19.11.2014 Views

1kYBRBWHf

1kYBRBWHf

1kYBRBWHf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

e O. leucorhoa. No Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, aparece a<br />

entrada paíño (como galega e preferente), que define de foma xenérica, identifica ademais a<br />

denominación paíño patiamarelo con Oceanites oceanicus.<br />

● Uso dos seus nomes na literatura galega. Canto ao emprego de paíño na nosa literatura,<br />

véxase H. pelagicus.<br />

● Etimoloxía / motivación semántica. No que atinxe á motivación semántica, o modificador<br />

patiamarelo fai referencia ao ton amarelado dos pés deste paxaro (verdadeiramente é nos pés, non<br />

nas patas). O modificador de Wilson alude ao naturalista, ornitólogo e poeta escocés-estadounidense<br />

Alexander Wilson (1766-1813). A denominación portuguesa casquilho significa almofadiña, ou tamén<br />

vestido con elegancia, moi enfeitado, efeminado; calquera das dúas podería estar relacionada co<br />

aspecto deste paxaro. Para a semántica de paíño véxase H. pelagicus.<br />

● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. O pés amarelados é un<br />

trazo moi pouco conspicuo. Por este motivo é que preferimos mellor o modificador de Wilson para esta<br />

especie, presente tamén noutras linguas para a denominación de O. oceanicus.<br />

paíño da Madeira Oceanodroma castro<br />

● Bibliografía ornitolóxica especializada. Paíño *chuchagrasas foi o nome proposto por C.<br />

Pedreira López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B);<br />

utilizouse na primeira guía de aves destes autores (1A) e recolleuse nalgunha publicación ornitolóxica<br />

de ámbito estatal (2A e 18A); outros nomes moi semellantes, paíño chuchagraxa e paíño<br />

chuchagraxas, xa en correcto galego, utilizáronse na segunda e na terceira guía destes autores e<br />

noutras publicacións (4A, 5A, 11A e 22A). Paíño da Madeira foi a denominación proposta en 1991 e<br />

1999 por M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B); empregouse nunha publicación<br />

ornitolóxica galega (13A). Noutras publicacións utilizouse ou recolleuse paíño madeirense (8A, 10A,<br />

12A e 14A). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes portugueses son roquinho e painho-da-Madeira<br />

(2A, 1D, 2D e 3D; o primeiro, con máis frecuencia).<br />

● Nomes populares. É unha especie moi rara nas costas galegas e non se lle coñecen<br />

denominacións populares, agás as xenéricas (véxase H. pelagicus).<br />

● Dicionarios consultados. Aparecen as denominacións xenéricas xa apuntadas en H. pelagicus,<br />

O. oceanicus e O. leucorhoa.<br />

● Uso dos seus nomes na literatura galega. Canto ao emprego de paíño na nosa literatura,<br />

véxase H. pelagicus.<br />

● Etimoloxía / motivación semántica. No tocante á semántica, o modificador da Madeira e<br />

similares aluden ao arquipélago onde aniña esta ave. Non se atopou significación para o nome<br />

portugués roquinho: roque é unha peza do xadrez, a torre, ou o movemento de encostar a torre ao rei<br />

e pasar o rei para a casa contigua, ou tamén recambio, troca (talvez estea relacionado co revoar do<br />

paxaro no mar); ou quizá aluda á roca de fiar, que pode estar relacionada coa súa forma corporal. Para<br />

paíño e chuchagraxas véxase H. pelagicus.<br />

● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. Chuchagraxas é un<br />

nome ou un modificador moi inespecífico, podería aplicarse a calquera especie de paíño, non é<br />

exclusivo nin característico de Oceanodroma castro. Por iso é que nos parece más xeitosa a<br />

denominación paíño da Madeira, referencia ao arquipélago, que ademais é empregada noutras<br />

linguas tamén.<br />

paíño de Leach Oceanodroma leucorhoa<br />

● Bibliografía ornitolóxica especializada. Paíño gallado foi o nome proposto por C. Pedreira<br />

López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B); utilizouse<br />

nas guías de aves destes autores (1A, 5A e 22A) e noutras publicacións ornitolóxicas galegas (4A, 11A<br />

e 12A); tamén se recolleu noutras publicacións de ámbito estatal (2A, 10A e 14A). Paíño de rabo<br />

gallado foi o nome proposto en 1991 e 1999 por M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B);<br />

tense empregado nalgunha publicación ornitolóxica (13A e 15A). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes<br />

portugueses son painho-de-cauda-forcada e painho-de-cauda-turcada (2A, 4A, 10A, 1D, 2D e<br />

3D; o primeiro, con máis frecuencia).<br />

● Nomes populares. M. C. Ríos Panisse rexistrou os seguintes nomes xenéricos na fala galega<br />

para denominar a Oceanodroma leucorhoa: aceiteira, en Ares, e paíño, no Grove (7B). F. Fernández<br />

Rei rexistrou en Cariño a voz xenérica pauiño, que tamén se identificou con O. leucorhoa (3C). De<br />

todas as formas, calquera das denominacións xenéricas apuntadas para H. pelagicus poderían ser<br />

36

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!