1kYBRBWHf

pimpín, pimpiña, tinco, tinque, tentillón e similares: están a reflectir as mesmas notas coma se
fosen "chin - chin" ou "tinc - tinc". Outras denominacións, como maceirento ou carballuda fan
referencia ao seu hábitat, as maceiras e os carballos. Trigau, trigal e similares fan referencia a outro
hábitat, as leiras de trigo, aínda que son denominacións máis propias das especies da familia
Embericidae (6B). O modificador común indica que é a máis habitual das especies de pimpíns. Non se
encontrou explicación semántica clara para palombeiro.
pimpín do norte Fringilla montifringilla
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Pimpín real foi o nome proposto por C. Pedreira López
e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B); utilizouse nas
guías de aves destes autores (5A e 22A) e recolleuse ou utilizouse tamén noutras publicacións
ornitolóxicas (2A, 6A, 11A e 11B). Pimpín do norte foi o nome proposto en 1991 e 1999 nos traballos
de M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B); utilizouse nalgunha publicación ornitolóxica
(13A). Pimpín norteño foi o nome que se empregou noutras publicacións ornitolóxicas (10A, 12A,
14A, 15A e 16A). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é tentilhão-montês (2A, 10A, 11B,
1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. F. montifringilla é unha especie bastante rara na Galiza, e os nomes
populares que pode recibir son seguramente os mesmos que F. coelebs, que é unha especie parecida e
común. De feito, nalgúns traballos identifícanse certas denominacións populares con F. montifringilla,
cando probabelmente se estean a referir a F. coelebs, como xa se comentou na especie anterior.
● Dicionarios consultados. No Diccionario de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e
F. Álvarez Carracedo (1984), da editorial Akal, aparece a voz galega piñoneiro identificada coa
denominación castelá pinzón real (pero é posíbel que se estea a referir tamén a F. coelebs ou a outra
especie común). No resto de dicionarios consultados atopáronse as denominacións indicadas en F.
coelebs.
● Etimoloxía / motivación semántica. Canto ás motivacións semánticas de pimpín e tentilhão,
véxase F. coelebs. Os modificadores específicos do norte e norteño aluden á súa área de
distruibución, real posíbelmente sexa por causa da súa vistosa plumaxe; montês fai referencia ao
hábitat e piñoneiro á alimentación granívora.
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. M. A. Conde Teira e T.
A. Vidal Figueroa comentan que a denominación de pimpín real se pode confundir coa mesma
denominación que recibe Pyrrhula pyrrhula en Vigo (citan a X. M. Penas Patiño), e ademais no Courel e
na comarca ourensá do Bolo, chinca real (chinca equivale a pimpín) é tamén unha denominación para
P. pyrrhula (citan a X. M. Penas Patiño e a C. Pedreira López), e por iso preferiron pimpín do norte, a
partir do francés pinson du nord (10B e 12B). Adoptar o modificador portugués montês (pimpín
montés) non lles pareceu moi xustificado (10B e 12B).
xílgaro Carduelis carduelis
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Xílgaro foi o nome proposto por C. Pedreira López e X.
M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B), e tamén en 1991 e
1999 nos traballos de M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B); utilizouse nas guías de
aves de Penas Patiño e Pedreira López (1A, 5A e 22A; na última, xílgaro común), no Atlas de
vertebrados de Galicia (7A) e recolleuse ou utilizouse tamén noutras publicacións ornitolóxicas (2A, 8A,
10A, 12A, 13A, 14A, 18A e 11B). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é pintassilgo ou
pintassilgo-comum (2A, 10A, 11B, 1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. É unha especie popular e ten moitas denominacións locais. Na primeira
guía de aves de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López (1A) e no Atlas de vertebrados de Galicia (7A)
apúntanse os nomes de xilgo (1A), pintaxilgo (1A), pintasilgo (7A), picacardo (1A, 7A) e
pintasilvas (1A). A. Villarino Gómez rexistrou xilgueiro, xilguero e jilguero –as dúas últimas
castelanismos– nas terras da desaparecida lagoa de Antela (9A). C. Pedreira López et al. rexistraron os
nomes de xílgaro e xilgueiro (con e sen gheada) para Carduelis carduelis no concello de Ames, na
provincia da Coruña (9B). F. Bernis Madrazo tamén rexistrou xilguero nas provincias de Lugo e
Pontevedra e cita a Ríos Naceyro (1850) e a L. Iglesias (1927), que recolleron o nome de xílgaro
(11B). M. R. Martínez Martínez rexistrou a voz xílgaro en Curtis; M. J. Morandeira Lores, en Laxe; M.
C. Alonso Pérez, en Escarabote; M. Taboada Cid, en Verín; F. Varela González, en Santaia; C. García
González, en Compostela; J. López Fernández, en Novefontes; R. Fraga García, en Melide; M. C. López
Taboada, en Sobrado dos Monxes; A. Pérez Cid, en Marín; M. C. Enríquez Salido, no Grove (3C). A.
Pérez Cid tamén rexistrou a variante cílgaro en Marín e M. Enríquez Salido no Grove (3C). A. Pérez Cid
rexistrou ademais sílgaro en Marín (3C). J. M. Dobarro Paz rexistrou xilgairo en Cabalar (3C). J. L.
269