LINDEIROS XANEIRO 2014

LINDEIROS
CESGA:
20 anos adicados a investigación
Falamos co seu director
Javier García Tobío
Manolo Regos,
alcalde de Ordes:
“Non podemos perder o partido
xudicial, espero que o Partido
Popular de Galicia e de Madrid
retome este tema e deixe todo
como está.”
Concellos:
Aprobáronse os POS 2014 que
financia a Deputación
Teo: Revisarase o contrato con
Viaqua (Aquagest)
Pasou:
En Nadal volveuse a montar o
Belén
Os nenos de Ames vivirón o fin
de ano 12 horas antes
Pasará:
Santi Millán presenta o seu novo
espectáculo Santi Millán Live!
Excéntricas estrean “Da Vinci tiña
razón”
xaneiro 2014
N 8 MENSUAL
MEDIATIZA
Tu tienda de informática y reparaciones, también de
pequeños electrodomésticos, en Milladoiro

2
edita
Patacón Comunicaciones S.L.
B70309463
Editorial
Desexos incumpridos
Lindeiros
Apdo. de Correos: 26
15895 AMES
Teléfonos:
981 535 815
634 747 956
Depósito legal:
C515 -2013
Contacto:
publicidad@lindeiros.com
redaccion@lindeiros.com
Web:
www.lindeiros.com
Marketing:
MEDIATIZA
Imagen corporativa
redes sociales
diseño y gestión
Deixamos atrás o Nadal e o seu exceso de gasto e bos desexos, dúas cousas que non teñen sentido pero que con todo repetimos
cada ano. As compras son excesivas porque moitas das cousas sabemos cando as compramos que acabarán esquecidas en
calquera esquina, a procura dun agasallo que convenza ao que o fai e ao que o recibe é algo reservado a uns poucos; sorprendíame
ver que as maiores colas dábanse nas zonas de alimentación dos supermercados e dependendo do día unha visita á pescadería
podía ser cousa de 20 minutos; contrasta co aumento do traballo e das doazóns nos bancos de alimentos, parece coma
se tivésemos medo a vernos algún día necesitados desa axuda e compensásemolo enchendo a cesta; a pouco que un reflexione
dáse conta de que iso indica que a clase media desaparece e só quedan os que poden e os que non, os que teñen unha cesta da
compra nada da solidariedade e os que se poden permitir decidir que leva a súa.
Os bos desexos tampouco son cousa que me parezan razoables máis aló da mera educación; o 2014 será feliz na medida que
podamos resolver moitos dos problemas da nosa sociedade e, en todo caso, a felicidade son momentos; comprendo os bos
desexos dos meus amigos e coñecidos porque soñar é gratis e nalgún momento teremos que facelo pero o que non comparto
e moléstame son as mensaxes de políticos e institucións; desexar que o novo ano tráianos menos paro, unha nova estrada ou
a rehabilitación dun edificio está nas súas mans así que mais que desexar o que teñen que facer é traballar, estes días deberían
dedicarse a explicar que van facer e como pensan facelo, desa forma poderiamos valorar mellor os seus desexos.
Pero para ben e para mal estamos xa no 2014, postos a pedir sobran cousas na comarca nas que empregarse a fondo; estes días
viamos como o polígono industrial de Pazos alagábase, e os terreos que o circundan e as aldeas próximas sufrían de novo as
choivas; non vale a escusa de que foron choivas moi fortes... isto é Galicia, agora pedirase de novo que se canalice o río e retomáranse
demandas esquecidas nos anos de bonanza climatolóxica pero hai 25 anos cando comecei a traballar en medios de
comunicación unha das primeiras cousas que vivín foi Padrón coa auga ao pescozo e os veciños entrando no casco antigo en
barca, agora a cousa non chega ao centro pero o problema segue aí. Do transporte metropolitano mellor non falar, búscanse escusas
varias pero a realidade é que todo está en mans dun único organismo: a Xunta de Galicia, da administración autonómica
dependen as liñas, as empresas que as cobren, as sancións se non cumpren o acordado, os recursos, etc.; todos os concellos implicados
teñen queixas... excepto Santiago que non acaba de ver que o problema tamén lle afecta e que gran parte do tráfico da
cidade xérase por non ter un bo transporte de proximidade. Non da Xunta se non de Fomento depende que algún día Galicia
teña unha vía verde; a proposta de que sexa entre Ordes e Santiago xeraría un polo turístico non só de face ao exterior, tamén
para toda a comarca falta de espazos deste tipo, avanzouse moito na construción de sendas peonís e rutas de sendeirismo e
fíxose grazas á implicación dos concellos así que agora non estaría de máis un empuxón a estas infraestruturas desde Madrid.
Son pinceladas que me veñen á cabeza sen orde ningún, hai moitas máis e seguen no aire cousas como o canon de SOGAMA
e a súa posible subida, a reforma da administración local con todo o que levaría, os recortes sanitarios que afectan aos máis
desfavorecidos... como todo é imposible que se arranxe de golpe e como pedilo sería de inconscientes confórmome con desexar
tan só que o “sentidiño” entre nas cabezas dos nosos políticos, sobre todo dos que teñen cargo e ferramentas para traballar,
se iso se me concede teremos a metade do camiño andado.
Manel Pardo
tiza
mediatiza@mediatiza.com
Contrata tu publicidad en Lindeiros con nosotros o pide un estudio de marketing en redes sin compromiso
MEDIATIZA

