1kYBRBWHf

● Etimoloxía / motivación semántica. O termo pelicano ten a súa orixe no latín pelicanus e no
grego pelekán.
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. No tocante ao seu
nome estándar, M. A. Conde Teira remarca que a acentuación grave (pelicano) é a etimolóxica (12B).
A estandarización de pelicano branco como nome galego para Pelecanus onocrotalus lévanos
ao uso do nome pelicano branco americano para Pelecanus erythrorhynchos, do mesmo modo que con
frecuencia acontece noutras linguas. Canto ás outras especies de pelicanos do planeta, formando un
sistema de nomenclatura cos dous nomes anteriores, podemos empregar en galego pelicano rosado
para Pelecanus rufescens, pelicano gris para Pelecanus philippensis, pelicano crespo para Pelecanus
crispus, pelicano australiano para Pelecanus conspicillatus, pelicano pardo para Pelecanus occidentalis e
pelicano do Perú para Pelecanus thagus.
Familia Fregatidae
rabiforcado magnífico Fregata magnificens
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Rabiforcado foi a denominación proposta en 1999 por
M. A. Conde Teira (12B). Empregouse nalgunha publicación ornitolóxica (13A). Nunha publicación,
rabiforcado grande (4A). Na segunda guía de aves de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López e
noutras publicacións empregouse ou recolleuse fragata (5A, 10A, 12A e 14A); na terceira guía dos
devanditos autores, fragata magnífica (22A). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes portugueses son
rabiforcado e fragata (4A, 11B e 1D).
● Nomes populares. É unha ave que chega algunha vez desde América, quere dicir, de presenza
extremadamente accidental na Galiza. M. A. Conde Teira apunta, non obstante, que rabiforcado é un
nome coñecido de vello por mariñeiros portugueses e españois (12B). F. Bernis Madrazo comenta que
no Brasil tamén recibe, ademais do nome rabiforcado, o de rabo forcado (11B).
● Dicionarios consultados. No Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da
editorial Sotelo Blanco, aparece o termo *alcatraz definido equivocadamente como Fregata
magnificens (e tamén este vocábulo, alcatraz, como sinónimo doutra ave mariña, o mascato, Morus
bassana, na mesma entrada, neste caso si que de modo correcto).
● Etimoloxía / motivación semántica. A denominación rabiforcado fai referencia á forma que
ten o rabo deste paxaro, de forca ou forcada, con dúas gallas. Fragata probabelmente ten relación con
"fragata", antigo navío de guerra a vela, que deriva do italiano fregata (habería unha semellanza entre
as grandes velas do navío e as grandes ás desta ave). Magnífica e magnífico están en relación co
latín magnificens e alude ao seu enorme tamaño (atinxe 2,1 m de envergadura).
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. O modificador
magnífico engádese para diferenciarmos esta especie doutras que non se presentan nas nosas
latitudes, tamén do xénero Fregata, coas que ten de formar un sistema de nomenclatura. Por exemplo,
rabiforcado da illa Christmas, para Fregata andrewsi; rabiforcado pequeno, para Fregata ariel etc.
Familia Ardeidae
abetouro (ou abetouro común) Botaurus stellaris
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Boi foi o primeiro nome proposto por C. Pedreira López
e X. M. Penas Patiño, en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B); utilizouse ou
recolleuse nalgunhas publicacións ornitolóxicas (2A, 4A e 18A). Abetouro foi o nome proposto en 1991
e 1999 nos traballos de M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B); empregouse nas guías de
aves de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López (5A e 22A), no Atlas de vertebrados de Galicia (7A) e
recolleuse ou empregouse tamén noutras publicacións ornitolóxicas, tanto no ámbito galego como no
estatal (8A, 10A, 6A, 11A, 12A, 13A, 14A, 15A, 16A e 17A; en dúas, grafado con "v"; nalgunha,
abetouro común). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é ronca, abetouro-comum ou
abetouro (2A, 4A, 10A, 1D, 2D e 3D; con máis frecuencia, abetouro-comum).
43