1kYBRBWHf

seu tamaño; real e rei son cualificativos de moitas aves, que ás veces teñen relación cunha certa
beleza ou vistosidade na súa forma ou nas súas cores, como é o caso desta especie, que chama a
atención por ser grande e mais por ser toda branca por baixo, como indica o modificador portugués deventre-branco.
Para cirrio, birrio e falciño, véxase Apus apus.
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. M. A. Conde Teira e T.
A. Vidal Figueroa explican que o VOLG (Vocabulario Ortográfico da Lingua Galega) desaconsella a
denominación vencello, por ser un castelanismo (10B).
cirrio pálido Apus pallidus
● Bibliografía ornitolóxica especializada. *Vencello apardado foi a denominación proposta por
C. Pedreira López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e
5B). Utilizouse nas primeiras guías de aves destes autores (1A e 5A) e recolleuse nalgunha outra
publicación ornitolóxica (2A); na terceira guía de C. Pedreira López e X. M. Penas Patiño, *vencello
apardazado (22A). Cirrio pálido foi proposto en 1991 e 1999 nos traballos de M. A. Conde Teira e T.
A. Vidal Figueroa (10B e 12B). Tense empregado nalgunhas publicacións ornitolóxicas (8A, 10A, 12A,
13A e 14A). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é andorinhão-pálido (2A, 1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. Unha chea de nomes xenéricos populares están apuntados en A. apus.
● Dicionarios consultados. Recollen os nomes xenéricos indicados en Apus apus. Ademais, no
Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco, especifica
*vencello apardado na voz *vencello para o paxaro co nome científico Apus pallidus.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. Sobre o emprego de denominacións xenéricas na
nosa literatura, véxase Apus apus.
Etimoloxía / motivación semántica. Semanticamente, andorinhão fai referencia ao seu
parecido cunha andoriña e ao seu tamaño grande, mais non ten parentesco ningún; pálido e pardado
aluden á cor da súa plumaxe. Para cirrio, véxase Apus apus.
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. M. A. Conde Teira e T.
A. Vidal Figueroa explican que o VOLG (Vocabulario Ortográfico da Lingua Galega) desaconsella a
denominación *vencello, por ser un castelanismo (10B).
cirrio común Apus apus
● Bibliografía ornitolóxica especializada. *Vencello común foi a denominación proposta por C.
Pedreira López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B);
utilizouse nas guías de aves destes autores (1A, 5A e 22A), no Atlas de vertebrados de Galicia (7A) e
recolleuse e utilizouse tamén noutras publicacións (2A, 7A, 11A e 18A). Cirrio ou cirrio común foi o
nome proposto en 1991 e 1999 nos traballos de M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B);
tense empregado nalgunhas publicacións ornitolóxicas (8A, 10A, 12A, 13A, 14A, 15A e 16A). Nunha
publicación utilizouse falciño común (6A). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é
andorinhão-preto (2A, 10A, 1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. Na primeira guía de aves de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López (1A) e
no Atlas de vertebrados de Galicia (7A) apúntanse as denominacións populares xenéricas de birrio (1A,
7A), cirrio (1A, 7A), *mersejo (7A), pedreiro (1A), *vencexo (7A), andoriño (7A), anduriño (1A)
e falciño común (7A). A. Villarino Gómez rexistrou tamén para esta especie *vencello e
*vencelleiro nas terras da Limia (9A). C. Pedreira López et al. rexistraron os nomes de tijereta e
*vencello (con e sen seseo) para Apus apus no concello de Ames, na provincia da Coruña (9B). A voz
*vencello está moi estendida na Galiza, malia estar considerada un castelanismo no VOLG. En
concreto, J. Vilariño Seco rexistrouna no galego de S. Braulio de Caaveiro (3C); J. M. Dobarro Paz, no
de Cabalar (3C); M. J. Morandeira Lores, no de Laxe (3C); S. López Facal, no de Toba (3C); I, Leis
Casanova, no de Sta. Eulalia de Dumbría (3C); C. García González, no de Compostela (3C); J. López
Fernández, no de Novefontes (3C); M. C. López Taboada, no de Sobrado dos Monxes (3C); C. E. Blanco
Fernández, no de Crecente (3C); S. Cortiña Vázquez, no de Friol (3C); E. Rodríguez Gandoi, no de
Guntín (3C); A. Santamarina Fernández, no de Val do Suarna (3C); M. T. Acosta García, no de Pedrafita
(3C); J. A. Palacio Sánchez, no de Ferreira de Pantón (3C); M. R. Álvarez Blanco, no de Ramirás (3C);
M. Díaz Carnero, no de Castro Caldelas (3C); M. E. Vázquez Santamaría, no da Gudiña; M. C. Gil
Suárez, no de Vilardevós (3C). F. Bernis Madrazo tamén rexistrou esta voz nas provincias de Lugo,
Ourense e Pontevedra (11B). M. Taboada Cid rexistrou a variante *vencella no galego de Verín (3C).
A. Sánchez Sánchez rexistrou a variante *vercello en Montederramo; C. García González, as variantes
*verencello, *vrencello e *vrenceiro en Compostela; X. Pena Seijas e F. Vecino Tomás, *vrencello,
tamén, respectivamente en Guitiriz e Razo; M. C. Rodríguez Lago, *vincilleira no Porto, en Zamora, e
S. López Facal, *mencello en Toba (3C). O castelanismo *vencexo (a voz castelá é vencejo)
183