xaneiro 2014 novas da bisbarra 3
Os concellos aprobaron os POS 2014
A Deputación destinará, en toda a provincia, máis de 24 millóns
de euros neste ano
Despois de que no mes de
outubro a Deputación aprobase
as bases para o Plan de obras e
servizos 2014 agora tocoulle aos
concellos aprobar en pleno as
obras que serán subvencionadas
e que, por primeira vez, poderán
ser entregadas vía web ao organismo
provincial.
O concello de Ames destinará
algo máis de 300.000 euros a
10 proxectos na súa maioría de
arranxo de viarios e espazos públicos
como os aparcadoiros do
campo de fútbol do Milladoiro
e do CEP de Ventín ou beirarrúas
na rúa Xaquín Lorenzo no
Milladoiro.
Boqueixón destinará 125.000
euros ao arranxo de 25 camiños
aínda que terá que achegar
do seu peto 31.000 € para poder
completar o proxecto. Brión decidiu
repartir os seus 234.000 €
entre obras e gastos correntes,
destinará o 40 % por cento ao
mantemento de beirarrúas e
estradas e o resto servirá para
pagar a iluminación pública e
recollida de lixo. Frades recibirá
162.000 € dos que a partida máis
importante destínase ao arranxo
de camiños nas parroquias de
Abellá, Galegos, Moar e Aiazo.
En Negreira tamén se destinará
unha parte das achegas
a gasto corrente, en concreto
destinaranse 150.000 € mentres
que os outros 159.000 € servirán
para obras de saneamento e melloras
de pistas ademais de para
o peche e o camiño de acceso ao
punto limpo.
Ordes superará os 400.000 €
de investimento dos que unha
boa parte destínanse á instalación
dun sistema de bombeo
no lugar de Brea, parroquia de
Ardemíl, e melloras en Lesta,
Marzoa, Parada e Pereira en
A Pedreira en Teo, en roxo o tramo incluído no POS e en azul as demandas
pendentes.
abastecemento e saneamento.
Oroso destinará os máis de
260.000 € a obras, a partida máis
importante no económico é a
que permitirá o amaño da capa
de rodaxe en Altiboa, o Castro
de Recouso e a Cruz de Folgoso
en Marzoa.
Padrón recolle no documento
levado a pleno unha asignación
de algo máis de 213.000 € que
se destinarán a remodelación
da rúa Enlace Parque, traballos
complementarios no colector
de conexión coa nova estación
depuradora de Carcacia e a pavimentación
dunha pista veciñal
no lugar de Lamas.
Santiago empregará máis de
500.000 € en arranxar o firme
de 37 pistas en 17 parroquias
do rural, a elas hai que sumar o
acondicionamento especial doutras
pistas en Barciela, Verdía e
Conxo.
En Teo levouse a pleno unha
proposta que supera os 50.000
€ aínda que deles 373.000 aparecen
como achegas do estado
e da deputación mentres que o
resto serán postos polo concello;
destaca un proxecto denominado
“Sendas 2014” que ten a
finalidade de crear sendas peonís
como mellora da seguridade
viaria; ademais recóllese unha
vella reivindicación da oposición
e arranxaranse, entre outras,
travesías en Carballal, Guldrís,
Solláns e o Sisto, Bouñou,
Sestelo e Regoufe; ademáis na
Pedreira arranxarase un tramo
que os veciños demandan desde
a época de Armando Blanco
e que se pode ver na fotografía
adxunta.
Vedra será outro dos concellos
que destinará a maior parte do
plan, un 60%, ao pago de facturas
de iluminación pública e
recollida de lixos e o resto, máis
de 101.000 € ao mantemento de
núcleos rurais.
A Deputación ademais do
POS anual creou, de forma extraordinaria
como xa sucedese
no 2012, outro plan de axudas
denominado DTC93 que repartirá
segundo distintos criterios
un total de 18 millóns de euros
nos concellos da provincia.
Fonte: concellos, partidos políticos,
Deputación da Coruña, Lindeiros.
Teo inicia os trámites para
rescindir o contrato de
Aquagest
Revisarase de oficio a ampliación feita no
ano 2007 por presuntas irregularidades
A intención de revisar o contrato,
e a súa ampliación até o
2029 que data do 2007, nace
dunha demanda de Viaqua (antiga
Aquagest) na que solicita
subir as tarifas, o argumento
dado pola empresa é o incremento
de gastos de mantemento
ao facerse cargo da nova depuradora
de Calo; segundo o concello
o contrato marca a obrigatoriedade
da empresa de asumir
a xestión de novas infraestruturas
polo que o secretario municipal
indica que as peticións
da empresa pasan por unha revisión
do contrato, ao revisar o
contrato é cando se detectaron
unha serie de presuntas ilegalidades
que levaron á proposta de
suspensión do acordo, proposta
apoiada finalmente polo PSOE
e o BNG o que facilitou a súa
aprobación.
O partido Popular, na voz de
Xosé Pallas, preguntouse porque
se a petición da empresa
fíxose en maio tardouse tanto
Ames terá nova escola infantil en
Bertamiráns
O pleno apoiou por unanimidade a firma
do convenio
A aprobación polo pleno fíxose
cun voto particular que faculta
ao alcalde para tomar todas
as decisións necesarias sobre a
firma do convenio pero baixo
unhas condicións moi concretas:
a escola infantil terá unha
xestión pública e directa, terá
como mínimo 6 unidades e 82
prazas, o máximo anual que lle
en traer a proposta de revisión
ao pleno o que foi respondido
o alcalde Martiño Noriega
lembrando que un asunto tan
complexo necesita ser estudado
polos asesores xurídicos antes
de dar ningún paso; a concelleira
socialista Uxía Lemos asegurou
que era un mal contrato e
avogou por unha xestión directa
do servizo valorando previamente
os custos económicos
que tería; o BNG insistiu en que
a súa postura era a mesma que
cando se aprobou a ampliación
é dicir estar en contra dela; finalmente
Manuel Parajó, portavoz
de Independentes de Teo
que no momento da ampliación
apoiaba ao goberno municipal,
abstívose xa que dixo que
necesitaba máis datos antes de
situarse.
O contrato será agora enviado
ao Consello Consultivo de
Galicia para que emita un ditame
antes de iniciar a rescisión.
Fonte: Lindeiros
corresponde ao concello non
poderá ser modificado unilateralmente
polo Consorcio e o terreo
sobrante tras a construción
reverterá no concello.
A escola infantil situarase
nun terreo lindeiro co paseo fluvial
de Bertamiráns.
Fonte: Concello de Ames, Lindeiros

4
Saúde, paz e amor
Lindeiros
Mónica Vázquez
Licenciada en Xornalismo
pola Universidade de
Santiago, a traxectoria
profecional de Mónica
Vázquez Fachini (Vigo,
1978) estivo ligado ao
mundo da prensa escrita
nos últimos 12 anos,
durante os que tamén fixo
colaboracións puntuais en
medios online e escribiu
contidos para páxinas
web.
Non descubro nada novo se
digo que todos os comezos son
ilusionantes. Cambiar de casa,
namorarse por primeira vez,
ser pai, emprender unha viaxe...
Empezar algo novo, sexa o que
sexa, é probablemente un dos
maiores retos ao que se enfronta
un ser humano ao longo da
súa vida. Se cadra esa é a razón
pola que dende hai unhas semanas
se respira no ambiente unha
especie de euforia colectiva ante
a perspectiva de deixar atrás o
2013 e recibir cos brazos abertos
o novo ano.
As rúas, as felicitacións de
nadal, a publicidade e mesmo as
páxinas de Facebook enchéronse
este pasado mes de decembro
de mensaxes de benvida e celebración
pola chegada do 2014. A
expectación popular é evidente,
quizais contaxiados polas promesas
políticas e institucionais
dos ansiados brotes verdes. E a
ilusión é tal que ata a ameaza da
temida costa de xaneiro parece
menor.
Pero os comezos, coma di o
refrán, tamén son duros e este
novo ano non o vai ter nada
fácil se quere devolvernos o sorriso.
Tras un annus horribilis
que para os supersticiosos veu a
confirmar o mal fario do número
13, moitas familias galegas
agardan que os próximos meses
lles traian só boas novas. Coma
se por arte de maxia o 1 de xaneiro
os problemas desaparecesen
e a crise e todo aquilo que
lles quita o sono quedaran atrás
para sempre.
Embriagados pola ilusión do
poder curativo do Aninovo, o
31 de decembro as casas de todo
o mundo enchéronse de brindes
cerimoniosos invocando ao
2014 para que cumpra todo tipo
de desexos persoais e colectivos.
Demasiada responsabilidade
para alguén que acaba de nacer.
Pero non quero ser hipócrita.
Eu tamén, como o que máis,
teño grandes esperanzas depositadas
neste ano que comeza.
Din que os cambios adoitan ser
para ben e se cadra por iso tento
autoconvencerme de que a peor
xa non podemos ir. A posibilidade
de máis paro, máis precariedade,
máis miseria, máis
desafiuzamentos, máis privatizacións
ou máis corrupción semellan
a priori inconcebibles.
Así que lle pediría moitas cousas
a este 2014 pero sinceramente,
non me atrevo. O seu predecesor
deixou tantas expectativas
incumpridas e un panorama
económico e social tan desalentador
que non quero repetir os
erros do pasado. Por iso prefiro
rematar botando man dun clásico
para formular o meu desexo
colectivo para o novo ano.
Saúde, paz e amor. A alguén
pode parecerlle tópico, ñoño ou
mesmo pouco ambicioso pero
se se cumpre ao meu arredor, eu
dareime por satisfeita.

