1kYBRBWHf

gaivota cana Larus canus
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Gaivota papoia foi o nome proposto por C. Pedreira
López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B); utilizouse
nas guías de aves destes autores (1A, 5A e 22A) e recolleuse e utilizouse tamén noutras publicacións
ornitolóxicas (2A, 4A, 6A, 11A e 17A). Gaivota cana foi o nome proposto en 1991 e 1999 nos traballos
de M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B); tense empregado nalgunhas publicacións
ornitolóxicas (10A, 12A, 13A, 14A, 15A e 16A). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes portugueses son
famego e gaivota-parda (2A, 10A, 11B, 1D, 2D e 3D; o primeiro con máis frecuencia).
● Nomes populares. M. C. Ríos Panisse rexistrou algunhas denominacións populares vivas na
fala para se referir especificamente a L. canus: papoia, en Espasante, Bares e Cedeira; papuda, en
Muros; e papuxa, en Viveiro (7B). Algunhas denominacións xenéricas, que se poderían aplicar tamén a
esta especie, están comentadas en Larus michahellis e Larus fuscus.
● Dicionarios consultados. Atopáronse as entradas xenéricas apuntadas en L. michahellis. O
Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco, recolle ademais
unha acepción da entrada papoia para se referir especificamente a L. canus (e tamén a outra ave
mariña, H. pelagicus) e unha acepción na entrada papuxa tamén para se referir especificamente a L.
canus. O Diccionario de sinónimos da lingua galega de M. C. Noia, X. M. Gómez e P. Benavente (1997),
da editorial Galaxia, recolle papoia e gaivota papoia como sinónimos específicos para L. canus. O
Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, inclúe ademais na entrada
xenérica gaivota a subentrada gaivota papoia para L. canus.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. A respecto do emprego de gaivota na nosa
literatura, véxase L. michahellis.
● Etimoloxía / motivación semántica. No tocante á etimoloxía de gaivota, véxase L.
michahellis. M. C. Ríos explica que as denominacións populares recollidas para esta gaivota teñen a ver
con papar, por ter esta ave fama de comellona (7B). O modificador cana fai referencia á cor gris da
plumaxe das partes dorsais; o portugués parda pode estar relacionado coa cor da plumaxe dos
inmaturos da especie; o nome famego con fame, que ten fame.
● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións. Papoia é unha
denominación popular moi inespecífica referida a "papar", que se usa para designar especies de
paxaros ben diferentes. Recóllese como nome para Hydrobates pelagicus, como nome xenérico para as
papuxas (xénero Sylvia), e tamén para as gaivotas (cando menos apúntase para Larus minutus e Larus
canus, aínda que pola súa inespecificidade podería empregarse tamén para outras de maior tamaño,
que teñen sona de máis comellonas).
gaivota arxéntea Larus argentatus
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Gaivota *crara foi o nome proposto por C. Pedreira
López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B); recolleuse
nalgunha publicación ornitolóxica (2A). Posteriormente, nas dúas primeiras guías de aves de X. M.
Penas Patiño e C. Pedreira López e nalgunha outra publicación empregouse o nome de gaivota clara
(1A, 4A e 5A). En 1991, M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa propuxeron o nome e gaivota común
para L. argentatus (10B); recolleuse nalgunha publicación ornitolóxica, aínda que sen a diferenciar de
Larus michahellis (18A). En 1999, no traballo de M. A. Conde Teira, propúxose gaivota arxéntea
(12B); utilizouse na terceira guía de Pedreira e Penas (22A) e tense recollido ou utilizado tamén
noutras publicacións (10A, 12A, 13A, 14A, 15A e 16A; diferenciándoa da especie L. michahellis, para a
que se reservou o nome de gaivota patiamarela ou gaivota común, segundo a publicación). Nalgunha
publicación utilizouse tamén o nome de gaivota clara para L. argentatus, diferenciándoa agora de L.
michahellis, utilizando para a segunda gaivota patiamarela (17A). Na bibliografía ornitolóxica, os nomes
portugueses son gaivota-prateada e gaivota-argêntea (2A, 10A, 1D e 2D) e tamén gaivotaprateada-grande
(3D).
● Nomes populares. M. C. Ríos Panisse rexistrou dúas denominacións populares na Guarda para
L. argentatus: antigua e gaivota antigua, escritos con "j" para marcar a gheada (nun galego máis
correcto, antiga e gaivota antiga) que hoxe poderían estar referidas tanto a L. argentatus como a L.
michahellis (7B). Outras denominacións xenéricas, que se poderían aplicar a esta especie, están
comentadas en L. michahellis e Larus fuscus.
● Dicionarios consultados. Encontráronse as entradas xenéricas apuntadas en L. michahellis.
Alén diso, o Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco, recolle
a entrada chilreta, que defíne como "gaivota pequena" (aínda que apunta o nome científico de L.
argentatus). O Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, inclúe na entrada
xenérica gaivota a subentrada gaivota clara ou arxéntea para L. argentatus.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. A respecto do emprego de gaivota na nosa
literatura, véxase L. michahellis.
153