LINDEIROS 11 ABRIL 2014

LINDEIROS
Eiras de hórreos en Rois:
un patrimonio a recuperar
Antonio F. Angueira,
alcalde de Padrón
“Non é habitual pero é legal
traballar con orzamentos
prorrogados, o que fas é pechar
a 31 de decembro coas
modificacións que fixeches ao
longo do ano”.
Novas
Ames terá un concelleiro que non
ía na lista do 2011.
Oroso: Sigüeiro terá entrada e saída
da AP9 a Santiago..
Pasou:
Mesón do Vento disfrutou do
Lacón con grelos.
Os cativos de Frades celebraron o
Día da Muller.
Pasará:
Teo: Chévere estrea en abril o seu
novo espectáculo.
Santiago: VIII festival de músicas
contemplativas.
Deportes:
Nace o clube Tambre Bike.
O Santiago FutSal reuniu a maior
canteira da súa historia.
abril 2014
N 11 MENSUAL
15 años dedicados al bebé y su mundo

2
Lindeiros
Editorial
Política
Este mes produciuse en Ames un feito insólito que. como adoita suceder, pasou desapercibido; o que poida
converterse en concelleiro alguén que non formou parte da lista presentada ás eleccións debería de convidarnos
á reflexión máis aló de que sexa legal e estea contemplado na lei.
Vaia por diante que neste caso o único que sucede é que por distintas razóns, persoais e laborais na maioría dos
casos, o Psoe amiense esgotou a lista e a lei facilítalle a opción de elixir a alguén con tal de que sexa maior de
idade e non estea en xuízo, que vendo como esta todo non é pouco; en todo caso o que me fai pensar é que algo
falla cando pode entrar a exercer de político alguén que nin sequera se presentou. É evidente que cun formato de
listas abertas a situación sería distinta xa que o concelleiro que renunciase podería ser substituído polo seguinte
en número de votos o que resulta bastante máis xusto pero ademais as listas que se formasen terían que ter unha
carga de compromiso moito maior por parte dos seus membros xa que serían eles os votados e non a lista.
Neste caso a persoa que accederá ao concello terá que demostrar a súa capacidade e debe de ter toda a marxe
posible porque nun país tan cainista parte xa con desvantaxe; creo con todo que podendo elixir a quen queres,
algo excepcional, optar por alguén do “aparello do partido” deixa ver certas carencias que deben de preocupar
non só ao Psoe, a todos os grupos.
A falta de implicación en política e o agotamento da poboación é culpa dos políticos; da súa falta de respostas
claras e rápidas, dos seus xogos de palabras e dos seus acordos baixo man para manter unha estrutura orgánica
incompresible mesmo, en moitos casos, para as bases do propio partido.
O partido popular foi celebrando congresos locais nas últimas semanas e sen apenas ruído foi definindo aos
seus candidatos ás municipais, sen sorpresas, todo controlado... terrible nunha sociedade democrática non escoitar
nin unha soa voz crítica. É encomiable o traballo de certas formacións que organizan primarias e deixan
votar aos seus simpatizantes á beira dos afiliados, mentres os medios de comunicación ignóraos eles marcan o
camiño a seguir.
En definitiva a política márcao todo xa que os que nos gobernan son políticos; se os que teñen algo que achegar
ou polo menos ideas que probar cánsanse, abúrrense de pelexar nos aparellos internos dos partidos ao final os
que chegan son os de sempre ou, mesmo peor, os pelotas de toda a vida e nese caso a conclusión é clara:; se
chegan os de sempre nada cambia.
Na súa última conferencia en Compostela, Baltasar Garzón, explicaba que en certos países en Latinoamérica se
os votos en branco gañan unhas eleccións estas repítense e os partidos han de cambiar a todos os candidatos así
que en canto venlle as orellas ao lobo poñense a traballar... igualiño que aquí. Como na comarca hai abundantes
exemplos de moi bos políticos de todos os partidos, aínda que algún non o crea, eu sigo tendo moita esperanza
en que isto pode cambiar pero todos temos que achegar, ser críticos, falar e expresar o que pensamos porque a
democracia somos todos e o que facemos.
Manel Pardo

abril 2014 novas da bisbarra 3
O Partido Galeguista Democrático de Padrón rompe a coalición co PP
Achácano a ter distintas visións do camiño a seguir e á imposibilidade de realizar o traballo diario
Non é algo que se xestase no
último mes, o PGD recoñece que
leva meses trasladando ao equipo
de goberno unha serie de propostas
que só reciben respostas
esquivas ou negativas.
Entre as principais razóns
para romper o pacto de goberno,
que mantiñan desde xuño do
2012, está a negativa do Partido
Popular a reservar unha partida
nos orzamentos para a confección
dunha relación de postos
Fonte: Partido Galeguista Demócrata,
Lindeiros.
O colexio de Ventín conseguiu a xornada única para o vindeiro curso
O problema afectaba especialmente ás familias que tiñan fillos en centros distintos xa que o de Ventín era o
único con xornada partida en todo o concello
Trátase dun debate que se remonta
a unha década atrás pero
os contactos máis recentes entre
administración e comunidade
escolar producíronse a finais
do curso pasado. O colexio
de Ventín é o único de todo o
concello de Ames con xornada
partida, esta situación xera non
poucas complicacións ás familias
que teñen que combinar horarios
de traballo cos dos fillos
en distintos centros educativos;
na contorna do Milladoiro hai
unha gardaría, un colexio de
infantil, o de Ventín destinado
a primaria e desde este curso
un instituto; o feito de ter dous
fillos en distintos centros xera
unha infinidade de complicacións
para recollelos e levalos
a clase e por iso non se trataba
só de que a xornada do colexio
de Ventín igualásese aos
dos outros centros se non que
tamén se adaptase o horario
dos autobuses. Este centro está
nun lugar sen transporte público,
cun acceso perigoso para
chegar andando e non precisamente
preto do núcleo urbano,
razóns que obrigan en moitos
de traballo no concello; a RPT
é para o PGD un instrumento
de xestión obrigatorio para calquera
administración xa que, de
non existir, o concello atópase
desprotexido ante calquera reclamación
contractual nos tribunais
laborais; pola súa banda
o alcalde, Antonio Fernández
Angueira, asegura, na entrevista
que poden ler nas páxinas 10
e 11 de este mesmo xornal, que
non é o momento para a elaboracasos
a deixar aos nenos en
comedor polo que ademais da
xornada única a negociación
virou ao redor da adaptación
dos horarios do transporte escolar;
os cambios no contrato
coa empresa de transporte e a
penalización que suporía era o
principal argumento da dirección
xeral de educación para
resistirse ao cambio aínda que
nunca quixeron dar cifras sobre
o custo desa penalización.
Con todas estas circunstancias
e coa proximidade do período
de matrícula os pais decidiron
que non era suficiente a
espera e comezaron unha serie
de mobilizacións; marchas a
pé, unha consulta entre as familias
de todo o municipio e,
como colofón, un peche obrigaron
á administración a chegar
a un acordo que se producía in
extremis cando faltaba menos
dun día para que se pechasen os
prazos que permitían implantar
a xornada no curso 2014 - 2015;
cunha proposta que satisfacía
a todos aínda faltaba a votación
que non só debía de dar un
maioritario si, habería de facelo
con quórum; os pais demostraron
o seu interese e capacidade
de mobilización unha vez máis
xa que acudiu a votar un 81 %
do censo co que se superaba
amplamente a porcentaxe necesaria
para dar validez ao trámite
e dos 350 votos emitidos
343 dixeron que si; esa votación
ción dunha RPT xa que xeraría
inseguridade entre os empregados
públicos.
Outra das propostas para eses
orzamentos era a contratación
dunha empresa que negocie coas
compañías eléctricas para conseguir
mellores prezos e a licitación
do mantemento da iluminación
pública; segundo o PGD
o aforro pode chegar aos 40.000
euros si se comparan os gastos
de Padrón cos de outros concellos
que aplicaron estas medidas.
O PDG propuxo tamén ao PP
a suspensión das subvencións
aos partidos políticos, que supoñen
máis de 8.000 euros ao ano
de gasto, e a licitación do centro
social que está xestionado desde
a súa construción pola mesma
empresa e que so abona o ano
o concello 120 euros por esa
concesión.
Na nota de prensa emitida polo
PGD unha vez presentada a súa
ten ademais un valor engadido
xa que representa a 102 familias
do colexio de infantil cuxos fillos
pasarán o próximo curso
para Ventín pero que non tiñan
posibilidade de votar ao non
estar aínda censados no centro.
A mobilización dos pais demostrou
unha vez máis que
renuncia asegúrase que “sempre
estivemos ao servizo dúas
veciños e veciñas que nos pediron
consello ou axuda, tentando
resolverlle os seus problemas,
por iso seguiremos traballando
pero agora dende a oposición, e
apoiando só o que consideremos
que sexa bo para Padrón e para
os seus veciños”.
Membros da coordinadora de pais. Foto: ANPA Ventín
pódense facer moitas cousas
cunha unión real e tamén que
unha vez máis a administración
é capaz de complicar até o límite
asuntos que, en principio, son
de mero sentido común.
Fonte: ANPA Ventín,, Lindeiros.

4
Lindeiros
SI SE PODE
Mónica Vázquez
Licenciada en Xornalismo
pola Universidade de
Santiago, a traxectoria
profecional de Mónica
Vázquez Fachini (Vigo,
1978) estivo ligado ao
mundo da prensa escrita
nos últimos 12 anos,
durante os que tamén fixo
colaboracións puntuais en
medios online e escribiu
contidos para páxinas
web.
Desde que nacemos, os seres
humanos temos que aprender
que para sobrevivir necesitámonos
os uns aos outros. É
unha lei natural que incluso
hoxe, en plena era da informática
e na que a comunicación
interpersoal estáse a volver
cada vez menos persoal e cada
vez máis telemática, non fomos
quen de romper.
E é que, nos guste ou non,
somos animais sociais.
Durante décadas, sen embargo,
os homes e mulleres das
chamadas sociedades avanzadas
tentamos derrubar esta verdade
universal, antepoñendo o
individuo e o seu interese persoal
por riba do colectivo e do
chamado ben común. Quizais
porque loitar contra a nosa
propia natureza tamén é outro
rasgo característico da especie
humana.
Esa perda da percepción de
que o noso futuro depende en
boa medida do que lle pase aos
que nos rodean tennos convertido
nunha sociedad aletargada,
individualista e pasiva. Tres
adxectivos que, de manterse no
tempo, non lle auguran nada
bo ás xeracións do futuro.
Afortunadamente de cando
en cado as augas volven ao
seu cauce e xorden pequenos
exemplos pero cun gran simbolismo
que nos recordan por que
é tan importante para os seres
humanos actuar con iso que
chaman conciencia colectiva.
Un deses pequenos estalidos
de unidade viviuse nos últimos
meses no Milladoiro, cando un
grupo de nais e de pais decidíu
sumar as súas forzas para
defender o que consideraban
mellor para os seus fillos. A
demanda dunha votación xusta
e sen condicionantes económicos
sobre a xornada escolar do
CEP de Ventín provocou unha
reacción en cadea que logrou
captar incluso a atención dos
medios de comunicación durante
varias semanas. Nin o
granizo desanimou ás familias
do Milladoiro, que armadas
fundamentalmente coa forza
da razón e o peso dos seus argumentos,
deron un exemplo
de organización asemblearia e
de democracia desde o principio
ata o fin.
Pero a xornada única de
Ventín non só uníu ás familias.
Tamén logrou algo moito
máis difícil e inédito no concello
de Ames nos últimos anos:
poñer de acordo a todos os
seus representantes públicos.
Goberno municipal e oposición
levaron a demanda veciñal
ata as instancias pertinentes,
antepoñendo o mandato dos
seus votantes a calquera outro
tipo de intereses. Esa unidade
de acción política e a tenacidade
amosada polo conxunto
da comunidade educativa do
Milladoiro (nais, pais, profesorado
e alumnos) foron as claves
do éxito dunha campaña que
fixo honor en todo momento
ao seu grito de guerra: xuntos
sí se pode.
Porque a unión, agora e sempre,
fai a forza. Mágoa que ás
veces o esquezamos.