xaneiro 2014 5
Ordes estrea a praza de abastos tras a súa
remodelación
A remodelación da praza de abastos de Ordes contou cunha axuda da Xunta que
sufragou o 80% das obras.
A obra servirá, segundo o
equipo de goberno, para actualizar
un equipamento público
clave no concello e que serve
de polo de dinamización do comercio
local; desde o concello
non se descarta a posibilidade
de que por mor da remodelación
xurdan novas iniciativas ou
se amplíe a venda de produtos
frescos e cualifícase a obra de
“incentivo e aposta polo comercio
de proximidade”.
As reparacións consistiron
en adaptar a entrada para persoas
con mobilidade reducida,
para iso instalouse unha porta,
cortaventos e unha rampla para
superar o desnivel existente; os
Oroso inaugurou o parque infantil máis
grande do municipio
Sitúase no paseo do Carboeiro, pensado para nenos de 3 a 10 anos
Trátase dunha área recreativa
totalmente remodelada nos últimos
3 meses e que recibiu un
peiraos de carga, en desuso, se
tapiaron recuperando as portas
de acceso; remodeláronse e melloraron
os aseos, cambiáronse
as beirarrúas e restaurouse a
fachada aplicándolle, ademais,
á pedra un tratamento funxicida;
finalmente aproveitouse
para realzar os cambios necesarios
para reducir o consumo
eléctrico.
O importe total da obra foi
de 160.000 € dos que 120.000
foron achegados pola Xunta de
Galicia, a través da Consellería
de Economía e Industria, e o
resto polo concello.
Fonte: Concello de Ordes, Lindeiros.
Foto: concello de Oroso
investimento de 50.000 €; conta
cun chan especialmente deseñado
para exterior que aguanta os
cambios bruscos de temperatura,
drena a humidade e non necesita
mantemento; ademais de reparar
os xogos vellos instaláronse
tamén outros novos e bancos
para as familias dos nenos que se
acheguen.
Durante o acto de inauguración,
Manuel Mirás estivo acompañado
por responsables de Norjapi, empresa
ordense adxudicataria das
obras, así como polos concelleiros
de Familia, María del Carmen
Liste, e Relacións Veciñais, Luís
Rey. O do Paseo do Carboeiro é o
terceiro parque infantil que puxo
en marcha o Concello de Oroso
ao longo de 2013. O primeiro instalouse
a carón da escola unitaria
Foto: concello de Ordes
da parroquia de Oroso e o segundo
a carón da piscina municipal
de Sigüeiro. Dúas instalacións
que contan coa mesma dotación:
bambán, tobogán e balancín.
No transcurso do acto o alcalde,
Manuel Mirás, destacou que “con
esta renovación do parque infantil,
o Concello de Oroso segue traballando
na súa decidida aposta
por incrementar e mellorar este
tipo de instalacións no municipio,
pois somos conscientes do gran
número de cativos que temos no
municipio e queremos que teñan
os mellores espazos para xogar”.
Fonte: Concello de Oroso, Lindeiros
Frades aproba
o seu orzamento
para o 2014
Con respecto ao do
ano pasado a previsión
de ingresos
aumenta nun 21%
O concello de Frades aproveito
o último pleno do ano para
aprobar os seus orzamentos
para o 2014, unhas contas que
suman algo máis de 1,9 millóns
de euros e que foron aprobadas
co voto a favor do Partido popular
e a abstención de Psoe e
BNG.
Segundo explicou o alcalde,
Roberto Rei, o aumento no capítulo
de ingresos en máis de
400.000 euros débese a que no
2013 obtivéronse máis axudas
das previstas doutros organismos,
estado e Xunta, que
se prevén manter no presente
exercicio.
O orzamento aumenta a partida
destinada a axuda no fogar,
xantar a domicilio e atención de
dependentes até os 17.000 euros,
o mesmo sucede coa destinada
a emerxencia social que pasa
de 1.000 a 8.000 o que, segundo
o alcalde, dá aos orzamentos
un carácter social; mantéñense
ademais as axudas destinadas
a entidades deportivas e asociacións
veciñais e culturais.
Diminúese o gasto de persoal
e increméntanse as achegas
destinadas a pagar o crédito
solicitado no plan de pago a
provedores; estase ademais á
espera dunha resposta sobre
o remanente de tesouraría dos
anos 2012 e 2013 para saber se
se pode destinar a obras ou debe
dedicarse á amortización de
débeda.
Fonte: Concello de Frades, Lindeiros.

