LINDEIROS NOVEMBRO 2014

LINDEIROS
O xornal gratuíto da bisbarra de Compostela
novembro 2014
N 18 MENSUAL
Pazo de Galegos:
a casa do coengo
Cara ó 2015
Qué pensa facer
polo seu concello:
Negreira e
O Pino p. 10 e 11
Novas
Ordes perdeu 22 profesores nos
últimos 2 anos
Frades derruba a vella escola
de Ponte Carreira
Pasou:
Semana de cine Euroárabe AMAL
Xuntanza cabalar en Ardemil
Pasará:
Toda a programación de Cineuropa
Actividades de outono nos
concellos
Deportes:
Iván Raña , campión do mundo de
Triatlón
XVI Slalom Touro
Olga Martínez, la experiencia en Alta Costura

2
Editorial
Os tempos están cambiando
Lindeiros
MEDIATIZA
Colaboradores
en este nº
Iñaki Quenerapú
Fátima García Doval
Jorge del Oro
Que vivimos un momento de profundo cambio social é algo que non se pode negar, non se trata só da política
porque parece que os xuíces espertasen dun longo letargo e a mocidade decidise deixar atrás a confortable
cadeira de brazos de casa de papá; é a sociedade no seu conxunto a que camiña cara a un novo
tempo que virá marcado polas seguintes eleccións nas decidir quen ten que xestionar eses cambios.
Si escoitamos con atención poderemos ouvir como renxen as estruturas dos partidos como o monstro
xigante que se cambalea antes de caer; é un son que xorde da resistencia a deixar atrás unha forma
de facer política propia do despotismo ilustrado, a resistencia a abrir os partidos o pobo.
Non fai moito Compromiso X Galicia celebraba unhas primarias en Santiago ás que calquera persoa disposta
a asinar un pequeno manifesto, e a pagar 2 euros para gastos, podía presentarse e non se lle preguntaba de
onde viña nin cal era o seu pasado; sen entrar a valorar o resultado é evidente que procesos como este deixan
en evidencia a outros como os que segue o Psoe para elixir o seu secretario provincial; se un pode entender
que sexa unha votación para afiliados, ao ser un cargo orgánico, é menos comprensible que se esixan 800
avais para poder participar, ten menos dereito a presentarse un ao que só apoian 3? pero os candidatos tamén
merecen unha reflexión. Na comarca de Santiago, onde se edita Lindeiros, presentase Manuel Mirás alcalde
de Oroso, ao que os seus opoñentes lle lembran que accedeu ao cargo grazas a unha moción de censura,
pasados uns anos é fácil pescudar se aquel episodio mereceu a pena para o partido e para os veciños. O outro
candidato próximo é Jano Leis que mentres fala de consenso e refundación do partido parece esquecer os
bochornosos expedientes abertos a militantes da súa agrupación, a marcha da súa lista de concelleiros encomiados
no pasado por el mesmo, e uns resultados que o levaron de ter 5 concelleiros a 1 só. Os militantes deberán
decidir se o pasado debe influír no futuro pero se algunha análise merece para min esta situación é que
o Psoe, como partido centenario, segue estando pechado aos novos tempos cando os que se senten con ganas
de seguir son os que xa están aí e algún facéndoo moi mal, deberían revisar o significado de renovación.
PP, Esquerda Unida ou o BNG teñen a oportunidade de demostrar que si queren cambiar o mesmo
tempo que a sociedade; non é bo que os grandes partidos non cambien porque eles teñen a experiencia,
do mal ou o ben que están os concellos eles saben máis que ninguén e esa experiencia
é necesaria, talvez desde a oposición, iso decidirano os veciños, pero sen dúbida necesaria.
Manel Pardo
Atopa Lindeiros en: Ames, Boqueixón, Brión, Frades, Negreira, O Pino, Ordes Oroso, Padrón, Rois,
Santiago, Teo, Tordoia, Touro, Trazo, Vedra

novembro 2014 novas da bisbarra 3
Esixen á Xunta que arranxe a escola de
infantil do Milladoiro
Ames Novo faise eco das reclamacións da comunidade escolar
Desde a dirección do centro
até á ANPA pasando polo
Consello Escolar, todos os sectores
implicados reclamaron
desde hai tempo que o patio
inferior da escola de educación
infantil do Milladoiro sexa
arranxado.
O colexio acomete este ano
o seu sétimo curso e faino con
catro liñas completas en tres
cursos de infantil o que dá
unha idea da súa saturación;
o patio inferior queda sempre
pequeno para os recreos
e outras actividades polo que
FreireGarabal
asesoría xurídica
Herdanzas: testamentos, particións, declaración herdeiros
Administrativo: multas, licenzas, expropiacións
Asesoría: contratos, documentos, xestións catastro
MJ Freire-Garabal Núñez. AVOGADA
Travesía de Cacheiras, 37, baixo, Cacheiras, 15886 Teo
Tfno. 981 935 000 Móbil 616 281 008
freiregarabal@avogacia.org
se usan os baixos do edificio uso nin ao mal uso dás instalacións,
senón a un defecto
coma se fosen un patio cuberto,
o problema xorde en canto estrutural só atribuíble á entidade
construtora do edificio, a
chegan as choivas xa que o
patio alágase impedindo a súa Xunta de Galicia”
utilización.
Por si a situación non fose
A concelleira de Ames Novo complexa sempre se pode engadir
un sinsentido máis, nos
Susana Maio apunta que “esta
situación foi denunciada pola baixos da escola están unha
dirección do centro, polo seu estrutura de xogos embalada
Consello Escolar e tamén pola desde fai catro anos sen que o
ANPA Millapeques desde o goberno municipal decídase a
primeiro curso en que a EEI colocala.
Milladoiro abriu, polo tanto,
a disfunción do pavimento
do patio non débese nin ao Fonte: Ames Novo, Lindeiros
O concello de Frades tirará a escola de
Ponte Carreira
Chegou a un acordo para comprar o inmoble da vella escola
situada na praza
O estado no que se atopa a
vella escola situada na praza de
Ponte Carreira fai que sexa imposible
a súa recuperación, os
veciños levaban xa tempo pedindo
que se tirará tanto polo
seu potencial perigo, polo seu
estado ruinoso, como pola mala
imaxe que dá á contorna.
As negociacións para adquirir
o inmoble e poder derrubalo
duraron un ano e no pasado mes
de setembro alcanzábase un
acordo que posibilitará a rehabilitación
da praza; o PXOM contempla
toda a zona como zona
verde polo que tampouco se podería
construír un novo edificio.
No ano 2010 o concello instalaba
dúas zonas de xogos infantís
e o ano pasado realizaba unha
beirarrúa de 86 metros e unha
canalización para a recollida de
pluviais en toda a contorna, co de 20 postos, a praza é ademais
derribo da vella escola culminarase
o acondicionamento da ción das actividades deportivas
o punto de partida e de celebra-
praza de Ponche Carreira. e culturais que realiza o concello
como o Día da Bicicleta ou a
Este lugar é un dos puntos de
máis actividade de Frades xa Cabalgata de Reis.
que os días 12 e 26 de cada mes
celébrase un mercado con máis Fonte: concello de Frades, Lindeiros
Ordes perdeu 22
profesores nos últimos
dous anos
O Psoe pide que se repoñan as cifras de
docentes do 2010
Fronte ás negativas da administración
autonómica de recortes
en educación os datos en frío
deixan un panorama ben distinto;
en outubro foron os socialistas
ordenses os que desvelaron
unha continua perda de profesores
no municipio desde hai dous
anos.
Secundaria é o ensino máis
afectado xa que pasou de ter 104
profesores no 2010 a só 86 no
presente curso; o secretario dos
socialistas, Xesús Pedreira indica
que “Perdemos 5 profesores
no Maruxa Mallo e a Xunta fixo
un recorte escandaloso de 13
profesores non IES Nº 1 de Ordes.
E todo sen que diminúa ou
número de matrículas en ningúns
dous casos”; pecháronse
ademais 3 colexios rurais o que
supuxo a perdida de 4 profesores
máis e recortouse outro mestre
máis en prima
A biblioteca pública municipal
de Brión conta cun novo
servizo de contidos dixitais online
especialmente destinado a
profesores, alumnos e familias,
con múltiples recursos e ferramentas
especialmente deseñados
para segundo ciclo de Primaria
e Educación Secundaria.
Trátase de AulaPlaneta, unha
solución 100% dixital dirixida
ria; tamén denuncian unha
situación na que moitos profesores
dan clases nas que non son
especialistas coa consecuente
deterioración da calidade do ensino.
Tampouco se salva o estado
dos edificios de cuxo deterioración
é exemplo o IES Nº 1 cun
ascensor inhabilitado por faltar
de orzamento o que incumpre
a lei de supresión de barreiras
arquitectónicas da propia Xunta
de Galicia, para Pedreira “ou
máis demoledor é comprobar
que nos próximos orzamentos
dá Xunta para 2015 non contémplase
ningunha partida específica
para vos centros educativos
de Ordes, a pesar do
grao de deterioración que presentan
algúns deles”
Fonte: Psoe Ordes, Lindeiros
A biblioteca de Brión
ofrece contidos dixitáis
Pensado para familias, profesores e alumnos
especialmente á comunidade
educativa.
A web combina a calidade
do maior banco de contidos
dixitais, o do Grupo Planeta,
coas metodoloxías de ensino
e aprendizaxe máis innovadoras
para facilitar o labor do
profesor, motivar ao alumno e
implicar e apoiar aos pais. Incorpora
tamén unha nova fórmula
que aproveita o potencial
das novas tecnoloxías da información
e a comunicación, ademais
dos últimos avances en
materia pedagóxica.
AulaPlaneta se utiliza en
máis de 2.000 centros educativos
españois. Unha ferramenta
que xa está á disposición da
veciñanza de Brión na biblioteca
pública municipal.
Fonte: concello de Brión, Lindeiros

4 novas da bisbarra
Brión paga en 18 días a provedores
A cifra é a media conseguida no terceiro trimestre do presente ano
Desde o pasado mes de xullo
a intervención dos concellos
están obrigadas por lei a emitir
informes periódicos sobre o
prazo que se tarda en pagar aos
distintos provedores, é unha
fórmula de control que serve
para calcular a eficiencia do
municipio e da propia intervención
que emite o documento.
En Brión os datos enviados
ao ministerio de facenda
deixan un récord en canto a
cumprimento de compromisos
de pago xa que se conseguiu
reducir a 17,16 días a media de
O paro é un dos principais
problemas da sociedade e non
ten unha solución inmediata, a
formación é fundamental tanto
na procura de emprego como á
hora de mellorar as capacidades
se un ten a sorte de estar a traballar.
O concello de Ordes pon en
marcha un novo plan de formación
distribuído en distintas
áreas, lecer e tempo libre, seguridade
e saúde, e sanidade e
agricultura; monitor ou director
tempo que se tarda en abonar
as facturas.
O alcalde José Luís García
mostrábase satisfeito por uns
datos que “demostran que estamos
moi por debaixo dous trinta
días naturais que contempla
a lexislación actual, o que é un
bo síntoma dá boa saúde económica
do Concello de Brión
e tamén unha boa noticia para
todos os nosos provedores, que
reciben un pronto pago dous
seus produtos ou servizos”; ao
longo deste último trimestre,
xullo a setembro, Brión pagou
máis de 308.000 € a provedores.
Este é o primeiro informe
que o concello envía cumprindo
o decreto emitido polo
ministerio de facenda en xullo;
aqueles concellos que non
cumpran os obxectivos fixados
nun máximo de 30 días
no pago a provedores corren o
risco de que o propio goberno
central reste o diñeiro das débedas
que manteñan das achegas
que se fan periodicamente.
Novo plan de formación en Ordes
Destinado á procura de emprego e á mellora de competencias
de tempo libre, prevención de
riscos para obter o carné profesional
da construción, emprego
de desfibrilador, manexo de carretillas
elevadoras, aplicador de
biocidas de uso fitosanitario ou
curso sanitario de benestar animal
son algúns dos programas
que se impartirán. O tamaño
dos cursos varía e vai das 6 horas
até as 200 nos máis longos e
que inclúen formación práctica e
teórica.
Para participar nos cursos hai
Fonte: concello de Brión, Lindeiros
que residir no concello de Ordes
e cumprir os requisitos do curso
ao que se queira acceder, maioría
de idade e títulos académicos
mínimos. A ficha de inscrición
cos datos persoais entregarase
xunto cunha fotocopia do documento
nacional de identidade e
a copia do cartón de demandante
de emprego, para recibir máis
información poderase contactar
no teléfono 981 680 002.
A Xunta non harmonizará os horarios
do corredor de Pontevea - Cacheiras
O concello solicitou unha reunión urxente coa Directora Xeral
Despois de asegurar que os
horarios se harmonizarían para
dar un mellor servizo na AC
841 a Dirección Xeral de Mobilidade
deu un novo paso atrás co
lóxico enfado dos veciños, unidos
na plataforma Teobus, e do
propio concello.
O comezo dos novos horarios
na ruta estaba previsto para o 20
de outubro pero tres días antes a
Xunta suspendía esta entrada en
vigor; a medida anulada supuña
ordenar os horarios do corredor
de Pontevea de forma que desde
as 7:15 e até as 21:30 o intervalo
de tempo entre autobuses
non superase a hora ademais
de que os horarios e frecuen-
cias fosen exactos e públicos; a
decisión era moi criticada polo
alcalde Martiño Noriega que se
mostraba sorprendido “A nosa
perplexidade é máxima xa que
non explícase tanta improvisación,
ineficacia e ineptitude nun
tema que ademais non é novo”,
o rexedor incidía na falta de
capacidade da Xunta para solucionar
o problema do transporte
metropolitano “non é capaz de
dar solucións e melloras para un
transporte metropolitano cuns
mínimos criterios de calidade
pero situacións esperpénticas
como a que vivimos esta semana,
de retractarse do seu propio
anuncio resultan xa insoportables”.
No momento de peche da periódico
a Xunta non confirmou
data para a reunión solicitada
con urxencia desde o concello
aínda que si se puxeron en
contacto para informar de que
se está traballando para buscar
unha data.
Hai uns meses nacía a plataforma
Teobus que recolleu
firmas e movilizouse para conseguir
mellorar as frecuencias e
os servizos do transporte metropolitano,
un servizo que segue
a recoller queixas en todos os
concellos da bisbarra de Compostela.
Fonte: concello de Teo, Lindeiros.
O concello de Oroso segue a
crecer e faino agora cunha nova
escola infantil que se abrirá antes
de que remate o 2014.
O alcalde Manuel Mirás e o
concelleiro de obra Eduardo
Veiras amósanse moi satisfeitos
tanto polo ritmo das obras como
pola execución das mesmas xa
que “así non haberá unha apertura
tan precipitada como a do
novo colexio, senón que poderemos
abrir a matrícula o vindeiro
mes de abril e empezar a
funcionar no curso 2015-2016”,
explica o alcalde orosán, quen
destaca que “deste xeito, espero
que todos os nenos e nenas de
entre 0 e 3 anos poidan estar escolarizados
en Oroso”. “Temos
a sensación que vai ser unha
gardería moi acolledora para os
nosos cativos, vendo como están
distribuídos os distintos espazos
e como se están a executar as
obras”, engade o concelleiro de
Obras, Eduardo Veiras.
O alcalde de Oroso destacou
especialmente a colaboración
ofrecida tanto pola empresa
adxudicataria das obras como
pola Consellería de Traballo e
Benestar. “Esta colaboración é
esencial para que os traballos
poidan desenvolverse da mellor
maneira posible”, incide Manuel
Mirás, “así aconteceu co centro
de saúde, onde a colaboración
coa empresa e coa Consellería
de Sanidade foi exquisita, e tamén
se está a producir coa construción
da nova gardería”. Este
tipo de colaboración permitiu,
por poñer un exemplo, coordinar
as obras de instalación das
tomas de auga e electricidade
Lindeiros
Nova gardería en Oroso
antes de final de ano
A nova escola infantil funcionará para o
curso 2015-2016
Manuel Mirás e Eduardo Veiras revisando as obras. Foto: concello de Oroso
cos traballos de xardinería exterior,
de xeito que se evitou ter
que escavar dúas veces ou ter
que volver a plantar o céspede.
A nova escola infantil terá tres
unidades, cun total de 41 prazas.
Complementará a actual gardería
da Ulloa, que dispón de 61
prazas (8 para bebés, 13 para
nenos de 1 a 2 anos; e 40 para
rapaces de 2 a 3 anos). Sesenta e
unha prazas que son por tempo
completo (mañá e tarde), o que
supón que o número final de admitidos
sempre depende das necesidades
e peticións das familias
beneficiadas (cunha media
duns 75 alumnos matriculados
por curso). A gran demanda de
prazas que se rexistra cada ano
fixo que o Concello de Oroso
tomara a iniciativa de solicitar
da Xunta a creación desta nova
gardería. A reclamación víñase
presentando dende 2007 e confirmouse
en outubro de 2010
cun acordo a tres bandas entre o
Concello, o Ministerio de Educación
e Xunta de Galicia.
Fonte: concello de Oroso

novembro 2014 novas da bisbarra 5
Aprobada a conta xeral do
2013 en Ames
O voto de calidade do alcalde foi decisivo
Un empate técnico posibilitou
o concello de Ames aprobar a
conta xeral do ano 2013; os votos
a favor do equipo de goberno
do PP enfrontáronse o voto en
contra do Psoe e as abstencións
de Paco X Ames e Ames Novo,
o feito de que os socialistas tiveran
a ausencia dun concelleiro
por motivos laborais propiciou
un empate que desfixo o voto de
calidade do alcalde.
A oposición foi moi crítica
coas contas, os socialistas falaron
de contas maquilladas e
Pacto x Ames explicou que si
se cambiaran o xeito de votar
as contas cambiaría o resultado.
Anxo doval de Ames Novo criticou
a suba de impostos e taxas
sen que subiran a calidade dos
servizos que en moitos casos
incluso empeoraron. O equipo
de goberno pola súa parte destacou
o feito de que se reducira
a débeda e que por segundo ano
consecutivo se conseguiu un remanente
de tesourería positivo e
presentar a conta dentro do ano
seguinte.
Fonte: concello de Ames, Lindeiros
Volta “Vacacións en Paz”
Ames invitará a nenos saharauís
Critican a distribución de obras que se
fai nas parroquias de Frades
O Psoe cre que se discrimina aos veciños
As reclamacións dos veciños
de Aiazo para que as súas pistas
sexan arranxadas veñen dirixíndose
ao concello desde hai seis
meses sen que se tomou ningunha
medida segundo explica
o Psoe da localidade; a deficiencia
do asfaltado desta zona provoca
problemas a diario obrigando
a extremar a precaución e
mesmo provocando roturas nos
vehículos de uso agrícola.
O secretario do Psoe, Aurelio
Garea, critica en especial que
ademais de non reparar estes
danos si se arranxe outra pista
moito menos estragada pero
próxima á explotación gandeira
dun concelleiro do Partido Po-
pular; para o socialista “o PP
debe entender, que a xestión
municipal ten que estar baseada
na igualdade de dereitos e obrigacións,
así como solucionar
Pista na parroquia de Aiazo. Foto: Psoe Frades
os problemas dos veciños, sen
agardar a proximidade da eleccións
municipais”
Fontes: Psoe Frades, Lindeiros
O concello de Ames, a través
da Concellería de Benestar Social,
renovará o seu convenio
de colaboración coa Asociación
Solidariedade Galega co Pobo
Saharauí para o desenvolvemento
do programa Vacacións
en Paz. Todas aquelas familias
interesadas en acoller a algún
destes rapaces nos meses de
xullo e agosto de 2015 poden
poñerse en contacto do departamento
de Servizos Sociais,
tramita as solicitudes e asegura
unha estadía agradable dos cativos
no noso Concello.
A concelleira de Benestar
Social, María Eugenia Martín,
destaca que “o Concello de
Ames mantén o compromiso
adquirido desde hai unha década
coa Asociación Solidariedade
Galega co Pobo Saharauí, incrementando
nos últimos anos
o número de nenos que pasan o
verán no concello”.
A Administración local encárgase
de pagar o billete de
avión (ida e volta) de cada
neno/a que ten un custo de 890
euros. Os nenos e nenas que pasarán
os meses de xullo e agosto
en Ames naceron nos campamentos
de refuxiados saharauís
que existen na zona da Hamada
alxeriana en Tindouf. Son fillos
dos saharauís que abandonaron
de xeito forzoso os seus fogares
instalados no territorio do antigo
Sáhara español en 1975, e
sobreviven hoxe en día grazas
á axuda internacional. Soportan
temperaturas que superan os
50ºC durante o verán e sofren
diversos déficits alimentarios e
de asistencia médica.
No 2013 4 familias acolleron
a duas nenas e dous nenos; tres
de esas familias repetían a experiencia
mentres que a outra o
facía por primeira vez.
Fonte: concello de Ames, Lindeiros
Nenos participantes no 2013 nas portas do concello. Foto: concello de Ames