abril 2014 5
O concello de Ordes
mellorará distintas rúas
do centro urbano
O investimento está preto dos 250.000 €
e inclúese nos plans da Deputación
Ao longo das próximas semanas
comezarían estas obras
pertencentes ao plan DTC93 da
Deputación da Coruña. Trátase
do arranxo de beirarrúas, aplicación
de aglomerado de formigón
e distintas melloras viarias
e de sistemas lumínicos. A
intervención afectará a rúa do
Parque e a rúa Reconciliación,
onde se instalará un sistema de
pluviais e intervirase nas beirarrúas,
ademais de aplicarse aglomerado
na súa estrada, ao igual
que na travesía do Regueiro; no
caso da rúa da Igrexa aplicarase
unha capa de formigón, mentres
que en Cidade Xardín, na rúa
Mercado e na rúa Compostela
se traballará nas beirarrúas.
Ademais disto tamén se realizarán
obras de mellora e un
cambio no sistema de alumeado
público nas rúas Eduardo
Pondal, Pascual Veiga, Mestre
Nicolás do Río, Abastos,
Compostela, Ramón Ferreiro e
Parque Municipal.
As obras foron consensuadas
polos grupos municipais en comisión
y teñen un orzamento
cercano os 250.000 euros.
Fonte: concello de Ordes, Lindeiros
O Psoe de Ames terá un concelleiro alleo
á lista das municipais do 2011
A lei autoriza aos partidos a incluír a calquera persoa maior de
idade no caso de esgotar a lista
O Psoe amiense esgotou a
lista das pasadas eleccións municipais
coa renuncia do concelleiro
Francisco Doval que se
vai por motivos persoais pero
seguirá pertencendo á executiva
local como secretario de política
municipal. O paso habitual sería
a entrada no concello do suplente
número 3 pero na actualidade
atópase fóra do concello e
por tanto renuncia tamén a esa
posibilidade; nesta situación o
art. 182.2 da LOREG, establece
que, en caso de falecemento,
incapacidade ou renuncia
dun concelleiro, non quedasen
posibles candidatos ou suplentes
a nomear, as vacantes serán
Oroso terá unha ligazón de entrada e
saída cara a Santiago na autoestrada
Audasa investirá case 8 millóns de euros dos que 747.000
destinaranse a expropiacións
A finais de febreiro Audasa,
empresa concesionara da autopista
do Atlántico, emitía unha
serie de obrigacións bursátiles
coa intención de recadar o diñeiro
necesario para acometer
melloras na infraestrutura;
ademais da ampliación da
ponte de Rande ou a circunvalación
de Santiago Audasa
levará a cabo a ligazón demandada
desde hai moito tempo
polo concello de Oroso.
O alcalde Manuel Mirás
recibe de bo grado a noticia
“aínda que sexa con atraso”
e espera “que non haxa máis
atrasos e as obras poidan comezar
pronto”; para o alcalde
a obra “é fundamental para e unha serie de actuacións
quitar o tráfico do centro da tanto na N-550 como na propia
vila e mellorar a mobilidade autoestrada do Atlántico. O
dos veciños e os empresarios proxecto conta cun orzamento
do municipio” e está convencido
de que significará ademais llóns de euros (dos que 747.000
base de licitación de 7,94 mi-
unha mellora na economía do euros utilizaranse para expropiacións
e outros 1,38 millóns
concello.
O proxecto completaría o para a construción dun paso
enlace direccional norte actual elevado sobre a AP-9).
cos movementos cara o sur, é As comunicacións pola autoestra
con Santiago son unha
dicir, que os vehículos procedentes
de Santiago terían unha vella demanda do concello de
saída en Sigüeiro e se permitiría
tamén a incorporación de máis axil hacia Santiago e o
Oroso que agora terá unha vía
vehículos dende Sigüeiro cara sur da comunidade.
o sur de Galicia. Para iso, contémplanse
unha serie de novos
viarios, dous pasos elevados Fonte: concello de Oroso, Lindeiros
cubertas por calquera cidadán
maior de idade que non estea
incurso en causa de inelegibilidad.
Estes suplentes serán
designados polo partido, coalición,
federación ou agrupación
de electores cuxos concelleiros
houbesen de ser substituídos e
comunicarase á Xunta Electoral
correspondente, a efectos da
expedición da oportuna credencial.
Neste caso o Psoe amiense
optou por Blas García, membro
da executiva e que realizaba
tarefas de comunicación. Blas
García foi durante un breve período
concelleiro de Boiro, de
onde é natural, e o seu traballo
estivo sempre vinculado ao
aparello do partido desde o ano
2001 no que comezou a colaborar
na secretaria de organización
en campañas electoráis.
O partido comunicou esta
decisión aos seus militantes e
explica que as dificultades polas
que pasa o concello requiren
que os concelleiros poidan dispor
da máxima dedicación. O
Psoe agradeceu o labor desenvolvido
por Francisco Doval
das que destacan a súa implicación
no regulamento da auga, as
propostas en materia de infraestruturas
e en temas educativos.
Fonte: Psoe Ames, Lindeiros.

6
Lindeiros
Con la voz de Occam
75 días
Andrés Gómez Tato
Doctor en Ciencias Físicas
por la USC y responsable
del Departamento
de Aplicaciones y
Proyectos del Centro de
Supercomputación de
Galicia (CESGA). Trabajó
para diversas empresas del
sector de las Tecnologías
de la Información y las
Comunicaciones como
SERMATICA, CESATEL o
Unisys España. Actualmente
participa desde el CESGA en
proyectos de investigación y
desarrollo tecnológico, tanto
europeos como nacionales,
en donde colabora
habitualmente en la
difusión de sus resultados.
Ramón María Aller Ulloa fue
un astrónomo, matemático y
sacerdote al que le debemos el
primer observatorio astronómico
de Galicia en su tierra natal:
Lalín. Creado y financiado con
sus propios medios, este fue el
germen del existente ahora en
la Universidad de Santiago de
Compostela, a donde trasladó
su instrumental y biblioteca
y que empezó a funcionar en
1943. Este centro, además de la
actividad astronómica, también
realiza observaciones del tiempo
atmosférico. Gracias a ellas,
pudimos conocer que hemos tenido
75 días seguidos con lluvia.
Días casi sin sol. Menos mal que
marzo nos ha dejado un respiro,
apareciendo nuestro querido,
deseado y necesario Sol.
El Sol es una estrella más del
Universo que estudiaba Don
Ramón. La Tierra gira alrededor
de él a una distancia media
que nos parece asombrosa, pero
que es extremadamente pequeña
en el Universo: 150 millones
de kilómetros. Esta distancia es
equivalente a dar 3750 vueltas
alrededor de la Tierra. A pesar
de la distancia, la luz que emite
solo necesita algo más de 8 minutos
en llegar hasta nosotros.
Pero es imprescindible para la
vida, ya que aporta la energía
necesaria para mantenerla en la
Tierra. La luz, por tanto, transporta
la energía generada en el
Sol hasta nuestro planeta. Pero,
¿de dónde sale esa energía?
Cuando era pequeño e ingenuo,
creía que el Sol era como una
gran hoguera y, por tanto, necesitaba
enormes cantidades de
oxígeno. Estaba muy equivocado,
ya que el Sol no nos ilumina
gracias a las reacciones químicas
como las que ocurren en
una hoguera, sino a través de las
reacciones nucleares. Aunque el
proceso completo es algo más
complejo, la energía que nos
llega se genera a través de la
unión de cuatro protones (los
núcleos del hidrógeno). Cuando
se juntan en el interior del Sol
para generar helio, el resultado
final es que la masa inicial
y final difieren en casi un uno
por ciento. ¿Qué ha pasado con
esa masa perdida? La respuesta
nos la da la ecuación más famosa
de la Física y que debemos a
otro gran personaje de la historia:
el profesor Albert Einstein.
Explica que la masa perdida se
convierte en energía. Aunque
las ecuaciones siempre son barreras
para la divulgación científica,
su simplicidad y belleza
hacen que merezca aparecer:
E= m c2
E es la energía generada; m la
masa perdida. C es el valor de la
velocidad de la luz (300000 kilómetros
por segundo). Es decir,
Imagen del sol del 24 de marzo de 2014. Fuente: NASA
cada gramo de hidrógeno puede
generar casi la energía que todos
nosotros consumimos durante
un día en España.
Puedes seguir a Andrés en
http://conlavozdeoccam.
blogspot.com.es/

abril 2014 novas da bisbarra 7
Grupos de
estafadores
actúan na
zona rural
da comarca
A alarma saltou en
Ames onde a policía
local ten constancia
de varios intentos
Os axentes da policía local
descubriron que unha serie de
estafadores operaban nas parroquias
do rural tentando enganar
aos veciños; a estafa consiste na
presunta obrigación de cambio
do contador da luz e a necesidade
de pagar por adiantado esa
instalación, os supostos operarios
explican que se pasa do
modelo antigo a un dixital e que
en canto estea realizado o pago
colocaráselles, algo que nunca
chega a suceder.
A policía local aconsella nestes
casos chamar sempre á compañía
eléctrica para informarse
ou ben á policía local. Este tipo
de intentos de estafa son habituais
cada certo tempo xa que
anteriormente se detectaran
evinculadas a revisión do gas.
Fonte: concello de Ames, Lindeiros
Desaparece
en Negreira
unha pila
bautismal
do S XII
Segundo o partido
socialista podería
estar nunha casa
particular próxima
Os socialistas de Negreira
presentaron no rexistro unha solicitude
para que o alcalde faga
as xestións oportunas e devólvase
ao seu lugar habitual a peza
que podería datar do século XII.
Trátase dunha pila bautismal
que pertencía á igrexa de San
Pedro de Bugallido; é unha peza
da época romana profusamente
decorada e que estaba situada
no xardín; segundo os veciños
a peza trasladouse a unha casa
próxima coñecida como Casa
dá Torre.
O porqué do traslado é un
misterio, o Psoe advirte de que
se non se devolve denunciarán
os feitos ante a Dirección Xeral
de Patrimonio para que sexa o
organismo autonómico quen
tome cartas no asunto.
Fonte: Psoe Negreira, Lindeiros
Comezaron as obras do futuro Punto de
Atención á Infancia de Touro
A empresa Copcisa, ten de prazo até o 23 de agosto
O novo PAI de Touro estará
pegado á Casa da Cultura e a
súa construción foi impulsada
polo Consorcio Galego de
Servizos de Igualdade e benestar;
a obra require dun investimento
de 191.000 euros e
espérase que poida recibir os
primeiros usuarios co inicio do
próximo curso.
O lugar no que se constrúe
o novo PAI é a área de servizos
onde, ademais da Casa da
Cultura xa mencionada, sitúanse
as piscinas, a residencia de
maiores, a zona de autocaravanas,
as pistas de deportes e
o edificio que albergará o novo
centro social.
O alcalde, Ignacio Codesido,
márcase como obxectivo que
comeze a funcionar o próximo
curso, poderá atender a 20
nenos e terá unha superficie en
planta baixa de 252 metros cadrados
ademais dun patio exterior
cuberto.
Fonte: concello de Touro, Lindeiros
O concello de Oroso cede gratuitamente
o cemiterio de A Penela
Os donos dos panteóns serán os encargados da xestión do cemiterio
Algo máis de douscentos veciños
e veciñas da parroquia de
Oroso acudiron para asinar os
documentos que acreditan as
súas novas propiedades, deste
xeito remata un proceso que comezou
no ano 1993 e que a dicir
do alcalde Manuel Mirás “custou
moito traballo sacar adiante
o proxecto, pero que pagou a
pena só por ver as caras de satisfacción
dos propietarios dos
nichos do cemiterio da Penela”
A problemática legal radicaba
na titularidade da parcela que
ao proceder da parcelaria era
propiedade da Xunta de Galicia,
que quixo cederlla á parroquia
de Oroso. Sen embargo, non
puido facelo porque as parroquias
non teñen personalidade
xurídica e non poden ter propiedades
ao seu nome. Ante esa
situación, a Xunta cedeu a titularidade
da parcela ao Concello
de Oroso. O Concello de Oroso
modificou entón a cualificación
xurídica do camposanto da
Penela (marzo de 2013), desafectándoo
do dominio público
e cualificándoo como ben patrimonial.
Posteriormente, en
setembro de 2013, e logo dunha
asemblea na que se obtivo o
apoio do 97% dos propietarios
dos nichos, o pleno municipal
aprobaba a cesión gratuíta
da parcela do camposanto da
Penela (Oroso) á asociación de
veciños “Orosinos”, integrada
polos propietarios dos panteóns
deste cemiterio, por un período
de 75 anos prorrogables para
fins e servizos de cemiterio
rural particular.
Mirás Franqueira lembrou
que o título entregado hoxe aos
veciños “é válido a todos os
efectos, porque é expedido polo
Concello e está asinado por un
feudatario público como é o
Secretario do Concello” e insistiu
en que “esta é a mellor fórmula
posible sen meter en gastos
aos veciños”. Por iso, felicitou
expresamente ao Secretario
do Concello de Oroso por ter
atopado este acomodo legal,
“que conta co total respaldo da
Xunta de Galicia”, lembrou o alcalde
orosán.
Fonte: Concello de Oroso, Lindeiros

8 novas da bisbarra
Lindeiros
Esquerda Unida
critica a
actitude do
concello coa
asociación
Cidade Vella
Esixe que o concello
defenda e promova
a cultura de base en
toda a cidade
Esquerda Unida Compostela
opina que o actual goberno municipal
está a matar a actividade
cultural da cidade de Santiago,
con exemplos como a nova
lexislación do uso do espazo
público.
A isto sumouse o luns 17 de
marzo o que consideran un novo
ataque, neste caso á actividade
musical da zona vella, cando un
membro da ‘Asociación Cidade
Vella’ recibiu unha multa de
1.500€ por un concerto levado a
cabo no seu local.
Isto provocou que, ante a
alarma provocada, se decidiran
cancelar cautelarmente todos
os concertos, así como as actividades
culturais programadas,
á espera dunha xuntanza co
Concello. A sorpresa tras esta
xuntanza é que, non se renovou
aínda o Convenio que até o momento
se reasignaba cada ano,
sen razón lóxica aparente.
Dende o Consello Comarcal
de Esquerda Unida Compostela
esixen ao Concello de Santiago
que se mova de forma inmediata
para que esta situación non se
estenda no tempo, e lle permita
aos locais e aos músicos da cidade
seguir coa súa actividade
ademais de pedir explicacións
ao responsábel de Cultura,
Ángel Currás.
Fonte: Esquerda Unida, Lindeiros
O BNG traslada ao
Parlamento os erros da obra de
Galeras e esixe a súa paralización
A Xunta debe responder sobre o necesario
cambio de uso do PXOM xa que afecta a
zona protexida
A deputada parlamentar Ana
Pontón e o portavoz municipal
Rubén Cela anunciaron as
iniciativas trasladas á Cámara
galega co obxectivo de que a
Dirección xeral de Urbanismo e
a Dirección xeral de Patrimonio
se pronuncien sobre os erros de
tramitación da obra da rotonda
de Galeras de cara a esixir a
paralización definitiva por non
atender ao interese público.
Ana Pontón amosou o apoio
do BNG á plataforma do parque
de Galeras nas súas reivindicacións
e demandou a paralización
das obras porque na actualidade
“están fóra da legalidade,
porque non van mellorar a cali-
Paco Reyes pide a María Pardo
que explique os seus insultos
O portavoz de Psoe di que se ten algo que
denunciar que acuda aos xulgados
Non sentaron ben as palabras
da concelleira popular María
Pardo cualificando de “ladróns”
a membros do equipo de goberno
anterior.
Paco Reyes lle pediu que
explicase como pode afirmar
que este é o goberno
“con máis transparencia”. Ao
seu ver trátase dun “insulto
á intelixencia da cidadanía”,
e lembrou que segundo
o Índice de Transparencia
Internacional Santiago pasou
de ocupar o posto 29 a ocupar
o 50 en nivel de transparencia.
Paco Reyes considera que
María Pardo está “sobrepasada
dade de vida e do contorno do
barrio, senón todo o contrario, e
ademais non responden a un interese
público, senón privado”.
O BNG advertiu, en múltiples
ocasións, das irregularidades na
tramitación formal da actuación
da rotonda de Galeras e da falta
dunha motivación que xustifique
o seu interese público, explicou
Rubén Cela “Estamos a
carón da veciñanza do parque
de Galeras nas súas reivindicacións
e propostas e, en concreto,
foi o BNG quen levou ao Pleno
a necesidade de paralización
destas obras”.
Fonte: BNG Compostela, Lindeiros
polas circunstancias” e que “a
presión pode con ela”. “Entendo
a súa situación e a tensión á
que está sometida pero ten que
saber que manifestarse é un dereito
e que os berros non son delito
por máis que non lle guste
o que digan” e considera que
as súas declaracións “descalifícanse
por si soas” e pídelle que
aclare “a que se refire” cando
acusa de “ladróns” aos membros
do anterior goberno e que
“se ten algo que denunciar vaia
dunha vez por todas ao xulgado
e deixe de insultar”.
Fonte: Psoe Santiago, Lindeiros
A nova cafetería da Alameda
abrirá para as festas da
Ascensión
O alcalde Ángel Currás visitou a obra co
arquitecto Cesar Coll e a concelleira María Pardo
A construción da nova cafetería
da Alameda supuxo a demolición
das dúas construcións
existentes, anticuadas e que
afeaban a carballeira de Santa
Susana, e que están a ser substituídas
por un edificio lixeiro,
acristalado e perfectamente
adaptado ao parque. É unha
construción de calidade arquitectónica
pensada para integrar
nela as árbores do espazo no
que se sitúa. Este edificio permitirá
ofrecer a composteláns e
turistas un servizo demandado
dende hai anos: unha cafetería
para gozar da Alameda e das
súas vistas.
O alcalde compostelán, Ángel
Currás, visitou a obra acompañado
pola concelleira da Área
de Desenvolvemento Urbano
Sostible, María Pardo, e o arquitecto
encargado da obra, César
Coll. Os traballos continúan a
bo ritmo, co obxectivo de que o
novo edificio estea rematado en
maio, coincidindo coas festas da
Ascensión.
A primeira fase das obras
consistiu no valado da obra e
na demolición da caseta situada
xunto á Porta dos Leóns. O
outro inmoble utilizouse como
caseta de obra. Tras a demolición
realizáronse os estudos
xeotécnicos e a escavación dos
cimentos da base do edificio
e do pequeno soto que vai ter.
Finalmente, comezouse a construír
a estrutura. Neste momento
estase acristalando o edificio
e remantando a pavimentación
da terraza aberta.
Esta actuación enmárcase
no proceso de remodelación
e rehabilitación do parque da
Alameda, que incluíu xa a rehabilitación
do espazo de Santa
Susana, co acondicionamento
dun local para os xardineiros e
a retirada do galpón existente; a
reforma dos aseos da Alameda;
a reparación das escaleiras de
Porta Faxeira e a rehabilitación
do estanque.
Fonte: Concello de Santiago, Lindeiros
Ángel Currás e César Coll visitando as obras. Foto concello de Santiago

