1kYBRBWHf

subentrada perdiz charra (dentro da entrada xenérica perdiz), que identifica con charrela e P. perdix.
● Uso dos seus nomes na literatura galega. A respecto do emprego da voz perdiz na nosa
literatura, véxase Alectoris rufa.
● Etimoloxía / motivación semántica. J. Corominas e J. A. Pascual, no Diccionario Crítico
Etimológico Castellano e Hispánico, apuntan que perdiz vén do latín perdix, -icis. Charrela e charra
son probabelmente denominacións onomatopeicas, que reproducen o renxente quierr-ic do seu canto.
paspallás (ou paspallás común) Coturnix coturnix
● Bibliografía ornitolóxica especializada. Paspallás foi a denominación proposta por C. Pedreira
López e X. M. Penas Patiño en 1977-1978, naquela Lista patrón de aves de Galicia (4B e 5B), e tamén
en 1991 e 1999 por M. A. Conde Teira e T. A. Vidal Figueroa (10B e 12B); tense utilizado ou recollido
nas guías de aves de Penas Patiño e Pedreira López, no Atlas de vertebrados de Galicia e noutras
publicacións ornitolóxicas (1A, 2A, 5A, 6A, 7A, 8A, 10A, 12A, 13A, 14A, 15A, 16A, 18A e 22A;
nalgunha, paspallás común). Na bibliografía ornitolóxica, o nome portugués é codorniz (2A, 10A,
11B, 1D, 2D e 3D).
● Nomes populares. No que atinxe ás denominacións populares, para esta especie hai ben
delas. X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López apuntan as de cascallás, paspallara, paspalleta,
parpallá, parpalliza, pantallá, saltagrá, cogorniza, cotornís e codorna (1A). No Atlas de
vertebrados de Galicia, ademais de paspallara e saltagrá, tamén se recollen as de pazpallar e
cuturnís (7A). A. Villarino Gómez tamén rexistrou para Coturnix coturnix as denominacións populares
de paspallá, paspallao e codorniza nas terras da Limia (9A). O autor do presente traballo tamén ten
escoitado paspallás e codorniz na Limia. C. Pedreira López et al. rexistraron paspalleta, paspallasa,
paspallás, paspallosa, cotornisa e codorniz (con e sen seseo) para esta especie no concello de
Ames, A Coruña (9B). R. Seco Fernández rexistrou a voz codorniz en Santa Comba; F. Varela
González, en Santaia; C. García González, en Compostela; M. A. Fraiz Barreiro, en Codeseda; M.
González González, no Incio; M. R. Álvarez Blanco, en Ramirás (3C). M. Taboada Cid rexistrou as voces
cogorniza, cotorniza e cotorniz en Verín (3C). C. García González rexistrou tamén cotorniz en
Compostela; F. Vecino Tomás, en Razo; e X. Pena Seijas, en Guitiriz (3C). As voces paspallás,
paspallá e outras semellantes son ben populares e están así mesmo moi estendidas. F. Bernis Madrazo
rexistrou pazpallá e pampallá nas provincias de Lugo, A Coruña e Pontevedra (11B). F. Fernández Rei
rexistrou paspallás en Cariño; M. R. Martínez Martínez, en Curtis; F. Vecino Tomás, en Razo; I. Leis
Casanova, en Sta. Eulalia de Dumbría; C. García González, en Compostela; M. C. Enríquez Salido, no
Grove; M. González González, no Incio (3C). J. L. Couceiro Pérez rexistrou a variante paspallá en
Feás; M. J. Morandeira Lores, en Laxe; R. Fraga García, en Melide; M. C. López Taboada, en Sobrado
dos Monxes; J. A. Palacio Sánchez, en Ferreira de Pantón; A. Sánchez Sánchez, en Montederramo; M.
Díaz Carnero, en Castro Caldelas; M. E. Vázquez Santamaría, na Gudiña; M. Taboada Cid, en Verín e na
Mezquita; M. C. Gil Suárez, en Vilardevós (3C). F. Varela González rexistrou paspallar en Santaia (3C).
M. A. Fraiz Barreiro, paspalló en Codeseda (3C). C. García González, paspalleta en Compostela; J.
López Fernández, en Novefontes; M. C. López Taboada, en Sobrado dos Monxes (3C). M. C. Rodríguez
Lago, pascuallá no Porto, Zamora (3C). S. Cortina Vázquez rexistrou parpallás en Friol (3C). E.
Rodríguez Gandoi, parpallá e parpalliz en Guntín (3C). M. P. Paz González, parpallán en Xunqueira
de Ambía (3C). M. Taboada Cid, pazpallá, pazpallar e pazpallaz en Verín (3C). G. Baamonde
Traveso, tamén pazpallá en Cedofeita (3C). Tamén pazpallar, en Monterroso, rexistrado por M. D.
García Rojo, e en Ramirás, rexistrado por M. R. Álvarez Blanco (3C). M. T. Acosta García rexistrou
pazparallaz en Pedrafita (3C). M. E. Vázquez Santamaría, pazcuallá na Gudiña (3C). J. M. Dobarro
Paz, pantallás en Cabalar (3C). F. Fernández Rei rexistrou pantallá en Cariño e J. Vilariño Seco en S.
Braulio de Caaveiro (3C). A. Reboreda, C. Álvarez, E. Castro X. L. Lozano, X. R. Reigada e X. Rodríguez
recollen pazpallaza na comarca de Verín (23B). M. J. Pérez Alonso, cascallás en Goián (3C). J.
Rodríguez Cruz, codorniz e bazcuallada (pazcuallada?) como sinónimos en Hermisende (13B). Por
outro lado, no refraneiro popular galego tamén se recolle a denominación paspallás (véxase uso dos
seus nomes na nosa literatura).
● Dicionarios consultados. O Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da
editorial Galaxia, inclúe as entradas codorna, paspallás, paspallá e trastallá para se referir a esta
especie; en codorna identifica o termo coa voz castelá codorniz; en paspallás identifica o termo con
codorniz común e achega unha breve definición da especie; en paspallá remite a paspallás e trastallá;
en trastallá identifica o termo coa voz castelá codorniz e remite a paspallá. No Diccionario de usos
castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez Carracedo (1984), da editorial Akal, aparecen
os vocábulos galegos paspallás, trastalla e codorna como equivalentes ao castelán codorniz. O
Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco, trae as entradas
codorna (remite, nunha das súas acepcións, a paspallás e codorniz), codorniz (define a especie e dá
102