6 ciencia e tecnoloxía
Lindeiros
Iñaki Quenerapú
Novas Tecnoloxías
Evanxelizador tecnolóxico.
Profesor de informática
e consultor en temas
de dixitalización e alfabetización
dixital. Tamén
d es e ñ a d or g r á fic o, té c n i-
co de márketing para novos
medios e programador
web. Cando sexa maior
quere ser monologuista.
http://quenerapu.com
Podes aprender
a programar
gratis.
Busca tempo.
As 02:00 da madrugada do 26
de outubro. Esta noite aplícase
o cambio de horario de inverno
e os vindeiros 60 minutos
non existirán oficialmente porque
ás 03:00 serán as 02:00 de
novo. Non todos, pero algún que
outro ano intento facer algo especial
durante esa ‘hora tonta’.
Este ano propúxenme escribir
esta columna. Son as 02:06.
O mes pasado prometera publicar
unha lista de sitios web
onde podes aprender a programar
gratis. Publicarei a
lista de ligazóns en Internet,
que sempre será máis cómodo
que na edición en papel.
http://nubescola.com/gratis
Aqui falarei só de Codecademy.
Codecademy.com é un dos
meus sitios favoritos para
aprender a programar pola súa
amena metodoloxía e porque
tamén está en castelán (bueno,
arxentino). Do resto de sitios
web da miña lista, algún
outro pode haber en castelán,
pero a maioría están en inglés.
En Codecademy podes aprender
a programar en JavaScript,
PHP, Python e Ruby. Desde
cero e gratis. Se sabes programar
ben en calquera delas, tes
choio. Se sabes programar ben
en máis dunha delas, tes moito
choio. En Internet hai ofertas
de traballo en todo o mundo
buscando xente que saiba traballar
con estas linguaxes de
programación. Son as 02:27.
Este 2014 JavaScript e PHP foron
dúas das catro linguaxes
de programación máis populares
do mundo, xunto con Java
e C#. Python está de quinta,
por certo, subindo con forza.
Ah, verás que Codecademy
tamén ensina HTML, CSS e
jQuery. Ningunha delas é unha
linguaxe de programación. O
HTML é unha linguaxe de
marcado, o CSS unha linguaxe
de estilo, e jQuery un modo
particular de traballar con JavaScript
(é que hai moitos). E se
non son linguaxes de programación,
¿debería aprender HTML
ou CSS? Convén. Polo menos
HTML. Son as 02:44, por certo.
O meu consello é que vaias a
Codecademy e aprendas a programar
en JavaScript, aprendas
tamén a sintaxe HTML, e logo
te poñas con forza ou co PHP,
ou co Python ou co Ruby, o
que queiras. Pista: se aprendes
JavaScript, o PHP vaiche resultar
doadísimo de aprender. ¿És
moi vello/vella para poñerte con
estas lerias? Mentira. Próbao.
Se podes aprender gratis, o
único prezo é o teu tempo. E o
tempo, habendo ganas, sácase
de onde parece que non había.
Mira: xa son as 02:00 outra vez.
Escribín esta columna enteira e
non me levou nada.
Ordes aproba unha iniciativa do BNG
para evitar o paso dos camións de
SOGAMA polo centro da vila
O Psoe engadiu unha enmenda para ceder a Xunta a estrada de
Mercurín e a rolda Este que foi tamén aprobada
O BNG lembrou que fai dez
meses acordouse en pleno prohibir
o paso dos camións pola
estrada que pasa por Mercurín
ata que a Xunta aceptará facerse
cargo dela pero o problema
derivouse ao centro urbano por
onde transitan eses vehículos na
actualidade.
Os nacionalistas queren que
se lle ceda ao concello a titula-
ridade das estradas que unen
Ordes con Lanzá e con Carballo
para poder regular o tráfico
desas vías e desviar o paso dos
camións cara á rolda leste; outra
das propostas será a convocatoria
dunha reunión á que asistan
representantes da Xunta, da
Deputación, e de SOGAMA
co fin de conseguir un acordo
de financiamento que permita
o arranxo da estrada con Mercurín
cuxo estado, xa moi deteriorado,
empeorou coas últimas
choivas. A moción nacionalista
saíu aprobada despois de aceptar
unha enmenda socialista na
que se solicita a Xunta que asuma
a titularidade da estrada de
Mercurín e da Rolda Leste.
Piden información o concello sobre a
instalación dun tanatorio en Negreira
O Psoe móstrase contrario a que se abra a instalación na Avenida
de Vilachán polos problemas que causaría os veciños
Os veciños da avenida de
Vilachán, en Negreira, decatáronse
case que por casualidade
da intención dun empresario
do sector de abrir un
tanatorio na súa rúa e agora
o Psoe reclama que se lles de
toda a información de que se
dispoña, se hai unha solicitude
de apertura realizada, se será
só un velorio ou tamén un tanatorio,
e que características
terá a instalación no caso de
que a leve a cabo; os concelleiros
emprazan ao alcalde a
O alcalde de Teo solicita unha
reunión coa Conselleira de Benestar
Martiño Noriega quere falar con Beatriz Mato do atraso nos pagos
de subvencións que a
reunir aos veciños no centro
sociocultural e dar alí todas as
explicacións oportunas.
O partido socialista opúxose
rotundamente a esta instalación
xa que considera que
xerará unha chea de molestias
e que hai lugares máis adecuados
no municipio, lembran
que nas proximidades desa rúa
conviven dúas superficies comerciais
de gran tamaño que
precisan dun lugar de aparcadoiro
polo que a colocación
dun tanatorio non faría máis
O concello de Teo solicitou
ao longo do presente ano dúas
subvencións encamiñadas a
fomentar o emprego e a contratar
a persoas que perciben
a Renda de Integración Social
de Galicia (RISGA), a solicitude
realizouse no verán sen que
até o momento notificáronse
as resolucións; por outra banda
desde o departamento de servizos
sociais detectáronse atrasos
de 10 meses na resolución de
expedientes da xa mencionada
RISGA.
Martiño Noriega explicaba
na carta de solicitude de entrevista
que “a preocupación
por este tema é máximo, xa
que falamos de programas que
polas súas características afectan
a persoas en desemprego e
Fontes: BNG Ordes, Lindeiros.
que incrementar estes problemas.
desde o concello indicouse
que non se pediu ningunha licenza
de modo formal aínda
que se podería ter constancia
da intención, o alcalde Juan Rei
Maceira insistiu neste punto en
que se revisarán escrupulosamente
todos os expedientes
para que se ateñan á legalidade
aínda que polo momento non
hai nada presentado.
Fonte: Psoe Negreira, Lindeiros.
nalgúns casos en risco de exclusión
social”; a esta situación
hai que engadir os recortes nas
achegas económicas ao concello
para programas de cooperación
xa que se pasou de recibir
90.000 € no ano 2011 a pouco
máis de 25.000 € no 2013 .
Fonte: concello de Teo, Lindeiros

novembro 2014 novas da bisbarra 7
Frades e Mesía terán un Punto Limpo
Farano xuntos por ser municipios de menos de 3.000 habitantes
O pleno municipal do Concello
de Frades aprobou por unanimide
a solicitude formal á
Consellería de Medio Ambiente,
Territorio e Infraestruturas
para que inicie as obras construción
dun punto limpo para
Frades e Mesía. “A Concellos
de menos de 3.000 habitantes
non lles corresponden este tipo
de instalacións, polo que temos
que solicitalo conxuntamente
con Mesía”, lembrou o alcalde,
Roberto Rey Martínez.
na sesión aprobouse ademais
a posta a disposición da Xunta
dos terreos para o punto lim-
Os parques de Bertamiráns,
Milladoiro e Ortoño reciben
melloras no seu estado; as obras,
valoradas en 51.307 euros, inclúen
a retirada do pavimento
de grava, a limpeza e preparación
da soleira de formigón e a
colocación de lousas de caucho.
Por outra parte, o concello
amiense tamén está a traballar
para mellorar os accesos a centros
educativos e deportivos.
As actuacións inclúen a obra
de asfaltado no aparcadoiro do
po, emprazados na parroquia
de Céltigos e limítrofe coa parroquia
de Boada. Ademais de
poñer a disposición os terreos
cos seus correspondentes permisos,
o Concello de Frades
comprometeuse a renunciar a
calquera tipo de taxa ás obras
que executará a xunta e a asumir
a xestión do punto limpo
unha vez rematado, xestión que
compartirá co Concello de Mesía.
De acordo coas esixencias
plantexadas pola Xunta, a parcela
escollida en Céltigos é de
fácil acceso para os veciños e
veciñas de ambos municipios,
Ames arranxa viais e parques infantís
As obras contan cun orzamento de 160.000 euros
campo de fútbol do Milladoiro
e no camiño de entrada a este
recinto. Ademais, repararanse
as sendas para garantir unha
maior seguridade peonil nas inmediacións
ao Colexio Alca, no
traxecto que vai dende Tras do
Río ata o CEIP Agro do Muíño
e no tramo comprendido entre
Casanova e Raíces.
Por outra parte, o concello
amiense tamén está a traballar
para mellorar os accesos a centros
educativos e deportivos.
pois está a carón da estrada que
une Céltigos e Boado. Ademais,
está afastada de calquera
leito fluvial, dispón dos servizos
correspondentes de luz,
saneamento e abastecemento, e
non está cruzada por ningunha
liña de alta tensión. “Tanto Frades
como Mesía tiñamos máis
parcelas que ofrecemos á Xunta
pero só esta cumpría con todos
os requisitos”, explicou o
alcalde de Frades Roberto Rey.
Fonte: concello de Frades, Lindeiros.
As actuacións inclúen a obra
de asfaltado no aparcadoiro do
campo de fútbol do Milladoiro
e no camiño de entrada a este
recinto. Ademais, repararanse
as sendas para garantir unha
maior seguridade peonil nas inmediacións
ao Colexio Alca, no
traxecto que vai dende Tras do
Río ata o CEIP Agro do Muíño
e no tramo comprendido entre
Casanova e Raíces.
Fontes: concello de Ames, Lindeiros
Sogama rebaixa o canon
aos concellos desde xaneiro
O custo por T. pasará de 74,64 a 67,18 euros
A Sociedade Galega de Medio
Ambiente decidiu, no seu consello
de administración, unha
rebaixa do 10% desde o mes de
xaneiro no canon que lles cobra
os concellos. esta rebaixa prodúcese
despois de que o goberno
central revisara os parámetros
retributivos da reforma do sector
eléctrico que inicialmente
prexudicaban a SOGAMA.
Xunto con isto, a rebaixa do canon
é tamén consecuencia do
plan de acción posto en marcha
por Sogama para incrementar
os ingresos e diminuír os gastos,
co que xa se conseguiu que
as perdas do exercicio 2013 fosen
menores do previsto. Con
logros como o incremento da
reciclaxe ou o aumento da venda
de enerxía grazas á redución
das paradas técnicas no complexo
industrial, e outras novas medidas
que se implementarán nos
vindeiros exercicios, garántese
o incremento da eficiencia.
A Sociedade Galega de Medio
Ambiente, participada nun
51% pola Xunta de Galicia,
adopta esta medida no marco da
revisión do plan de viabilidade
2013-2022, que rexerá as súas
actuacións durante os vindeiros
anos.
Fontes: Consellería de
medioambente, Lindeiros
Vista das instalacións de SOGAMA
Concello de
Frades
Rapaces/zas Adultos
CURSOS:
- Cociña (30 €/curso). Lugar por determinar.
- Carretilleiro (100 €/curso). 20 horas.
- “Emprendemento dende a Rede”. 14 de novembro. De balde. Menores
de 30 anos. Diploma acreditativo da Xunta.
- Manipulador de alimentos (20 €/curso).
- Informática (20 €/mes. 50 horas. 2 días/semana).
- Curso de Galego preparatorio para as probas do CELGA (70 h). Anótate
antes do 19-12-2014. Mínimo 20 alumnos.
- Curso de preparación para as probas de Graduado en ESO (25 €/mes,
maiores de 18 anos. Mínimo 20 alumnos).
- Outros cursos: Manipulador de produtos fitosanitarios; Benestar animal;
Certificado de Aptitude Profesional Transporte; Primeiros Auxilios na Educación
Infantil e para acompañante de transporte escolar; conservación de
ESCOLAS DEPORTIVAS MUNICIPAIS:
- Fútbol sala, atletismo, predeporte, multideporte e tenis de mesa.
Gratuítas. Inicio en novembro.
ACTIVIDADES NO CPI PONTE CARREIRA:
- Xogando co inglés (15-30 €/mes). De 15:30 a 16:30 h.
- Zumba kids (30 €/curso).
- Iniciación e perfeccionamento á Patinaxe (40 €/curso)
alimentos; plataforma elevadora e traballos en altura.
NOVIDADES:
- Curso de monitor de fútbol base. 150 €. Maiores de 16 anos. 60 horas.
- Curso de monitor de actividades de tempo libre. 260 €. Maiores de 18
anos. 350 horas (150 horas prácticas).
ACTIVIDADES:
- Ximnasia de mantemento (20 €/curso), pilates, zumba, manualidades
e aeróbic (30 €/curso). A actividade comezará cando se xunten 15 persoas.
Lugar: multiúsos e/ou parroquia onde haxa grupo.
- Clases de inglés (30 €/mes. Grupos reducidos).
- NOVIDADES: Pintura en tea e Fofuchas (20 €, material non incluído).
Dous meses, 1 día por semana. Multiúsos e/ou parroquia onde haxa grupo.
- Música: de 4 a 6 anos (12 €/mes) e a partir de 6 anos (15 €/mes). Desconto
do 50% para o segundo irmán e gratuíto para o terceiro e seguintes.
DEPORTES:
- Ciclismo. Xornadas, talleres, rutas e saídas. Grupo mínimo 15 persoas.
- Xornadas de campo a través e atletismo.
Liga Interconcellos en idade escolar.
- Liga local sénior de fútbol sala municipal (marzo-maio)
ACTIVIDADES
OUTONO
INVERNO
2014-2015
Servizos
sociais
SERVIZOS GRATUITOS PARA PERSOAS CON GRAO DE
DEPENDENCIA OU USUARIOS/AS DOS SERVIZOS SOCIAIS:
- Podoloxía a domicilio.
- Perruquería.
- Fisioterapia.
BALNEARIO: 4 xornadas no Hotel Balneario Compostela (Brión)
durante o mes de novembro. Prezo: 32 €. Só para empadroados.
REQUISITOS XERAIS DAS ACTIVIDADES: Os/as non empadroados/as, consultar prezos
As actividades comezarán en novembro, sempre que se xunte grupo mínimo
Información e inscricións:
Concello de Frades
Teléfonos: 981 69 55 67 - 981 69 56 63
www.concellodefrades.es
Organiza:
Colabora:

8 novas da bisbarra
O alcalde de Trazo, José Dafonte, absolto
dos cargos de falsidade documental
O xuíz considera que os feitos non se poden considerar un delito
A sentenza que absolve o
alcalde de Trazo, José Dafonte,
das acusacións de falsidade
documental considera probados
todos os feitos segundo a
documentación aportada; que
a Deputación concedeu unha
subvención de máis de 18.000
€, que se encargou a obra a
unha empresa, que o concello
enviou un escrito firmado polo
alcalde facendo constar que as
obras estaban rematadas cando
aínda non comezaran e que a
xunta de goberno autorizou o
pago dunha factura a empresa
por máis de 26.000 € sen que as
obras estiveran realizadas pero
que non se pode demostrar en
todos estes feitos un delito.
Unha das pezas fundamentais
para concretar si existiu esa
intencionalidade foi si o alcalde
sabía ou non que as obras non
estaban feitas, a este respecto
a sentenza recoñece que é verosímil
que o soubera pero non
se pode demostrar”Así, se ha
discutido si necesariamente
tendría que saber el acusado
que las obras no estaban realizadas,
cual les parece obvio
a las acusaciones por tratarse
de un Ayuntamiento pequeño
y ser más que posible la comprobación
de un dato ostensible
como la inexistencia de
trabajos de cierta entidad en
un campo de futbol, pero
como resulta que el acusado
negó conocer ese dato y
varios testigos precisaron
que esa posibilidad no puede
descartarse, al menos debió
constatarse cual era la exacta
ubicación del lugar al menos
con respecto al domicilio, lugares
que frecuenta y lugar de
trabajo de acusado, sobre
todo porque una testigo aseguró
de forma muy gráfica que el
referido campo de futbol puede
verse desde el despacho oficial
del alcalde, cuestión que
parece verosímil pero que no
se ha contrastado”.
Por outra banda está o envío
de documentación que acreditou
a obra a Deputación pero
a sentenza explica que no se
sabe ben porque se enviou e
que o propio organismo provincial
recoñece que este tipo
de cousas pasan as veces por
problemas internos no seu
funcionamento “Más importante
todavía sería precisar
por cual razón se presentó la
factura que se dice falsificada
en el Ayuntamiento. Nadie
parece saber nada de eso, ni
cómo, ni cuando ni porqué
esa factura llegó al ayuntamiento,
pero en juicio el responsable
de la emisión de esa
factura aseguró que la pidieron
desde el Ayuntamiento
e identificó a la trabajadora
que al parecer recibió esa petición
a través del teléfono,
datos que tampoco han podido
contrastarse. Serían fundamentales
para demostrar la
intencionalidad del acusado
y, sobre todo, para explicar
la funcionalidad de las falsedades
imputadas, pero no se
ha hecho, de modo que no es
posible sino formular
hipótesis sobre la referida
funcionalidad.
En el terreno de las hipótesis
nada cabe deducir del testimonio
de una de las denunciantes
que se limitó a los términos de
su denuncia y refirió ambigua
mente que cosas así pasaban
en el Ayuntamiento de Trazo,
pero parece más esclarecedor
el testimonio de quien
instruyó un expediente sancionador
desde la Diputación
Provincial al Ayuntamiento.
De su testimonio quedaron
claros dos datos. Uno de ellos
se infiere de lo actuado, es
decir que nadie comprueba
la realidad de la realización
de las obras subvencionadas
cuando se trata de las
denominadas obras menores,
de modo que puede percibirse
la subvención sin
que se realicen y otro dato es
que tienen en la Diputación
la percepción de la existencia
de ciertas disfuncionalidades
en ese sentido.”
A sentenza fai referencia tamén
as acusación sobre malversación
de fondos pero considera
que non hai indicios que podan
demostrar eses feitos e que polo
tanto non se poden valorar esas
acusacións. Hai que lembrar
en todo isto que a construción
dos gradarías comezou no momento
en que a denuncia do
Psoe de Trazo chegou o xulgado
pero ninguén pode garantir
que iso fora a suceder si non
se chega a presentar. A absolución
xudicial do alcalde, que
será novamente candidato nas
municipais do 2015, non evita a
mostra de desorganización que
existe en moitos concellos e ,
especialmente, na Deputación
da Coruña na que un 25 % das
obras, segundo as declaración
no xuízo, páganse sen que estean
comezadas ou rematadas.
Fonte: Lindeiros
Lindeiros
Oroso reurbaniza a
céntrica rúa do
Tambre en Sigüeiro
O investimento supera os 135.000 € e a
obra espérase rematar antes de final de ano
O pasado mes de setembro comezaron
as obras de reurbanización
da céntrica rúa do Tambre
en Sigüeiro e que se acometerán
en dúas fases para non ter que
cortar o tráfico e evitar así molestias
aos veciños. A obra ten
un prazo máximo de execución
de 3 meses aínda que se espera
que estea terminada en dous si
as condicións meteorolóxicas
permíteno; os traballos consistirán
na eliminación de barreiras
arquitectónicas, ampliación das
beirarrúas e renovación das redes
de iluminación e de augas
pluviais; é o apartado das barreiras
uno dos máis urxentes
xa que as entradas aos garaxes
provocan na actualidade distintos
desniveis co seu consecuente
perigo para o paso das persoas
con mobilidade reducida, problemas
que a obra solucionará.
Para o alcalde Manuel Mirás
rúas como está son exemplo do
mal urbanismo realizado en anteriores
etapas e que agora hai
que arranxar “estamos traballando
por humanizar ou maior
número de rúas; comezamos
polas rúas do Portiño e do Xuncal,
que é o acceso principal ao
centro dá vila dende a N-550.
Espero e confío en que para ou
ano poidamos incluír nos orzamentos
municipais a humanización
dá rúa Lengüelle”; Manuel
Mirás incide en que este tipo de
obras son unha axuda ao comercio
local ademais de mellorala
calidade de vida dos veciños.
As obras están orzadas en
135.000 € e foron financiadas
polo concello e pola Deputación
provincial.
Fonte: concello de Oroso, Lindeiros
Rúa do Tambre en Sigüeiro. Foto: concello de Oroso

novembro 2014 novas da bisbarra 9
Piden que os
temporais
se incluan
nos plans de
emerxencia
de Santiago
O BNG de Compostela
lembra que o PP
comprometeuse en
febreiro a engadilos
Os plans de emerxencias son
os que poden marcar a diferenza
no caso de que se presente unha
desas situacións excepcionais,
neles débense de contemplar todas
as cousas que poden pasar
e que facer en cada caso para a
partir de aí formar aos responsables
e difundir a información
entre a poboación. No mes de
febreiro o PP comprometíase no
pleno municipal a que os temporais,
como situacións potencialmente
perigosas, fosen incluídos
nos mencionados plans
de emerxencias; agora o BNG
lembra ese compromiso e pide
que se retome e fágase efectivo;
pídese ademais que se teñan en
conta de forma especial a necesidade
de dar a formación adecuada
ás persoas con responsabilidade
na posta en marcha dos
plans e que se difundan entre os
veciños a través de campañas
informativas.
Por encima deses plans de
emerxencia municipais atópase
o autonómico que contempla
para Santiago catro riscos destacados:
incendios, inundacións,
transporte de mercadorías perigosas
e os temporais; distintos
colectivos vinculados a emerxencias
reclaman desde hai
tempo a inclusión dos temporais
no plan de emerxencias municipal
e o BNG pide que sirvan as
experiencias dos últimos anos
para previr posibles novos incidentes
meteorolóxicos.
Fonte: BNG Santiago, Lindeiros
Adxudicado polo Consorcio o servizo de mantemento
e reparación do pavimento do casco histórico
O programa “A pedra que pisas” quere por en valor 60.000 m2 de lousados de granito
O Consorcio de Santiago vén
de adxudicar a segunda fase do
servizo de mantemento e reparación
dos pavimentos do recinto
intramuros da cidade histórica
para este ano, por un importe
de 79.134 euros.
“A pedra que pisas” é un programa
impulsado polo Consorcio
de Santiago. Oriéntase ao
establecemento dunha dinámica
estable de posta en valor,
conservación e reparación dos
máis de 60.000 metros cadrados
de lousados de granito da
cidade histórica de Santiago de
Compostela. O programa naceu
en colaboración coa Fundación
Laboral da Construción e ten
dedicado recursos á formación
e especialización de canteiros
en tarefas de mantemento de
lousados.
Plan de apoio ó sector da Cámara de Comercio
O programa e gratuíto e pretende mellorar a competitividade das PEMES
A iniciativa nace como unha
colaboración coa Consellería de
Economía e Industria; está dirixida
a empresas e emprendedores
e quere promover a creación
dun novo tecido comercial máis
modernizado; no programa poderá
participar calquera peme ou
emprendedor do sector comercial
de Santiago de Compostela
e do resto da demarcación cameral,
que terá que inscribirse
nas dependencias da Cámara de
Comercio (sede cameral, viveiro
de Costa Vella ou Antena Local
de Boiro).
Os participantes recibirán un
informe de xeomárketing para
coñecer a área de influencia onde
se localizará o negocio, descubrindo
os detalles da súa clientela
potencial, a competencia e o
oco de mercado. Segundo explican
desde a Cámara, estes informes
permiten avaliar as oportu-
Diferentes equipos de traballo,
integrados por canteiros especializados
na conservación de
pavimentos históricos, reparan
e manteñen ao longo do ano as
rúas e prazas do casco histórico.
As actuacións están planificadas
pola Oficina Técnica do Consorcio.
No marco deste programa,
no primeiro semestre de 2014
actuouse no lousado de 20 rúas
e prazas diferentes, cun total de
126 intervencións. Interviuse
en Acibechería, Atalaia, Casas
Reais, Caldeirería, Conga, Entremurallas,
Praza Feixoo, Fonte
Sequelo, Franco, Rúa Nova,
Praza do Obradoiro, Praterías,
San Fiz, San Francisco, Praza do
Toural, Tránsito de Gramáticos,
Travesa de Fonseca, Vía Sacra,
Xelmírez e Xerusalén.
Os cidadáns poden enviar ao
nidades de negocio combinando
información con bases de datos
de empresas, datos socio demográficos,
cartográficos e estatísticos.
Outro dos programas esta
dedicado a apoiar o relevo comercial
para que as pemes continúen
coa súa actividade unha
vez que os seus propietarios ou
arrendatarios decidan abandonar
Consorcio fotografías ou comunicacións
por escrito respecto á
deterioración do empedrado, ao
enderezo apedraquepisas@consorciodesantiago.org.
Os técnicos
do Consorcio valoran cada
o negocio. Ofrecerase titorización
para realizar o contrato de
traspaso e o resto de trámites. A
Cámara ofrecerá tamén ao novo
comerciante información sobre
técnicas de márketing durante a
primeira semana de actividade.
outras das actividades complementarias
estarán dirixidas a
implantación do comercio electrónico,
redes sociais, ou aseso-
caso en particular e a empresa
de mantemento encárgase de
subsanar o desperfecto.
Fontes: Consorcio de Santiago,
Lindeiros.
Arranxos na Praza de Platerías. Foto: Consorcio de Santiago
ramentos nos puntos de venda.
Os comercios terán a súa disposición
un asesoramento personalizado
e un completo diagnóstico
da súa situación. Como
resultado do traballo, os comercios
recibirán un informe de propostas
e un terán un seguimento
da súa implantación.
Fonte: Cámara de Comercio de
Santiago, Lindeiros
FABRICADO
ESPAÑA

10 concellos
Lindeiros
Negreira Qué pensa facer polo seu concello?
PSG-PSOE DE NEGREIRA “ DEVOLVERLLE A DIGNIDADE AOS NOSOS VECIÑOS, AO NOSO POBO “.
Os veciños “ non se merecen líderes débiles de pactos de salón “.
Esta frase pronunciada por Carlos Negreira, Presidente Provincial do Partido Popular, expresa á perfección o sentir do pobo de Negreira.
Os nosos veciños non queren convivir catro anos mais cun goberno municipal xerado á forza nun pacto de salón, e formado por dúas forzas
políticas unidas por un único interese. Manter o poder municipal ao prezo que sexa.
O Psg/Psoe de Negreira quere devolver ao nosos veciños á dignidade perdida estes anos, quere conseguir que os nicrarienses se sintan orgullosos do seu ser.
Os nosos esforzos irán dirixidos a potenciar os campos de actuación social. Cultura, educación, deportes, servizos sociais e por suposto o emprego.
Nestes tempos tan difíciles que nos toca vivir, as administracións, sobre todo a mais próxima ao cidadán, a local, deben esforzarse en garantir una calidade de vida óptima
aos seus administrados. Agora mais que nunca debemos estar ao lado dos cidadáns, agora mais que nunca debemos rexeitar e debemos mudar as políticas bandeira do
PP.
Seguiremos andando o camiño iniciado no anterior mandato socialista.
Ese camiño tan necesario e tan xusto que consiga igualar a calidade de vida dos habitantes do rural coa dos habitantes do pobo. En temas de servizos ( saneamentos,
auga,..) en temas de novas tecnoloxías ( internet, tv, radio, sinal de telefonía,..).
Ese é o compromiso actual, esa será a realidade futura.
O traballo máis duro que tivemos que afrontar o PP en estes anos foi a débeda do concello; asumimos o goberno a mediados de 2011 e estaba
esgotado o presuposto dese ano e comprometido parte do seguinte e unha cola de xente reclamando o pago de facturas.
Normalizar a situación foi un dos nosos logros..
Fomos quen de abrir un polígono industrial chamado a ser o pulmón económico e de desenrolo do noso concello e que xa agora está cumprindo
esa función a pesares da crise e conta ata con unha empresa multinacional instalada nel.
Vertebramos o espazo urbano coa apertura de novas rúas no centro e continuaremos o paseo fluvial ata ao pavillón de Pedra Mámoa, zona deportiva
que tamén intervimos coa construción de duchas para o uso do club de tenis e pintado de todo o interior e arranxos no tellado.
Rematamos a construción da piscina municipal e conseguimos equipala e pola en funcionamento sen recorrer a ningún crédito.
Construímos un gran espazo público na zona de máis crecemento da vila que carecía dun espazo de esparcemento e que conta agora cunha praza pública de 7000 metros
cadrados.
Melloras en servizos sociais coa ampliación de programas xa en marcha como madrugadores,e posta en marcha de novos como o campamento urbano para favorecer a
conciliación das familias durante o verán.Creación da marcha anual en contra da violencia de xénero, e novos servizos para a xente máis necesitada.
Todo isto foi posible grazas ao entendemento de todos os membros do goberno municipal que dende o primeiro día tiñamos claro que o que eran dous partidos distintos
era un só. Isto foi posible grazas e o empeño do alcalde Juan Rey en sacar adiante todos e cada un dos proxectos propostos;. Con esta actitude de traballo nos presentamos as
municipais do 2015 e co aval do traballo ben feito.
O PBN ( Partido Blanco de Negreira) declinou a nosa invitación a achegarse aos seus cidadans neste medio.
Cara o 2015
Primarias a Secretaria provincial no PSdeG
CxG xa ten candidato a Compostela
Manuel Mirás
Na bisbarra de Compostela
dous son os candidatos a participar
nas primarias a secretario
provincial e con dous perfís moi
distintos. Manuel Mirás e alcalde
de Oroso e forma parte da
executiva do partido en Galicia,
cunha clara vocación veciñal
nas conversas que está mantendo
coas agrupacións da provincia
fala de 3 bases para sacar a
diante o partido, planificación,
obxetivo e estratexia. Nunha
recente visita a Ames falou dun
traballo continuado para chegar
a maioría silenciosa e alcanzar
con forza as municipais do 2015;
recoñece que no partido se traballa
as veces de xeito desorganizado
como o demostra que en
case que ningunha agrupación
exista un censo de simpatizantes
e cree que hai que traballar
todo o que se poida de cara as
municipais.
O outro precandidato é Jano
Leis. Foi candidato a alcaldía de
Teo acadando 5 concelleiros no
2007 quedándose na oposición
e baixando a un so concelleiro
no 2011, resultados que o levaron
a dimitir e renunciar a acta
de concelleiro. fala de refundir o
partido si é necesario e mostrase
moi crítico co que deseñou o
sistema de primarias. Opina que
as primarias deben de celebrarse
en todas as agrupacións agás
as de pobos de menos de 20.000
habitantes onde as presións sobre
os que participan e sempre
moito maior. Nos últimos días
reuniuse con afiliados de A Coruña
e Ferrol.
Os precandidatos en xeral son
críticos co sistema de avales que
fai que precisen 800 firmas de
afiliados para entrar na votación
final o que supón unha limitación
que para moitos e falta de
democracia.
A finais de novembro celebraranse
as votacións.
Xosé Antón López
Xosé Antón López gañou as
primarias abertas que se converteron
nas primeiras celebradas
na cidade. O candidato, á
espera de posibles diálogos con
outras forzas, vén de anunciar
que quere “unha nova Compostela
que lidere o País”, cun
concello que irremediablemente
tense que “abrir a unha
cidadanía farta de corruptelas
e de corruptos”, e que se poida
fiscalizar non só dende as propias
institucións e dos seus representantes,
senón que tamén
“dende o movemento veciñal”.
Para isto, López recordou as
propostas da organización galeguista
en materia de redención
de contas da actividade política
dos representantes públicos.
Xosé Antón López lembrou
que o PP “o único que fixo foi
cambiar de alcalde durante esta
lexislatura, ata tres, pero máis
aló de iso non hai propostas novas
nin un cambio nas formas”,
e que Compostela non merece a
un alcalde como Agustín Hernández,
“que non quere selo”.