6
El tamaño importa
Lindeiros
Andrés Gómez Tato
Doctor en Ciencias Físicas
por la USC y responsable
del Departamento
de Aplicaciones y
Proyectos del Centro
de Supercomputación
de Galicia (CESGA).
Trabajó para diversas
empresas del sector
de las Tecnologías
de la Información y
las Comunicaciones
como SERMATICA,
CESATEL o Unisys
España. Actualmente
participa desde el
CESGA en proyectos
de investigación y
desarrollo tecnológico,
tanto europeos como
nacionales, en donde
colabora habitualmente
en la difusión de sus
resultados.
Las cosas grandes nos atraen.
Queremos verlas, tocarlas. En
algunos casos admirarlas, como
el Palau de les Arts en Valencia
(aunque ahora se caiga a cachitos).
Pero el adjetivo grande es
poco científico. Algunos pensarán
que una casa grande es
aquella que tiene diez habitaciones.
Para otros, con cuatro será
suficiente. Lo mismo nos pasará
si utilizamos la palabra pequeño.
Pero nuestro futuro podría estar
en dominar las cosas pequeñas.
Extremadamente pequeñas.
Aquellas que ya no podemos
ver a simple vista. Ni tocar. Y en
donde nuestra comarca es líder
en Galicia, según ha analizado
el proyecto Nanovalor, con la
Universidad de Santiago aportando
el 80% de los investigadores
de la región y con dos empresas
florecientes (Nanogap y
Neoker) produciendo cosas minúsculas.
Es la nanotecnología.
Esta tecnología consiste en
la aplicación del conocimiento
científico para manipular la materia
y fabricar nuevos materiales
de tamaños muy pequeños,
habitualmente entre 1 y 100
nanómetros. Para comprender
qué es un nanómetro, empecemos
con un fino listón de madera
de 1 metro. Dividiéndolo
en 1000 partes, tendremos astillas
de 1 mm, todavía visibles,
pero ya difíciles de manipular
con nuestras manos. Aun así,
dividamos una astilla de nuevo
en 1000 partes. Tendremos cachitos
de 1 micrómetro, más
finos que el cabello humano,
que típicamente tiene un grosor
de 70 micrómetros. De hecho, a
estos tamaños ya no tendremos
madera, porque habremos roto
sus células, ya que éstas tienen
un tamaño mayor, superior a los
10 micrómetros. A pesar de ello,
hay que dividir de nuevo esos
Ilustración 2: Representación artística del grafeno.
Por AlexanderAlUS, vía Wikimedia Commons
minúsculos objetos en otras
1000 partes para obtener uno de
1 nanómetro. ¡Ya ni el ADN de
las células estaría intacto!.
Al igual que pasa con la madera,
otros materiales cotidianos
cambian cuando se manipulan
tan pequeños. Así, el oro se
mantiene limpio con el tiempo
porque no le afecta casi nada del
entorno: no se oxida, no lo disuelven
la mayoría de los disolventes.
Sin embargo, a escalas
nanométricas, sus propiedades
cambian. Por ejemplo, ya se disuelve.
Trabajar con la materia a
estos tamaños nos permite crear
nuevos materiales con propiedades
sorprendentes y útiles. Y
muchas veces partiendo de materiales
comunes como el grafito
de los lápices, que nos permiten
fabricar otros como el prometedor
grafeno: extremadamente
Molécula de futboleno. Imagen creada por Michael Ströck.
Fuente: Wikimedia Commons.
duro, transparente y excelente
conductor de la electricidad y
del calor. Como decía el genial
físico y Premio Nobel Richard
P. Feynman: “Hay mucho sitio
al fondo”.
Puedes seguir a Andrés en
http://conlavozdeoccam.
blogspot.com.es/

xaneiro 2014 novas da bisbarra 7
Reunión da xunta local de
seguridade de Brión
O encontro serviu para adaptar o
organismo á nova normativa
Xa se coñece a que será a marca
comercial do barrio de San Pedro
O proposta gañadora do concurso ten como lema “A chave do teu
barrio”
A reunión da xunta local de
seguridade de Brión contou coa
presenza do subdelegado do goberno,
Jorge Atán Castro, e a
vicesecretaria xeral da delegación
do goberno, Eva Vázquez
Castelo xunto co alcalde José
Luís García e responsables de
protección civil, garda civil e
policía local.
No transcurso da reunión o
subdelegado do goberno destacou
que non se advirte ningún
incremento dos delitos no municipio
o que, en palabras do
alcalde, quere dicir que “as es-
tatísticas demostran que Brión
é un lugar tranquilo e seguro
para vivir”; o subdelegado do
goberno, Jorge Atán animo aos
presentes a seguir traballando
na mesma dirección e resalto a
colaboración existente entre a
policía local e a garda civil.
A xunta local de seguridade,
seguindo a normativa recollida
no Real decreto que regula o
funcionamento deste tipo de organismos
recentemente aprobado,
reunirase dentro de 6 meses.
Fonte: Concello de Brión, Lindeiros
Foto: concello de Brión
O BNG lamenta que non se
recollesen as súas emendas ás
ordenanzas fiscais
A norma foi publicada no BOE antes de
informar á oposición
O BNG de Compostela critica
que se publiquen as novas ordenanzas
fiscais da cidade sen explicar
o porqué do rexeitamento
das emendas.
Os nacionalistas propuñan
unha redución nun 50% do
imposto de actividades económicas
para mulleres e emprendedores
menores de 35 anos co
fin de incentivar ou manter a
creación de empresas; outra das
emendas demandaba un pago
en 12 mensualidades do imposto
de bens inmobles para desempregados
e pensionistas; o
BNG pedía ademais a creación
dun censo de vivendas baleiras
e un cargo dun 25% por cento
O xurado xa elixiu a que será a
imaxe-marca da sinaléctica comercial
do barrio de San Pedro
entre as cinco propostas que obtiveron
maior número de votos
das 31 presentadas ao concurso
para elixir a marca deste espazo
da cidade. A seleccionada leva
por lema “A chave do teu barrio”
e foi realizada polos arquitectos
Camilo Blanco Pampín e
Nuria Freire González que levarán
os 3.000 euros do premio
e o seu deseño pasará a ser a
imaxe-marca da sinaléctica comercial
do barrio de San Pedro.
Tal como indican os autores,
o deseño proposto ten como
obxectivo “resumir nun logotipo
rotundo e facilmente recoñecible
toda a complexidade do
barrio de San Pedro: o moderno,
o antigo, o urbano, as hortas, a
innovación, o lecer, a pedra, a
vexetación, o Camiño…”. Para
representar toda esa riqueza
nunha soa imaxe, recorreron
á toponimia como concepto
que abrangue a totalidade do
barrio. “A potencia do termo
“San Pedro” no imaxinario da
no IBI para elas o que podería
mobilizar ese parque de vivendas
baleiras que ten Santiago.
Outras das medidas propostas
eran bonificacións polo uso de
enerxías alternativas ou o cobro
do IBI aos inmobles da igrexa
pero ningunha das mencionadas
foi tida en conta.
O BNG cualifica de falta de
respecto a aprobación definitiva
da normativa sen explicar polo
menos o porque se rexeitaron as
emendas.
Fonte: BNG Santiago, Lindeiros.
O concelleiro socialista
Bernardino Rama denunciou a
falta de planificación na realización
das obras de varias rúas
do Ensanche e o incumprimento
do compromiso do goberno municipal
cos comerciantes para
os días de Nadal. A voceira do
grupo de goberno anunciara
que estas obras se paralizarían a
partir da ponte da Constitución
e ata despois de Reis para facilitar
as compras do Nadal
sen que isto chegara a facerse
efectivo. Porén, a este compromiso
incumprido, engadíronse
distintos cortes de tráfico nos
días previos as celebracións.
Rama indicou que o Ensanche
cidade é indiscutible, polo cal
a proposta atopa no mesmo
nome un valioso elemento
co cal traballar”, afirman.
Este proceso de selección está
incluído na iniciativa Urbana
Santiago Norte, programa cofinanciado
pola Unión Europea
con cargo ao Fondo Europeo
de Desenvolvemento Rexional
(FEDER).
O Psoe de Compostela critica a
falta de planificación das obras do
ensanche
O concelleiro Bernardino Rama denuncia o
incumprimento dos acordos cos
comerciantes
Imaxes da marca comercial gañadora do concurso.
Foto: concello de Santiago
Fonte; Concello de Santiago,
Lindeiros
estivo “sitiado” nun caos que
se repartiu entre a República
do Salvador, Alfredo Brañas,
Frei Rosendo Salvado e Ramón
Cabanillas e que o acceso á
praza Roxa só se podía facer a
través de Santiago del Estero
subindo por San Pedro de
Mezonzo, xa que foi invertido
o sentido da circulación.
O concelleiro fíxose eco das
queixas dos comerciantes criticando
a “descoordinación total”
derivada de facer todas as obras
ao mesmo tempo e suxeriu que
algunhas se deberían levar a
cabo pola noite.
Fonte: Psoe Santiago, Lindeiros