abril 2014 9

10 a conversa
Lindeiros
Antonio Fdez. Angueira, alcalde de Padrón
“Non é o momento de facer a RPT, poderíase ter que sacar moitas prazas e de que moita
xente quedará na rúa, podería darse unha inestabilidade laboral para xente que durante
anos a tivo.”
L: - Falamos con Antonio
Fernández Angueira, alcalde
de Padrón, e un dos alcaldes
que accederon ao cargo nas
últimas eleccións municipais
sen experiencia previa; foi
complicada a adaptación?
imaxinámonos que é moi distinta
a xestión desde fóra que
desde dentro
A. F.: - Si, entrei como alcalde
con 35 anos e a verdade
é que é diferente a opinión que
tes do traballo do concello desde
dentro. Eu levaba exercendo a
avogacía nove anos e á fin e ao
cabo é o mesmo; é tentar axudar
á xente, solucionarlle os problemas
que poidas e na medida do
posible e eu creo que un político
o que ten é que non crear problemas
se non resolvelos
L. - Neste momento é inevitable
falar e preguntar pola
ruptura do pacto de goberno
que se produciu este mes, que
opinión ten do sucedido? Non
sei si ten claro porque rompeu
ou que foi o que sucedeu
A. F: - Asinamos o pacto
cando levabamos un ano en
minoría e fixémolo co obxectivo
de darlle unha estabilidade
real ao goberno; todas as intencións
eran boas, era un pacto
baseado na confianza, baseado
na lealdade e nós pola nosa
banda cumprimos o que nos
toca. Realmente iso non é obrigatorio,
o que queira estar que
permaneza e o que non é libre
de renunciar ou de abandonar;
desde logo a nosa intención é
continuar traballando, temos
unha folla de ruta marcada e
queremos seguir con esa folla
de ruta até o final da lexislatura.
O pacto non é obrigatorio,
o que queira estar
que permaneza e o que
non é libre de renunciar;
a nosa intención é
continuar traballando
e temos unha folla de
ruta marcada até o final
da lexislatura.
L.: - O que non se pode
negar é que esta situación dificulta
o momento de levar
as cousas a pleno para ser
aprobadas
A. F.: - Realmente ao chegar
ao pleno non tes a garantía, a
completa seguridade de que vas
aprobar os acordos que queiras
aprobar pero realmente, ao
final, obrígache un pouco máis
a debater todos os asuntos, a
tentar sacalos cun consenso co
resto dos grupos da oposición.
L :.- Falando desa folla de
ruta supomos que unha das
primeiras tarefas será aprobar
uns orzamentos, como
avogado recoñecerá que levar
tanto tempo cuns orzamentos
prorrogados non é o habitual
A.F.: - Non é habitual, está
contemplado legalmente traballar
cuns orzamentos prorrogados;
a diferenza está en que no
canto de orzalo con anterioridade
o que fas é, segundo o traballo
que fixeches ao longo do
ano, pechar a 31 de decembro
coas modificacións orzamentarias
que fixeches ao longo do
ano. Outro dos motivos do pacto
era aprobar uns orzamentos ,
como dixen dar unha estabilidade
e aprobar uns orzamentos, e
foi imposible; de todos os xeitos
o orzamento darase ao resto dos
grupos da oposición , estamos a
pechalo agora para que o valoren,
negocialo e aprobalo no seu
caso si o consideran conveniente,
esa é a miña proposta.
L- Que destacaría deses orzamentos
nos que traballan?
Que tipo de orzamentos están
a deseñar?
A. F.: - Estamos a deseñar uns
orzamentos adecuados xa á realidade
doutros anos, o que viña
facendo, recortar nos temas que
sexan prescindibles, incluír en
investimentos moitas obras que
son necesarias; por exemplo
en Carcacía estamos a facer un
tema de depuración, de augas
residuais, levar toda a impulsión
máis abaixo da captación
de auga potable que se fai para
todo o Barbanza; realmente
contemplar en orzamentos estas
cousas que se farán ao longo do
ano, basicamente investimentos
porque o resto pódelo traballar
perfectamente con orzamento
prorrogado.
L.: - Outro tema que leva
tempo esperando ser resolto
é o da licitación do servizo de
limpeza e recollida de lixos
A. F.: - Si, modificouse a normativa
a nivel estatal e cando
tiñamos os pregos feitos indícannos
que temos obrigación
de pedir autorización á
Deputación; nese momento
mandamos toda a documentación
e a Deputación tamén
nos indica que a mellor forma
de xestión sería tentar mancomunalo
entre Padrón, Rois e
Dodro; parécenos unha boa idea
pero co que aprema a concesión
da xestión e estando os tres
concellos en situacións distintas
atrasaríase moito máis. Unha
vez que os pregos sexan apro-

abril 2014 a conversa 11
bados pola Deputación, algo
que esperamos que suceda estes
días, hai que remitir todo ao ministerio
e en canto devólvannolo
sacarase a contratación.
Realmente os pregos están
feitos, o traballo está feito e si se
dilatou tanto foi porque a resolución
dunha concesión como
foi o caso con Global Vambru é
moi complicada, xuridicamente
moi complicada xa que de feito
aínda hai unha serie de procesos
xudiciais que se están levando a
cabo; a nosa intención é sacala
concesión o antes posible pero
con todas as garantías legais que
marque o proceso.
L.: - O certo é que A Pascua
está aí, non se espera que haxa
ningún tipo de problemas
como unha folga?
A. F.. : - O que non hai a día
de hoxe en sentido estrito é
unha concesión, definida a tantos
anos cunha adxudicación
pero os lixos están a recollerse;
20 días despois de entrar eu na
alcaldía terminou a folga e o
lixo está a recollerse. Continuo
Global Vambru, despois fíxose
un contrato menor con outra
empresa e despois continuou
esa mesma empresa porque
gañou un negociado sen publicidade,
esa empresa continúa a
día de hoxe aínda que co contrato
excedido no tempo mentres
non saquemos a concurso público
a concesión.
L.: -Contempla o alcalde a
creación dunha RPT, unha
relación de postos de traballo?
pregúntoo porque era outra
das cousas que o Partido
Galeguista puña como exemplo
de desencontro.
A. F.: - A RPT haberá que facela
nun futuro para reorganizar
os postos de traballo tal e como
están a día de hoxe. Eu creo que
hoxe non é o momento de facer
a RPT, poderíase dar a situación
de ter que sacar moitas prazas,
de que moita xente quedará na
rúa, realmente de que houbese
unha inestabilidade laboral para
xente que durante anos tivo esa
estabilidade. A miña intención
non é que a xente quede sen
traballo, hai que regulalo pero
os recortes que estamos a facer,
e así o propuxemos no plan de
axuste, era recortar persoal pero
a base de xubilacións, a medida
que a xente se xubilase non prover
esa praza; a verdade é que
é un plantilla bastante antiga e
dáche esa marxe para recortar
persoal sen ter que despedir a
xente que está agora nunha vida
laboral.
En minoría chegas ao
pleno sen a garantía
de que vas aprobar os
acordos que queiras
aprobar pero realmente
isto obrígache un
pouco máis a debater
todos os asuntos e tentar
sacalos cun consenso
co resto dos grupos
da oposición.
L: - Iso trae a colación un
tema polo que preguntamos a
todos o alcalde, a lei de reforma
da administración local
que parece non convencer a
ninguén, especialmente aos
concellos pequenos en temas
como servizos sociais
A. F.: - a lei quere tocar moitos
ámbitos e de feito tócaos, si
poida que os concellos sexamos
os que peor parados saímos;
pero tamén é verdade que regula
outra serie de competencias,
as competencias impropias do
concello, que no 2015 estarán
reguladas e cada un farase
cargo das súas competencias; a
día de hoxe esas competencias
estamos a asumilas os concellos
porque somos os que temos un
contacto directo cos veciños, solicítanchas
e téntalas solucionar,
pero o máis importante é que se
faga unha repartición de competencias
adecuado de que é o que
corresponde a cada un.
L.: - Un dos problemas ao
longo dos anos en Padrón
son as estradas e en especial
a xeral, vese no futuro un
arranxo real para iso?
A. F.: - Desde que entramos
comezamos a traballar no problema
da N-550, un dos principais
problemas do concello; un
dos principais inconvenientes
é que existían 16 casas en ruínas
expropiadas desde hai 16
anos aproximadamente e que
tiñan ratas, maleza... esa non é
a imaxe que debe dar unha vila
histórica como Padrón; pelexamos
por unha obra de emerxencia
que se está executando
a día de hoxe, 550.000 euros,
queda unha única casa sen demoler
o que se fará en breve, en
canto teñamos autorización xudicial;
noso outro obxectivo era
impulsar a variante, esta obra
estivo parada por distintas causas
entre ministerio e empresa,
agora retomouse con outra concesionaria
distinta que é Vías e
Construcións e a esperanza é
que se termine no 2015.
L. F. - A última variante que
se fixo, a que parte da rotonda
previa a Iria Flavia á altura
do hotel Scala, xerou non poucos
problemas e inundacións
este inverno, buscarase algunha
solución?
A. F.: - A día de hoxe estase
facendo unha modificación de
proxecto, hai uns días tivemos
unha reunión co responsable da
demarcación de estradas; trátase
de asegurar os taludes e mellorar
as canalizacións para que
as augas non acaben sempre no
mesmo sitio; nós a maiores aumentamos
as canalizacións nas
vías do Lestido con tubaxes de
80 cm. que é para pluviais e que
acaba na canle e realmente pode
quedar solucionado con esas
dúas modificacións
L.: - Falando un pouco de
cultura, parece que a Casa
Museo de Rosalía recibiu un
importante empuxe no último
ano, un lugar que é un dos baluartes
do concello
A. F.: - Si a verdade, a casa
Museo de Rosalía ao longo
do último ano, xestionada por
Anxo Angueira, deulle un bo
empuxón; pelexo polas cousas,
fixo modificacións, déronlle
subvencións, asinou distintos
convenios, é un exemplo e para
Padrón é un orgullo ter esa fundación
e ter a Rosalía de Castro
como representatividade de
Padrón
L.: - Para terminar deica
pouco chega A Pascua, que
plans hai? como será a Pascua
deste ano?
A. F.: - Si, trátase de facer os
festexos oportunos, celebralo e
celebrar tamén o tema relixioso
que no fondo tamén é A Pascua,
non é só o festexo, e tentar que
todo salga da mellor maneira
posible para que a xente o
disfrute.
L.: - Grazas
A. F.: - grazas a vós
Fotos: Loli Fdez.