novembro 2014 concellos 11
O Pino Qué pensa facer polo seu concello?
O Pino, un concello gobernado dende sempre polo PP, que ven podería collerse como exemplo da súa nefasta administración: un concello o servizo
da especulación urbanística primeiro, e da política de recortes indiscriminada despois.
Na súa última fase, a burbulla inmoviliaría chega a O Pino coa bendición da administración local, absolutamente complacente coas promotoras,
mesmo cando estas tiveron unha forte contestación veciñal como é o caso do fallido polígono industrial.
A benevolencia cos promotores leva a unha multiplicación da vivenda sen ir acompañadoa das necesarias infraestructuras básicas. Vaia como
exemplo a ausencia de depuradora e de espacios públicos no núcleo urbano.
Actuacións absolutamente imprescindibles son hoxe irrealizables cos medios propios dos que dispón o concello.
O non ter un modelo de desenvolvemento que non fose a burbulla inmoviliaria, coa crise, a actividade económica queda paralizada, e no social o
concello aplica sen paliativos os recortes.
Non hai unha sola iniciativa pra favorecer os máis desprotexidos, non hai unha sola iniciativa económica pra aproveitar novos recursos dispoñibles, nin pra aproveitar
mellor aqueles que son hoxe fundamentais, caso dos camiños a Santiago. Pero como temos denunciado en reiteradas ocasións esto non parece preocupar os gobernantes, e
senón vexamos: mentres se fan recortes sociais este é o único concello do seu entrono que mantén catro adicacións exclusivas; en troques de banco de alimentos, eventos
gastronómicos de custes disparatadas; en troques de escola de música, festexos absurdos (festa do cabalo, feira medieval,... etc.)
Os Socialistas de O Pino, cualifican o balance da lexislatura, do goberno que preside Manuel Taboada, de catro
anos de parálises, e recortes.
Parálises crónica, dado que nestes últimos catro anos en O Pino, non se levou a cabo ningún proxecto que axude a dinamizar a economía do
Concello, non se fixo nada en servizos sociais, nada en políticas activas de emprego. A única medida neste eido, a que nos ten acostumado o PP, un obradoiro de emprego
planificado en tempo e forma na procura do rédito electoral.
Seguimos cun polígono industrial paralizado e xudicializado, o cal e un grave problema, posto que, neste intre, ningún emprendedor/a que quixera asentarse en O Pino, o
podería facer, o carecer de solo industrial urbanizado.
Seguimos sen un parque público de vivenda, non conseguimos asentar poboación, e así poderíamos seguir con unha grade lista necesidades, ata chegar a CEN.
CEN, eran as propostas do programa electoral do PP de O Pino, e desas cen non cumpriu nin dez. No que si cumpre o Sr. Taboada e no aumento da carga impositiva para
os veciños/as de O Pino.
Dedica, por primeira vez, a gasto corrente parte da dotación orzamentaria do POS, cando presume de contas saneadas.
Pero non todo son sombras na lexislatura do Alcalde, o seu equipo goza de boa saúde financeira, proba delo son as catro dedicacións exclusivas que mantén, cando o concello
non acada nin os 5.000 habitantes. O cal choca ca súa negativa a facerse cargo do custo do conserxe, a xornada completa, no CPI Camiño de Santiago escudándose na
falta de presuposto.
Resumindo, parálises, recortes, e aumento da carga impositiva, en definitiva, vergonzoso balance.
O PP de O Pino declinou a nosa invitación a achegarse aos seus cidadans neste medio.
Cara o 2015
Máis liortas no PP de Santiago
Cando parecía que o Partido
Popular conseguira estabilizar
a situación na Capital de Galicia
nos últimos días aparecen
de novo os problemas na formación
a conta do anterior alcalde
Ángel Currás.
O ex rexedor era unha das pezas
que quedaban por amañar
xa que ninguén entendía o papel
que xogaba no novo equipo de
goberno de Agustín Hernández;
a finais de outubro xurde a nova
de que Ángel Currás deixará o
cargo de concelleiro e se incorporará
a presidencia de Tragsa
o que, como era de esperar, motivou
críticas da oposición, dos
sindicatos da empresa e o socialista
Méndez Romeu chegou
a preguntarlle no parlamento
pola cuestión a Alberto Núñez
Feijoo quen desmentiu ese presunto
cambio de posto.
Non se sabe si a presión social
fixo que se parara o cambio de
traballo de Ángel Currás pero
no momento de pechar edición
segue de concelleiro en Santiago
sen que polo momento se
saiba nada mais; a dicir do alcalde,
Agustín Hernández, cando
Currás decida que quere facer
da súa vida llo dirá e será entón
cando él tome as súas decisións.
Algúns dos rumores tamén
apuntaron a posibilidade de que
Ángel Currás retomara a actividade
como profesor de instituto;
o que si parece claro e que moita
xente o quere ver fora do seu
posto de concelleiro en Santiago.
Esquerda Unida desenrola actos por toda Galicia
A formación comezou esta
serie de accións o pasado día
23 en Compostela e continuou
o 25 na Coruña. Na carta aberta
presentada polo coordinador
Xabier Ron o partido di que
“Chegou o momento de traballar
con honestidade, con xenerosidade
e con sinceridade para
avanzarmos na conformación
de procesos de confluencia, de
converxencia das diferentes forzas
políticas, sociais e cidadás
desexosas de artellar un programa
de acción destinado a debuxar
no futuro a esperanza da
transformación desta sociedade
e deste sistema de vida. Todo
desde un dobre enfoque: reducir
as diferenzas que nos separan
ao mesmo tempo que as respectamos
no esencial”.
Nas asembleas Esquerda Unida
quere conseguir a participación
cidadá de cara a elaborar
o programa das municipais do
vindeiro maio.
Según Ron “Xa hai un lustro
que nos dimos conta de que sós
non se vai a ningures. Que o rival
é demasiado poderoso como
para que pequenos átomos acudan
a loitar contra ese xigantesco
Goliat”. O coordinador lembra
o proceso da Refundación
da Esquerda en EsquerdaUnida
que fraguou no 2012 na conformación
da coalición Alternativa
Galega de Esquerda, con
representación no Parlamento
de Galicia.
Para esquerda Unida Chegou
o momento de traballar
para avanzar na conformación
de procesos de confluencia, de
converxencia das diferentes forzas
políticas, sociais e cidadás
desexosas de artellar un programa
de acción destinado a debuxar
no futuro a esperanza da
transformación desta sociedade
e deste sistema de vida. Todo
desde un dobre enfoque: reducir
as diferenzas que nos separan
ao mesmo tempo que as respectamos
no esencial.
Un programa de acción que,
según Xabier Ron, debe asentarse
no principio primordial de
devolver a democracia á cidadanía.
Con vistas a elaborar as liñas
mestras deste programa nacen
estos actos públicos baixo o
lema #ENCONTRO PARA UN
NOVO PAIS.

12 educación
Lindeiros
Fátima García Doval
Sobrevivir á infancia non é
tarefa fácil na actualidade. As
familias viven inmersas nunha
percepción de medo e inseguridade
que acolcha aos nenos -e
non tan nenos- en capas de papel
de burbulla, co único obxectivo
de previr un suposto mal
que non acaba de materializarse.
Segundo o Balance da criminalidade
de 2013 o noso país
goza dun descenso continuado
da criminalidade desde 2002.
Na actualidade a taxa de homicidios
no noso país é a máis
baixa da UE-15. Neste marco
Galicia goza dunha situación
privilexiada, cunha taxa de
ofensas e delitos que corresponde
á metade da media española.
Só nos gañan en “pracidez e seguridade”
Cantabria, Asturias e
Estremadura.
Pero a pesar desta acumulación
de datos obxectivos, contrastados
e públicos, os proxenitores
vivimos inmersos nun
pánico continuo a que os nosos
fillos sufran o ataque de calquera
desaprensivo en calquera momento.
Por iso non lles deixamos xogar
na rúa pola súa conta e confinámolos
en parques valados,
cheos de randeeiras cubertas de
medidas de seguridade pasiva,
indicacións de idade e teléfonos
de emerxencia. Con todo xogar
na rúa, nas prazas e nos escampados
é, posiblemente, un dos
mellores recordos que moitos
gardamos da nosa nenez. Era
neses momentos nos que puñamos
a proba a nosa capacidade
para encarar o risco e saír, ou
non, vitoriosos.
Por iso xa ninguén vai andando
só á escola ata que as hormonas
adolescentes sobórdanlle
polo nariz (e ás veces nin así), a
pesar de que moitos psicólogos,
pedagogos e outros pensadores
levan anos alzando a voz a favor
de recuperar esta práctica perdida.
O xenial psicopedagogo
e debuxante Francesco Tonucci
(Frato) pasou a última década
Doctora en Pedagogía e Innovación Educativa.Experta en tecnología y
Accesibilidad. Maestra de inglés, pedagogía terapéutica y audición y
lenguaje; licenciada en filosofía y letras con la especialidad de pedagogía
e investigadora en tecnologías y accesibilidad. Trabaja en un centro de
educación especial en Santiago de Compostela.
http://discapacitodos.com/
Onde viven os
monstros
estudando o impacto en de esta
práctica, entre outros, na redución
de problemas de comportamento
asociados ao diagnóstico
de TDAH.
Por iso a habilidade para encarar
riscos físicos está a verse
mermada. Con randeeiras de
seguridade, sen muros nin enreixados
nin bordos, sen zonas
esvaradías, elevadas ou de difícil
acceso, os nosos pequenos
xa non teñen un espazo no que
exercitar habilidades motrices
tan necesarias como o equilibrio
ou a superación do medo ás
alturas.
A puntaría xa non é o que era
porque, obviamente, xa ninguén
tira pedras. Non fai moito
unha señora afeoulle a conduta
ao meu marido e á miña filla
porque tiraban pedriñas ao mar
para facelas saltar sobre as augas.
Segundo ela esas lasquiñas
afectaban o calado do peirao e
ao marisqueo.
De que os peques fabríquen o
seu propio tirapedras e manexen
ferramenta mellor xa nin falamos.
Vivimos inmersos na cultura
do medo. Temos medo dos criminais,
medo da nosa contorna
física e até medo do medo. O
medo como negocio responde
a moitos intereses, como o
lingüista Noam Chomsky e o
cineasta Michael Moore entro
outros, levan anos denunciando.
Ese medo está a arrolar unha
xeración insegura, asustadiza e
incapaz de asumir o risco.
Este medo obvia, ademais,
a máis sanguenta situación. A
grandísima maioría das agresións
infantís constitutivas de
malos tratos danse no seo da
familia e contorna próxima. No
mundo 275 millóns de nenas e
nenos son vítimas cada ano de
violencia dentro dos seus fogares,
espazo que debese ser de
protección, de afecto e de resgardo
dos seus dereitos. Aproximadamente
un 5% dos nenos
e nenas menores de 18 anos
sofren ou sufriron malos tratos
no seo das súas familias. Isto
quere dicir que nunha aula de 25
alumnos o máis probable é que
polo menos un deles sexa vítima
de malos tratos na súa contorna
próxima.
Deixemos de temer á rúa, aos
parques, á cidade. O monstro,
como temen a maioría dos nenos,
non vive tras os edificios e
en canellóns. O perigo non está
aí fóra. Lamentablemente vive
baixo a súa propia cama. Se
queremos protexer ao noso menores
eduquémoslles para ser
valentes.
Ilustración: Jorge del Oro
Carmen Morante nova
Decana de Educación
É profesora do departamento de Didáctica
Carmen Fernández Morante
foi elixida nun proceso no que
tamén concorreu o profesor
Antonio Rodríguez Martínez.
Con 76 votos emitidos, a Xunta
deste centro outorgou 43 votos
á nova decana, 17 a Rodríguez
Martínez e outros 16 en branco.
No período de catro anos que a
profesora Morante inicia logo
da súa elección avoga porque as
facultades de Ciencias da Educación,
“deben ser referentes na
defensa do ensino público e da
cultura democrática e favorecer
sinerxías con todos os axentes
educativos cos que compartimos
aspiracións e finalidade”. A
recén elixida decana sinala tres
claves que poden conducir ao
“éxito e á mellora: unha visión
común sobre o noso futuro e decidir
cara onde imos, un bo clima
de traballo e a implicación
de todas e todos nas decisións e
actividades do centro”.
A nova Decana é especialista
en tecnoloxía educativa, a súa
traxectoria profesional está vinculada
ás Tecnoloxías da Información
e das Comunicacións
(TIC) aplicadas á formación,
tema sobre o que ten impartido
docencia universitaria e cursos
formativos e de innovación docente
para profesorado de todos
os niveis educativos así como
para profesionais da educación.
No seu mandato ofrece “pacto
e consenso na toma de decisión
que afectan a toda a comunidade
educativa e a unidades desta”
e información e transparencia,
máis concretamente “claridade
e inmediatez para ser eficaces e
conformar estratexias xuntos”.
A Facultade de medicina
conmemorou o 125 aniv.
de Francisco Asorey
Un monumento obra de Cándido Pazos e
un dos homenaxes realizados
A Facultade de Medicina pechou
o programa de actos organizados
con motivo da festividade
do seu patrón cunha sesión
na que tamén se conmemorou
o 125 aniversario de Francisco
Asorey (1889-1961), escultor
anatómico da Facultade.
Os actos comezaron coa inauguración
da nova Aula de
Microscopía de Anatomía Patolóxica
e proseguiron cun acto
académico no que o catedrático
de Anatomía Javier Jorge Barreiro
pronunciou a conferencia
‘Asorey e a Facultade de Medicina’.
Ao remate, descubrirase
no Claustro baixo da Facultade
un monumento conmemorativo
obra de Cándido Pazos.
A xornada puxo o broche a
un conxunto de actos que comezaron
coa presentación do
libro Fuentes documentales y
recursos docentes en Odontopediatría
y Ortodoncia, do que son
autores Xosé Antón Regos Varela,
Jacobo Limeres Pose, Juan
Seoane Romero e Marcio Diniz
Freitas
Fonte: USC, Lindeiros

novembro 2014 empresa 13
Olga Martínez, la experiencia en Alta Costura
Vivimos una época en la que,
tras construir todo tipo de máquinas,
volvemos a valorar el
trabajo manual; la costura es un
mundo en el que la diferencia la
marca la experiencia y la delicadez
en el trabajo y por eso se habla
de alta costura, algo que uno
comprende viendo el trabajo de
Olga Martínez.
Olga siempre quiso coser,
crear “con 14 años, recién salida
de la escuela, ya comencé de
aprendiz; cuatro años después
con 18 abría mi primer taller en
Cacheiras en Teo; era una época
en la que ir a una costurera era
algo muy normal, hoy cuando le
dices a alguna gente de ir a una
costurera se lo piensa; también
es cierto que era otro tipo de trabajo,
no era la alta costura y hacía
lo que me pedían; me casé y
con 25 años emigré a Venezuela
donde comenzó una nueva historia”.
Su llegada a Venezuela fue
cuando menos curiosa, de hacer
un vestido por la mañana a que
su pieza saliera en la televisión
por la noche “al poco tiempo de
llegar una casa de alata costura
me hizo una prueba, el primer
vestido que les hice lo compró
una miss Venezuela para una
entrevista que tenía en la televisión
esa misma noche; yo no lo
sabía, hice el vestido en casa y
lo llevé por la mañana; cuando
por la noche estoy en casa y los
niños, que eran pequeños, me
gritan mama mama tu vestido
está en la tele, la presentadora le
decía que guapa estaba y le preguntaba
donde lo había comprado;
luego me llamó la dueña de
la tienda y me ofreció un buen
trabajo de encargada”. Fue una
época de crecimiento y profesionalización,
con muchas empleadas
a su cargo, y en contacto
con el mundo del espectáculo y
de las mises; Olga recuerda con
mucho cariño su vida en Venezuela
y por eso ve con tristeza
todo lo que sucede “lo veo con
mucho dolor, yo tengo un hijo
allí todavía que vino a España y
se tuvo que volver porque aqui
la cosa esta mal pero allí pese
a todo aun hay trabajo, lo malo
es la inseguridad que siempre
la hubo pero nunca tanta como
ahora”.
Su experiencia y su delicadeza
hacen de sus trajes algo único,
son piezas de artesanía que conoce
a la perfección porque las
hace ella misma “hay muchas
personas que no saben lo que
es alta costura y se creen que
todo el mundo hace alta costura,
no es lo mismo un vestidito
con dos costuras que se ve como
van fruncidas que algo bien hecho,
un corpiño de los que hago
lleva varias telas, no solo la que
se ve por fuera, me preguntan a
veces porque mis palabra de honor
no se caen pero llevan varias
telas, unas ballenas que no son
plásticas” . Tiene una clientela
exclusiva que viene de distintas
partes de Galicia y con una
imagen que se transmite boca a
boca, recuerda de forma especial
un vestido “pesaba 16 kilos,
un montón de pedrería cosida a
mano, 120 metros de organza
y otra tanta que llevaba por debajo,
mas los forros, mas las entretelas,
un bordado a mano que
me llevó meses hacerlo, era una
novia muy exclusiva”.
Olga Martínez hace todo ella
misma, en parte por las circunstancias
del mercado pero
también porque ciertos trabajos
solo los puede hacer uno mismo
si quiere que queden bien,
sus clientes saben que se levan
siempre un vestido único que
convertirá el día que lo usen en
un día único también.
Fotos: Loli Fdez.

