1kYBRBWHf

definiu como paxaro que vive ao lado da ría, e podería tratarse desta especie ou de T. totanus, que son
as dúas limícolas máis comúns con patas vermellas (3C).
● Dicionarios consultados. Aparecen as denominacións xenéricas apuntadas en Tringa totanus,
que tamén se poderían aplicar a esta especie. Só o Diccionario de sinónimos da lingua galega de M. C.
Noia, X. M. Gómez e P. Benavente (1997), da editorial Galaxia, recolle bilurico patirroxo e bilurico
patirrubio como sinónimos inespecíficos para T. erythropus.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. Véxase Tringa totanus.
● Etimoloxía / motivación semántica. No tocante á motivación semántica, escuro fai referencia
á cor da súa plumaxe na época primaveral; patirrubio, patarroxa e similares, á rechamante cor das
súas patas. O termo bastardo, aplicado a animais, quere dicir que non é de raza pura, que está
cruzado, pero este non é o caso de T. erythropus, pois é unha especie como tal; aínda que, aos ollos
populares, poida parecer un cruzamento de especies. Para as denominacións xenéricas, véxase T.
totanus.
bilurico común Tringa totanus
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Bilurico aliluxado foi o nome proposto por C. Pedreira
López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B); utilizouse
na primeira guía de aves destes autores e recolleuse ou utilizouse tamén noutras publicacións (1A, 2A,
4A, 7A e 18A). Bilurico patirrubio foi proposto en 1999 no traballo de M. A. Conde Teira (12B); tense
empregado nalgunhas publicacións ornitolóxicas (13A, 15A e 16A). En 1991, M. A. Conde e T. A. Vidal
propuxeran o nome de bilurico común (10B); tamén se empregou este nome nas últimas guías de
aves de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López (5A e 22A), no Atlas de vertebrados de Galicia (7A) e
recolleuse ou empregouse tamén noutras publicacións (6A, 8A, 10A, 11A, 12A, 14A e 17A). Na
bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é perna-vermelha ou perna-vermelha-comum (2A, 10A,
1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. M. C. Ríos Panisse rexistrou as seguintes denominacións vivas na fala
específicas para Tinga totanus (aínda que é posíbel que estean referidas tamén a outras especies do
xénero Tringa, pois son bastante parecidas e non se mencionan no traballo de M. C. Ríos Panisse):
bildurica, en Rianxo; bildurico, en Rianxo; bilorico, en Cambados; bilurico, en Cambados,
Escarabote, Carril, Portonovo, Noia e Portosín; birolico, en Muros; corlobico, en Camariñas; píldora,
en Noia, Cambados, Cedeira, O Grove e Escarabote; pildurico, en Mogor; píralo, en Aguiño; pírola,
en Portosín e Ribeira; pírula, en Cangas e Panxón; pirula, en Lira; pirulí, en Laxe; pirulico, en
Cesantes e Bueu (7B). M. C. Ríos Panisse tamén recolle referencias doutros autores nas que non estaba
especificado o nome científico da ave, algunhas delas moi semellantes as denominacións recollidas para
Tringa (belorico, belurico, bilurique, perolico), mais outras ben diferentes e que pode que se
estean a referir a outras aves limícolas (7B). J. S. Crespo Pozo recolle como nome galego vilurico e
apunta a localidade de Cambados (12G). A. Villarino Gómez rexistrou para esta especie a denominación
popular de pirlo nas terras da desaparecida lagoa de Antela, na Limia, (9A). F. Bernis Madrazo
rexistrou as voces mazarico e masarico en varias localidades de Lugo e Pontevedra, referidas ao
xénero Numenius, mais tamén a Tringa e Calidris (11B). G. Baamonde Traveso rexistrou a voz
patarroxa en Cedofeita, que definiu como paxaro que vive ao lado da ría, e podería tratarse desta
especie ou de T. erythropus, que son as dúas limícolas máis comúns con patas vermellas (3C). Por
outro lado, no refraneiro popular galego recóllese a denominación bilorico (véxase uso dos seus nomes
na nosa literatura).
● Dicionarios consultados. No Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, aparecen as entradas bilurico, que define como ave que vive nalgunhas lagoas da
Galiza e na beira do mar, identificándoa con bilorico, belurico e belorico; bilorico, que remite a
bilurico; belorico, que remite a bilurico; e belurico, que remite a bilurico. No Diccionario de usos
castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez Carracedo (1984), da editorial Akal, na entrada
castelá gaviota, aparecen as voces galegas bilurico e bilorico identificadas como polo da gaivota
(posibelmente, unha identificación errónea). No Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís
(1995), da editorial Sotelo Blanco, aparece a entrada bilurico identificada co xénero Numenius e con
Tringa hypoleucos e coa variante belurico (que non ten entrada propia) e a entrada pílora identificada
con bilurico e con Tringa totanus. O Diccionario de sinónimos da lingua galega de M. C. Noia, X. M.
Gómez e P. Benavente (1997), da editorial Galaxia, recolle bilurico mallado, bilurico común e
bilurico aliluxado como sinónimos inespecíficos para T. totanus. No Gran Diccionario Xerais da Lingua
Galega (2000), de varios autores, aparecen as entradas: lavacús (como galega e preferente) e lavacú
(como galega, mais non preferente), que define como "xénero de aves limícolas que teñen as patas e o
peteiro longos, pluma xeralmente parda, con machas brancas nas ás e na mitra e un tamaño entre 20 e
30 cm; viven á beira dos ríos" e identifica co xénero Tringa (poderían estar referidas a estas especies;
outros autores recollen esta denominación para outro paxaro que tamén anda no río, pero ben
140