12
Lindeiros
O Gran Heroe Educativo
Fátima García Doval
Doctora en Pedagogía
e Innovación Educativa.
Experta en tecnología y
Accesibilidad. Maestra
de inglés, pedagogía
terapéutica y audición
y lenguaje; licenciada
en filosofía y letras
con la especialidad de
pedagogía e investigadora
en tecnologías y
accesibilidad. Trabaja en
un centro de educación
especial en Santiago de
Compostela.
Corría o verán de 1984 cando
coñecemos ao Gran Heroe
Americano. Ralph Hinckley é
un novo profesor de adolescentes
conflitivos. Recibe de mans
dos extraterrestres, un traxe
especial que lle outorga certos
superpoderes como forza sobrehumana,
capacidade de voar,
ultravelocidade... A mala fortuna
e unha certa torpeza fai que
perda o manual de instrucións
do mesmo. Así, terá que enfrontarse
ás súas misións heroicas
por ensaio e erro, tratando de
adiviñar o mecanismo de funcionamento
mentres resolve as
situacións máis complexas.
Con máis boa vontade que
habilidade salva problema tras
problema. Un antiheroe de libro
que se converteu en toda unha
icona para a miña xeración.
Ralph era un profesor de instituto
que víasas máis tesas cos
seus alumnos que cos perigosos
criminais que enfrontaba. E iso
que os rapaces pronto lle collen
aquel... á súa maneira...
Do mesmo xeito que o Gran
Heroe Americano, os profesores
enfróntanse a diario a unha
tarefa sobrehumana para a que
se carece totalmente de manual
de instrucións. Por ensaio e erro
vaise axustando a metodoloxía
a unha realidade cambiante, de
modo que en canto algo empeza
a funcionar comeza, simultaneamente,
a estar obsoleto.
Cambia o profesor, cambian
os alumnos, cambia a sociedade
que nos rodea, cambia o
mundo, os medios, as maneiras.
Cambian as leis educativas, con
menos caducidade xa que un
iogur.
Ensinar nestes tempos revoltos
converteuse nunha tarefa
heroica. O maxisterio, deostado
até polos propios mestres (hai
certo corporativismo absurdo
que me supera), é unha tarefa
non apta para corazóns débiles.
E todo iso sen manual. A
peito. Saír ao rodo e que che
esperen 25 Miuras pasados de
hormonas e encabuxados até co
apuntador. Como os mobles de
Ikea pero sen instrucións: unha
persoa, 800 horas, e, en lugar de
chave Allen, un xiz.
Ser profesor é moito máis que
pasar certo número de horas
fronte a un encerado. É tocar
cabezas e espíritos. É prender
unha chama e alimentala co
combustible infinito da curiosidade.
É cultivar talentos.
É ser mestre, observador,
acompañante, mediador... É ser
titor e amigo (que non colega). É
ser pedagogo, psicólogo, enfermeiro,
sociólogo, antropólogo...
É ser inventor, conferenciante,
mago, actor, showman... Xa
quixesen a metade dos axentes
da FBI ter as habilidades detectivescas
e o dominio do interrogatorio
dun xefe de estudos! É
policía, avogado, perito, procurador
e xuíz. E, cada día máis,
é administrativo, secretario,
burócrata.
Ilustración: Jorge del Oro
Ao bo de Ralph o que peor
se lle daban eran as aterraxes.
Apañabase no miolo heroico,
pero cando había que
resolver cousas mundanas
o pobre estrelábase. Como
SuperCoco. Poderiamos quedarnos
con que era ese torpón
que ía de trompazo en trompazo.
Con todo, eu sempre crin
que era ese gran tipo corrente
que, sen espaventos e dando
o mellor de se mesmo, facía o
ben a moita xente. Máis aló do
deber.
Eu ensino, cal é o teu
superpoder?

abril 2014 empresa 13
Bebiños nació como una
empresa de distribución de
productos para bebés en 1999
así que están en plena adolescencia;
es una empresa familiar
y eso se nota en el trato
que recibe el cliente y en el
buen ambiente que se ve en
sus tiendas en donde los papas
que buscan algo para los peques
de la casa tienen el mejor
asesoramiento y la comprensión
de quien ya pasó por lo
mismo.
En el año 2001 la distribuidora
se convertía también en
tienda abriendo La Cigüeña en
Oroso, en el núcleo urbano de
Sigüeiro. Cuatro años después
deciden trasladarse a Santiago
al ser un mercado mucho
mayor y dos años después,
ante la necesidad de tener más
espacio para los productos,
abrieron una tienda almacén
en Ames, en Bertamiráns.
Con la llegada de las nuevas
tecnologías decidieron llevar
su catalogo de productos a la
web y después mejorar la página
para que fuera más accesible;
hoy es una de las primeras
del país en venta de artículos
para bebés.
Alicia García es una de las
responsables y le preguntamos
por esa tendencia de crecimiento
de gemelos y trillizos
y nos habla de las dificultades
de los padres no solo a la
hora de criarlos, también a la
hora de administrar el espacio
“hay un incremento debido
al aumento de las inseminaciones
y fecundaciones.
Los cochecitos gemelares
ocupan un lugar imprescindible
en nuestras tiendas. Y
los padres tienen que echarle
mucha imaginación a la hora
Bebiños: 15 años en el mundo del bebé
Con tiendas en Santiago y Ames es una de las primeras empresas
del sector a nivel nacional
de comprar artículos de puericultura
para dos bebés. No
sólo por el coste sino por el
espacio, los pisos y ascensores
no están pensados para
grandes familias”.
En un mundo como el del
bebé que nos parece siempre
tan cercano también existen
las peticiones fuera de la
norma y que se atienden con la
misma profesionalidad que las
demás “¿Cosas extrañas que
nos han pedido? un marco
para enmarcar el predictor,
un muñeco que reza el
padrenuestro, una barriga
postiza para hacer sentir
al padre lo que siente una
mujer embarazada.. “.
Pese a la crisis los niños siguen
naciendo... y menos mal
que eso sucede; no se puede
decir que en este sector la crisis
se haya notado pero Alicia
nos cuenta que las marcas han
tenido también que adaptarse
a un mercado con menos
poder adquisitivo “La crisis
no ha disminuido los nacimientos,
o por lo menos no
en la comarca en la que nosotros
trabajamos. Lo que
sí se nota es que las marcas
tienden a crear un catálogo
de artículos “basic”, es decir,
al alcance de todo el público
y que este público cada vez
compara más antes de decidirse
a comprar”.
En Bebiños podemos encontrar
todo lo necesario para
nuestro bebé o par ese regalo
con el que queremos distinguirnos
en el bautizo; bien
en sus tiendas de Santiago
o Bertamiráns o en la web
www.bebinos.com encontraremos
un servicio profesional
a la hora de comprar unos artículos
que requieren de alguien
que sepa lo que tiene entre
manos, después de todo con
los niños no se juega.

14 antonte
Eira de hórreos en Rois
Nesta visita a outro deses lugares
por descubrir na comarca
acompañounos Nina Alvela;
Nina foi a xerente da Fundación
polo Patrimonio de Rois ata que
a falta de apoio institucional
acabou con este organismo; en
el colaboraron empresarios do
municipio e veciños que axudaron,
xunto coa corporación
anterior, a pór en valor máis de
700 hórreos, 200 muíños, mámoas,
cruceiros, e unha infinidade
de patrimonio que agora
queda de novo desprotexido
ante a falta de axudas.
Nina explícanos que as eiras
de hórreos eran moi comúns en
Galicia; os traballos do campo
foron sempre traballos comunais
e na eira procesábanse
os cultivos de toda a aldea ao
mesmo tempo e por iso tamén
os lugares de almacenamento
estaban no mesmo lugar. a
concentración parcelaria e unha
evolución social cara a unha
vida máis individualista fixo
que os hórreos fosen quedando
dentro das leiras particulares
e as novas construcións ocultan
en moitos casos o preto que
están uns doutros.
En Rois podemos contemplar
hórreos coa tipoloxía característica
da Maia, distínguense
por ter cepas no canto de pés e
combinar nos balaustres a madeira
coa pedra. as diferenzas
veñen dadas pola climatoloxía
e a dispoñibilidade de materiais
principalmente; non é o mesmo
ter un hórreo nunha zona templada
como a que nos ocupa que
en zona de costa onde o salitre
pode estragar a madeira. As
madeiras usadas eran carballo
e castiñeiro ben secado e unha
vez ao ano dábaselle unha capa
de graxa cunha especie de tinguidura
para a súa protección.
Un dos traballos realizados
pola fundación foi recuperar as
cores cos que se construían antigamente
os hórreos; aínda que
agora é moi común pensar que
os hórreos tiñan cor madeira o
habitual era usar cores, os máis
comúns o vermello, o verde e o
azul.
A Fundación polo Patrimonio
de Rois chegou a catalogar no
municipio 711 hórreos anteriores
á década dos 50; algúns dos
que estaban en peor estado desapareceron
e outros seguirán o
mesmo camiño se non se toman
medidas; sorprende descubrir a
gran cantidade de patrimonio
que ten este municipio aínda
que Nina Alvela ten a teoría de
que aquí se descubriu porque
se buscou e que si se fixese o
mesmo en todos os concellos
descubriríanse infinidade de
restos de todo tipo e de todas as
idades; no caso de Rois o máis
antigo do inventariado serían
Lindeiros
as mámoas que datan do 5.000
antes de Cristo.
As eiras de hórreos son
unha boa escusa para coñecer
a un concello como Rois e
poder comer en casa Ramallo,
xogar ao golf ou simplemente
gozar paseando polo camiño
portugués.

abril 2014 e ti de quén ves sendo? 15
Encarna Otero, paixón en todo o que fai
Escoitar a Encarna Otero, en
calquera das múltiples causas
que sempre defendeu, é entrar a
formar parte desa loita; a paixón
e o realismo cos que é capaz de
narrar unha historia acaban por
atrapar ao oínte e si, como neste
caso, a historia é a da propia
Encarna un termina impregnado
desa paixón e sentido común co
que camiña cada día.
Naceu nun Santiago con fronteiras
ben definidas e fíxoo
fóra delas “A Pontepedriña
era un barrio fronteira que
unía Marrozos, Santa Lucia,
Castiñeiriño e a fronteira non
estaba na ponte do río, estaba
na ponte do tren que marcaba
a entrada e saída [] é verdade
que os barrios quedaban á
marxe do pobo [] a luz eléctrica
comezaba na estación e no
cuartel e o resto eran campos
e terras que se cultivaban, un
mundo rural que entraba cada
día á cidade a vender os seus
produtos ou a traballar, moi
vinculado á construción do ferrocarril,
que vivía en torno ao
extraperlo de café, con moitas
nais solteiras, un mundo que
me formou, cando subías ao
pobo en datas especiais, o día
da palma, semana santa, as
festas do Apóstolo, vestíanche
doutra maneira... []ese carácter
de barrio fronteira marcábache
moito aínda que tamén
dábache moita liberdade e iso
a pesar de que o Santiago que
recordo era un Santiago horrible,
escuro, clasista que menos
mal que cambiou moito e cambiou
para ben”.
Entón como agora a liberdade
alcanzábase cando un marchaba
da casa para estudar; Encarna
recoñece que ao chegar á universidade
pensou que era unha
pena ser de Santiago porque
tiña que seguir vivindo en casa,
pero iso foi o que fixo que puidese
estudar xa que eran seis
irmáns; lembra a universidade
como un mundo de descubrimento
pero tamén de loita “non
se poden idealizar as cousas,
lembro as folgas contra o xuízo
de Burgos, as manifestacións,
si te collían arriscabas todo,
abríanche expediente, metíanche
no cárcere, che torturaban,
os grises disparaban...”.
A súa historia está marcada
pola súa marcha a Francia, namorouse
e foise con aquela persoa
a Toulouse onde descubriu
un mundo que recoñece que lle
cambiou a vida “descubrín o
exilio do que eu non sabía nada
polo silencio e a represión que
aquí impuxéronse sobre todo
aquilo, sobre a república;
cheguei a unha cidade na que
había 70.000 exiliados incluído
o goberno no exilio; descubrín
tamén o mundo da historia, da
cultura; descubrín o mundo
da liberdade, de vivir libre e
descubrín ademais o mundo,
cando chegue había manifestacións
de apoio a Vietnam por
exemplo [] lémbrome como un
polbo cheo de ollos absorbendo
todo aquilo que vía, alí descubrín
tamén que podía valerme
por min mesma”.
Volveu no 76 cun dos indultos
proporcionados polo goberno
de Suárez; foi unha etapa moi
dura na que a súa parella tivo
que incorporarse ao exercito e
pasar polo pelotón de castigo;
unha etapa na que custou moitísimo
tempo poder convalidar a
carreira de historia e economía
realizada en Francia o que non
conseguiría até o 78. Seguiu coa
militancia política que comezara
no exilio e viviu a morte do soño
dun país distinto “criamos que
a saída do franquismo ía ser
unha ruptura, tiñamos o soño
de Portugal que nos quedaba
moi preto, pero a verdade é
que o peso do franquismo en
toda aquela etapa foi inmenso
e non rompeu con moitas cousas
así que houbo que adaptarse
e custou moito [] tamén
é certo que a partir de que
aprobo unhas oposicións e consigo
praza de profesora de instituto,
consigo esa seguridade
persoal do traballo que para
min é importantísima, teño
que agradecer a Santiago e a
Galicia que todo o que pensei
e soñei púideno ir construíndo
máis ou menos, o momento da
decepción é agora”.
A historia recente de Encarna
Otero é xa máis coñecida; loitadora
incansable no nacionalismo,
no feminismo, traballadora nos
movementos veciñais de base,
dentro do asociacionismo e por
suposto mestra “traballar con
rapaces e rapazas a esas idades
paréceme marabilloso [] como
dicía Machado eu reivindícome
no papel de profesora na
institución libre de ensino []
ser capaz de descubrirlles que
a educación serve para facer
persoas libres e para pensar”.
Encarna é política e iso hoxe
en día ten demasiadas connotacións,
escoitala é lembrar cousas
imprescindibles “nós somos
servidores públicos e a xente
busca en nós que traballemos
conxuntamente con eles na
procura do común e por tanto
na procura do mellor para a
colectividade, iso é o que significa
para min tanto estar na
oposición como gobernar []
25 ou 30 concelleiros non fan
un goberno, o goberno existe
cando traballan de xeito
conxunto coa cidadanía e esta
fai súa os proxectos; eu tiven a
oportunidade de traballar na
construción de Santiago neses
momentos e desde esa óptica;
ou sempre digo que Santiago
tiña unha cousa moi boa que
era que o 70% das decisións
que se tomaban en pleno eran
por acordo de todas as forzas
políticas e iso é ter un proxecto
de cidade”.
A paixón que Encarna Pon en
cada cousa que di, o brillo dos
seus ollos ao falar, fan que un
corra o risco de crer a cegas pero
cando descobre o sentido común
que se esconde tras as súas palabras
descobre tamén que as
cousas son máis sinxelas do que
poida parecer.
Fonte: Lindeiros
Fotos: Loli Fdez