14 antonte
Lindeiros
A historia do Pazo de Galegos
é a de Antonio López
Ferreiro, a propiedade segue
sendo en certo xeito “A casa
do cóengo” , o lugar no que o
historiador e relixioso traballou
durante boa parte da súa vida
e no que aínda se poden ver as
mesas de pedra nas que escribiu
boa parte da súa obra dedicada
á catedral de Santiago;
Pazo Galegos segue sendo un
lugar de recollemento no que
illarse do mundo.
En 1866 López Ferreiro chega
a Vedra para encargarse do
traballo pastoral, tras 21 anos
dedicado aos veciños, en 1887
decide comprar unha casa no
lugar de San Pedro de Vilanova
buscando a tranquilidade
e o illamento que necesitaba
para a súa alma de investigador
e historiador; faise cunha antiga
casa grande do lugar e nela
pasará os mellores anos da súa
vida traballando na súa obra
máis recoñecida “Historia de
la Santa Amada Metropolitana
Iglesia de Santiago de Compostela”
, 11 volumes que recompila
todo o que naquel momento
coñecíase ao redor da Catedral.
Pazo de Galegos
a casa do Coengo
Pero o cóengo López Ferreiro
era tamén un amante das
plantas ornamentais e do viño,
caldos que despois vendía en
Compostela, e desas afeccións
nútrese a edificación que segue
tendo boa parte das súas 2 hectáreas
dedicadas ás plantas, os
paseos e os viñedos.
A primeira gran reforma da
edificación acométea a irmá
de López Ferreiro, Dolores; ao
herdar a propiedade e tendo
que acoller aos seus moitos fillos
decide ampliar os espazos
e dar máis altura á casa aínda
que mantén a distribución dos
terreos e elementos tan característicos
como os emparrados
que permiten o paseo relaxado
en calquera momento do ano
sempre que o tempo permítao.
En 1980 o actual propietario,
Manuel García, compra a
casa para o goce particular e é
tan só nos últimos anos cando
deciden converter o conxunto
nun Hotel rural; refórmase novamente
pensando xa nun uso
máis comercial pero mantendo
o encanto do seu deseño e os tesouros
que foron quedando das
distintas épocas vividas pola
casa; libros, pinturas, mobles
que lembran as distintas épocas
polas que pasou o conxunto.
Pazo Galegos é hoxe en día,
ademais dun dos Hoteis Rurais
con mellor cualificación nas
guías de viaxes (nota de excelente
en Trip Advisor), unha
marca de viño de recoñecido
prestixio; cando os actuais donos
compran a propiedade deciden
definir moito mellor as
vides e realizan unha selección
moi coidada que dota de calidade
á produción; Manuel García
xunto con outros produtores
da zona impulsa a inclusión na
Denominación de Orixe Rías
Baixas á que acaban accedendo
como subzona do Ulla, é a enoloxía
outro dos polos de atracción
dos hóspedes e visitantes
do Pazo.
É posible que o que mellor
defina este lugar é a cepa que
ilustra a nosa portada; un ser
vivo de 500 anos que, a dicir
dos expertos, está en plena mocidade
sostendo un emparrado
de 110 m2 . Paul, o enólogo da
familia e fillo de Manuel García,
traballa na produción dun
viño exclusivo desa cepa cunha
tirada de moi poucas botellas e
que encerrarán unha experiencia
única, a mesma que supón
achegarse ao Pazo e que fai que
desde o primeiro momento uno
atópese tan a gusto como no
seu día estivo o propio López
Ferreiro, que un se deixe levar
e pasee baixo os seus emparrados
sen preocuparse de nada
máis, que uno desexe levantarse
alí cada mañá volvendo a
unha vida moito máis próxima
á terra.
A dñia de hoxe e curioso
comprobar como a meirande
parte dos usuarios de casas e
hoteis rurais como este son
exstranxeiros; no caso que nos
ocupa chegados desde centroeuropa,
Nova York ou Asia e
que toman estes lugares como
base de operacións para coñecer
galicia e se deixan acosenllar
polos donos a hora de facer
excursións; pazos como o de
Galegos son non so uha fonte
de ingresos para eles se non
tamén para o seu entorno mais
cercano.
A produción de viño de calidade
e a excelencia no trato
aos clientes son sen dúbida o
que marca o presente e o futuro
próximo de Pazo Galegos, un
lugar que mantén a esencia da
Casa Grande que foi.
Fotos: Loli Fdez.

novembro 2014 e ti de quén ves sendo? 15
Ángel Botana, periodista jubilado y
ex-director de Radio Galicia
En un momento en el que los
medios de comunicación viven
uno de sus momentos más
complicados, por una doble crisis
económica y de imagen, nos
acercamos a charlar con Ángel
Botana, un referente en el periodismo
Compostelano en general
y en la radio en particular.
En la década de los 50 entra
a trabajar en El Correo Gallego
casi por casualidad y comienza
como auxiliar de redacción
en una época muy distinta a
la actual “era un periodismo
muy familiar, hay que tener en
cuenta que se estaba en plena
dictadura, muy modesta y que
se dedicaba prácticamente en
exclusiva a noticias locales, a
los llamados ecos de sociedad;
la información venía dada por
la agencia EFE que servía la
internacional, la agencia CI-
FRA que suministraba noticias
nacionales y la agencia ALFIL
que se centraba en la información
deportiva, en cualquier
caso las 3 eran la misma”. Ángel
Botana no ve con añoranza
aquella época “yo no la echo
de menos, era una información
muy poco trascendente,
por ejemplo que un catedrático
se fuese de viaje a Madrid
a un congreso y volviese en el
mismo día, realmente eso no se
hasta que punto podría tener interés
en los tiempos actuales”.
Su paso a la radio vino de la
mano de Basilio Rogado que
llega como director de la SER
a la ciudad en 1972 “por razones
de edad y afinidad nos hicimos
amigos, me propuso que
me hiciera cargo de la emisora
porque quería volverse a Madrid;
le dije que no sabía qué
papel podría pintar ya que toda
la vida había trabajado en prensa
pero me insistió en que lo
intentara porque lo haría bien;
quise compatibilizar ambas
cosas pero fue imposible y al
tener que elegir me aventuré a
seguir en la radio; la radio tenía
en la parte informativa las
mismas características que el
periódico pero además llevaba
aparejada la gerencia, la explotación
publicitaria, el control de
personal... la asumí con muchas
dudas pero el experimento al final
no salió mal”.
Cuatro años después dio el
salto a la que por aquel entonces
era la tercera emisora en
importancia de toda España,
Radio Sevilla, un mundo completamente
distinto al que aquí
existía “aquí la emisora seríamos
10 o 12 personas y la de
Sevilla pasaban de cien, con
todo tengo muy buenos recuerdos
de aquella etapa e incluso
acabé siendo el primer periodista
que fue presidente de la
Asociación de la prensa de la
ciudad sin estar trabajando en
un periódico; hasta entonces los
periodistas de Sevilla se habían
negado a que nadie que no fuera
de medios escritos formara
parte de la asociación y tuve
dificultades para que me admitieran
al pertenecer a la radio,
al final entré porque había sido
tesorero de la de Asociación de
la Prensa de Santiago y acabé
por ser el presidente”.
Ángel Botana volvió en el 88
para hacerse cargo de nuevo de
Radio Galicia y se prejubiló en
el 2004, contempla la actualidad
desde la revisión diaria de
lo que se publica porque como
dice “esa es una costumbre que
queda para siempre” y piensa
que el actual es un periodismo
muy distinto al que el vivió “se
hace un periodismo totalmente
distinto, con alguno estoy muy
de acuerdo y que es de mucha
categoría y otro que es lamentable;
especialmente en los medios
hablados en general y en la
televisión en particular se están
haciendo cosas lamentables
pero se compensan con otro
periodismo de gran categoría,
concretamente con el que está
dando a lugar al descubrimiento
de esta porquería gracias a
los equipos de investigación y
al coraje que le están echando
determinados medios, otros n;,
pero luego está ese periodismo
cutre de tertulias lamentables
en las que todos saben de todo,
le preguntan a uno por la crisis
de China y por Isabel Pantoja y
el personaje contesta y lo sabe
todo; creo que más que problema
del tertuliano es del que lo
lleva, hay que cambiar la mentalidad
y volver al periodismo
serio; creo además que no le
interesa a nadie, se tiene en las
casas como un sonido de fondo
pero realmente es patético”.
Según Ángel Botana este tipo
de periodismo comenzó con la
llegada de la democracia y la
libertad de las emisoras para
generar su propia información,
hasta entonces la radio había
sido un medio sociológico, de
entretenimiento, pero se convirtió
en el motor informativo
diario gracias a la inmediatez
“La radio privada, sobretodo
la SER, se dio cuenta de que
su futuro estaba en la información;
en ese momento aparecieron
programas que después serían
una referencia como Hora
25 o Matinal SER, se trataba
de adelantarse a los periódicos
hasta el punto en el que la prensa
escrita tuvo también que
cambiar sus criterios e ir mas
la reflexión y al análisis porque
la noticia en si ya la había contado
la radio”.
Como director de radio vivió
su momento más convulso
cuando se marchó; además de
director de Radio Galicia en
Santiago de Compostela era el
director de toda la cadena SER
en Galicia por lo que estaba en
el ojo del huracán en un momento
en el que la injerencia
de la política en los medios era
cad vez mayor “en el 2004 las
presiones políticas se estaban
haciendo insoportables, los políticos
no admiten que se les
pueda criticar, viven en una
nube especial, solo entienden
el halago y los medios no están
para eso, están para contar lo
que pasa y los políticos debían
de aceptar que el juego es ese
y no otro; ya me estaban presionando
mucho, la verdad es
que estaba un poco harto y me
quede muy relajado cuando me
fui”.
Ángel Botana es una
referencia del periodismo
nacional y local, el repaso de su
trayectoria pone blanco sobre
negro la realidad que vive el
periodismo actual ya que nos
devuelve a una etapa en la
que cada uno sabía cuál era su
papel en los medios y la diferencia
entre periodista, tertuliano
o político no estaba tan difuminada,
escuchándolo queda
claro que los medios deberían
reflexionar sobre el papel que
juegan en la sociedad y el que
deberían jugar.
Fotos: Loli Fdez.

16 antonte
Lindeiros

novembro 2014 e ti de quén ves sendo? 17
dentalmacia.com
981 521 090

18 pasou
O observatorio da universidade impartiu
un curso de astronomía en Ames
Incluíuse no programa “A astronomía al alcance de todos”
O Observatorio Astronómico
Ramón María Aller, dependente
da Universidade de Santiago,
impartiu no mes de setembro
un curso de iniciación á Astronomía
no concello de Ames;
despois do interese mostrado
polos veciños nas observacións
astronómicas que se realizaron
nos últimos meses en Bertamiráns,
Milladoiro e no Alto de
San Marcos, o concello decidiu
solicitar ao Observatorio a realización
deste curso completo.
A Aula da Natureza de Ames
colabora co Observatorio da
Universidade de Santiago de
Compostela no desenvolvemento
do programa Todocosmos,
que pretende achegar o mundo
da astronomía a diferentes concellos
de Galicia; por medio
do programa os astrónomos da
USC desenvolven cursos de iniciación
como o que se impartiu
na Casa da Cultura de Bertamiráns.
Os participantes puideron
coñecer diversas nocións
sobre o funcionamento dun
planisferio e as coordenadas astronómicas
que permiten fixar
a posición dos astros no ceo e
aprenderon a empregar o programa
gratuíto Stellarium, unha
ferramenta informática coa que
se pode situar a posición dos astros
no nosos ordenador.
O programa de divulgación
ofertado polo Observatorio Astronómico
Ramón María Aller
(OARMA) da Universidade de
Santiago de Compostela (USC)
ten coma obxectivo levar a
Ciencia Astronómica a toda a
sociedade mediante diferentes
actividades para todos os segmentos
de idade: cursos, obradoiros,
observacións astronómicas,
presentacións, etc.
Fonte: concello de Ames, Lindeiros
Lindeiros
Ordes lembrou o día do
Cancro de mama
O balcón do concello lucíu un lazo rosa
O pasado 19 de outubro celebrouse
o día do Cancro de
mama que serve para render
homenaxe as vítimas de esta enfermidade
e lembrar a necesidade
de seguir loitando contra ela.
No concello de Ordes a delegación
local da Asociación
española contra o Cancro levou
a cabo unha actividade que consistiu
en colgar do antigo balcón
do concello unha pancarta cun
enorme lazo rosa; segundo as
estatísticas en España hai un to-
tal de 20.000 persoas que padecen
este tipo de cancro sendo na
súa maioría mulleres e estímase
que unha de cada oito a padecerá
o longo da súa vida.
Aínda que se avanzou moito
quedan tamén moito por facer
polo que este tipo de xestos axudan
a concienciar a poboación e
a animala a colaborar do xeito
que poidan ata que se consiga
erradicar por completo.
Fontes: concello de Ordes, Lindeiros
III Xornadas micolóxicas en Oroso
Participaron mais de 40 veciños
E época de cogomelos e por
terceiro ano o concello de Oroso
organiza unha saída para
recoller, seleccionar e degustar
unha das cousas que nos trae o
outono.
Un total de corenta veciños
e veciñas participaron en esta
terceira edición das Xornadas
nas que colaboran o concello e
a asociación cultural Tarandeira.
Tras unha breve introdución
teórica á micoloxía no centro
cultural de Sigüeiro a cargo de
Martín Souto, biólogo da Universidade
de Santiago de Compostela,
os participantes realizaron
unha saída aos bosques da
contorna para recoller cogomelos.
Unha saída na que estiveron
acompañados por voluntarios
da Agrupación de Protección
Civil de Oroso.
A pesar de algún que outro orballo
e logo de varias horas apañando
cogomelos, os veciños
trasladáronse ata o Restaurante
Mariñaos para participaren nun
xantar-degustación composto
principalmente por cogomelos.
Pola la tarde, xa de volta no centro
cultural Fernando Casas e
Novoa, os alumnos identificaron
os cogomelos apañados durante
a mañá e puxeron así en práctica
os coñecementos adquiridos.
Fonte: concello de Oroso, Lindeiros

novembro 2014 pasou 19
A parroquia de Ardemil
en Ordes celebrou a
xuntanza cabalar
Cerca de 30 xinetes de toda a bisbarra
E unha das citas clásicas na
comarca de Ordes para os afeccionados
os cabalos; cada mes
de outubro a parroquia de Ardemil
celebra unha xuntanza equina
que colle cada ano máis sona.
O longo de todo o dia disputáronse
probas de todo tipo;
participaron cerca de 30 xinetes
chegados de toda a comarca que
tiveron que demostrar a súa habilidade
a hora de manexar os
animais; unha das actividades
máis seguidas polo público foi a
de rexoneo.
A música a puxo o dúo Reynamar
e a comida consistiu nun
xantar popular, para a cita a organización
contou coa colaboración
do concello de Ordes.
Fonte: concello de Ordes, Lindeiros.
Éxito da Exposición Nacional Canina
celebrada en Santiago
Era o segundo ano que tiña lugar na Capital e superou as cifras de
visitantes do 2013
Máis de 650 cans en concurso
dos que só 10 chegaron á gran
final Best in Show e miles de
persoas gozando dos cans na
nave de Amio, un balance moi
positivo do traballo da Sociedade
Canina Galega que negocia
xa a posibilidade de repetir a
cita no 2015.
Até o 2013 os concursos de
beleza caninos nunca pasaran
por Santiago, a boa acollida fixo
que este ano se repetise a cita e
esta superou amplamente as cifras
da edición anterior. A raza
máis abundante foi o Bulldog
francés ao celebrarse aquí a última
proba do circuíto nacional
dedicado a estes cans, pero os
visitantes puideron gozar tamén
dos cans de augas, os akita americanos,
os schnauzer, ou razas
españolas como o mastín ou os
podencos ibicencos.
O premio final aos mellores
cans recaería en primeira posición
a un Bordier Collie, o segundo
Lugar a un samoyedo e
en terceira posición un whippet.
Manuel Mera Rancaño, presidente
da Sociedade Canina
Galega, mostraba a súa satisfacción
por como transcorreu o
certame e a esperanza de que o
2015 a cita repetise na capital de
Galicia.

20 pasou
O Outono Codax festival encheu un ano
máis a Capitol coas mellores músicas
O festival crece cada ano en espectadores e da mostra dunha
organización impecable que fai dos concertos algo único
Acábanse os adxetivos cando
se lle pregunta a xente polo que
lle parece o festival; Lindeiros
estivo nas tres fins de semana
e viu como cada concerto congregaba
máis público que saia
impresionado do nivel musical e
organizativo.
Reunir a artistas como Irma
Thomas ou Hanna Willianas,
apostar por traer a xente descoñecida
para os grandes circuítos
como TT Syndicate ou Ray
Gelato e que os espectadores
califiquen de excelente o festival
e o que consigue cada ano a
organización do Codax Festival;
non se trata so de disfrutar dunha
voces e uns músicos de primeiro
nivel se non que tamén de
que unha vez que comeza a festa
os cambios sexan áxiles, non
se produzan retrasos, soe ben...
algo que moi poucos eventos
poden dicir.
Outra das características que
fan especial a o Codax Festival
e a cercanía dos que participan,
na entrada da Capitol pode un
ver os espectadores mesturados
cos músicos nun mesmo espazo
e disfrutar charlando con eles
ou pedindo un autógrafo sen ter
que pelexar con guardaespaldas
ou esperando horas a que saian.
O Outono Codax Festival
demostrou un ano mais que se música máis alá de que coñeza
pode facer un festival de nivel ou non os artistas.
internacional sen axudas públicas
e que o público valora a boa Fonte: Lindeiros
Mad Martin
Ray Gelato
Hannah Willians
O público apoia á
Semana de Cinema
Euroárabe AMAL
Máis de 2.300 persoas gozaron
das actividades desta edición
Lindeiros
A Semana de Cinema Euroárabe
AMAL celebrouse en setembro
cun dos índices de participación
máis altos dos últimos
anos en todas as súas actividades,
tanto nas proxeccións cinematográficas
como no menú
degustación árabe, reunindo a
máis de 2.300 persoas que descubriron
e gozaron do cinema
e a cultura árabe. O obxectivo
desta edición foi facer da cultura
unha ponte que conecte as
rexións por encima da política e
as fronteiras.
Unha das seccións máis interesantes,
AMAL Express, permitiu
unha vez máis mostrar a
creatividade dos participantes
que tras inscribirse dispuxeron
de 72 horas para realizar unha
curtametraxe; neste 2014 a palabra
elixida na que basear a trama
foi “humor” e os votos realizados
en youtube deron como
gañador a “Humor sapiens”; a
curtametraxe, dirixida por Iago
Manoel Soto, conta como a aparición
dos smartphones provoca
unha nova evolución no ser humano,
o chamado Humor Sapiens.
Outra das citas importantes
foi a gala “monicreques con
gaza” na que a compañía Cachirulo
narrou unha serie de contos
palestinos e proxectouse a curta
“A Viaxe de Said”, do cineasta
español Coke Rioboo (Premio
Goya 2006 á mellor curtametraxe
de animación); segundo a
organización a finalidade desta
actividade destinada aos máis
pequenos é compartir cinema
e fomentar a comprensión do
mundo árabe entre as novas xeracións.
Unha nova edición superada,
coa máxima nota, pola Fundación
Araguaney Ponte de Culturas;
despois do recorte nos fondos
que se recibían da axencia
española de cooperación e que
obrigou á cancelación dos premios
o éxito de público anima
sen dúbida a seguir cun proxecto
que une cada ano á cultura
árabe e á occidental.
Fonte: Fundación Araguaney,
Lindeiros
Fotograma do corto gañador. Foto: AMAL
Danza árabe na gala infantil. Foto: AMAL

novembro 2014 pasou 21
O premio María Moliner
para a biblioteca de Ordes
De 400 bibliotecas en Galicia so 16
conseguiron esta distinción
A biblioteca de Ordes vén de
acadar o premio María Moliner
de animación á lectura realizada
por bibliotecas públicas de
municipios de menos de 50.000
habitantes. Este prestixioso recoñecemento
é outorgado pola
Secretaría de Estado de Cultura,
e traducirase nun premio
consistente nun amplo lote de
libros.
Baixo o título ‘A biblioteca
énchese de vida’ nestes meses
desenvolveuse unha dinámica
orientada a xente de todas as
idades. Clubs de lectura, contacontos
e actividades lúdicas
para disfrutar en familia, ; foi
esta incesante actividade a que
fixo que a biblioteca municipal
fixérase acredor a distinción.
O alcalde de Ordes, Manuel
Regos, destacou que “para nós é
unha prioridade o mantemento
dos servizos públicos que contribúan
a facer do noso municipio
un lugar que se caracterice
pola súa calidade de vida”.
A nivel galego de máis de
400 bibliotecas tan só 16 delas
foron recoñecidas cun “María
Moliner” nesta última edición.
No caso da provincia da Coruña
foron as de Boiro, Cariño,
Cerceda, Culleredo, Oleiros,
Rianxo e Ordes.
Fontes: concello de Ordes, Lindeiros
Comeza a restauración do retablo
barroco da igrexa de San Roque de
Sabugueira en Lavacolla
Ten un orzamento de mais de 14.000 € e contase con que remate antes
de final de ano
A Oficina Técnica do Consorcio
de Santiago está a promover
a conservación e restauración do
retablo maior da capela de San
Roque de Sabugueira, na Lavacolla,
que se atopa en moi mal
estado; Ten sufrido cambios ao
longo do tempo que se reflicten
nos engadidos posteriores ao seu
núcleo central, obsérvanse mutilacións,
diversidade de elementos
estruturais engadidos, desaparición
dalgúns elementos, xunto
cunha incidencia importante da
humidade e dos xilófagos, todo
isto ten provocado que a súa estrutura
se atope moi debilitada e
que teña o corpo superior desprazado
cara ao muro.
A finalidade da intervención é
aplicar todos os tratamentos necesarios
que permitan recuperar
a solidez estrutural do retablo e
o seu saneamento, garantindo a
súa conservación futura. Ademais,
restaurarase a policromía
do conxunto, mantendo a súa coherencia
estilística.
A capela de San Roque de
Sabugueira, en Lavacolla, é de
traza barroca de finais do século
XVIII, aínda que a súa fundación
pode ser do XVI, e forma
parte do conxunto arquitectónico
do Camiño Francés a Santiago.
Só se abre ao culto unha vez ao
ano, coincidindo coa festividade
de San Roque. A arquitecta
do Consorcio que coordina este
proxecto é Idoia Camiruaga quen
explica que a capela ten unha soa
nave de planta rectangular, en
cuxa cabeceira se sitúa o retablo,
composto de dous corpos, aos
que no século XIX se lles engadiron
tres horrnacinas, o frontal
do altar e, aos lados deste, sendas
credencias; as restauradoras encargadas
dos traballos son María
Dolores Lago Arce e María Isabel
Vázquez Rodríguez e cóntase
con que os traballos poidan estar
rematados antes de final de ano.
Fonte: Consorcio de Santiago,
Lindeiros
Restauradoras traballando no retablo. Foto: Consorcio de Santiago