8 a conversa
Lindeiros
Manuel Regos, alcalde de Ordes:
“Ao 2014 pediríalle que se acabase co paro, nós estamos mellor que a
media porque estamos nun 15 %, pero gustaríame que houbese traballo
para todos e sobre todo para a xente nova, de 18 a 30 anos”
Xornal Lindeiros - Bos días,
a primeira pregunta ten que ver
coa marcha da lexislatura, nunca
é sinxelo gobernar en minoría e
menos nunha época como esta,
que valoración fai?
Manuel Regos - Ola, bos días,
é unha lexislatura complicada
na que estamos a facer moitos
esforzos e moito traballo, estamos
a facer grandes cousas por
Ordes nunha época como esta
con unha crise como a actual; a
verdade é que todos os concellos
de España, non só de Galicia,
non o estamos a pasar moi ben,
pero con medidas que se tomaron
no seu momento recortando
en cousas que se cadra non eran
necesarias estamos a saír dela
e facendo cousas importantes
para os nosos veciños e veciñas.
XL - A isto axuda o estar
dentro dunha mancomunidade,
como a de Ordes, das máis ou a
máis activa de toda a bisbarra.
MR - A mancomunidade
de Ordes foi recoñecida pola
Xunta de Galicia como unha
das que funciona e que traballa;
hoxe mesmo temos outro pleno
no que se vai a tocar de novo o
tema de SOGAMA, que non
sabemos o que vai suceder; falaremos
tamén da lei de reforma
da administración local, da lei
de planta (lei de demarcación e
planta xudicial), estamos a traballar
con temas que importan
a todos os concellos sexan grandes,
pequenos ou medianos; e
como non tamén dos temas que
incumben aos veciños e veciñas
deste sete concellos.
Non podemos quedar
excluídos da repartición
da Deputación só
3 concellos da provincia
da Coruña e que
o resto leven un plan
nominativo, paréceme
que non é xusto
XL - Xa que menciona á
Xunta, os seus recortes, os do
goberno central tamén, pero
os da Xunta están a afectar
moito aos concellos.
MR - Si, esperemos que se
retome o tema da lei de administración
local e déaselle un
pouco máis de poder ás mancomunidades
e aos concellos
pequenos por que Galicia é
moi distinta ao resto das comunidades;
e, como non, non
tanto poder como se lle quere
dar nesta lei ás deputacións
provinciais.
XL - Ese é un tema que nos
atopamos a miúdo cando falamos
cos alcaldes, a lei de administración
local coa que practicamente
todo o mundo está
en contra, salvo o alcalde de
Santiago que tiña unha visión
algo distinta, sobre todo no que
se refire a asuntos sociais, están
moi en contra de que iso vaia a
parar a unha deputación ou a un
organismo provincial.
MR - Como dixen antes aqui
en Galicia os servizos sociais
teñen que ser dos concellos porque
somos as persoas máis próximas
aos veciños, é aqui onde
veñen pedir cando teñen realmente
necesidade; desde a Xunta
de Galicia poden ter boa vontade
pero non se poden achegar como
nós que estamos aí porta con
porta, todos os días cos nosos
empregados, cos nosos traballadores
sociais nos problemas dos
veciños que podemos resolver,
desde a Xunta ou a Deputación é
imposible que o leven.
XL - Por exemplo no caso de
Ordes, aínda que ten un núcleo
urbano moi claro e moi estruturado
é un concello cunha poboación
rural moi grande e moi
dispersa.
MR - Nós temos unha poboación
moi dispersa, agrícola
e gandeira e de servizos, é unha
poboación que necesita moita
axuda e por tanto os servizos sociais
teñen que estar á beira dos
veciños, hai que ser próximos
principalmente nestes momentos
de crises.
XL - outro tema que podería
afectar de forma tremenda a
Ordes sería perder a condición
de Partido Xudicial.
MR - Esperemos que non se
chegue a producir, estamos a reclamar
todos que non sexa así xa
que de producirse sería un desastre;
co que nos custou volver
ser partido xudicial que o saquen
agora con esta lei... espero que o
Partido popular de Galicia e o
de Madrid retome estes temas e
que deixe todo como está, creo
que é unha división da administración
local bastante ben feita
e non podemos centralizar todo
nun sitio determinado, creo que
sería imposible xa a nivel persoal,
a nivel edificios... onde meteriamos
toda esta xente? esa é a
miña pregunta; hai que prestar
un servizo aos veciños, repito

