1kYBRBWHf

similares fan referencia ao hábitat.
xirín Serinus serinus
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Xirín foi o nome proposto por C. Pedreira López e X. M.
Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B), e tamén –xirín ou xirín
común– en 1991 e 1999 nos traballos de M. A. Conde Teira e de T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B);
utilizouse nas guías de aves de Penas Patiño e Pedreira López (1A, 5A e 22A), no Atlas de vertebrados
de Galicia (7A) e tense recollido ou utilizado tamén noutras publicacións ornitolóxicas (2A, 8A, 10A,
12A, 13A, 14A, 15A, 16A e 17A). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes portugueses son milheirinha,
chamariz e serino (2A, 10A e 1D); máis recentemente, tamén milheirinha-europeia (2D e 3D).
● Nomes populares. C. García González rexistrou a voz xirín en Compostela e A. Pérez Cid en
Marín (3C). F. Fernández Rei rexistrou xirí en Cariño e M. R. Martínez Martínez en Curtis (3C). M.
Taboada Cid rexistrou a voz xeriga en Verín (3C). E. Rodríguez Gandoi rexistrou xiriré en Guntín (3C).
M. J. Pérez Alonso rexistrou sirín en Goián (3C). F. Fernández Rei rexistrou sirí en Cariño (3C). (Aínda
que as voces xirín, xirí, xeriga, xiriré, sirí e sirín recollidas no traballo de C. García González están
identificadas coa voz castelá verderón, probabelmente é un erro e se estean referindo a Serinus
serinus, que se corresponde coa voz castelá verdecillo, ou sexa, esta especie, que polo xeral recibe o
nome xirín e semellantes.) C. Pedreira López et al. rexistraron os nomes de xíringas, xirina, xerín,
xeril e verdín para S. serinus no concello de Ames, na provincia da Coruña (9B). A. Villarino Gómez
rexistrou as denominacións de nabiñeiro e nabiñeiro de raiado nas terras da Limia (9A). A.
Reboreda, C. Álvarez, E. Castro X. L. Lozano, X. R. Reigada e X. Rodríguez recollen para esta especie
naviñeiro na comarca de Verín (23B). X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López apuntan para esta
especie as denominacións populares de serín e cirí (1A). F. Bernis Madrazo rexistrou tamén para esta
especie as voces verderiño, na provincia de Ourense, verdín, na provincia de Lugo, serín, na
provincia de Lugo, sirís, no occidente de Asturias e sirín na provincia de Pontevedra, e cita a Ríos
Naceyro (1850), que tamén recollera serín, e a L. Iglesias (1927), que tamén recollera sirín (11B). M.
J. Pérez Alonso rexistrou para esta especie paxuriña verde en Goián e M. C. Gil Suárez milleiro en
Vilardevós (3C). Seguíndomos con denominacións populares, unha mención especial é precisa para o
traballo lexicográfico publicado en 1980 na revista Verba, "Nomes galegos das aves da familia
fringillidae", de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López (6B). Estes autores rexistraron voces para esta
familia de paxaros en varios centos de localidades das catro provincias galegas e recolleron ademais a
bibliografía existente verbo estes nomes. As denominacións que recolleron especificamente para
Serinus serinus foron as seguintes: liñaceira, nunha localidade de Pontevedra; nabiñego, en varias
localidades de lugo; nabiñeira, nunha localidade da Coruña e tres de Ourense; verdello, nunha
localidade de Ourense; verdenllo, nunha localidade de Lugo, os castelanismos verdunguillo e
verdencillo, nalguha localidade da Coruña e de Lugo; cirí, nunha localidade da Coruña; cirifollas,
nunha localidade de Ourense, cirín, en varias localidades de Ourense; sirí, en dúas localidades da
Coruña; xerín, nalgunha localidade da Coruña; xirí, en bastantes localidades da Coruña e Lugo; xirín,
en bastantes localidades da Coruña e Pontevedra e nalgunha de Ourense; xiril, nunha localidade de
Pontevedra; xiringa, nunha localidade de Pontevedra; xiriré, nunha localidade de Lugo; xiriz, nunha
localidade de Lugo; paxuriña verde, nunha localidade de Pontevedra; picanafolla, nunha localidade
da Coruña e senteeira pequena, nunha localidade da Coruña (6B). Tamén recollen na bibliogafía
serín, cerín e cerís, sen ter información sobre as localidades (6B).
● Dicionarios consultados. No Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, aparecen as entradas cirín, que remite a sirín; cirís, que tamén remite a sirín; sirín,
identificada coa voz castelá verdecilla; e paxuriña verde identificada coa voz castelá verdecillo;
nabiñeiro está definido dunha maneira imprecisa, como un paxaro que come a nabiña. O Diccionario
de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez Carracedo (1984), da editorial Akal, dá
para a voz castelá verdecilla a galega serín. O Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995),
da editorial Sotelo Blanco, inclúe naviñeiro, que nunha das acepcións define e identifica con S. serinus
(noutra acepción, con A. cannabina e co sinónimo pintarroxo; noutra, cos páxaros da familia dos
motacilídeos) e xirin, que define e identifica con S. serinus. O Diccionario de sinónimos da lingua
galega de M. C. Noia, X. M. Gómez e P. Benavente (1997), da editorial Galaxia, recolle, alén de xirín,
cardiño, chichui, milleiro e zarapalleira como sinónimos específicos de S. serinus. No Gran
Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, aparecen as entradas paxuriña,
xeriga, xiriré, xirí, sirí, sirín, cirín e cirís (propiamente galegas mais non preferente), remitindo á
voz xirín; xirín (galega e preferente), na que define esta especie como paxaro pequeno da familia dos
frinxilídeos, “de cor entre verdosa e amarela, coas puntas das ás e o rabo castaña, peteiro curto, groso
e canto moi característico de onde procede o seu nome", identificándoa con S. serinus.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. Marcial Valladares utiliza xirín en Maxina ou a filla
275