rivas Quintas, 2001), recóllese<br />

igualmente galiñela como nome para "polla de río" en Porqueira (zona da Limia). Por último, o nome<br />

touro galego apuntado no Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995) parece unha<br />

confusión coas denominacións de Botaurus stellaris.<br />

garzota dos arrecifes Egretta gularis<br />

● Bibliografía ornitolóxica especializada. Garzota dos arrecifes foi o nome proposto en 1999<br />

no traballo de M. A. Conde Teira (12B); empregouse nalgunha publicación ornitolóxica (13A). Noutras<br />

publicacións utilizouse garza dimorfa (10A e 14A). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é<br />

garça-negra (2A e 14A) e garça-dos-recifes (2A, 14A, 1D, 2D e 3D).<br />

● Nomes populares. É unha especie de presenza extremadamente accidental na Galiza e non se<br />

lle coñecen denominacións populares, non sendo a xenérica.<br />

● Dicionarios consultados. Nos dicionarios consultados, aparecen as entradas indicadas en<br />

Ardea cinerea e Egretta garzetta, con denominacións que se poderían aplicar a esta especie de forma<br />

xenérica.<br />

● Etimoloxía / motivación semántica. A respecto da orixe ou da motivación semántica, o<br />

modificador dos arrecifes fai referencia a un dos hábitats desta especie. O nome garzota pode ser<br />

unha variante ou un diminutivo de garza (é unha especie máis pequena que Ardea cinerea e Ardea<br />

purpurea); para a etimoloxía de garza, véxase A. cinerea.<br />

● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. Véxase esta mesma<br />

47

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!