1kYBRBWHf

coñecido é bubela. O que fai o portugués é estabelecer unha relación metonímica e designar a crista,
unha parte moi rechamante do corpo da poupa, co nome do paxaro (como se en galego usásemos
bubela, ou poupa tamén, como nome alternativo para crista, e puidésemos dicir mergullón de bubela
ou mergullón de poupa en lugar de mergullón de crista).
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. O criterio para a
escolla do nome xenérico mergullón como estándar comentouse en Tachybaptus ruficollis. A respecto
de cabaciño, véxase tamén T. ruficollis.
mergullón cincento Podiceps grisegena
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Somorgullo cincento foi o nome proposto por C.
Pedreira López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B);
utilizouse nas primeiras guías de aves destes autores (1A e 5A) e nalgunha publicación ornitolóxica
galega (6A); tamén se recolleu noutra publicación de ámbito estatal (2A). Unha variante desta
denominación, somorgullo cinsento, utilizouse noutras publicacións (4A e 17A). Mergullón cincento
foi a denominación proposta en 1999 no traballo de M. A. Conde Teira (12B); tense empregado en
publicacións galegas xa desde 1996 (12A, 13A, 15A e 16A), inclusive na terceira guía de C. Pedreira
López e X. M. Penas Patiño (22A); tamén se recolleu noutras publicacións de ámbito estatal (10A e
14A). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes portugueses son mergulhão-de-faces-brancas e
mergulhão-de-pescoço-ruivo (2A, 1D e 2D).
● Nomes populares. É unha especie de presenza esporádica na Galiza e non se lle coñecen
nomes populares, agás os xenéricos mencionados en Tachybaptus ruficollis ou Podiceps cristatus.
● Dicionarios consultados. No Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, e no Diccionario de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez
Carracedo (1984), da editorial Akal, e no Diccionario de sinónimos da lingua galega de M. C. Noia, X. M.
Gómez e P. Benavente (1997), tamén de Galaxia, aparecen as denominacións xenéricas apuntadas en
Tachybaptus ruficollis. No Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo
Blanco, e no Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, aparecen as
denominacións xenéricas apuntadas en Podiceps cristatus e Tachybaptus ruficollis.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. Véxase T. ruficollis.
● Etimoloxía / motivación semántica. No tocante á significación dos nomes xenéricos
mergullón, somorgullo ou mergullo, véxase T. ruficollis. Os modificadores cincento, cinsento, defazes-brancas
ou de de-pescoço-ruivo fan todos referencia ás cores da súa plumaxe, as dúas
primeiras en xeral, no inverno, e as dúas últimas en certas partes do corpo, como o pescozo ou as
faceiras, na época de reprodución.
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. O criterio para a
escolla do nome xenérico estándar comentouse en T. ruficollis.
mergullón de pescozo negro Podiceps nigricollis
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Somorgullo orelleiro foi a denominación proposta por
C. Pedreira López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e
5B); utilizouse na segunda guía de aves destes autores (5A) e noutras publicacións ornitolóxicas
galegas (4A, 6A, 11A e 17A); tamén se recolleu nalgunha publicación de ámbito estatal (2A e 18A).
Mergullón orelleiro foi a denominación utilizada na terceira guía de C. Pedreira López e X. M. Penas
Patiño (22A). Mergullón de pescozo negro foi proposto en 1991 e 1999 nos traballos de M. A. Conde
Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B); tense empregado ou recollido nalgunhas publicacións
ornitolóxicas, tanto no ámbito galego como no estatal (8A, 10A, 12A, 13A, 14A, 15A e 16A). Na
bibliografía ornitolóxica, os nomes portugueses son cagarraz (con máis frecuencia) e mergulhão-depescoço-preto
(2A, 4A, 10A, 1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. É unha especie máis ben rara na Galiza e non se lle coñecen nomes
populares, non sendo os xenéricos de Tachybaptus ruficollis e talvez algunha denominación específica
tamén de T. ruficollis (especie coa que se podería confundir no inverno, se non se coñecesen ben as
diferenzas).
● Dicionarios consultados. No Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, no Diccionario de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez
Carracedo (1984), da editorial Akal, e no Diccionario de sinónimos da lingua galega de M. C. Noia, X. M.
Gómez e P. Benavente (1997), tamén de Galaxia, aparecen as denominacións xenéricas apuntadas en
Tachybaptus ruficollis. No Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo
Blanco, e no Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, aparecen as entradas
26