16
Lindeiros

abril 2014 17
dentalmacia.com
981 521 090

18 pasou
Lindeiros
Ames conmemorou o Día Forestal Mundial cunha plantación de árbores
O acto tivo como protagonistas a conselleira de Medio Rural Rosa Quintana e ao alcalde Santiago Amor
O Concello de Ames conmemorou
o Día Forestal Mundial
cunha plantación de 15 plantas
de carballos, bidueiros e pradairos
nun tramo do paseo fluvial
de Bertamirans que linda co
río Sar. Nesta plantación participaron
a conselleira do Medio
Rural e do Mar, Rosa Quintana,
o alcalde de Ames, Santiago
Amor, o Secretario Xeral do
Medio Rural e Montes, Tomás
Fernández-Couto, a concelleira
de Medio Ambiente, María
Eugenia Martín, e o concelleiro
de Educación, Bernardo Moar,
que estiveron acompañados dun
grupo de 50 nenos/as do CEIP
Agro do Muíño e de diferentes
traballadores/as municipais.
O Concello de Ames está desenvolvendo
unha serie de accións
encamiñadas á mellora do río
Sar na zona Rede Natura 2000.
Para iso manten un contacto
constante coa Dirección Xeral
de Conservación da Natureza da
Xunta de Galicia. Deste xeito, no
pasado mes de decembro o alcalde
de Ames, Santiago Amor, e a
concelleira de Medio Ambiente,
María Eugenia Martín, mantiveron
un encontro de traballo coa
directora xeral de Conservación
da Natureza, Verónica Tellado,
para abordar cuestións claves
para o municipio amiense desde
o punto de vista da protección
medio ambiental, especialmente
do espazo Rede Natura.
O obxectivo prioritario é a
preservación da vexetación de
ribeira existente para conseguir
o asentamento dun corredoiro
fluvial formado pola vexetación
autóctona. Para iso, estase acometendo
a limpeza das especies
vexetais invasoras mediante diferentes
técnicas. Estas actuacións
permitirán continuar co traballo
desenvolvido en anos anteriores
co que se busca a mellora da situación
do cauce situado á beira
do río Sar. Grazas a outra axuda
da dirección xeral de conservación
da natureza, concedida en
2011, o concello de ames puxo en
marcha un proxecto piloto de técnicas
de restauración de marxes
e ribeiras do río, ao que agora se
lle dá continuidade cunha segunda
subvención para a preservacion
dos ecosistemas do río Sar.
Por outra banda, o Concello
de Ames conmemorou o 29 de
marzo o Día Mundial da Auga.
Este programa de actividades
comezou cunha charla-coloquio
sobre a mellora das características
físicas, biolóxicas e supresión
de enfermidades dos fondos
fluviais a través da aplicación
de microorganismos efectivos.
Durante a xornada do sábado
desenvolveuse un obradoiro
na Aula da Natureza co fin de
axudar na elaboración de 8.000
bolas de arxila impregnadas de
Un momento da plantación. Foto: concello de Ames
microorganismos eficientes, que
se lanzaron ao fondo do río Sar o
día 29 de marzo nun acto que no
paseo fluvial de Bertamiráns. A
través desta actuación preténdese
mellorar a calidade ambiental do
río Sar.
Fonte: concello de Ames, Lindeiros
Cáritas Ordes Organizou o festival solidario “A Sementeira”
Vendéronse máis de 300 entradas e a recadación superou os 2.000 euros
2.235 euros esa é a cantidade
total recadada grazas ao festival
benéfico A Sementeira, que
tivo lugar na discoteca LP45 de
Ordes. Concretamente, no despacho
de billetes recadáronse
1.635 euros coa venda de 325
entradas, mentres que a través
do sistema de fila 0 se obtiveron
610 euros coa venda de 122
localidades.
Unha cantidade que se destinará
integramente ao proxecto
A Sementeira, organizado por
Cáritas Ordes en colaboración
con outras organizacións
sociais, entidades do ámbito
agropecuario, veciños e veciñas
da zona, así como o mesmo
Concello de Ordes. O dito
proxecto consiste na posta en
marcha de cultivos ecolóxicos
destinados ao autoconsumo e
tamén á aprendizaxe dun labor
agrario que poida supoñer un
ingreso para as persoas máis
necesitadas. “Unha boa maneira
de axudar animicamente a estas
persoas que xa levan tempo sen
actividade profesional ningunha
e que están sumidas nunha
desidia que é necesario superar
para que poidan ir cara adiante.
Sobre todo tendo en conta
que estamos nunha comarca de
enorme potencial agropecuario,
polo que este proxecto entendemos
que se debe traducir nun
incremento das súas posibilidades
á hora de obter algún ingreso
extra”, asegura Clemente
Boo, directivo de Cáritas Ordes.
Fredi Leis, Iria Cid, Fran Allo,
Marcos Roca, Lucía Nieto,
Patricia Iglesias Los Mustang
Charros, os humoristas Campos
e Crespo, Os Viqueiras de
Ordes, a Asociación Camiño
A discoteca LP 45 acolleu o Festival. Foto: concello de Ordes
Real de Poulo, a Orquestra da
Televisión e a cantante local
Tania Veiras foron os protagonistas
dun cartel no que todos
eles figuraron de maneira totalmente
desinteresada, así como
todas e todos os participantes e
colaboradores deste evento.
Fonte: concello de Ordes, Lindeiros

abril 2014 pasou 19
Os veciños de Sigüeiro participan na iniciativa “Café co Alcalde”
Situación dos colexios, limpeza viaria ou presenza policial foron algunhas das cuestións plantexadas
Situación dos colexios, limpeza
viaria ou presenza policial
foron algunhas das cuestións
plantexadas
Máis de medio centenar de veciños
e veciñas de Sigüeiro participaron
na iniciativa “Café co
Alcalde”, que se leva celebrando
nos últimos anos con gran éxito
polas distintas parroquias de
Oroso e que desta vez chegou á
capital municipal. “Queremos
ter aos veciños o máis satisfeitos
posible e por iso queremos falar
do que lles preocupa, escoitar as
súas propostas e necesidades,
que non quede nada dentro”, explicou
o alcalde Manuel Mirás.
“Hai cousas que descoñecemos
ou que non nos parecen
tan importantes”, sinalou Mirás
Franqueira, quen exemplificou
nunha recente reunión cos veciños
de Marzoa: “pediron un
parque biosaudable. Era unha
necesidade que non pensabamos
que había, xa que os que hai en
Sigüeiro non se utilizan tanto
como se agardaba. Pero entendemos
que era unha petición deles e
cando dispoñamos de orzamento
o faremos”.
Durante algo máis de dúas
horas, os veciños e veciñas presentes
plantexáronlle ao alcalde
numerosos temas, “dos que
tomamos moi boa nota”, sinala
Manuel Mirás. Unhas reivindicacións
entre as que sobresaíron
catro temas principais: situación
dos colexios, limpeza viaria,
presenza policial e construción
dunha piscina climatizada.
Sobre a cuestión da piscina,
que foi a primeira en ser plantexada,
Mirás explicou que “está
en carteira. Podemos facela porque
Oroso é un concello ben
xestionado e temos recursos para
facela. Outra cuestión é se con
preto dos 800 parados é o momento
idóneo para facelo, sobre
todo tendo en conta de que non
podemos facernos cargo do mantemento”.
Por iso, o alcalde orosán
explicoulles aos veciños que
“esperaremos á que a economía
se estabilice pois penso que non
é momento de facer unha gran
obra como a climatización da
piscina”, aínda que adiantou que
“nos orzamentos deste ano aprobamos
unha partida de máis de
39.000 euros para poñer xogos de
auga na piscina de Sigüeiro. É un
proxecto que nos ilusiona moitísimo
e que estou seguro de que
nos axudará a fixar poboación”.
Os veciños e veciñas de
Sigüeiro tamén manifestáronlle
ao alcalde as dúbidas que lles
xorden pola construción do novo
colexio e se iso pode supoñer
algún tipo de falta de seguridade
Un sos “cafés co alcalde” en Sigüeiro. Foto: concello de Oroso
para os nenos. Manuel Mirás explicoulles
que “cando o proxecto
estea rematado poderedes ver
que o viario de acceso ao colexio
terá un ancho de 25 metros, con
espazo para aparcar e deixar aos
nenos con total seguridade e sen
problemas. De feito, trátase dun
viario con menos intensidade
de circulación que a avenida da
Grabanxa”. Ademais, explicoulles
que os alumnos de Sigüeiro
disporán dun camiño de acceso
ao colexio a través do paseo do
Río Carboeiro, polo que aínda
estarán máis seguros que na actualidade
xa que non terán que
cruzar ou pasar preto de estradas.
Fonte: concello de Oroso, Lindeiros
O concello de Teo entregou os premios do concurso de tapas do entroido
Segundo as papeletas contabilizadas durante o concurso vendéronse máis de 3.300 tapas
Fai uns días entregáronse
no Concello os premios do
Concurso de tapas do entroido
celebrado en Teo dende o 21 de
febreiro ao 9 de marzo. O alcalde,
Martiño Noriega, e o concelleiro
de Turismo, Anxo Rei, fixeron
entrega dos premios ós clientes
que cubriron os pasaportes e
valoraron as tapas consumidas e
recoñeceuse tamén ós establecementos
que tiveron a tapa máis
valorada e a máis consumida.
O espeto de porco con prebe
de grelo e pataca con trompiños,
do Chila Café (Calo) foi
nesta edición a tapa gañadora, a
mellor segundo as valoracións
depositadas na urna polos clientes.
A máis consumida foi a da
Cervecería A Santa Sede (A
Ramallosa), unha lasaña de entroido.
Os responsables dos dous
establecementos, Chila e Javier
Mella, recibiron o diploma que
os acredita como gañadores nestas
dúas categorías.
Durante as dúas semanas de
funcionamento deste concurso
vendéronse nos establecementos
participantes máis de 3.300
tapas. A cifra pode ser maior xa
que o feito de tomar a tapa non
te obrigaba a cubrir a papeleta.
Na primeira edición do TapasTeo
contabilizáronse 3.080. A valoración
da organización do concurso,
Concello e hostalaría teense
é positiva na medida en que se
melloran as cifras de petiscos
vendidos. Máis alá da cantidade,
“este concurso tamén persigue a
mobilidade da clientela, de xeito
que as persoas acudan a establecementos
novos co incentivo de
probar a tapa e cubrir o pasaporte”
destaca o edil Anxo Rei.
No acto de entrega de premios
tiveron tamén un papel destacado
os clientes que obtiveron
algún premio nos sorteos realizados
coas papeletas e cos pasaportes
cubertos. Eva Pereiro,
recibiu un abono anual para as
instalacións da piscina municipal
da Ramallosa. Fíxolle entrega do
agasallo, Alberto Fernández, director
do centro. O resto dos premiados
foron, Fabián Romero,
cun fin de semana de turismo
rural de Teo; Paula Castiñeiras,
cunha cea para dúas persoas, e
Enrique Ferro, cunha cesta de
produtos do mercado labrego de
Teo, que lle entregou unha das
produtoras, Dolores Lea.
O concurso de tapas do entroido
tivo como particularidade que
os petiscos debían ser elaborados
con produtos e/ou preparacións
Gañados do concurso de tapas 2014. Foto:concello de Teo
típicas deste tempo de celebración.
Deste xeito o cocido, a filloa
ou os grelos foron algúns dos
elementos que podían atopar nas
distintas elaboracións.
Fonte: concello de Teo, Lindeiros

20 pasou
XVI Festa do Lacón con Grelos no Mesón do Vento
Milleiros de persoas disfrutaron da comida e das actividades organizada polo concello
Lindeiros
Algunhas das bandexas de Lacón con grelos . Foto: concello de Ordes
Ames celebra o Día da auga con bólas de arxila
Lanzáronse 3.000 ao río Sar para mellorar o fondo e a calidade da auga
Un numeroso grupo de veciños
e veciñas de Ames participaron
no lanzamento de máis
de 3.000 bolas de arxila con
O longo do sábado 22 e o
domingo 23 Mesón de Vento
organizou unha das festas gastronómicas
de máis tradición
da comarca a que se achegaron,
como tódolos anos milleiros de
persoas.
A xornada do sábado da XVI
Festa do Lacón con Grelos comezou
as dez da mañá na nave
de gando de Ardemil; máis dun
centenar de cabezas de gando
chegado non só de diversas
aldeas da comarca senón das
restantes provincias da comunidade
galega se exhibían ante
compradores e todo tipo de
público. Entre o máis destacado
da feira figuraba o stand da
Asociación de Xoves Gandeiros
e as súas novillas. Entre os seus
compoñentes estaba Avelino
Souto, que o pasado mes de outubro
con tan só 15 anos acadou
o premio de campión europeo
de manexo de gando vacún en
Italia; durante un par de horas,
e acompañado doutros membros
desta asociación, realizaron
un pelado a tres novillas
ante os ollos atónitos de centenares
de persoas que disfrutaban
do traballo dos rapaces
Posteriormente o protagonismo
foi cedido ao gando bovino,
cunha sesión de esquilado de
microorganismo eficientes nun
tramo do río Sar duns 1.200
metros cadrados aproximadamente,
para mellorar o fondo e a
calidade da auga deste río.
A través desta iniciativa preténdese
mellorar a claridade da
auga e que desapareza o fango
Lanzando as bolas ö Sar. Foto: concello de Ames
ovellas. Pola tarde un gran desfile
de máscaras, comparsas e carrozas
puxeron a nota de cor; repartíronse
máis de 1.000 euros
en premios entre os participantes,
moitos dos cales lle deron
aínda máis vida as súas creacións
coas coreografías creadas
especialmente para a ocasión.
Entre o numeroso público que
disfrutou do espectáculo esta-
Avelino Souto con mono gris,preparando unha novilla. Foto: conello de Ordes
ban a maioría dos membros do proba do XVII Campionato
equipo de goberno local. Galego de Andadura e a do VII
A xornada do domingo tivo Campionato de Trotóns; as probas
como principal atractivo a degustación
de arrastre vacún e cabalar
do lacón con grelos; completaron as competicións
dende mediodía os bares, restaurantes
previstas nun programa que
e establecementos da puxo o seu punto e final con
hostaleiros da zona non pararon
festa e música en directo ata ben
de sacar das súas cociñas entrada a noite.
as bandexas e racións. Xa pola
tarde disputouse a primeira Fonte: Concello de Ordes, Lindeiros
do fondo. As bolas lanzadas ao
río irán desfacéndose durante
os próximos meses e soltando
uns microorganismos efectivos
que provocarán a eliminación
do fango e que medre unha capa
vexetal de herba e algas tanto
no fondo do río coma nas súas
beiras.
O Concello de Ames conmemorou
de este xeito o Día
Mundial da Auga; no paseo fluvial
de Bertamiráns instalouse
unha carpa na que os nenos e
nenas, así como os pais e nais
puideron participar en diferentes
obradoiros relacionados
co líquido elemento. Tamén
houbo unha exposición sobre
a bolboreta monarca, que está
sufrindo cambios na súa migración
debido aos efectos do
cambio climático; nestas actividades
participaron a concelleira
de Medio Ambiente, María
Eugenia Martín, e o concelleiro
de Educación, Bernardo Moar.
As bolas de arxila foron elaboradas
nun obradoiro que tivo
lugar na Aula da Natureza e no
que participaron un grupo de
30 veciños e veciñas de Ames.
Estes microorganismos eficientes
quedaron fermentando na
Aula da Natureza ao longo de
toda a semana previa para despois
ser lanzados ao río Sar.
Esta actuación ademais de afectar
á zona na que se lanzaron as
bolas de arxila tamén mellorará
a calidade das augas río abaixo.
Os microorganismos efectivos
cambian a micro e macroflora
dos chans, e melloran o equilibrio
natural, de maneira que os
chans con axentes patóxenos se
converten en chans supresores
de enfermidades.
Fonte: concello de Ames, Lindeiros

