1kYBRBWHf

Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é calandrinha-das-marismas (2A e 1D) e
calhandrinha-das-marismas (2D e 3D).
● Nomes populares. Véxase Calandrella brachydactyla.
● Dicionarios consultados. Recollen as denominacións xenéricas indicadas en A. arvensis,
Galerida cristata, Lullula arborea e Melanocorypha calandra.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. A respecto do emprego de calandra na nosa
literatura, véxase M. calandra.
● Etimoloxía / motivación semántica. A respecto da etimoloxía de calandra, véxase M.
calandra. O modificador das marismas fai referencia ao seu hábitat e apincharada indica que ten
pintas na plumaxe.
calandra real Melanocorypha calandra
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Calandra foi o nome proposto por C. Pedreira López e
X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B); utilizouse na
terceira guía de C. Pedreira López e X. M. Penas Patiño (22A), no Atlas de vertebrados de Galicia (7A) e
tense recollido ou utilizado tamén nalgunhas publicacións ornitolóxicas (2A, 8A, 14A e 18A). Calandra
real foi o nome proposto en 1999 no traballo de M. A. Conde Teira (12B); empregouse ou recolleuse
nalgunhas publicacións (10A e 13A). En 1991, M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa propuxeran a
denominación de calandra grande (10B). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes portugueses son
cochicho, calhandra, calhandra-comum e calhandra-real, con preferencia esta última (2A, 10A,
11B, 1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. Como nomes xenéricos, calandra foi rexistrado por F. Fernández Rei en
Cariño, M. C. López Taboada en Sobrado dos Monxes, G. Baamonde Traveso en Cedofeita e A.
Santamarina Fernández no Val do Suarna (3C); calandria rexistrouno I. Leis Casanova en Sta. Eulalia
de Dumbría; callandra rexistrouno M. Taboada Cid na Mezquita; colandra, M. Prado Fernández en
Ferreira de Valadouro (3C). De modo xenérico, J. Rodríguez Cruz recolleu a voz callandra en
Hermisende (13B). Ademais, F. Fernández Rei rexistrou a voz calandro en Cariño, que identifica coa
voz castelá alondra común (3C). Outros varios nomes xenéricos populares que se poderían aplicar
talvez a esta especie están comentados en Alauda arvensis.
● Dicionarios consultados. O Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, dá para a voz castelá calandria a galega laberca; ademais trae as entradas galegas:
calandre (remite a calandra); calandra, identificada coa voz castelá calandria e co sinónimo laberca;
e callandra, identificada coa voz castelá alondra, aínda que é posíbel que se estea a referir a M.
calandra. O Diccionario de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez Carracedo
(1984), da editorial Akal, dá para a voz castelá calandria as galegas laberca, loia, alauda, calandra e
calandre, e para a voz castelá carabinera (un nome referido normalmente ao xénero Galerida) as
galegas cotovía copetuda (que parece referirse claramente ao xénero Galerida) e callandra (que si que
se podería referir a esta especie ou a este grupo de especies). No Dicionário da língua galega de I.
Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco, aparecen as entradas: laverca, que nunha das súas
acepcións define xenericamente e que logo identifica con A. calandra e A. arvensis; calandra, que
define especificamente co nome científico M. calandra e identifica con cotovia (véxase Lullula arborea)
e laverca; e callandra, que identifica con calandra, cotovia e laverca. O Gran Diccionario Xerais da
Lingua Galega (2000), de varios autores, trae as entradas: calandra (como galega e preferente),
definida especificamente como M. calandra; callandra (como galega e non preferente), que remite a
calandra; calandre (como galega e non preferente), que remite a calandra; calandro (como galega e
non preferente), que remite a calandra.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. Celso Emilio Ferreiro empregou a denominación
calandra no seu poema “Desterro” (en “Longa noite de pedra”, 1962): "¿Que foi do ceo aquil, / do
vento e das calandras, / dos solpores calados, / dos prados e labranzas?". Tamén o escritor Álvaro
Cunqueiro emprega calandra en Herba aquí e acolá (1980 e 1991): "...Ao erguerse, Bran veu unha
calandra/ abaneando unha ponliña... ".
● Etimoloxía / motivación semántica. Etimoloxicamente, as denominacións calandra,
callandra e similares veñen do latín vulgar calandria e este do grego kálandra. Real é un cualificativo
de moitas aves, que ás veces ten relación cunha certa beleza ou vistosidade na súa forma ou nas súas
cores, como é o caso desta especie, que chama a atención polas súas manchas negras e polo tamaño,
como tamén indica o modificador grande.
cotovía cristada Galerida cristata
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Cotovía dos camiños foi o nome proposto por C.
195