xaneiro 2014 a conversa 9
que Galicia é moi distinta ao
resto das comunidades e temos
que estar máis próximos aos
nosos veciños e veciñas.
XL - Hai algo que se di constantemente
coa boca pequena
pero que se cadra nunca lle
preguntaron e é se lle están insistindo
moito desde o Partido
Popular para que volte.
MR - Eu son Manuel Regos,
fun elixido por UXO, por todos
os meus compañeiros, e de momento
non hai nada diso e ao
mesmo tempo gustaríame que
o Partido Popular investise un
pouco máis de diñeiro en Ordes,
notamos moito a falta de investimentos,
tanto por parte da
Deputación como por parte da
Xunta de Galicia como pode
ser o canon da auga, que o invistan
aquí, como pode ser a
repartición das deputacións que
ten que ser proporcional, ao
número de habitantes ou como
queiran, pero non podemos
quedar excluídos da repartición
da Deputación só 3 concellos
da provincia da Coruña e que
o resto leven un plan nominativo,
paréceme que non é xusto e
espero que retomen o tema e os
veciños de Ordes tamén poidan
gozar deste diñeiro.
XL - Volvendo ao tema de
SOGAMA, que tocarán hoxe
no pleno da mancomunidade,
freouse por uns meses o subida
pero iso segue aí como unha
ameaza e ademais SOGAMA
trouxo moitos prexuízos a
Ordes como o tema do paso dos
camións.
MR - Non cremos que sexa
xusto que cando o 75 % do lixo
que se xera vai a un vertedoiro
eu como alcalde pediría un cambio
na lei para que nós a nivel
mancomunidade puidésemos
reciclar os nosos propios residuos;
sairíanos moito máis barato
sempre que a lei, adaptada á
normativa vixente en medioambente,
permítanolo xa que ao
prezo de 74 ou 75 euros parécenos
unha barbaridade; e máis
aínda cando estamos a sufrir as
consecuencias dos camións que
pasan por aquí a diario, menos
mal que fixemos un desvío porque
se non isto era insoportable
polo seu cheiro e polo seu continuo
paso polo medio da vila.
XL - Na liña do que di o que a
nacional siga pasando polo centro
de Ordes é un problema?
MR - A nivel contaminación
poida que si pero a nivel tráfico
como temos este desvío tan
próximo xa pasa menos tráfico,
a idea é desviar o tráfico pesado
porque creo que os turismos
tamén lle dan vida aos pobos,
paran e consomen e tamén é
importante; noutros pobos de
Galicia que quedaron un pouco
illados e a xente xa non pasa por
alí, convén que circulen coches,
que paren, que vexan, que consuman
no noso pobo e o tráfico
pesado, como fixemos este desvío
tan próximo, vaise desviando
e desta forma molesta bastante
menos.
En Galicia os servizos
sociais teñen que ser
dos concellos porque
somos as persoas máis
próximas aos veciños, é
aqui onde veñen pedir
cando teñen realmente
necesidade
XL - Outro dos problemas dos
que se fala moitos estes días é o
do transporte metropolitano, en
especial Ordes que non está integrado
pero que o necesitaría
sen ningunha dúbida porque a
vida faina con Santiago.
MR - Agora solicitámolo e
case nos confirmaron que para
o ano (2014) Ordes estará dentro
do transporte metropolitano e
espero que así sexa, imos consignar
nos orzamentos a cantidade
que nos corresponde pagar
para que os nosos veciños poidan
gozar deste servizo como o
resto da bisbarra.
XL - Outro tema interesante
que saíu nas últimas datas é o da
senda verde, non hai ningunha
en Galicia e sería por tanto a primeira,
ademais unha percorrido
de Ordes a Santiago é algo que
permite facer moitas cousas.
MR - Isto vén da lexislatura
anterior, creo que Elvira
Cienfuegos era concelleira
en Santiago e tomou esta iniciativa
de acordo co alcalde
de Oroso Manuel Mirás e eu
mesmo, tivemos unha reunión
en Santiago na que xa estaba o
proxecto feito, que falta? falta
o financiamento, do ministerio
de medioambente ou de quen
corresponda, e neste momento
que poñan os terreos a disposición
dos 3 concellos para poder
facela e que como dis fóra a primeira
de Galicia.
XL - Ademais deberíase
ceder ao concello a estación de
Pontraga.
MR - Sería o ideal porque estamos
a pagar ao mes preto de
1.000 euros que é unha cifra
desorbitada nestes momentos de
crise, máis aínda cando estaba
todo en ruínas e os que coñeciamos
e os que coñeceron aquilo
saben que hai fotos para demostrar
o que era antes e o que se
gastou para rehabilitalo, por
iso estamos a tentar que ADIF
nos deixe iso de forma gratuíta
e que o noso concello o siga
mantendo.
XL - Tamén se fala de novo
das fusións de concellos como
o contempla o alcalde de Ordes?
MR - Si estamos en contra da
lei de reforma da administración
local, eu creo que os concellos
que forman a mancomunidade
ningún teñen problemas e
pódense soster por si sós, haberá
outros concellos de 500 habitantes
que poidan retomar o tema
pero aqui na mancomunidade
calquera dos concellos, si nós
pedimos un cambio na lei de reforma
da administración local, é
para que se sigan mantendo por
si mesmos.
XL - Que proxectos ten para o
2014 ou que lle pediría ao novo
ano?
MR - O que pediría é que se
acabase co paro, nós estamos
mellor que a media porque estamos
nun 15 %, pero gustaríame
que houbese traballo para todos
e sobre todo para a xente nova,
de 18 a 30 anos, para os que
conseguir o primeiro emprego
resúltalles tan difícil; pediría
unha axuda por parte estatal e
da Xunta para que os concellos
poidan xerar este emprego
por medio de axudas a empresas
ou os mesmos concellos ou
administracións.
XL - Non queda moito para
as eleccións municipais, non sei
como o ve.
MR - Queda aínda un ano e
medio, quedan moitas cousas
por facer, meditarei se me presento
ou non pero se o fago comunicareino
no seu momento.
XL - Moitas grazas.
MR - Grazas a vós.
Fotos: Loli Fdez.

