1kYBRBWHf

Blanco, aparece a entrada sisón, que define como "ave pernalta pardecenta con raias negras e o
ventre branco. Abetarda pequena" e identifica especificamente con Otis tetrax (é o mesmo que Tetrax
tetrax). No Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, aparece a entrada
sisón (como galega e preferente), que define e identifica especificamente con Otis tetrax (é o mesmo
que Tetrax tetrax).
● Etimoloxía / motivación semántica. J. Corominas e J. A. Pascual, no Diccionario Crítico
Etimológico Castellano e Hispánico, explican que probabelmente o nome castelán sisón e portugués
sisão veñan do catalán sisó, que era o nome dunha moeda, que era o que se pagaba polo paxaro
morto, documentada xa no ano 1335. Non obstante, os mesmos autores achan un problema para esta
explicación, pois xa hai documentacións anteriores en Portugal, referidas a esta ave como cison en
1253. Na nosa opinión, sisón, suseiro e similares poden ter relación co ruído que meten estes paxaros
sempre que voan, unha especie de murmurio xordo pero moi potente, coma un continuo si-su, si-su,
si-su... que fan ao bateren as ás e que chama moito a atención a quen o escoita. Así, talvez foi ao
contrario e o nome da moeda derivou do nome do paxaro. As denominacións dos nabos e de nicheira
fan referencia ao seu hábitat, leiras e campos (nicheira é probabelmente unha denominación
equivalente a nichela, Vicia sativa, a planta que abunda entre os cereais); pato, aínda que non é propio
para este paxaro, indica algún parecido, polo menos aos ollos populares.
avetarda Otis tarda
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Avetarda foi o nome proposto por C. Pedreira López e
X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B); tamén foi a
denominación proposta en 1991 e 1999 nos traballos de M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B
e 12B); utilizouse ademais na segunda guía de aves de Penas Patiño e Pedreira López (5A) e recolleuse
ou utilizouse tamén noutras publicacións ornitolóxicas (2A, 8A, 10A, 12A, 13A, 14A, 18A e 11B). Na
terceira guía de aves de Penas Patiño e Pedreira López (22A) usouse avetarda eurasiática. Na
bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é abetarda (2A, 10A, 11B, 1D e 3D).
● Nomes populares. A. Villarino Gómez rexistrou para Otis tarda a denominación de avetarda
como popular, viva na fala, nas terras da desaparecida lagoa de Antela, na Limia (9A).
● Dicionarios consultados. No Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, aparece a voz galega avetarda identificada coa voz castelá avutarda. O Diccionario
de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez Carracedo (1984), da editorial Akal, dá
a voz galega avetarda para a castelá avutarda. No Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís
(1995), da editorial Sotelo Blanco, aparece a entrada abetarda, definida e identificada especificamente
con Otis tarda. No Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores, aparece o
vocábulo avetarda, que define e identifica especificamente con Otis tarda.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. Fuco G. Gómez emprega a voz avetarda n' O
idioma dos animás (1937), unha obra que se publicou na Habana: "... a anta, a avetarda, o ánser i a
garzota..." .
● Etimoloxía / motivación semántica. J. Corominas, no Diccionario Crítico Etimológico de la
Lengua Castellana, explica que a denominación castelá avutarda deriva do hispanolatino avis tarda. O
modificador eurasiática alude á súa área de distribución; grande, ao seu tamaño en comparación con
outras especies.
Familia Haematopodidae
lampareiro Haematopus ostralegus
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Gavita foi a denominación proposta por C. Pedreira
López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B), e tamén
en 1991 e 1999 por M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B; nas dúas últimas, "gabita");
utilizouse ou recolleuse nas guías de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López (na última, gabita
eurasiática), no Atlas de vertebrados de Galicia e noutras moitas publicacións ornitolóxicas (1A, 2A,
4A, 5A, 7A, 8A, 10A, 18A, 6A, 11A, 12A, 13A, 14A, 15A, 16A, 17A, 22A e 11B; en sete delas escrito
con "v" e no resto con "b", gabita). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é ostraceiro (2A,
10A, 11B, 1D e 3D), coa posibilidade de usar tamén ostraceiro-comum (2D).
● Nomes populares. C. D. Romai Cousido (comunicación persoal) recolleu de maneira específica
para Haematopus ostralegus o nome lampareiro (e outros similares) na Mariña Luguesa e na zona do
112