abril 2014 21
Mais dun cento de veciños de Brión participaron na primeira
ruta de sendeirismo do 2014 en Carnota
Percorreron a senda verde que une as localidades de Louredo e Ancoradoiro
Máis dun cento de veciños
e veciñas de Brión participaron
na primeira ruta da
Campaña de Sendeirismo 2014
do Concello de Brión, un roteiro
de dificultade baixa pola
Senda Verde de Carnota. O
tempo acompañou aos camiñantes
ao longo dos 18 quilómetros
que percorreron entre
as localidades de Louredo e
Ancoradoiro, disfrutando da
riqueza cultural, patrimonial e
ambiental deste municipio da
Costa da Morte. Os veciños e
veciñas de Brión disfrutaron
dunhas espectaculares vistas
do val de Carnota e da súa
longa praia, así como de diversos
restos arqueolóxicos como
o petroglifo A Laxe Escrita ou
o Castro de Mallou.
No CPI de Ponte Carreira
conmemoraron o Día da Muller
Unha representación teatral, unha charla e unha xincana pola
igualdade foron os principais actos
Preto de cen nenos e nenas de
infantil, primaria e secundaria
do CPI Ponte Carreira participaron
en tres actividades organizadas
polo Concello de Frades para
conmemorar o Día da Muller.
As actividades tiñan un obxectivo
común: concienciar aos
nenos e nenas de Frades sobre
a necesidade de vivir nunha sociedade
baseada na igualdade de
oportunidades.
Aos máis pequenos a mensaxe
A próxima andaina está prevista
para o sábado 5 de abril e
ten como destino as Fragas do
Eume. Son 18 quilómetros de
dificultade media por un dos
bosques atlánticos mellor conservados
de Europa e que conforma
un dos roteiros de maior
participación en edicións anteriores.
A seguinte cita será o
sábado 26 de abril e terá como
destino os 20 quilómetros que
separan o Castro de Baroña
(Porto do Son) e Corrubedo
(Ribeira). A inscrición en cada
roteiro ten un custo de 8 euros
e, inicialmente, convócanse
50 prazas. As poden formalizarse
na Casa da Cultura de
Brión (981 50 99 08). Os autobuses
sairán ás 8:30 horas 20:30 horas.
e volverán ao mesmo lugar ás
da Carballeira de Santa Minia Fonte: Concello de Brión, lindeiros
chegoulles a través dunha representación
teatral, denominada
“As cores”, na que as actrices lles
explicaron as historias das cores
e das razóns que motivaron que
o azul fose definido como unha
cor de nenos e o rosa unha cor
de nenas. Ademais, chamaron a
súa atención sobre que a fusión
de ambas cores dá o lila, que é
o tradicionalmente utilizado na
loita contra a violencia de xénero.
Tamen tivo lugar unha
“Xincana pola igualdade” na
que os rapaces de primaria realizaronn
distintas tarefas no fogar.
A xornada rematou cunha
charla sobre “A muller na historia”,
dirixida a Secundaria, na
que se lles explicou a orixe do
Día da Muller e se lles respondeu
a distintas dúbidas sobre a
igualdade de xénero.
Fonte: Concello de Frades, Lindeiros
Os veciños de Brión disfrutando da paisaxe de Carnota. Foto: concello de Brión
Os nenos de Frades nunha das actividades. Foto: concello de Frades

22 pasou
Lindeiros
Gala
solidaria
2014
a favor das familias
desfavorecidas
do noso concello
25 de abril
na Alameda de Gôis
a partir das
17:30 horas
Colabora
aportando
alimentos
non perecedeiros
ou productos de
limpeza
e hixiene.
Coas participaci
óns de:
Xogos e inchabl es
Miguel Torres
Xandobela xogos
Brétema animación
Grupo Zeltia
Dj Radio
Diana Puñan
Grupo Alborada
Josito Porto
María Chelo
*Serán recollidos no propio recinto
Tania Veiras
Grupo Bahía blanca
Dani Ríos
Isi
Marcos Roca
Federico Pérez
“Profes” Aula Música
Peke Olimpus
Lito Arzúa
Organiza:
CONCELLO DE
www.concellooroso.com

abril 2014 pasará 23

24 pasará
O teatro será un dos protagonistas de
abril en Teo con obras para todos.
Como guinda a estrea do novo espectáculo de Chevere
O pano levantarao o día
11, na Ramallosa, Redrum
Producións con “Amor flexible”,
unha comedia protagonizada
por Luma Gómez na que todo
xira ao redor dun matrimonio
de conveniencia e como conseguir
que se realice.
A semana seguinte a
Mediateca Do Grilo recibe
a Talía Teatro co espectáculo
Mundos Contados no que a
protagonista, Samba, contará
os distintos mundos que garda
no seu interior aos cativos que
se acheguen a función. Ao día
seguinte a obra está dirixida ao
público adulto e ten como particularidade
que será a primeira
vez que se represente nun recinto
pechado; “Abril de lume
e Ferro” é unha obra de Manuel
María que versa sobre a batalla
de Cacheiras e os chamados
“Mártires de Carral”, tradicionalmente
é representada por
veciños de Carral en espazos
naturais pero nesta ocasión os
dous concellos colaboraron para
levala ao escenario do Centro
Sociocultural da Ramallosa.
O colofón porao o día 25
o grupo residente de Teo,
Chévere, que presenta a súa
nova obra “Viaxe ou país dos
ananos”, despois do éxito aca-
dado con Eurozone, que vén
de recibir 4 premios na gala dos
María Casares de Teatro, e de
ter que atrasar a estrea por unha
lesión de Manolo Cortés, por fin
estreárase o seu novo espectáculo
que serve de conmemoración
de 20 anos de ultranoites,
Talleres de debuxo na Granell
O arquitecto Pablo Tome será o profesor
segundo a compañía “os ananos
somos todos e o país ben podería
ser Galicia”; a obra representarase
os venres e sábados até
o 10 de maio no escenario da
Ramallosa.
Fonte: Concello de Teo, Lindeiros.
Fomentar o uso do galego e o
portugués entre os estudantes
destas linguas, en especial nos
territorios cataláns, aínda que as
bases non pon ningunha limitación
á participación, esa e a finalidade
de este concurso.
Establécense dúas categorías;
a primeira para menores de 18
anos e na que ademais de relatos
pódense presentar traballos
de banda deseñada ou debuxos;
a segunda para maiores de 18
anos pide un relato que non su-
Lindeiros
Oitava edición do
concurso de relatos Contos
no Mediterráneo
Esta organizado polos lectores de galego da
Universitat Autónoma de Barcelona
pere as 2.500 palabras. A data
límite de entrega será o 5 de
maio e toda a información pódese
atopar en http://estudisgallecs.uab.cat/contos/.
A organización da Universitat
Autónoma de Barcelona contou
coa colaboración do Insituto
Camöes, a Xunta de Galicia, a
Asemblea Culutral Galega de
Barcelona e as Biblioteques de
Barcelona.
Fonte: UAB, Lindeiros
Aprender a debuxar debuxando
a cidade, esa é a filosofía
destes talleres que organiza a
Fundación Granell.
Partindo dun relato de Paul
Auster o taller proponnos debuxar
os recunchos e momentos
cotiáns da cidade e reivindicar
desta forma o valor do escrito
que quere sobrevivir ao dixital.
A cita os martes 8, 15, 22 e
29 de cinco a sete da tarde, non
hai previsto un limite de prazas
e todos os interesados pódense
dirixir ao Museo Fundación
Eugenio Granell, na praza do
Toural ou no teléfono 981572124
Fonte: Fundación Granell, Lindeiros

abril 2014 pasará 25
Un millar de tortillas de masa na Festa da Merenda
A cita o 13 de abril en Aiazo, en Frades
Como cada ano a asociación
de veciños “Os Pasos” organiza
no mes de abril a Festa da
Merenda que chega a súa novena
edición. Despois dos problemas
do ano pasado no que
a festa viuse condicionada pola
choiva, o que fixo que se venderan
máis merendas para levar
e non se puideran disfrutar alí,
este ano a organización espera
recuperar o ritmo de participación
de pasadas edicións.
Este ano a festa comezará as
12 do mediodía na área recreativa
de Os Pasos, na parroquia
de Aiazo en Frades, coa degustación
gratuíta de tortillas de
masa a cargo das cociñeiras de
Aiazo; a música chegará a partir
das doce e media coa Banda
de A.C. Amigos da música de
Ordes que darán paso a Cé orquestra
Pantasma, un home or-
questra que foi do máis aplaudido
no ano anterior.
A partir das 15:00 horas
terá lugar a tradicional foliada
na que, con respecto a anos
anteriores, repiten os locais
de Sarillo (Aiazo) e Rexente
(Ponte Carreira), así como As
Sobreiras do Ulla (Touro) e
Leirabuxo (Melide); as novidades
as porán as Pandereteiras
das Encrobas (Cerceda) e
Tabernícolas de Compostela.
Ademais, Leirabuxo aproveitará
para presentar varios temas do
seu primeiro disco, “Pe de ouro,
raíces de prata”.
O remate da xornada será a
verbena coas orquestras París
de Noia e Ciclón que se encargarán
de que a festa continúe ata
a madrugada.
A festa da merenda comezou
co fin de que os máis novos coñeceran
a tortilla de masa e a
importancia que tivo en décadas
pasadas é, unha das organiza-
doras, Tamara Carreira, sinala
que “en tempos de necesidade
estas tortillas de masa facíanse
Edición 2014 de Expoordes do 25 ao 27 de abril
Festa da merenda no ano 2012. Foto: concello de Frades
case a diario, con máis auga e
fariña que ovos”.
Fonte: Concello de Frades, Lindeiros
Trátase dunha das feiras multisectoriais más importantes da comunidade galega
Expoordes 2014 celebrarase o
último fin de semana de abril e
incluirá a XXV Festa do champiñón
na xornada do domingo.
O día 25 a partir das 9 da
mañá abrirase o recinto situado
no Campo da Feira, en pleno
centro da vila ordense; o encontro
ofrecerá as últimas novidades
de sectores tan variados
como o da construción, ocio e
tempo libre, agricultura, electrodomésticos,
automoción, maquinaria
agrícola, alimentación,
cosmética, seguros, carpintería,
asociacións e organizacións sociais
etc; unha exposición de
máis de 8.000 metros cadrados
pola que o ano pasado circularon
máis de 36.000 persoas
A feira renderá homenaxe na
xornada do venres aos empresarios
e autónomos da zona; o
sábado dedicarase o día a diversidade
funcional e este ano
como novidade as cooperativas
agrarias; o domingo chegará
a tradicional degustación de
champiñón que chega a vixésimo
quinta edición e que encherá
os bares do pobo de tapas de
balde deste produto elaborado
de moi diversas maneiras e que
se repartirán con cada consumición.
o domingo a música
correrá a cargo do grupo de
gaitas Os Viqueiras de Ordes e
da Banda de Música de Ordes,
ademais das charangas NBA e
Mekánika.
Fonte: Concello de Ordes, Lindeiros
ExpoOrdes no ano 2013. Foto:concello de Ordes
E

26 pasará
VIII Edición do Festival de Musicas
Contemplativas en Compostela
O lema de este ano será “tradición, diálogos e raíces
Trátase de 16 concertos que se
celebrarán en distintos escenarios
da cidade do 11 o 20 de abril
coa a intención de combinar o
patrimonio musical e o artístico.
“Tradición, diálogos e raíces” é
o lema condutor dun amplo programa
cheo de música espiritual,
sacra e de raíz… Música, tradición,
arte e cultura únense nunha
proposta que aposta pola diversidade
cultural.
Xapón, Afganistán e a India
son algúns dos países representados
no festival coa participación
de agrupacións e artistas como
Pandit Ronu Majumdar e Tapan
Bhattacharya (que nos achegarán
O son do Benarés), Khaled
Arman e o Ensemble Kabul
(Poesía sagrada na música de
Kabul), Haruna Takebe (obras
para piano de autores xaponeses
contemporáneos) ou Rodrigo
Rodríguez (recital de shakuhachi,
unha frauta de bambú xaponesa,
con obras da tradición dos
monxes budistas Zen). Outras
das propostas inclúen a música
tradicional de Sicilia, da man da
recoñecida investigadora e intérprete
siciliana Matilde Politi,
e cantos misionais de territorios
americanos e asiáticos situados
arredor do Océano Pacífico
interpretados pola soprano colombiana
Lina Marcela López
e o arpista compostelán Manuel
Vilas; unha serie de concertos
que percorrerán espazos como
o Auditorio de Galicia, Hostal
dos Reis Católicos, Paraninfo
da Universidade, igrexas de
San Paio de Antealtares, San
Fiz de Solovio, Orde Terceira,
Santa Clara, San Francisco,
Universidade ou San Domingos
de Bonaval.
Protagonista destacado da
programación será a Real
Filharmonía de Galici, encargada
de inaugurar o festival no
Auditorio de Galicia o venres 11
de abril interpretando, baixo a dirección
do belga Paul Dombrecht,
As sete últimas palabras de Cristo
na Cruz do mestre do Clasicismo
Joseph Haydn. A orquestra compostelá
ofrecerá ademais, conducida
polo seu director asociado
Maximino Zumalave, un segundo
concerto na igrexa conventual
de San Paio de Antealtares dedicado
ás cantatas do gran mestre
deste xénero musical sacro,
Johann Sebastian Bach, co protagonismo
do barítono xermano-
británico Stephan Loges.
As entradas serán gratuítas (a
excepción de dous concertos),
previa recollida de invitacións
que poden retirarse no despacho
de billetes do Teatro Principal
desde mañá mércores 26 de
marzo ata o 10 de abril en horario
de martes a sábado e de 18.00
a 21.00h. A partir do 11 de abril
o horario será todos os días de
17.00 a 21.00h. Ademais, os convites
tamén se poderán recoller
unha hora antes do inicio de cada
concerto no lugar de celebración
do mesmo.
Fonte: Consorcio de Santiago,
Lindeiros
Lindeiros
O gran trompetista de
jazz Jerry González estará
en Santiago o 25 de abril
Un concerto imprescindible nunha
contorna única como o Club Dado Dadá
Trátase dunha das grandes figuras
do jazz; fundador da mítica
Ford Apache Band xunto o
seu irmán Andy e coa que actuaría
durante máis de 30 anos.
Tocou cos mellores fusionando
todos os estilos; clásicos como
Dizzy Gillespie, McCoy Tyner
ou Jaco Pastorius, latinos como
Tito Puente ou Eddie Palmieri,
flamencos como Paco de Lucía,
El Cigala, Morente ou Niño
Josele e hispanos como Jorge
Pardo ou Chano Dominguez.
Púidoselle ver tamén na mítica
Calle 54 de Trueba, gañadora
dun oscar, e é propietario de
multiples premios tanto outorgados
polo público como polos
xornalistas e especialistas máis
reputados.
Jerry chega con Javier Colina
ao contrabaixo e Carlos López á
batería, un trio sólido e rotundo
capaz de estremecer ao oínte
máis frio; a posibilidade de
velo nun local tan emblemático
como o Dado Dadá onde o espectador
está ao bordo do escenario
engade valor a esta cita; o
25 de abril ás 22.30 da noite.
Fonte: Concello de Santiago, Lindeiros