10
Lindeiros

xaneiro 2014 11

12
Lindeiros
A chave fixa
Fátima García Doval
Doctora en Pedagogía
e Innovación Educativa.
Experta en tecnología y
Accesibilidad. Maestra
de inglés, pedagogía
terapéutica y audición
y lenguaje; licenciada
en filosofía y letras
con la especialidad de
pedagogía e investigadora
en tecnologías y
accesibilidad. Trabaja en
un centro de educación
especial en Santiago de
Compostela.
A pedagoxía non é, para min,
tan só un campo de coñecemento
máis ou menos científico e
máis ou menos artesanal. Esa
dobre condición, ciencia e arte,
é un terreo pantanoso que, talvez,
podemos explorar outro
día. Confeso que vexo a pedagoxía
e, en xeral, as ciencias da
Educación, como pura filosofía.
Un modo de ser e de estar,
un modo de entender o mundo.
Nese sentido estou encantada de
que o meu título, ese papel mollado
que neste país vale menos
que a chapa dun botello de refresco,
proclame unha licenciatura
en “Filosofía e Ciencias da
Educación”. Á vella usanza.
Por iso, polo apego persoal e
ético que lle teño ao asunto, hai
certas cousas que, escoitadas,
revólvenme por dentro e aceléranme
o pulso. E non de alegría,
precisamente.
De entre todas esas frases que
me achegan a “Un día de furia”
hai unha que, polo común entre
os da miña profesión, prodúceme
tamén un fondo pesar: “Eu
non estou para ensinar a quen
non quere aprender”. Esta frase,
en boca dun profesor, ou profesora,
faime desexar a caída
dun meteorito devastador. Non
merecemos existir como raza.
Reset. Risco e conta nova.
Pois claro que estás para ensinar
ao que non quere aprender.
Ese é o alumno que necesita
ánimos, apoio, motivación,
axuda... Ese é o alumno que
necesita dun guía, dun mentor,
dun sensei do educativo... e do
escolar. Navegar as augas do
sistema escolar, un ecosistema
social complexo e cambiante,
cunhas opacas regras inamovibles,
fai afundirse ao adulto
máis pintado. Non digamos a
un neno ou adolescente. Claro
que estás para ensinar ao que
non quere aprender, querido
compañeiro. Porque o que non
quere aprender non descubriu
aínda a utilidade e a beleza do
coñecemento. Non atopou o
modo de acomodar as súas habilidades
e puntos fortes para
sacar partido das diferentes
aprendizaxes. Non sabe aínda
que aprender é unha aventura
marabillosa. Estás para ensinar
que estudar non ten por que
ser sinónimo de tortura. Estás
para ensinar que o esforzo, ben
encamiñado, ten recompensas
intrínsecas xeniais. Estás para
aprender con eles cada día e ser
exemplo e faro.
Claro que quen isto di é o
mesmo que aínda non aprendeu
a manexarse co computador
porque “ao meu isto non se me
dá”. É tamén o que se queixa
de ter que programar e avaliar
por competencias básicas porque
lle supón enfrontarse un
coñecemento do que carece. É,
en román paladino, o que non
quere ou non sabe aprender.
Son os profesores de tipo
“chave fixa”. Chegan á aula esperando
atoparse 25 porcas do
número 10, que son as que se
axustan á súa cabeciña, as que
poden apretar comodamente.
A realidade é que, na aula,
hai 25 porcas de 25 números
Ilustración: Jorge del Oro
diferentes. Algunhas en sistema
imperial en lugar de métrico.
Cada cal do seu pai e da súa nai.
Literal.
Deberiamos plantarnos todos
con firmeza e explicarlles que é
o sistema educativo o que “non
está para eles”. Porque se eles
non están para os alumnos que
non queren aprender, tampouco
son de utilidade aos que si
queren. Porque os alumnos que,
de verdade, queren aprender,
son perfectamente capaces de
adquirir coñecemento declarativo
pola súa conta. Porque nos
claustros hai demasiadas chaves
fixas cando necesitamos chaves
inglesas. E así nos vai.

xaneiro 2014 empresa 13
Pamasat: informática, telefonía y asistencia
en un mismo espacio
Un lugar en el que reparar tus pequeños electrodomésticos o comprar la tecnología que necesitas
En una época como la actual
tener a mano un manitas siempre
es conveniente, alguien que
nos arregle casi cualquier cosa y
nos evite un desembolso grande
y a eso, en parte, se dedica
Pamasat, una empresa situada
en el Milladoiro y que funciona
desde abril del 2013.
Pablo Rodríguez y Martín
Torres proceden del mundo de la
informática, Martín hacía practicas
tras un realizar un curso
y Pablo trabajaba en la misma
empresa, después de coincidir
se decidieron a montar su
propio negocio y aprovechar la
cartera de clientes que Pablo ya
tenía, encontraron un local que
se traspasaba en el Milladoiro
y comenzaron con una empresa
en la que uno puede llevar a
arreglar cualquier aparejo de los
que se tienen por casa, comprar
un ordenador, reparar un teléfono
o, cuando terminen las obras
de acondicionamiento, recibir
clases de distintas materias.
Pablo y Martín se han encontrado
con un poco de todo entre
sus clientes; por su tienda pasan
todos los días ordenadores para
reparar, pantallas de teléfonos
y tablets para cambiar, y otro
tipo de necesidades de arreglo o,
como ya les ha pasado, casi una
restauracion cuando les traen 3
consolas de videojuegos para
poder confeccionar una que
funcione. Pero también atiende
y asesoran las necesidades de
productos nuevos; los ordenadores
es uno de los mercados más
estables, en todas las casas hay
uno que cada cierto tiempo se
cambia aunque ya no se piden
equipos con unas características
pensadas para jugar ya que las
consolas parece que han ganado
esa batalla; reconocen que
las tablets no ha sido el éxito de
ventas que esperaban pero sobre
todo por la competencia de las
grandes superficies que gracias
a las modas pueden colocar productos
de baja calidad que en
cuanto se les exige acaban por
fallar, los problemas más habituales
son la rotura de pantalla
por caídas pero mientras en una
tablet de gama alta compensa
la reparación en una barata
sale más caro que la propia tablet
. Pero sin duda el mercado
que ha crecido en los últimos
años a raíz de la crisis es el de
las reparaciones, donde antes
se compraba un equipo nuevo
ahora se busca un profesional
que arregle el viejo y le de algo
más de vida; tanto sean batidoras
como ordenadores de lo que
se trata es de alargar la vida de
los aparatos mientras resulte
más barato arreglarlos que comprar
uno nuevo, algo esto último
que no siempre está al alcanza
del usuario; en este aspecto ha
influido notablemente el que
las empresas de telefonía dejaran
de subvencionar los terminales
ya que ahora cambiar de
teléfono supone un desembolso
mientras que antes podía conseguirse
en muchos casos a coste
cero con la única condición de
la permanencia.
El local en el que trabajan, en
el número 6 de la calle Anxeriz
en el Milladoiro, tiene una magnífica
situación pero además
servirá en el futuro para poder
clases; están preparando un aula
que contará con todas las necesidades
tecnológicas para poder
dar cursos de distintos tipos, la
idea es ser ellos quienes impartan
clases pero también ceder el
espacio para que otras personas
puedan dar sus propios talleres.
Se muestran contentos de
los resultados obtenidos hasta
ahora y comienzan el 2014 con
confianza. saben que quedan
todavía mucho tiempo para salir
de la crisis pero al menos están
en marcha y con buen ritmo.