22 pasou
Lindeiros
Brión Solidario fai entrega de paquetes de alimentos a 30 familias
O concello e os voluntarios animan aos veciños a seguir colaborando de cara a campaña de Nadal
O Concello de Brión traballa
xa na posta en marcha da
terceira edición da campaña de
Nadal de “Brión Solidario”, un
proxecto municipal para a recollida
e reparto de alimentos entre
as familias máis necesitadas
do municipio. Unha iniciativa
nacida en decembro de 2012 e
que daquela permitiu axudar a
25 familias, pero que agora se
ten convertido nunha iniciativa
anual que entrega alimentos trimestralmente
a unha trintena de
familias desfavorecidas no municipio,
axudando directamente
a case un centenar de persoas.
NO mes de outubro tivo lugar
a última entrega antes da
campaña de Nadal; as familias
puideron recoller, de forma totalmente
discreta, os paquetes
de alimentos elaborados polas
integrantes da Asociación de
Mulleres Xuntanza de acordo
ás necesidades de cada familia:
leite, pastas, legumes, conservas....
Un reparto realizado por
Marina, Amalia e Mari Carmen
que coinciden en destacar a extraordinaria
colaboración da veciñanza
brionesa.
Ademais da achega procedente
do Banco de Alimentos, “neste
reparto tamén vai todo o que
se xuntou coa campaña da piscina
municipal, que non cobraban
as matrículas e, a cambio,
a persoa tiña que doar un quilo
de alimentos. Pero, ao final, as
doazóns sempre eran maiores e
puidemos preparar uns paquetes
moi completos desta quenda”,
explica Marina Montero. “A colaboración
da xente está sendo
moi boa, realmente extraordinaria.
Pero seguimos necesitando
a súa axuda porque as necesidades
son moitas”, apunta María
del Carmen Camiño.
Unha vez realizada a entrega
desta semana, e á espera dunha
próxima achega por parte
do Banco de Alimentos, as reservas
quedaron practicamente
a cero, polo que o Concello de
Brión comezou xa a traballar
de cara a campaña especial do
Nadal, momento no que se realizará
outra entrega entre as familias
necesitadas. Os veciños
e veciñas de Brión que queiran
colaborar na campaña poden
entregar os alimentos non perecedoiros
e correctamente
empaquetados (pasta, aceites,
conservas, legumes, cereais,
leite, galletas...) en calquera establecemento
municipal (casa
do concello, casa da cultura,
biblioteca municipal ou centro
social polivalente) e en calquera
dos centros educativos de Brión
(colexio, instituto, gardería e
escolas unitarias). A segunda
opción de colaboración é facer
O programa “Ler conta Moito” leva a Touro o “Lobo bobo”
A obra de teatro esta dirixida a nenos entre tres e sete anos
Un grupo de 80 nenos e nenas
de Touro coñeceron en
setembro ao ‘Lobo bobo’, do
Grupo de Teatro ‘Elefante Elegante’
que levou a súa obra ata
Touro.
A representación, organizada
polo Concello de Touro, foi
no Colexio Fonte Díaz e estivo
dirixida a nenos e nenas de tres
a sete anos. Na divertida peza
os protagonistas pregúntanse
“qué pasaría se o lobo da Carrapuchiña
se fixese vexetariano
ou se a madrasta de Branca
de Neve se convertese nun dos
tres porquiños cada vez que se
mira no espello” un plantexamento
que deixou sorprendidos
os máis cativos acostumados a
que non se lles cambie a historia
os contos.
Son este tipo de actividades
as que forman os futuros lectores
e espectadores polo que
o papel que teñen no desenrolo
do neno e moi importante, mais
ainda e sitios como Touro mais
alonxados de teatros e bibliotecas
como as das grandes urbes.
Fonte: concello de Touro, Lindeiros
un donativo en metálico no supermercado
FROIZ de Monte
Balado, entidade que colabora
na campaña.
Fonte: concello de Brión, Lindeiros
LUNES
10
NOVIEMBRE
Queremos agradecerte tu fidelidad en este día, por eso,
con tu compra, mayor de 1 €
recibirás una Barra de Pan de REGALO
(hasta 70 unidades)
!!VEN!!

novembro 2014 pasará 23
Touro prepara un outono cheo de actividades de lecer
Celebrará a VI Feira da Castaña e as X Xornadas micolóxicas ademais de inagurar a Casa da Cultura
Novembro é un dos meses do
ano máis activos no concello de
Touro e os produtos do outono
teñen unha presenza especial
nas actividades.
Comeza o mes coa habitual
Feira do cinco pero coincidirá
coa sexta edición da Feira da
Castaña, un magosto e unha
mostra de repostería feita con
este produto son as principais
actividades. Xunto coa castaña
os cogomelos son o froito que
nos da o bosque en esta época
do ano; do 6 o 10 terán lugar as
xornadas micolóxicas nas que
se fará unha saída para recoller,
unha exposición e unha xornada
culinaria para aprender a cociñalas;
en esta décima edición
o concello impulsará ademais
unha ruta de tapas inspirada nas
castañas e os cogomelos, unha
orixinal proposta que se sairá
das rutas de tapeo máis comúns.
Tódolos xoves porase en marcha
o ciclo “cine en familia”
pensado para traballar valores
O grupo Aspergillus de
Coira inician xira
Levan desde o 2011 tocando e son
orixinarios de Teo
Aspergillus de Coira nacen
das inquedanzas sonoras de 5
músicos xa curtidos na escena
musical galega, con moito que
dicir. No ano 2011 participan
nun encontro musical en Francos
(Teo), onde comezan a aventura.
Deciden experimentar co
Rock, coa electrónica ou mesmo
co pop e a música Industrial,
sen poñerse barreiras creativas.
Tras moito traballo, están a presentar
“Triloxía”, o seu primeiro
traballo, que podes descargar no
seu bandcamp de forma gratuíta
(aspergillus.bandcamp.com),
e que está formado por tres temas,
coas suas respectivas videocreacións,
sendo a última
“Reencontro”, protagonizado
pola actriz Tati Duro e dirixido
polo prestixioso director teatral
Zé Paredes. “Triloxía” está gravado
nos estudos Pousada Son
e producido por Iago Pico e os
propios Aspergillus de Coira.
O concerto do sábado é o primeiro
dunha xira que os levará
por toda Galicia presentando os
seus propios temas, cun directo
poderoso, divertido e sobre todo
sorprendente.
Aspergillus comeza agora a
súa Xira de Presentación, que
os levará por todo o país dando
mostra do seu traballo. A data
de presentación será o 1 de Novembro
en Santiago de Compostela,
na sala Sónar, e despois
tocarán en Ordes, A Estrada,
Melide, Burela ou Sarria, quedando
todavía datas por confirmar…
Aspergillus de Coira está
formado por David Santomil,
Alex Sevilla, Antón “Torroncho”,
Jose A. Pais e Pablo Nimo,
músicos de fortuna, os cales
participaron en proxectos tan
importantes como Ruxe-Ruxe,
Drinkin’ tinto, Medomedá, Anfibia,
Rever ou o musical Galicia
Canibal, por poñer un exemplo.
Se vostede ten un festival, ou
unha sala, e quere contratalos,
pode atopalos en aspergillusdecoira@gmail.com
ou no facebook.
como a educación ambiental,
coidado do medio e desenrolo
sostible. O 18 e o 25 están programados
os “contos para compartir”
destinados a nenos de 4 a
9 anos e que servirán para inculcar
o habto de ler entre os mais
cativos.
A cita mais importante do
mes será a inauguración da
Casa da Cultura de Touro coincidindo
co día de Sta. Cecilia;
terá lugar un concerto da Banda
de Música Isabel II formada por
rapaces do concello, entregaranse
os premios do concurso de
fotografía “Touro en imaxes”
e exporanse as mellores pezas;
pechará a xornada o concerto
do grupo de rock The Cerne.
Novembro terá ademais
maxia co mago Xacobe e teatro
para rapaces de 6 a 16 anos coa
obra “Merlín” de Os Quinquillans.
Unha gran programación coa
que dan ganas de irse a vivir o
concello polo menos en novembro.

24 pasará
Ames programa en novembro magosto e
teatro para tódalas idades
A Gala do deporte será outra das actividades previstas
No mes de novembro continúa
en Ames a programación
teatral que comezou o mes pasado.
O venres 7, NNC Teatro
porá en escena na Casa da
Cultura de Bertamiráns a obra
“Santa Perpetua”, dirixida a
público adulto. Unha semana
máis tarde, o día 14, a compañía
EscénaTe porá en escena “Un
juguete para Margarita”, obra
dirixida a nenos e nenas de 5 a
12 anos da que se farán dúas representacións,
unha sesión para
escolares pola mañá e outra ás
18:30 dirixida a público infantil.
Remata o mes coa actuación do
Grupo Municipal de Ames que,
o venres 28, na Casa da Cultura
de Bertamiráns porá en escena
a obra “Tromparia” estreada o
pasado mes de xuño no Milladoiro
con éxito de público, dáse
a circunstancia de que a primeira
vez desde que se creou o grupo,
no ano 2007, que fan unha
estrea absoluta, en este caso do
autor Zé Paredes e baixo a dirección
de Mónica Camaño.
Durante este mes a música será
protagonista xa que se celebra
Santa Icia, patroa da música.
O venres 21 a Casa da Cultu-
ra do Milladoiro acolle a partir
das 21:00 horas, a actuación de
Odaiko Percusion Group con
“Galicia on Board”; O día 22,
día propio de Santa Icía, ás 19:00
horas celebrarase un concerto
co patrocinio da Deputación
Provincial de A Coruña e a colaboración
do concello, no que se
xuntará á Coral Polifónica Atalaia
de Laxe, Grupo de Música
Tradicional Arnela de Carral e
a Coral Polifónica de Bugallido.
Ames inclúe dous clásicos en
este mes, por unha banda a tradicional
Festa do Magosto que
este ano será en Bertamiráns e
para a que se está elaborando un
amplo programa que inclúe as
actuacións da Requinta da Laxeira
e da Requinta da Maia e
un obradoiro de xoguetes sonoros
e instrumentos que leva por
título “Xoguetes vellos... parta
tempos novos” e que organiza
a Asociación educativa cultural
Musicrearte; e por outro lado a
Casa da Cultura do Milladoiro
acollerá a IX Gala do Deporte
Municipal na que se premia os
deportistas mais destacados do
concello.
Lindeiros
Este mes en Compostela
Santiago(e)tapas
A preselección fíxose nos últimos días de
outubro alcanzando un gran nivel
O concurso de tapas que organiza
a Asociación de Hostalería
de Santiago e Comarca chega a
súa sétima edición; desde que
comezara no 2008 leva repartidas
mais de 170.00 creacións
e este ano a organización conta
con superar a cifra das 200.000.
No ano 2013 repartíronse 37.000
petiscos nos 66 locais participantes
dun total de 109 creacións
distintas; todo isto complementado
polo Santiago(e)
noite no que os locais nocturnos
da cidade ofreceron tamén os
mellores cócteles.
Dende o 14 ao 30 de novembro
os clientes poderán decidir
que tapas son as súas favoritas
votando nas urnas situadas
nos distintos establecementos
participantes e aspirar a distintos
premios selando o seu
tapasporte, a pequena e carismática
“biblia” do concurso.
Ademais, a través da interacción
nas redes sociais twitter@
santiagoetapas e facebook.com/
santiagoetapas, os internautas
poderán optar a ser parte do xurado
do concurso.
Os distintos establecementos
hostaleiros de Compostela
presentaron a finais de outubro
as súas propostas, ata 3, a un
equipo de preselección, que foi
o encargado de asegurar a súa
calidade e máis adecuación aos
criterios do concurso. Esta fase
previa busca a excelencia do
concurso e os petiscos presentados
permiten albiscar que o
nivel é moi alto.
A sétima edición do
Santiago(e)Tapas espertou unha
grande expectación no sector
e son numerosos os locais que
entraran por primeira vez neste
certame. Malia que as cifras
aínda non estaban pechadas, no
momento de escribir esta nova,
superaranse os 65 participantes
dos que cando menos 10 estrearanse.
Será unha nova ocasión para
percorrer distintas (é)tapas pola
cidade, tanto na súa zona nova
como vella, propoñendo unha
peregrinación moi particular
pola mellor da gastronomía en
miniatura na que sempre se descobren
novos sabores e ambientes.
Leo Harlem e Sergio Olalla en Santiago
A cita será o próximo 21 de novembro no Auditorio
#Trending (tendencia, recomendación)
Tronching (que te
vas esmendrellar de risa). Estas
son as dúas premisas coas que
nace #trendingtronching, o último
espectáculo de Cómicos
que presentarán Leo Harlem e
Sergio Olalla en Falabaratos.
#trendingtronching é máis que
un espectáculo de humor. É
unha forma de ver e entender a
vida que nos mostra a eterna loita
entre o clásico e o moderno, o
eterno e o pasaxeiro.
A través dos seus monólogos
e gags, os dous humoristas
farannos reflexionar acerca do
que fomos, o que somos e o que
podemos chegar a ser.
Coñecido pola súa participación
en programas de televisión
de gran audiencia como
‘El Club del chiste’, ‘El Club de
la Comedia’, ‘La Hora de José
Mota’ ou ‘Sé lo que hicisteis’,
Leo Harlem compartirá escenario
co mozo Sergio Olalla,
guionista de programas de moito
éxito como ‘Cruz y raya’ ou
‘SQP’.
Ambos conforman unha parella
formidable, capaz de facer
esmendrellar de risa ao público,
como xa demostraron co anterior
espectáculo ‘Que hay de
nuevo?’ que esgotou as localidades
de múltiples teatros en todo
o país.