abril 2014 27
TORNEO DE PADEL
SEMANA SANTA
Lugar: Padel Compostela
(Pol. de Costa Vella, Santiago)
17 al 20
de abril
CATEGORÍAS
1ª, 2ª y 3ª Masculina. +80 Masculina
1ª, y 2ª Femenina. Iniciación femenina
Mixto nivel no avanzado
15€ una categoría, 10€ categoría adicional
Premios para campeones, finalistas y campeones consolación
(2 palas nox stinger, cenas para dos personas café Altamira, entradas
hotel balneario, vino albariño denominación de origen Brandal,
trofeos artesanales, productos informáticos, vales Illodo Peluqueros,
paleteros y más productos deportivos…)
Mínimo dos partidos | Mínimo 8 parejas por categoría
(la organización se reserva el derecho a encuadrar a una pareja en
categoría inmediatamente superior si su nivel así lo aconseja)
Agua, bolas y regalo de inscripción
Todos los días de 10:00h a 23:00h
INSCRIPCIONES
www.doblered.es
Hugo Suárez: 620 05 15 33
suarez.hugo@hotmail.com
Cierre de inscripciones: Lunes 14 a las 22:00h
Finales, sorteo y fiesta fin de torneo domingo 20 de Abril
Se sorteará entre todos los participantes una figura en 3D (uno
mismo, vestido de padel y a escala) cortesía de Ialma3D, además de
material deportivo, vales y muchas sorpresas más. Te esperamos!!!!!
PELOTA OFICIAL
PATROCINAN
COLABORA

28 deportes
Lindeiros
Disputouse en Compostela o I Torneo Jael de Gimnasia Rítmica
Contou coa presencia de Eugenia Onopko deportista internacional que ofreceu unha exhibición
Gran ambiente e un bo nivel
deportivo presidiron a celebración
do primeiro Torneo Jael de
Gimnasia Rítmica, organizado
polo Club Viravolta e disputado
no Pavillón de Santa Isabel
de Compostela. Máis de 350
ximnastas de Galicia e Asturias
competiron nesta nova cita, que
alcanzou momentos espectaculares,
como nas exhibicións da
internacional Eugenia Onopko.
A competición levouse a cabo
nos niveis escolar promoción
base e federado, en todas as categorías
(de baby a sénior) e aparatos
(mazas, aros, pelota, fita...).
A internacional Eugenia Onopko,
bronce nos últimos campionatos
de España, realizou dúas exhibicións
durante a xornada de tarde,
e aproveitou a súa visita ao torneo
para asinar autógrafos e compartir
experiencias coas mozas participantes.
Durante a entrega de
premios, Joyería Jael obsequiouna
cun reloxo da marca Longines,
copatrocinadora do evento.
A xoiaría Jael converteuse nos
últimos tempos nun dos baluartes
dos deportes que menos saen
nos medios pero que contan con
grandes afeccións; o torneo Jael
de Padel ou este de ximnasia son
boa mostra diso.
Fonte: Jael, Lindeiros
O Santiago Futsal presentou a canteira máis numerosa da súa historia
Esta formada por 16 equipos e é unha das máis grande a nivel nacional
Aproveitando a visita do
vixente campión da Copa
de España, o Inter Movistar,
o Santiago Futsal realizou a presentación
oficial das súas cate-
gorías de base do club, un total
de 16 equipos nos que xogan
case 200 xogadores e xogadoras
e os seus correspondentes
monitores, dende as categorías
máis pequenas con nenos de 4
e 5 anos, ata o equipo filial, coa
especial novidade de contar con
2 equipos femininos por primeira
vez na historia do club.
Unha tempada máis a canteira
foi a protagonista na xornada
do venres, nun dos partidos
máis esperados do ano; ao final
o Movistar fixo valer a súa
superioridade e endosoulle 7
ao Santiago Futsal pero este resultado
non ensombreceu a reunión
de toda a familia do equipo.
Fonte: Santiago Futsal, Lindeiros
Torneo “Quiero jugar” en Let Padel
Celebrouse o día 22 nas instalacións de Ames
A iniciativa de Let Padel
“Quiero jugar” celebrou un
magnífico torneo o pasado día
22; os participantes das distintas
categorías destacaron o bo ambiente
e gozaron da festa final
na que se sortearon regalos dos
colaboradores, como ceas para
dúas persoas, productos naturais
ou un mp4.
Os finalistas masculinos
foron a parella de Lalín Pulpi
e Diego Villar e na categoría
feminina as rapazas do Squash
Santiago, Luli e Virxinia gañaron
nun partido moi parello contra
as locais Lola e Mercedes
Castiñeiras
Fonte: Let Padel, Lindeiros

abril 2014 deportes 29
Nace o club Tambre Bike con 20 socios fundadores
Está ubicado en Oroso e quere chegar os 100 cativos en dous anos
O Centro Cultural de Sigüeiro
acolleu a presentación oficial do
Club Ciclista Tambre Bike, que
conta con vinte socios fundadores
e nace co obxectivo de “facer
cultura coa práctica do ciclismo,
especialmente cos rapaces”, segundo
o seu presidente Fernando
Abad. Unha proposta que foi
recollida polo alcalde de Oroso,
Manuel Mirás, quen indicou que
“os inicios do Tambre Bike non
poden ser mellores. Seguide así e
espero que moi pronto haxa moitos
veciños e veciñas de Oroso
practicando este deporte ”.
O ofreceu todo o apoio do
Concello ao novo club: “contade
con nós porque, ao igual
que facemos cos distintos clubs
e deportes no municipio, imos
apoiarvos en todo o que poidamos.
Son tempos economicamente
complicados, pero podedes
estar seguros de que faremos
todo o que estea na nosa man
porque, como adoito dicir, estou
convencido de que o deporte nos
fai mellores persoas”.
Fonte: Concello de Oroso, Lindeiros
La liga Like Padel continúa con abundantes cambios en los primeros puestos
Todas las divisiones, menos la masculina B, cambian en las primeras posiciones
La más disputada es la femenina
con 3 equipos en cabeza
con los mismos puntos,
FM Sport Pádel, Samarkanda
y Peluquería Lua; Fm Sport
Pádel se lleva este mes un sabor
agridulce ya que su ascenso en
la liga femenina contrasta con
su caída al último puesto en la
liga mixta al tener que cambiar
a los jugadores. Las ligas masculinas
siguen sin demasiados
cambios; en el grupo A Nino
y Talleres Picón se intercambian
las posiciones seguidos
de Mundo Amazonas; en la
liga B nada cambia y Planing,
Samarkanda y L&L Albariño
mantienen las 3 primeras posi-
ciones en ese mismo orden.
LIGA MASCULINA
GRUPO A
1º Nino 20 ptos
2º Talleres Picón 19 ptos
3º Mundo
11 ptos
Amazonas
4º lndalsu 9 ptos
5º Abalo Alonso 8 ptos
Arquitectos
6º FM Sport 7 ptos
Pádel
7º Distrisantiago 7 ptos
8º Friscos 5 ptos
9º Concellería
de Deportes
do Concello
da Estrada
4 ptos
LIGA MASCULINA GRUPO B
1º Planing 22 ptos
2º Samarkanda 12 ptos
3º L & L Albariño 10 ptos
4º Segundo Rey 9 ptos
5º Joyerías Atempo 4 ptos
6º Adrián García 4 ptos
Abogados
7º Restaurante 3 ptos
de Carmen
8º Huelequealimenta
0 ptos
9º Jorge Gándara
Peluqueros
0 ptos
Lucía y Lorena líderes de la
liga femenina
Clasificación a 28 de marzo 2014
LIGA FEMENINA
1º FM Sport Pádel 22 ptos 7º Ames Diario 12 ptos
2º Samarkanda 22 ptos 8º Fiochetto 12 ptos
3º Peluquería Lúa 22 ptos 9º Dulce Victoria 10 ptos
4º Abalo Méndez 21 ptos 10º Radikal Motors 6 ptos
5º Cousalinda 16 ptos 11º Friscos 2 ptos
6º Eleva 13 ptos 12º D´Books Paper 2 ptos
LIGA MIXTA
1º Segundo Rey 20 ptos 7º Maiwin 7 ptos
2º Talleres Bastón 18 ptos 8º Restaurante 7 ptos
de Carmen
3º Viaxamos
14 ptos 9º Syma 5 ptos
Contigo
4º Omega &
Asociados
14 ptos 10º Planing 3 ptos
5º Abalo Alonso
Arquitectos
11 ptos 11º Concellería
de Deportes
do Concello
da Estrada
3 ptos
6º Javier Tovar 9 ptos 12º FM Sport Pádel 2 ptos

30
Lindeiros
Ingredientes
INGREDIENTES Para 4 personas
4 calabacines más bien pequeños
Para el relleno
Una cebolla (250g) – pimiento
rojo (150g) – 3 cucharadas
de aceite de oliva – 3 cucharadas
de salsa de tomate
– dos tajadas de bacalao
desalado.
Para la salsa
2 cucharadas de aceite – una cucharada
de harina – el agua
de escaldar el bacalao (unos
300ml) – 3 o 4 cucharadas de
salsa de tomate - sal
EIRA DE XOGO
Nivel de dificultad: Fácil
Calabacines rellenos
de bacalao
Modo de hacerlo
Los calabacines
Lavamos los calabacines, les quitamos
los extremos, los partimos en dos mitades
y éstas a su vez en otras dos pero
a la larga.Nos salen cuatro “barcas” de
cada calabacín.
Los cocemos en un pequeñísimo chorro
de agua hasta que estén al dente
o tiernos pero no demasiado para que
no se deshagan.
Los escurrimos del agua, los sacamos
para una fuente y les retiramos la parte
de las semillas con una cucharilla pero
no lo tiramos sino que lo reservamos
todo.
El relleno
Ponemos a desalar el bacalao en abundante
agua cambiando esta cada 12
horas hasta cuatro veces.
SUDOKUS
Cocina fácil
Nivel de dificultad: Medio
Una vez desalado, lo escaldamos.
Para ello ponemos agua fría en una
cacerola e introducimos el bacalao de
forma que el agua lo cubra.
Lo llevamos al fuego y lo retiramos en
cuanto quiere empezar a hervir. Lo tapamos
y lo dejamos en el agua hasta
que ésta se enfría.
Picamos muy menuditos la cebolla y
el pimiento.
Ponemos el aceite en una rustidera
o sartén amplia y sofreimos primero
la cebolla sola durante unos pocos
minutos.
Agregamos después el pimiento,
bajamos el fuego y dejamos que se
hagan hasta que estén tiernos.
Añadimos por último la parte de la
semillas de los calabacines que habíamos
retirado, la salsa de tomate
y el bacalao bien desmenuzado, lo
sazonamos con sal y lo retiramos del
fuego.
Medio conejo partido en trozos
una docena de ciruelas pasas
Para el adobo
Unas ramas o una cucharadita
de tomillo
una hoja de laurel
un poco de perejil
dos dientes de ajo pelados y
partidos en dos
una zanahoria cortada en discos
una cebolla en rodajas
sal y pimienta
4 cucharadas de aceite
dos cucharadas de vinagre
AUTODEFINIDO
Conejo con ciruelas pasas
Ingredientes
Modo de hacerlo
Ponemos en un recipiente el tomillo,
el laurel, el perejil, los dientes de ajo, la
zanahoria, la cebolla, sal y pimienta.
Lo regamos con 4 cucharadas de
aceite y dos de vinagre (si necesitamos
más, que sea siempre en esta
proporción) y lo mezclamos todo.
Introducimos el conejo, limpio y partido
en trozos y lo dejamos en adobo
hasta el día siguiente, o al menos un
buen rato.
Con este adobo podemos preparar
también el conejo para asarlo en el
horno.
Una vez macerado el conejo, lo sacamos
del adobo, lo escurrimos bien
y lo rehogamos en una cacerola, a
fuego entre medio y bajo, durante
unos minutos.
Añadimos después todo lo del adobo
y por último, las ciruelas, bajamos el
fuego, tapamos y lo cocemos lentamente
hasta que esté tierno.
Antes de servirlo se le puede agregar
una cucharadita pequeña de jalea
de grosellas.
BUSCA LAS 7 DIFERENCIAS:

abril 2014 31
HORARIO DE AUTOBUSES
Monbus - Castromil
Padrón - Milladoiro - Santiago
L - V: 7:20, 7:35, 8:55, 10:05, 10:15, 12:20,
14:55, 16:05, 18:20, 19:30, 21:50
Sábados: 8:50, 10:05, 10:55, 12:20, 14:55,
19:30, 21:50
Domingos e festivos: 8:50, 10:05, 12:20,
14:55, 19:25, 19:30, 21:50
Santiago -Milladoiro - Padrón
L - V: 6:50, 9:00, 10:00, 11:30, 12:30, 15:20,
15:30, 18:00, 19:00, 20:30
Sábados: 10:00, 11:30, 12:00, 14:00,
16:00, 20:00, 20:30
Domingos e festivos: 10:00, 11:30, 12:00,
18:00, 20:00, 20:30
Empresa Arriva
Padrón - Milladoiro - Santiago (hor.
aprox.)
L - V: 7:00, 8:10, 9:00, 10:10, 11:00, 12:10,
13:00, 14:25, 15:00, 16:00, 17:10, 18:00,
19:10, 20:00, 21:20, 22:00
Sábados: 9:20 ata 21:20 cada 2 hs.
Domingos e festivos: 9:20 ata 21:20
cada 2 hs.
Santiago - Milladoiro - Padrón
L - V: 6:00, 7:00, 8:00, 9:00, 10:00, 11:00,
12:00, 13:15, 14:00, 16:00, 17:00, 18:00,
19:00, 20:00, 21:00, 22:10
Sábados: 8:00 ata 20:00 cada 2 hs.
Domingos e festivos: 8:00 ata 20:00
cada 2 hs.
Autobuses de Calo
Milladoiro - Santiago (Rúa da Rosa)
L - V: De 7:00 ata 21:00 cada 15 min.
Sábados: 7:35 ata 13:35 cada hora. e as
16:05, 17:05, 18:35,19:35, 20:35, 22:05,
23:00
Domingos e festivos: 9:30, 10:30, 11:30,
13:00, 16:05, 17:05, 18:35, 19:35, 20,35,
22:05, 23:00
Santiago (Rúa da Rosa) - Milladoiro
L - V: De 7:00 ata 21:30 cada 15 min.
Sábados: 8:00, 9:00, 10:00, 11:00, 12:00,
13:00, 14:00, 16:30, 18:00, 19:00, 20:00,
21:30, 22:30, 23:15.
Domingos e festivos: 10:00, 11:00, 12:00,
14:00, 18:00, 19:00, 20:00, 21:30; 22:30,
23:15.
Milladoiro - Santiago (Est. de autobuses)
L - V: 8:10,9:25, 19:15
Sábados: 8:10, 9:25
Santiago (Est. de autobuses) - Milladoiro
L - V: 8:40, 13:10, 18:10, 20:10
Sábados: 8:40, 13:10
Milladoiro - Bertamiráns
Días laborais: 10:00, 11:45, 17:30
Bertamiráns - Milladoiro
Días laborais: 11:00, 12:15, 19:00
Empresa Bustelo
Rois - Santiago
L - V: 6:45, 7:30, 9:00, 11:00, 14:00, 16:00,
18:00, 20:00
Sábados: 9:00, 14:30, 18:00
Domingos e festivos: 10:15, 14:30, 18:00
Santiago - Rois
L - V: 7:30, 10:00 12:00, 15:00 17:00, 19:00,
21:00
Sábados: 12:00, 17:00,19:00
Domingos e festivos: 11:00, 17:00, 19:00
Monbus - Castromil
A Gándara (Os Anxeles) -
Bertamiráns - Santiago ( Rúa A Rosa)
Laborais: De 7:45 ata 19:45 cada hora.
20:15, 20:45, 21:15,21:45
Sábados: 10:45 ata 13:45 cada hora.
De 16:45 ata 20:45 cada hora.
Santiago (Rúa A Rosa) -
Bertamiráns - A Gándara (Os Anxeles)
L -V: De 7:45 a 21:45 cada 1/2 h.
Sábados: 11:15, 12:15, 13:15, 16:15, 17:15,
18:15, 19:15, 20:15
Bertamiráns - Santiago
(En tránsito desde Muros, Noia. H.
aprox.)
L - V: 7:40, 8:15, 9:25, 10:25, 11:25, 12:25,
14:25, 15:25, 16:25, 17:25, 19:25, 21:25.
Sábados : 08:25, 09:25,10:45, 12:25,14:25,
17:25, 19:25, 21:25.
Domingos e festivos: 09:25, 12:25, 14:25,
17:25, 19:25, 21:25
Santiago - Bertamiráns - Noia - Muros
L - V: 09:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:00,
14:30, 15:20, 17:00, 18:15, 19:00, 20:00,
21:30.
Sábados : 10:00, 12:00, 13:00, 14:00,
15:20, 18:15, 20:15.
Domingos e festivos: 10:00, 12:00, 14:00,
16:00, 18:15, 20:15.
Hermanos Ferrín
Negreira - Brión - Bertamiráns - Santiago
L - V: 06:45 a 20:45 cada hora.
Sábados: 07:45, 08:45, 9,45, 11:45, 13:45,
15:45, 17:45, 19:45, 21:30
Domingos e festivos: 08:45, 09:45, 11:45,
13:45, 15:45, 17:45, 19:45, 21:30.
Santiago - Bertamiráns - Brión - Negreira
L - V: 07:45 a 21:45 cada h.
Sábados: 08:45, 09:45, 10:45,12:45, 14:45,
16:45, 18:45, 20:45, 22:30
Domingos e festivos: 9:45, 10:45, 12:45,
14:45, 16:45, 18:45, 20:45, 22:30
Aucasa
Trazo - Santiago
7:40
Santiago - Trazo
14:10
TELÉFONOS DE INTERESE
Concello de Ames: 981 883 002
Casa da Cultura Milladoiro: 981 535 940
Casa da Cultura Bertamiráns: 981 891 017
Policía Local: 619 767 575
Garda Civil: 981 536 405
Centros de Saúde:
Milladoiro: 981 522 838
Bertamiráns: 981 890 404
Concello de Brión: 981 887 006
Casa da Cultura Brión: 981 509 908
Policía Local: 981 893 474
GRUMIR: 629 871 542
Centro de Saúde: 981 887 701
Concello de Boqueixón: 981 513 061
Casa da Cultura: 981 513 061
Garda Civil: 981 503 051
Emerxencias: 981 513 434
Centro médico de Forte: 981 513 010
Centro médico de Lestedo: 981 502 297
Concello de O Pino: 981 511 002
Casa da Cultura: 981 511 065
Garda civil: 981 511 052
Centro de Saúde: 981 511 196
Concello de Oroso: 981 691 478
Policía Local: 981 691 680
Garda Civil: 981 691 381
Protección Civil: 629 737 942
Centro de Saúde: 981 694 731
Concello de Padrón: 981 810 451
Policía Local: 981 810 247
Garda Civil: 981 810 091
Protección Civil: 981 812 929
Taxis: 981 811 459
Centro de Saúde: 981 810 920
La Estradense
A Estrada - Cacheiras - Santiago
L - V: 6:55, 7:50, 8:30, 9:10, 10:00, 10:45,
13:15, 15:00, 18:00, 19:00
Sábados: 8:30, 10:00, 15:00. 18:15
Domingos e festivos: 9:00, 18:15
Santiago - Cacheiras - A Estrada
L - V: 7:45, 9:00, 9:30, 10:30,11:30, 12:30,
13:30 (lectivos), 14:00, 14:45, 15:15,
16:30,18:15 ( lectivos),19:00, 20:30,
21:30 ( luns a xoves lectivos).
Sábados: 9:15, 12:30, 17:15, 20:15
Domingos e festivos: 12:30, 20:00
Monbus - Castromil
Cacheiras -Santiago ( de Moraña)
L - V laborais: 7:40, 10:35, 16:05
Santiago - Cacheiras ( ata Moraña)
L - V laborais: 15:30, 18:30, 20:45
Empresa Seoane
Cacheiras - Santiago
L - V: 8:10, 9:05, 15:20, 17:50, 18:15,
Sábados: 8:25
Santiago - Cacheiras
L - V: 12:30, 13:45, 17:00, 18:00, 19:30
Sábados: 12:30
Vedra - Santiago ( Hor. Aprox:)
L - V : 7:40, 9:50, 15: 15
Sábados: 8:05
Santiago - Vedra
L - V: 12:15, 14:00, 14:30 (lectivos), 19:30,
Sábados: 14:00
Monbus - Castromil
Ponte Ulla - Santiago
L - V: 6:42, 15:17, 17:23, 20:32
Sábados: 10:53, 15:18, 17:23, 20:23, 20:32
Domingos e festivos: 10:53, 15:18, 17:23,
20:32, 21:52
Santiago - Ponte Ulla
L - V: 9:15, 12:00, 14:00, 15:00, 16:00,
18:05, 20:00
Sábados: 10:00,14:00, 15:00, 16:00, 18:00
Domingos e festivos: 10:00, 12:00, 16:00,
18:00, 21:00
Concello de Negreira: 981 885 250
Casa da Cultura de Negreira: 981 885 736
Policía Local: 676 454 882
Garda Civil: 981 885 001
Centro de Saúde : 981 886 378
Concello de Santiago: 981 542 300
Policía Local: 981 542 323
Policía Autonómica: 981 546474
Policía Nacional: 981 571 717
Garda Civíl: 981 581 611
Garda Civil de Tráfico: 981 582 266
Bombeiros: 981 542 446
Cruz Vermella: 981 586 969
Radio - Taxi: 981 569 292
Estación de autobuses: 981 542 416
Estación de ferrocarril: 902 240 202
Aeropuerto: 981 547 500
Concello de Teo: 981 815 700
C. sociocultural A Ramallosa: 981 805 700
Policía Local: 981 815 700
Protección Civil: 649 804 720
Centros de Saúde:
Folgueiras( Calo): 981 814 106
Os Tilos: 981 801 038
Cacheiras: 981 807 411
Reis: 981 815 711
Concello de Vedra: 981 814 612
C. Sociocultural 3ª idade: 981 502 024
Protección Civil: 629 661 685
Taxis: 608 981 944
Autocares Mosquera
Forte ( Boqueixón) - Santiago
L - V: 15:05, 19:35
Santiago - Forte ( Boqueixón)
L - V: 8:05
Monbus - Castromil
Ordes - Oroso - Santiago
Laborais: 7:35, 8:50, 10:50, 12:05, 13:50,
14:35, 16:20, 17:20, 18:50, 20:20, 21:50
Sábados:8:35,10:50,14:50,17:20,18:35,
22:55
Domingos e festivos: 10:50, 12:50, 14:50,
17:20, 18:50, 21:35
Santiago - Oroso - Ordes
Laborais: 6:30, 8:00, 9:00, 10:00, 11:00,
12:15, 14:00, 15:30, 16:30, 18:00, 19:30,
21:15
Sábados: 10:00, 14:00, 16:30, 18:00,
19:30, 21:00
Domingos: 12:00, 14:00, 18:00, 19:30,
21:15.
Empresa Freire
Santiago - O Pino - Arzúa
L - V : 7:00, 9:15, 11:00, 12:45, 16:00, 18:30,
20:00, 21:00 ( lectivos)
Sábados: 7:00, 11:00, 12:45, 16:00, 18:30
Domingos e festivos: 7:00, 11:00, 16:00,
18:30, 20:00 ( sábados non circula)
Arzúa - O Pino - Santiago
L - V: 7:30, 8:10, 10:40, 12:10,14:20, 15:00,
15:45, 18:10, 20:40
Sábados: 8:10, 12:10, 15:45, 18:10
Domingos e festivos: 8:10, 12:10, 15:45,
18:10,21:30
Santiago - Aeroporto
De 6:00 ata 00:00 cada 1/2 h., diario,
dende Pz. Galicia.
De 6:10 ata 00:10 cada 1/2 h., diario
dende Est. de Tren
De 6:20 ata 00:20 cada 1/2 h, diario,
dende Est. Autobuses.
Aeroporto - Santiago
De 7:00 ata 1:00 cada 1/2 h., diario.
Empresas e negocios
ao servicio de todos.
COMPRO
ORO Y PLATA
Rosalía de Castro, 34
Local C - Milladoiro
Tfono: 981 533 636
Aquí
podría
estar
tu
publicidad
publicidad@lindeiros.com
jml

32
Lindeiros
Esther
Esperante
Veciña de Ames
Esther leva toda a súa vida
traballando pero non o parece; a
serenidade coa que fala das cousas
que lle pasaron, das que fixo
e das que aínda hoxe fai dálle
un sentido ao seu relato como
de acontecementos esperados,
coma se unha vida como a súa
fose en grao sumo normal... e
nada máis lonxe da realidade.
Creceu na Serra de Outes
onde o seu pai era médico e
onde despois seríao o seu marido;
lembra as súas carreiras
polo patio cuberto do colexio
nos baixos do concello, xogando
á roda, a quéda ou ao trompo;
a pesar de ser a filla do médico
foi unha máis na comunidade, o
seu pai lembráballe sempre que
debía respectar a todo o mundo
e mesmo lle dicía, cando chegaban
as festas, que bailase con
todos... salvo os que estaban
bébedos.
Estudou maxisterio pero ao
casar centrouse en criar aos seus
8 fillos e axudar ao seu marido
tamén médico; sempre axudara
na consulta ao seu pai e seguiuno
facendo na do seu marido
pero cando se comezaron a aplicar
certas normas non lle quedo
máis remedio que sacar o título
de auxiliar de clínica, unha lesión
na man do seu esposo obrigouna
ademais a facelo en tan
só mes e medio, algo que conta
cunha naturalidade que converte
o insólito en excepcional.
Percorreu moitos pobos de
Galicia acompañando ao seu
marido, Santa Comba, Rianxo,
Serra de Outes ou Santa María
de Oia onde viviría outra aventura
coa que non contaba. A súa
facilidade para defender as súas
formulacións coma se fosen as
únicas posibles fíxoa destacar
nunha reunión de pais, mentres
todos querían que os premios
dunha carreira foran so para
nenos da asociación ela insistiu
que tiñas que ser para os que
participaran estiveran ou non
na asociación; en esa reunión
estaba o candidato á alcaldía,
por unha agrupación independente,
nas primerias eleccións
da democracia e non dubidou
en agregala á súa lista, algo que
ela non sabería até moi preto da
data das eleccións; non só gañaron
por maioría absoluta se non
que ela foi a primeira tenente de
alcalde.
Os seus últimos anos estiveron
vinculados a Ames; tras a
morte do seu marido deixou
Santiago pero lonxe de quedar
quieta só cambiou o escenario
da súa actividade; profesora no
voluntariado do concello, fundadora
do roupeiro municipal,
axudante na parroquia e disposta
a continuar con todo o que se
lle poña por diante e todo coa
naturalidade, a serenidade, que
moitos envexarían, coa actitude
de que a súa vida foi así porque
non podía ser doutra forma, un
sentimento que acaba por calar
en quen a escoita.
Ames 28 de Marzo 2014