1kYBRBWHf

C. Pedreira López (5A e 22A) e recolleuse ou empregouse tamén noutras publicacións ornitolóxicas (4A,
6A, 10A, 11A, 12A, 13A, 14A, 15A e 16A). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes portugueses son
gaivotão-branco e gaivota-hiperbórea (2A, 10A, 1D, 2D e 3D; o primeiro con máis frecuencia).
● Nomes populares. É unha especie accidental na Galiza e non se lle coñecen denominacións
populares, non sendo a xenérica de gaivota.
● Dicionarios consultados. Recollen as denominacións xenéricas xa apuntadas en Larus
michahellis.
● Etimoloxía / motivación semántica. No tocante á etimoloxía de gaivota, véxase L.
michahellis. O modificador hiperbóreo fai referencia á súa área de distribución, onde cría; de altura,
a que se observa en lugares afastados da costa; branco, á cor da súa plumaxe. Gaivotão indica que o
seu tamaño é moi grande.
gaivotón Larus marinus
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Gaivotón foi o nome proposto por C. Pedreira López e
X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B), e tamén en 1999
no traballo de M. A. Conde Teira (12B); empregouse nas dúas guías de aves de X. M. Penas Patiño e C.
Pedreira López e recolleuse e empregouse tamén noutras moitas publicacións ornitolóxicas (1A, 2A,
4A, 5A, 10A, 6A, 11A, 12A, 13A, 14A, 15A, 16A, 17A e 11B; nalgunha, gaivotón común); na terceira
guía de Patiño e Pedreira, gaivotón atlántico. En 1991, M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa
propuxeran a denominación de gaivota grande, a mesma que ten en portugués (10B). Na bibliografía
ornitolóxica, os nomes portugueses son gaivota-grande e gaivotão-real (2A, 1D, 2D e 3D; o
segundo con máis frecuencia).
● Nomes populares. F. Bernis Madrazo comenta que na provincia de Pontevedra a voz ganso,
entre pescadores, pódese referir a gaivotas grandes, como por exemplo L. marinus (11B). Outras
denominacións xenéricas populares, que se poderían aplicar tamén a esta especie, están comentadas
en Larus michahellis e Larus fuscus.
● Dicionarios consultados. No Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, e no Diccionario de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez
Carracedo (1984), da editorial Akal, recóllense as denominacións xenéricas xa apuntadas en Larus
michahellis. O Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco,
recolle a voz gaivotón para se referir especificamente a L. marinus. No Gran Diccionario Xerais da
Lingua Galega (2000), de varios autores, aparece a entrada gaivotón referida a L. marinus.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. Sobre o emprego de gaivota na nosa literatura,
véxase Larus michahellis.
● Etimoloxía / motivación semántica. No tocante á etimoloxía de gaivota, véxase Larus
michahellis. Os nomes gaivotón e ganso, e tamén o modificador grande, aluden ao seu tamaño; real
é un cualificativo engadido ao nome xenérico de moitas aves para as identificarmos como especies, e
que ás veces ten relación cunha certa beleza ou vistosidade na súa forma ou nas súas cores, pode ser
nesta especie por ser fisicamente máis grande; o cualificativo atlántico fai referencia á súa área de
distribución; o cualificativo común é porque, dentro dos gaivotóns, é o único que se presenta con
frecuencia nas nosas costas.
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. M. A. Conde Teira
comenta que o nome de gaivotón se xustifica polas características da especie; gaivotão é tamén o
nome dun lárido semellante, Larus dominicanus, no Brasil; está rexistrada ademais como popular en
Póvoa de Varzim (12B).
garrucho Rissa tridactyla
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Gaivota tridáctila foi o nome proposto por C. Pedreira
López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B), e tamén
nos traballos de M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B); utilizouse nas guías de aves de
X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López (1A, 5A e 22A), no Atlas de vertebrados de Galicia (7A) e
recolleuse ou utilizouse tamén noutras moitas publicacións ornitolóxicas (2A, 4A, 6A, 8A, 10A, 11A,
12A, 13A, 14A, 15A, 16A, 17A e 18A). En Portugal tamén recibe o nome de gaivota-tridáctila (2A,
10A, 1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. M. C. Ríos Panisse rexistrou as seguintes denominacións vivas na fala para
se referir especificamente a Rissa tridactyla: garrucho, en Cedeira e Espasante; guerrucho, en
Cedeira; gurriña, en Rianxo, e gurrucho, en Cariño, todas elas escritas con "j" para marcar a gheada
(7B). Por outro lado, F. Fernández Rei rexistrou a voz gurrucho en Cariño, identificándoa coa
inespecífica voz castelá correcaminos común, e talvez se estea a referir tamén a Rissa tridactyla (3C),
157