novembro 2014 pasará 25
“Os tesouros da illa de Granellandia” na
Fundación Granell
A exposición mostra as ilustracións feitas por Fausto Isorna para a
obra de Paco López Barxas inspiradas no traballo de Granell
Paco López-Barxas inspirouse
na figura e na obra de
Granell á hora de escribir o seu
libro, editado en 2012 polo Consorcio
de Santiago e “El Patito
Editorial” para conmemorar
o centenario do nacemento do
ilustre artista. O protagonista
desta historia é o pequeno Granell,
que vive nun mundo onde
todo é de cor negra, en alusión
á época escura que viviu o pintor.
Un día o rapaz atravesa o
encerado da súa clase e chega
a unha illa onde se atopa cun
universo de cor, unha referencia
á chegada de Granell ao Caribe
exiliado trala Guerra Civil. Esta
illa chámase Granellandia e alí
descobre unhas cuncas con tintas
nunca vistas, coas que volve
visibles formas invisibles. Antes
de voltar de novo ao seu país
mete nun cofre todos os tesouros
que atopou na illa.
As pezas que se poden ver
na exposición ilustran o conto,
xunto cos debuxos do protagonista,
realizados polo deseñador
Fausto Isorna e que se integran
coas pezas orixinais de Granell.
Son trazos feitos con xiz de cor
branca con fondo en negro que
contrastan co colorido dos cadros
do pintor surrealista. Así,
a exposición reúne as diferentes
ilustracións que compoñen o libro
e, ao lado de cada unha delas,
móstrase unha reprodución
dos cadros orixinais de Granell
que apoian esta historia. Poderá
visitarse ata o 23 de novembro
na Fundación Granell na Praza
do Toural en Compostela.
Brión pon en marcha as
actividades do Outono
Cultural
Comezaba o pasado día 31 cunha exposición
colectiva da Asociación galega de Arte
e Cultura
O Concello de Brión pechou
a programación do “Outono
Cultural”, que inclúe unha ducia
de actividades de acceso libre
e totalmente de balde para
os veciños e veciñas. Unhas
propostas que combinan arte,
literatura, teatro e música, sen
esquecer a celebración do tradicional
Magosto, unha das festas
populares máis característica
destas datas que terá lugar o
venres 28.
Co mes de novembro chega
o teatro no que participarán un
total de tres compañías profesionais
e unha compañía de
teatro afeccionado que encherán
de cultura o centro social
polivalente de Pedrouzos os
sábados pola noite. O primeiro
en actuar será o coñecido dúo
Mofa e Befa, que o sábado 8
de novembro presenta “Shakespeare
para ignorantes”, a partir
das 20:30 horas.
Unha semana despois, o sábado
15 de novembro, ás 21:00
horas, será a quenda e Teatro de
Cámara DITEA, que representarán
“Animaliños”, de Roberto
Vidal Bolaño. E o sábado 22 de
novembro máis teatro profesional
con Teatro do Morcego, que
porán en escena a obra “Misterio
Cómico” a partir das 20:30
horas.
A programación do “Outono
Cultural” para o mes de novembro
complétase cunha exposición
de Anselmo Lamela,
que poderá visitarse entre o 21
de novembro e o 12 de decembro
na sala de exposicións de
Brión, e co tradicional Magosto
na Carballeira, que este ano
terá lugar o venres 28, dende as
19:00 horas, e contará coa actuación
da charanga tradicional
“Vai de Roda”.
A Casa das Crechas presenta distintas propostas para este mes
Poesía, catas e músicas de distintos estilos forman un interesante programa
A das Crechas é unha das programacións
culturais mais consolidade
da bisbarra compostelá
e en novembro reforzase con
mais actividades periódicas.
O grupo de jazz mais lonxevo
de Galicia, Sumrrá, estará en
concerto tódolos domingos do
mes as 9 da noite , unha aposta
forte por unha programación
mais estable si cabe; hai que
engadir aquí as foliadas que
se seguen a programar tódolos
mércores no que xa é unha cita
ineludible para moita xente, hai
que engadir que o mércores 19
haberá ademais magosto con viños
e castañas.
O martes 18 chega as Crechas
o cabaret da man de ALDAO/
LADO; “Con dez poemas por
barba” pretende chamar a atención
dos mais reticentes a escoitar
poesía, Lucía Aldao e María
Lado cren que a lectura da poesía
non pode adormecer o espectador
e están dispostas a demostralo
con música en directo,
xogos, historias, momentos de
reflexión... pero sobre todo con
comunicación poética pura e
verdadeira.
O xoves 20 Talabarte ofrece
un novo concepto de formación
artística. unha posta en escea
estrictamente acústica e baseada
na música tradicional; unha idea
na que estarán inmersos o violino
de Quim Farinha, o acordeón
diatónico de Pedro Pascual
e o contrabaixo de Kin Garcia,
xuntos propoñen unha viaxe a
través das músicas populares de
Galicia e doutras latitudes.
Unha programación que garante
que nas Crechas en novembro
sempre haberá algo que
facer ou que escoitar.
Academia
Personal nativo
COMPRA
VENTA
DE ORO
Iniciación
Nivel medio
Perfeccionamiento
Preparación de exámenes
Cursos intensivos
Servicio de traducción
ERASMUS
Goethe Institut
EOI
Clases particulares
niños y adultos
Aprende alemán
fácilmente
e-mail: academiahannover@gmail.com
www.academiaalemansantiagodecompostela.com
C/ Santa Marta de Arriba, nº 18-bajo
15706 Santiago de Compostela
Teléfonos: 881 973 893
690 072 464
Artesanos del tiempo
relojes antiguos
Reparación y venta de pared,
sobremesa y pulsera.
(Recogida a domicilio)
Fabricación y diseño de joyas a medida,
reparaciónes rápidas, restauración
y transformación de Joyas Antiguas.
Avda. Rosalía de Castro, 38 MILLADOIRO
Tfnos: 981 536 562 - 981 530 028

26 pasará
Lindeiros
Un ano mais chega Cineuropa a Compostela
Na 28 edición poderanse ver 227 películas de todo o mundo nos diferentes espazos da cidade
Cineuropa celebrarase na cidade
do 9 o 30 de novembro
sendo unha das citas mais esperadas
polo amantes do cine.
Poderemos ver un total de 227
películas no Teatro Principal,
Salón Teatro, CGAC e A fundación
de Abanca.
Unha das marcas de identidade
do festival, os premios
Cineuropa, recaeron este ano
na actriz Bárbara Lennie, o
realizador danés Nils Malmros
e o produtor de cinema independente
Paulo Branco que
visitarán Compostela para recibir
o galardón. As proxeccións
complétanse con Cineuropa
Concerto, un programa musical
no que poderemos asistir a oito
actuacións con propostas especiais
arredor do cinema da man
da Banda Municipal de Música
e da Real Filharmonía de Galicia.
Desde que no ano 1987 unhas
vinte películas se agruparan na
que foi a primeira edición de
Cineuropa, en Compostela chegase
este ano a máis de duascentas
películas que farán que
se poida ver o máis comentado
do proxectado nos festivais internacionais:
Cannes, Berlín,
Venecia, Locarno... Trátase, na
súa maioría, de películas que
aínda non se puideron ver no
resto de España.
Esta edición de Cineuropa
abre o telón coa proxección
de ‘Une nouvelle amie’, a obra
recen filmada por François
Ozon, un dos habituais do festival.
Esta será a primeira das
35 películas que competirán
na Sección Oficial polo premio
do público. Entre elas, pratos
fortes como os últimos filmes
de Bonello, os irmáns Dardenne,
Mike Leigh… ou o recente
León de Ouro en Venecia, e
filmes galardoados en Cannes,
na Berlinale, na Seminci, en
Locarno ou en San Sebastián,
entre outros.
Ademais das seccións habituais,
Sección Oficial, Panorama
Internacional, DOCS-
Cineuropa, Fantastique
Compostela, Panorama Audiovisual
Galego ou DOCS-Music
(este ano para Neil Young) o
programa complétase con outras
seccións. Cinefilias con
tributos específicos a Lauren
Bacall, James Garner, Robin
Williams, Eli Wallach, Mario
Monicelli e Philip Seymour
Hoffman; unha Retrospectiva
a Nils Malmros e un apartado
específico para os Premios
Lux. Farase tamén un repaso
ao cinema do Novo Hollywood
coa proxección de 60 filmes
en ‘Cando o tiburón devorou
o cine; ascenso e caída do
Novo Hollywood’ e, con motivo
do 25 aniversario da caída
do muro de Berlín o cinema
alemán nas seccións ‘Berlín;
25 anos sen muro’ e ‘Ao outro
lado do muro: o cine na RDA’.
Tamén seccións especiais dedicadas
a Cole Porter, Alain Resnais,
Roy Anderson e Bertrand
Bonello, así como unha sección
de ‘Disidencias’ cun especial
‘Foco asturiano’ e o tradicional
Maratón.
Bárbara Lennie, Nils Malmros
e Paulo Branco, premiados
desta edición:
Bárbara Lennie, a definida
por algúns como musa do cine
indie español, presente nos últimos
meses en “Stella Cadente”
e en “El Niño”, acaba de obter
un triunfo maiúsculo en San
Sebastián coa Concha de Ouro
para “Magical Girl”.
Nils Malmros, o gran clásico
do cine danés, é candidato este
ano ao Oscar coa súa obra mestra
“Sorrow and Joy”, filme que
poderemos ver en Cineuropa.
Malmros foi este ano protagonista
dunha retrospectiva no
Festival de Rotterdam, un repaso
ao seu cine que se celebrará
igualmente en Cineuropa como
primicia absoluta en España.
Paulo Branco é o produtor
europeo máis relevante do último
medio século dentro do
cinema independente. Produtor
de Wim Wenders, de Paul
Auster, de David Cronenberg
ou de Manoel de Oliveira, entre
outros.
A todo esto hai que engadir
o programa de Cineuropa Concerto
con xente como Arizona
baby, Guitar Crusher que estará
acompañado polo compostelán
Marcos Coll ou as especiais colaboracións
da Banda Municipal
e a Real Filharmonía en tor
a música de cine.
Un mes para disfrutar do mellor
cine en Compostela.

novembro 2014 deportes 27
Iván Raña, un
exemplo de
determinación
O triatlón é sin duda unha
das probas mais duras do
deporte;nas olimpiadas son 750
m. nadando, 20 km. en bicicleta
e 5 k. correndo pero na versión
Iron Man son 3.800 m a nado,
180 km. en bicicleta e 42 correndo
unhas cifras que asustan e as
que este ordense co que falamos
está moi acostumado xa que é
campion do mundo e diploma
olímpico da disciplina, sen contar
segundos, terceiros e cuartos
postos colleitados por todo o
mundo.
Falar con Iván Raña é falar
de determinación, persistencia,
esforzo, é un personaxe que non
deixa indiferente e cuxas palabras
serven de motivación faga
o que uno faga.
Os seus comezos chegan por
pura casualidade “escóitelle ao
meu pai dicir que había unha
proba en Coruña que combinaba
nadar, bicicleta e correr e a
partir de aí cada vez que ouvía
a palabra tríatlon puña a orella;
eu o que facía era nadar, correr
e bicicleta pero por separado,
a bici cando lla roubaba ao veciño,
correr como fan todos os
rapaces, e nadaba na piscina de
verán en Ordes que custaba 15
pesetas a entrada, era un luxo
alcanzable, e estabamos todo o
día na piscina, entrabamos pola
mañá e saïamos pola noite”.
Iván tiña claro que quería facer
deporte, para el era o máis
parecido a unha película de acción,
ás películas de vaqueiros,
a Rambo, a sentirse un heroe;
o seu primeiro tríatlon chegou
no 94 “foi en Celeiro e creo que
estaba preparado para facer un
tríatlon, foron 750 metros nadando,
20 quilómetros en bicicleta
e 5 a pé; recordo que non
podía nin correr, descansara os
días antes e a min o que me pasa
é que non podo parar, nese tríatlon
pasoume o que en Hawai,
custábame respirar ao correr; ao
día seguinte fixen outro e saíu
moito mellor polo que o medo
que sempre tiña de non ser capaz
supereino, hai xente que lle
vai ben descansar pero eu funciono
mellor cando o día antes
realicei un bo adestramento”.
1999 supuxo a dedicación
plena á competición, estudaba
no Xelmirez e lembra con
pena que as profesoras non entendían
o que facía e algunha
pensaba que estaba a actuar
para non estudar “algunha me
dicía que me estaba tirando da
burra porque quería dedicarme
ao tríatlon, lembro aquela
época con cero apoios, iso por
sorte cambiou; que un rapaz de
15 anos se levantáse ás 6 para ir
nadar, se coidáse nas comidas,
fóra a clase e ao saír collese a
bici e correra non se respectaba,
non se entendía, creo que os
meus éxitos axudaron a que iso
cambie e agora desde o profesorado
apóiaselle máis, se hai que
cambiar un exame para que poida
adestrar faise e é o que debe
ser”.
Iván pensa que Galicia está a
espertar cara o deporte e só espera
que as empresas descubran
como aproveitar os valores que
os deportistas transmiten “veño
da piscina e vexo a rapaces que
fan 7 quilómetros de piscina,
que corren, estudan, axudan en
casa... eses valores son os que
unha empresa necesita nos seus
empregados e no momento no
que o descubran será máis fácil
que patrocinen o deporte como
medio para transmitir os valores
dos seus negocios”.
Iván Raña pensa xa no Iron
Man 2015, o resaibo deste ano
polo seu posto 17 quedou atrás
e volve asomar esa determinación
que lle levou a ser campión
do mundo, seguiremos os seus
próximos éxitos porque seguro
que chegarán.

28 deportes
Lindeiros
Record de asistencia na XV Carreira Popular de Ames
Mais de 1.400 corredores participaron na proba
Centos de persoas participaron
na decimo quinta edición da
Carreira Pedestre Popular Concello
de Ames; un ano máis superouse
o número de participantes
respecto á edición anterior e
nesta ocasión alcanzáronse as
1.400 persoas, afeccionadas e
deportistas, unha cifra que é o
récord de participación en toda
a historia desta proba deportiva.
Este ano, os gañadores absolutos
da proba foron Abdelkader
Bouguerrougj e Marinela Mayo
Caamaño. O alcalde de Ames,
Santiago Amor, o vicepresidente
da Xunta de Galicia, Alfonso
Rueda, o delegado do Goberno
en Galicia, Samuel Juárez, e o
alcalde do Concello de Santiago,
Agustín Hernández, cortaron a
cinta inaugural coa que se daba
comezo á décimo quinta edición
desta proba e tamén participaron
na carreira.
Unha das novidades deste
ano foi o aumento da distancia
na proba absoluta, pasando dos
8.000 aos 10.170 metros, que
transcorreron integramente por
superficie asfaltada. Esta competición
iniciouse ás 10:45 horas
e nela participaron preto de 500
atletas. Nesta proba participaron
os atletas das categorías xuveniljúnior,
sénior e veteranos; as
12:00 horas, tras a competición
absoluta, realizáronse as probas
da categoría pitufo que correron
unha distancia de 200 metros. A
esta seguíronlle os grupos prebenxamíns
(350 metros), benxamíns
e alevíns (1.000 metros),
infantís (2.000 metros) e cadetes
(2.800 metros), é dicir. Estas
probas reuniron a máis de 900
participantes, feito que indica o
bo traballo que se está a facer
desde a base do deporte no concello.
Unha vez rematadas todas as
carreiras procedeuse á entrega
de trofeos no podio instalado
nos exteriores do Pazo da Peregrina.
O alcalde de Ames, Santiago
Amor, a concelleira de Deportes,
María Eugenia Martín, o
concelleiro de Educación, Bernardo
Moar, e varios representantes
das empresas colaboradoras
na XV Carreira Pedestre
Popular Concello de Ames, entregáronlle
os premios aos tres
primeiros clasificados de cada
categoría agás nos grupos de
prebenxamíns e pitufos nos que
todos os participantes levaron
unha medalla conmemorativa.
Fonte: concello de Ames, Lindeiros
O AC Ordes de Hockey participou na Eurockey Cup
O equipo participaba na categoría U17 e competía con outros 12 equipos europeos
A Eurockey Cup 2014 e unha
das competicións de Hóckey
máis importantes de toda Europa
e onde se dan cita os principais
equipos do continente . O
AC Órdenes, que participaba na
categoría U17, quedou en séptima
posición. O HC Braga de
Portugal proclamouse primeiro
do grupo, seguido do Hockey
UVP (Italia), o FC Barcelona e
o Manlleu.
Nesta ocasión o lugar escollido
para celebrar dita competición,
organizada pola Real
Federación Española de Patinaje
e a Federación Catalana de Patinatge,
foi a localidade gerundense
de Blanes. En total foron
13 equipos os que rivalizaron
contra os ordenses, procedentes
de España, Portugal, Italia,
Francia, Suíza e Reino Unido.
A súa chegada a Ordes os xogadores,
o corpo técnico e a di-
rectiva foron recibidos por moitos
afeccionados, seguidores e
familiares na Alameda de Órdenes.
Entre eles estaban tamén o
alcalde da vila e o actual concelleiro
de Cultura, Manuel Regos
e Ramón Vázquez, respectivamente.
Pancartas, bucinas, globos
e a tradicional molladura no
‘pilón’ era o que lles agardaba a
todos eles despois de ser un dos
mellores 16 equipos de Europa.
Este foi un bo ano para a institución
xa que no mes de maio
a sección infantil do AC Ordes
conseguía a cuarta posición con
campionato de España disputado
en Madrid, unha mágnifica
posición que sumado traballo do
sub17 augura mais triunfos no
futuro.

novembro 2014 deportes 29
O Oroso TM segue o seu camiño na Superdivisión nacional
Este mes xogou na casa co equipo mais forte da liga, o UCAM Cartagena, cheo de xogadores internacionais
O Oroso TM Deporte Galego
da SuperDivisión Masculina de
Tenis de Mesa recibiu ao lider
da liga, o UCAM Cartaxena,
cun equipo que máis se parece
a unha selección mundial que
a un persoal da liga española.
Os da Comunidade de Murcia,
ficharon este ano nin máis
nin menos que ao olímpico Hei
Zhi Wen (Juanito), os chineses
Wang Jianan e Zhang Shining,
o serbio Aleksandar Karakasevic,
o chinés nacionalizado
ucraíno Kou Lei, o mozo sub23
romanés Andrei Birlam, o cubano
nacionalizado español Rainier
Cabezas e o internacional
español Jesús Canteiro.
Ante tremendo despregamento
de estrelas, pouco podía facer
o modesto Oroso, cun equipo
recentemente ascendido e cun
orzamento quizais 10 veces menor
ao dos Cartageneros. Desprazáronse
para o encontro, Hei
Zhi Wen, Jesus Canteiro, Kou
Lei e Aleksandar Karakasevic,
no que non houbo sorpresas. 0-4
a favor dos visitantes que soamente
cederon un set ante cada
un dos xogadores locais. Destacar
especialmente o bo trato que
os xogadores do UCAM Cartaxena
tiveron coa afección local,
regalando camisetas aos máis
pequenos, asinando autógrafos
e estando en todo momento moi
próximos ao numeroso público
asistente que se desprazou para
poder gozar do que, sen ningunha
dúbida, é o mellor equipo da
liga.
XVI Slalom concello de Touro puntuable para o campionato galego
Mais de 2.000 persoas acercáronse a disfrutar do espectáculo no circuito ubicado nas rúas de Fonte Díaz
.O actual líder do Campionato
Galego de Slalom, Rubén
Gandoy, da Escuadra Ferrol,
fíxose co XVI Slalom Concello
de Touro. Correu cun Peugeot
106XS e logrou un tempo de
1.41.343. O segundo posto foi
para Iván Ares, da Escuadra
Lalín-Deza e actual campión
galego de Rallys 2014, utilizou
un Citroën C2, co que marcou
un tempo de 1.41.894 O. O
terceiro clasificado foi Adrián
Bouza, da Escuadra Neira cun
Peugeot 106, sendo o seu
tempo de 1.42.154.
Máis de 2.000 persoas gozaron
da proba automobilística na
que competiron unha trintena
de pilotos. O bo tempo axudou
a que os afeccionados a este de-
porte achegásense a Fonte Diaz,
capital do Concello de Touro,
onde estaba instalado o circuíto
urbano de 1,7 quilómetros.
O piloto local Alberto Pampín
logrou o sexto posto. E Martín
Fernández, tamén da Escuadra
Touro Motor, situouse no décimo
terceiro lugar.
Patrocinado polo Concello de
Touro, a organización da proba
correu a cargo da escuadra Touro
Motor, unha das firmas máis
activas do panorama automobilístico
en Galicia. O seu presidente,
Ramón González, destacou
a afluencia de público e de
pilotos e apostou pola consolidación
desta cita automobilística.
Tamén agradeceu o apoio na
organización da proba dos integrantes
de Amoeiro Escuadra,
de Ourense, así como de aman-
tes deste deporte procedentes de
Ferrol e Noia
Vehículo do gañador da proba, Rubén Andoy. Foto: Loli Fdez.

30
Lindeiros
Cocina sana
Chipirones encebollados
Con la colaboración de:
Ingredientes ( 2 personas)
• 6 Rodajas de Lomo de jabalí
• 200 gr de setas
• 1 Tomate
• 50 gr de frutos del bosque
• 50 gr de Azucar
• 10 gr de Queso Rayado
• 10 gr de Oregano
Modo de hacerlo
• Para la salsa usamos ½ vaso de agua con 50 gr
de azúcar. Reducimos y añadimos los frutos rojos.
Reservamos
• Salteamos las setas aparte y reservamos
• En una plancha marcamos el tomate con queso (al gusto) rayado por encima
• Marcamos a continuación las rodajas de Lomo de Jabalí
• Emplatamos las Rodajas de Jabalí con las setas en un lado y el tomate o
arroz en el otro.
• Añadimos la salsa
EIRA DE XOGO
Cruzada
SUDOKUS
Nivel de dificultad: Fácil
Nivel de dificultad: Difícil
BUSCA LAS 7 DIFERENCIAS:

novembro 2014 31
TELÉFONOS
DE
INTERESE
Concello de Ames: 981 883 002
Casa da Cultura Milladoiro: 981 535 940
Casa da Cultura Bertamiráns: 981 891
017
Policía Local: 619 767 575
Garda Civil: 981 536 405
Centros de Saúde:
Milladoiro: 981 522 838
Bertamiráns: 981 890 404
Concello de Brión: 981 887 006
Casa da Cultura Brión: 981 509 908
Policía Local: 981 893 474
GRUMIR: 629 871 542
Centro de Saúde: 981 887 701
Concello de Boqueixón: 981 513 061
Casa da Cultura: 981 513 061
Garda Civil: 981 503 051
Emerxencias: 981 513 434
Centro médico de Forte: 981 513 010
Centro médico de Lestedo: 981 502 297
Concello de O Pino: 981 511 002
Casa da Cultura: 981 511 065
Garda civil: 981 511 052
Centro de Saúde: 981 511 196
Concello de Oroso: 981 691 478
Policía Local: 981 691 680
Garda Civil: 981 691 381
Protección Civil: 629 737 942
Centro de Saúde: 981 694 731
Concello de Padrón: 981 810 451
Policía Local: 981 810 247
Garda Civil: 981 810 091
Protección Civil: 981 812 929
Taxis: 981 811 459
Centro de Saúde: 981 810 920
Concello de Negreira: 981 885 250
Casa da Cultura de Negreira: 981 885
736
Policía Local: 676 454 882
Garda Civil: 981 885 001
Centro de Saúde : 981 886 378
Concello de Santiago: 981 542 300
Policía Local: 981 542 323
Policía Autonómica: 981 546474
Policía Nacional: 981 571 717
Garda Civíl: 981 581 611
Garda Civil de Tráfico: 981 582 266
Bombeiros: 981 542 446
Cruz Vermella: 981 586 969
Radio - Taxi: 981 569 292
Estación de autobuses: 981 542 416
Estación de ferrocarril: 902 240 202
Aeropuerto: 981 547 500
Concello de Teo: 981 815 700
C. sociocultural A Ramallosa: 981 805
700
Policía Local: 981 815 700
Protección Civil: 649 804 720
Centros de Saúde:
Folgueiras( Calo): 981 814 106
Os Tilos: 981 801 038
Cacheiras: 981 807 411
Reis: 981 815 711
Concello de Vedra: 981 814 612
C. Sociocultural 3ª idade: 981 502 024
Protección Civil: 629 661 685
Taxis: 608 981 944
Instalaciones y Mantenimiento
de Electricidad y Telecomunicaciones
(Satélite y TDT)
Juan Mielgo
647 590 232
Instalaciones
Averías
Reparaciones
Desplazamiento gratuito
HORARIO DE AUTOBUSES, inverno
Monbus - Castromil
Padrón - Milladoiro - Santiago
L - V: 7:25, 7:35, 8:55, 10:05, 10:15, 12:20, 14:55, 16:05,
18:20, 19:30, 21:50
Sábados: 8:50, 10:05, 10:55, 10:55, 12:20, 14:55, 19:30,
21:50
Domingos e festivos: 8:50, 10:05, 12:20, 14:55, 19:25,
19:30, 21:50
Santiago -Milladoiro - Padrón
L - V: 6:50, 9:00, 10:00, 11:30, 12:30, 15:20, 15:30, 18:00,
19:00, 20:30
Sábados: 10:00, 11:30, 12:00, 14:00, 16:00, 20:00, 20:30
Domingos e festivos: 10:00, 11:30, 12:00, 18:00, 20:00,
20:30
Empresa Arriva
Padrón - Milladoiro - Santiago (h.aprox.)
L - V: 7:00, 8:10, 9:00, 10:10, 11:00, 12:10, 13:00, 14:25,
15:00, 16:00, 17:10, 18:00, 19:10, 20:00, 21:20, 22:00
Sábados: 9:20 ata 20:20 cada 2 hs.
Domingos e festivos: 9:20 ata 21:20 cada 2 hs.
Santiago - Milladoiro - Padrón
L - V: 6:00, 7:00, 8:00, 9:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:15,
14:00, 15:00, 16:00, 17:00, 18:00, 19:00, 20:00, 21:00,
22:10
Sábados: 8:00 ata 20:00 cada 2 hs.
Domingos e festivos: 8:00 ata 20:00 cada 2 hs.
Autobuses de Calo
Milladoiro - Santiago (Rúa da Rosa)
L - V: De 7:00 ata 21:45 cada 15 min.
Sábados: 7:35 ata 13:35 cada hora. e as
16:05, 17:05, 18:35, 19:35, 20:35, 22:05, 23:00
Domingos e festivos: 9:30, 10:30, 11:30, 13:00, 16:05,
17:05, 18:35, 19:35, 20,35, 22:05, 23:00
Santiago (Rúa da Rosa) - Milladoiro
L - V: De 7:00 ata 21:30 cada 15 min. 22:00 e 22:30
Sábados: 8:00, 9:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00,
16:30, 18:00, 19:00, 20:00, 21:30, 22:30, 23:15.
Domingos e festivos: 10:00, 11:00, 12:00, 14:00, 18:00,
19:00, 20:00, 21:30; 22:30, 23:15.
Milladoiro-Santiago(Est.de autobuses)
L - V: 8:10, 9:25, 15:15, 19:15
Sábados: 8:10, 9:25
Santiago (Est. de autobuses) - Milladoiro
L - V: 8:40, 13:10, 18:10, 20:10
Sábados: 8:40, 13:10
Milladoiro - Bertamiráns
Días laborais: 10:00, 11:45, 17:30
Bertamiráns - Milladoiro
Días laborais: 11:00, 12:15, 19:00
Empresa Bustelo
Rois - Santiago (de Extramundi 5 m antes
L - V: 6:45, 7:30, 9:00, 14:30, 18:00, 20:00
Sábados: 9:00, 14:30, 18:00
Domingos e festivos: 10:15, 14:30, 18:00
Santiago - Rois
L - V: 7:30, 10:00 12:00, 15:30, 19:00, 21:00
Sábados: 12:00, 17:00,19:00
Domingos e festivos: 11:00, 17:00, 19:00
Monbus - Castromil
A Gándara (Os Anxeles) -
Bertamiráns - Santiago ( Rúa A Rosa)
L - V: 7:15, 7:40, 8:15, 9,25, 10:25, 11:25, 12:25, 14:25,
15:25, 16:25, 17:25, 19:25, 21:25
Sábados: 8:25, 9:25, 10:45, 12:25, 14,25, 17:25, 19:25,
21:25
Domingos e festivos: 9:25, 12:25, 14:25, 17:25, 19:25,
21:25
COMPRO
ORO Y PLATA
Rosalía de Castro, 34
Local C - Milladoiro
Tfono: 981 533 636
Santiago (Rúa A Rosa) -
Bertamiráns - A Gándara (Os Anxeles)
L -V: 9:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00, 15:20, 17:00,
18:15, 19:00, 20:00, 21:30
Sábados: 10:00, 12:00, 13,00, 14:00, 15:20, 18:15, 20:15
Sábados e festivos: 10:00, 12:00, 14:00, 16:00, 18:15,
20:15
Bertamiráns - Santiago
(En tránsito desde Muros, Noia. H. aprox.)
L - V: 7:10, 7:40, 8:15, 9:25, 10:25, 11:25, 12:25, 14:25, 15:25,
16:25, 17:25, 19:25, 21:25.
Sábados: 08:25, 09:25, 10:45, 12:25, 14:25, 17:25, 19:25,
21:25.
Domingos e festivos: 09:25, 12:25, 14:25, 17:25, 19:25,
21:25
Santiago - Bertamiráns - Noia - Muros
L - V: 09:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:30, 15:20, 17:00,
18:15, 19:00, 20:00, 21:30.
Sábados : 10:00, 12:00, 13:00, 14:00, 15:20, 18:15, 20:15.
Domingos e festivos: 10:00, 12:00, 14:00, 16:00, 18:15,
20:15.
Hermanos Ferrín
Negreira - Brión - Bertamiráns - Santiago
L - V: 06:45 a 20:45 cada hora.
*Bertamiráns 7:10, 8:05 cada hora hasta 21,05.
Sábados: 07:45, de 08:45 cada 2 h. ata 19:45
*Bertamiráns 8:05 ata 20:05 cada dúas horas e 21:45
Domingos e festivos: 08:45, de 09:45 ata 19:45 cada 2 h.
e 21:45. *Bertamiráns 9:05 ,10:05 cada dúas horas ata
20:05 e 21:45
Santiago - Bertamiráns - Brión - Negreira
L - V: de 07:45, 8:45 ata 21:45 cada h.
Sábados: 08:45, 09:45 , 10:45 ata 20:45 cada 2 h. e 22:30
Domingos e festivos: 9:45, de 10:45 ata 20:45 cada 2 h.
e 22:30
La Estradense
A Estrada - Cacheiras - Santiago
L - V: 6:55, 7:30 (lectivo), 7:50, 8:30, 9:10, 10:00, 10:45,
13:15, 15:00, 16:45, 18:00, 19:00, 20:20 ( L -X lectivos).
*Por Cacheiras 20 minutos máis tarde.
Sábados: 8:30, 10:00, 15:00. 18:15.
Domingos e festivos: 9:00, 18:15
Santiago - Cacheiras - A Estrada
L - V: 7:45, 9:00, 9:30, 10:30, 11:30, 12:30, 13:30 ( lectivo)
14:00, 15:15, 16:30, 18:15( lectivo), 19:00, 20:30,
21:30 ( L - X lectivos)
Sábados: 9:15, 12:30, 17:15, 20:15
Domingos e festivos: 12:30, 20:00
Monbus - Castromil
Cacheiras -Santiago ( de Moraña)
L - V laborais: 7:40, 9:00, 10:35, 12:45, 16:05
Santiago - Cacheiras ( ata Moraña)
L - V laborais: 12:00, 13:00, 15:30, 18:30, 20:45
Empresa Seoane
Cacheiras - Santiago
L - V: 8:10, 9:05, 15:20, 17:50, 18:15,
Sábados: 8:25
Santiago - Cacheiras
L - V: 12:30, 13:45, 17:00, 18:00, 19:30
Sábados: 12:30
Vedra - Santiago ( Hor. Aprox:)
L - V : 7:40, 14:55
Sábados: 7:50
Santiago - Vedra
L - V: 14:00, 19:30,
Sábados: 14:00
Autocares Mosquera
Forte ( Boqueixón) - Santiago
L - V: 15:05, 19:35
Santiago - Forte ( Boqueixón)
L - V: 8:05
Empresa Lázara
Boqueixón ( Ponteledesma ) - Santiago
L - V: 7:15, 7:40 ( lectivos) 8:50, 10:45, 14:30, 18:00
Sábados: 9:45, 14:30
Domingos e festivos: 18:45
Santiago - Ponteledesma (Boqueixón)
L - V: 10:00, 13:00, 14:30 (lectivos)17:00, 18:30 ( lectivos)
19:30
Sábados: 13:00, 17:00
Domingos e festivos: 20:00
Monbus - Castromil
Ponte Ulla - Santiago
L - V: 6:42, 15:17, 17:23, 20:32
Sábados: 10:53, 15:18, 17:23, 20:23, 20:32
Domingos e festivos: 10:53, 15:18, 17:23, 20:32, 21:52
Santiago - Ponte Ulla
L - V: 9:15, 12:00, 14:00, 16:00, 18:00, 20:00, 22:00 (viernes
vísperas de puente)
Sábados: 10:00,14:00, 16:00, 18:00
Domingos e festivos: 10:00, 14:00, 16:00, 18:00,
21:00 ( fin de puente)
Monbus - Castromil
Ordes - Oroso - Santiago
Laborais: 7:35, 8:50, 10:50, 12:05, 13:50, 14:35, 16:20,
17:20, 18:50, 20:20, 21:50
Sábados:8:35, 10:50, 14:50, 17:20, 18:35, 22:55
Domingos e festivos: 10:50, 12:50, 14:50, 17:20, 18:50,
21:35
Oroso - Santiago ( Rúa da Rosa)
L - V: 8:20, 10:20, 12:25, 17:40, 21:50
Santiago - Oroso - Ordes
Laborais: 6:30, 8:00, 9:00, 10:00, 11:00, 12:15, 14:00,
15:30, 16:30, 18:00, 19:30, 21:15
Sábados: 10:00, 14:00, 16:30, 18:00, 19:30, 21:00
Domingos: 12:00, 14:00, 18:00, 19:30, 21:15
Aucasa
Trazo - Santiago
7:40
Santiago - Trazo
14:10
Empresa Freire
Arzúa - Arca - Santiago
L - V: 7:30, 7:55, 8:10, 10:35, 12:05, 14:15, 14:55, 15:40,
18:05, 20:55. *por Arca 25 minutos despois, aprox.
Sábados: 8:10, 12:10, 10:30, 12:10, 15:45, 18:05
Domingos e festivos: 8:05, 12:05, 15:40, 18:05,
20:55 (Sábados non circula)
Santiago - Arca - Arzúa
L - V : 7:00, 9:15, 11:00, 12:45, 13:30, 16:00, 18:00, 18:30,
20:00,21:00 ( Venres lectivos)
Sábados: 7:00, 11:00, 12:45, 13:30, 16:00, 18:30
Domingos e festivos: 7:00, 11:00, 16:00, 18:30,
20:00 ( sábados non circula)
Santiago - Aeroporto
De 6:00 ata 00:00 cada 1/2 h., diario,
dende Pz. Galicia.
De 6:10 ata 00:10 cada 1/2 h., diario
dende Est. de Tren
De 6:20 ata 00:20 cada 1/2 h, diario,
dende Est. Autobuses.
Aeroporto - Santiago
De 7:00 ata 1:00 cada 1/2 h., diario.

32
Lindeiros
José
Maneiro
Veciño de Negreira
José Maneiro, Pepe, é primeiro
de nada memoria viva; sentar
con el é realizar un percorrido
apaixonante por tradicións e
historias que se perden na noite
dos tempos e das que en moitos
casos foi protagonista. A súa
infancia na aldea estivo marcada
polos tempos das colleitas
e lembra como o colexio non
empezaba ata que se lle quitaban
as follas á última espiga de
millo, unha escola na que primou
a aprendizaxe da lectura,
a escritura e as matemáticas e
que, como unha illa nun océano,
non tivo nin un minuto de
relixión xa que os profesores da
unitaria eran “máis ben de esquerdas”.
Maneiro coñece a súa historia
e a de moitos outros e para
explicarche como acabou en
Brasil cóntache como un tío
seu gardaba o diñeiro na Casa
Bancaria Don Pancho y Compañía,
situada en Negreira, e
a crise do 29 deixouno sen un
céntimo polo que emigrou a
copropietario dun hotel. Lembra
eses anos como de traballo
e aprendizaxe constante pero
tamén de loita férrea por quitarse
a etiqueta de “sobriño do
xefe; canso de esas liortas vol-
Un chuletero veu de para una España vaca pero os muy 50 non
especial, de 10
eran
años
tampouco
de
unha
edad,
época
cuidada
de
con
prosperidade e o seu desexo de
mimo, está a mellorar disposición levoulle a Suíza; de quien aos altitude llame . por
galegos os seus coñecementos
teléfono, raciones limitadas. LLAMA
Río de Janeiro; 20 anos despois
o seu sobriño, o noso protagonista,
seguiu os seus pasos e
viviu o seu propio El Dorado
ao comezar traballando nun
hostal do porto ao pé da fabela
do esqueleto e terminar por ser
A arte da brasa
Carnes e peixes
seleccionados
en agricultura servíronlles para
conseguir mellores soldos e de
iso traballou por temporadas;
probou tamén sorte en Francia,
nos hornos de Touluse, pero as
condicións eran moito peores
con menos cartos e un nivel de
vida máis caro polo que volveu
a Suíza, como canteiro na captación
de augas dos desxeos, no
Mont Blanc a 2.000 metros de
Con dous fillos maiores e a
concentración parcelaria que
esixía coñecer as leiras volveu
Durante este mes
chuletero especial de vaca vella.
Vaca adulta de 10 anos de idade.
Alimentada de forma natural
cun nivel de calidade superior.
Só baixo reserva: 981 883 902
asador - restaurante
para Galicia; combinou os traballos
agrícolas con chapuzas
de encofrador ou electricista e
centrouse en dar unha educación
aos seus fillos, algo do que
fala orgulloso.
A súa prodixiosa memoria
levoulle a colaborar no programa
da Radio Galega “Pensando
en ti” onde, dene hai xa varios
anos, segue contando historias
da terra e anécdotas da súa
vida. Os últimos tempos téñenlle
nunha batalla contra a enfermidade
que afronta coa mesma
enteireza e decisión que viviu
desde que naceu, Pepe Maneiro
é un galego dunha peza do que
temos moito que aprender sobre
o que foi nosa terra e as nosas
xentes nos últimos 80 anos.
Couso de Abaixo, 21 de outubro 2014
Ven con google maps
Ceas maridaxe con viños D. O.
Avda. Peregrina, 10
Tfno: 981 883 902
Bertamiráns - Ames