14 antonte
O dolmen da Casa da
Moura en Tordoia
Lindeiros
Este mes mostramos unha
parte do patrimonio abundante
en toda Galicia e en toda a
vertente atlántica de Europa: o
dolmen; estas estruturas foron
construídas na súa maioría no
neolítico e existen miles deles,
están formados habitualmente
por unha serie de laxas colocadas
de forma vertical e cubertas
por outra laxa máis de forma
que se crea unha especia de outeiro
ou túmulo. Os máis sinxelos
constan de 2 ou máis pedras
verticais cunha horizontal encima
pero os máis elaborados
constan de corredor ou mesmo
teñen unha falsa cúpula realizada
con grandes laxas ou escavada
na propia roca. Son sen
dúbida unha mostra de habilidade
construtiva incrible para a
época xa que debían mover sen
axuda estes grandes bloques.
A maioría das investigacións
apuntan a un significado de
tumba funeraria pero tamén se
estuda a posibilidade de que servisen
como marcas de territorio.
O dolmen que vemos nas
fotos está situado en Tordoia,
na parroquia de Cabaleiros e é
un dos mellor conservados de
Galicia, ten uns 30 metros de
diámetro e unha altura de 2 metros
cun interior de forma poligonal.
É coñecido tamén como
“Casa dá Moura” , o nome nace
dunha antiga lenda na que se
conta que no interior aparécese
unha bruxa moura tecendo,
lendas como estas, relacionadas
con mouros ou mouras, son habituais
en Galicia.
O dolmen está situado cara
ao leste, rodeado dun fermoso
piñeiral e foi declarado en 1975
Monumento histórico artístico
ademais de ter a catalogación
de Ben de interés cultural; a súa
presenza na zona indícanos que
o grupo étnico asentado aquí no
período megalítico era dos máis
importantes; pola orografía da
contorna cobra forza a tese de
que se usaban tamén para delimitar
territorios nos que, tras
facer unha selección para pastos
e cultivos, queimaban zonas
de arboleda para poder plantar
sobre as cinzas, a calidade do
terreo repercutiría na actividade
agrícola e gandeira.
Non se pode visitar Tordoia
sen visitar outra mostra do patrimonio
como a chamada Pedra
Longa, trátase dun conxunto
de pedras situadas nun alto
(Seixán, Cabaleiros), combinadas
entre si para dar unha forma
que, para os máis antigos do
lugar as trouxo “A nosa señora”
(a Virxe María), a aparición de
grandes pedras colocadas polo
home en sentido vertical durante
o período megalítico fainos
pensar da súa intencionalidade
de perdurar no tempo.
Desde Santiago chégase ao
municipio de Tordoia tomando
a estrada de Trazo ou seguindo
a N-550 até Ordes e desviándose
pola que conduce a Carballo
que pasa moi preto do límite
oriental de Tordoia

xaneiro 2014 e ti de quén ves sendo? 15
Javier García Tobío, director do Centro de
Supercomputación de Galicia,
veciño de Ames
O CESGA (Centro de
Supercomputación de Galicia)
acaba de cumprir 20 anos
dos que 14 estivo dirixido por
Javier García Tobío, 14 anos
explicando o que é o CESGA
e tentando conseguir recursos
para investigación; con todo él
non se cansa nunca de dar esas
explicacións
“Estou encantado de repetir
as veces que faga falta o
que é o CESGA, é moi necesario
que a sociedade saiba o
que facemos aqui; fai unhas
semanas chegou un cativo
o que lle explicaran que no
CESGA usabamos os ordenadores
para facer medicinas e
preguntounos por onde saian
as pastillas... e moi difícil explicar
a supercomputación;
explicar a sociedade a importancia
da ciencia e unha tarefa
pendente”
Os seus anos de traballo na
empresa privada primeiro e na
administración despois déronlle
unha visión práctica da situación
que transmite con total
claridade “Cando hai crise
hai que priorizar, e está a
educación, a sanidade, o emprego,
e a investigación ten
que competir con todo isto.
Con todo no CESGA somos
afortunados porque estamos
pasando por este deserto suficientemente
acompañados,
tanto a Xunta como o CESIC,
que o está pasando moi mal,
son sensibles co noso centro
e nos proporcionan recursos
suficientes”.
Non é científico e defínese
máis como un tecnólogo chegado
desde a empresa privada
para facer un labor de xestión
que permita que os verdadeiros
científicos investiguen “Non
son científico, son un tecnólogo,
de formación informático
e a miña preparación e
de xestión, veño do mundo
da empresa onde estiven traballando
cerca de 30 anos,
esa foi a razón pola que me
trouxeron”; nese traballo na
empresa privada chego a ser
o único europeo dentro do comité
executivo de Fujitsu o que
o situou en terra de ninguén
no que a orixes se refire como
él mesmo conta cun sorriso
na boca “lembro a época de
Fujitsu con moito cariño, era
un tipo raro; cando estaba
en Xapón dicían de min que
era de Galicia... pero non da
Galicia polaca xa que eles e
a que coñecen; e cando cheguei
aqui o actual reitor Juan
Casares dicía que era un
xaponés con pinta de galego,
e no comité executivo de
Fujitsu eu era o español”; recoñece
que despois de 20 anos
traballando cos xaponeses foise
sen aprendelo todo sobre eles e
a súa forma de facer as cousas,
boa proba disto é o que lle sucedeu
despois de 15 anos na empresa
“cando levaba 15 anos
traballando con Fujitsu mandáronme
a un instituto que
teñen en Estados Unidos para
mellorar o meu coñecemento
da xestión da empresa, estiven
dous meses xa que tiña
que traballar pero o curso
completo son tres anos, ese é
o xeito de traballar deles”.
Foi un neno que gozaba montando
cosas “de pequeno era
mais de mecano, e de facer
trangalladas, coller unha
caixa de puros e facer un
coche con rodas coa tapa da
caixa, eran tempos nos que
xogábamos na rúa, eu son de
Ourense e alí facíamos todos
moitas trangalladas, eu era
un bo construtor de carros de
caixas de bolas” ; como sucede
en moitos casos non lle gustaba
ir ao colexio, polo menos
ata que alguén lle ensinou o que
necesitaba para estudar “eu sufría
indo o colexio ata quinto
de bacharelato, eu rompín un
par de termómetros quentados
para non ir o colexio
¡rompeu! pero isto pon 42 ¡non
sei! buscaba calquera cousa
para non ir sin embargo ala
por quinto de bacharelato un
dos mestres aprendeume a estudar
e entón empecei a disfrutar
pero onde disfrutei de
verdade foi na universidade”.
Non é un director ao uso, defende
a creatividade dos seus
subordinados e a necesidade
de que manexen o seu traballo
“No CESGA son xestor do
ambiente, é o que mais me
preocupa; a xente que temos
e o 75% de titulación superior,
un 25% son doutores, un
50% licenciados ou enxeñeiros
e teño unha especial querenza
por un 15 % que son os
de formación superior de formación
profesional, imprescindibles
no CESGA, entón e
xente da que o que mais se valora
e a iniciativa así que non
se lles pode marcar o paso,
decisións executivas tomo moi
poucas; trato de que o persoal
traballe baixo a súa propia
responsabilidade”
A ilusión polo que fai vese
cando se descobre que o que
lle gustaría no futuro sería ver
como crece o CESGA despois
de que el non estea “dentro
de 15 anos gustaríame seguir
axudando o CESGA,
non desde este posto que hai
que deixar sitio a xente nova,
pero ter a satisfacción de ir a
un acto de aniversario como
o que tivemos fai pouco e sentarme
entre o público e escoitar
cantos proxectos levan feitos,
canta xente traballa, iso
sería para min un éxito”.
Fotos: Loli Fdez

16
Lindeiros

xaneiro 2014 17
dentalmacia.com
981 521 090

18 pasou
A Banda de música de Merza dou
un concerto didáctico
Os nenos do CEIP de Pontecarreira
inauguraron o novo auditorio
Os rapaces e rapazas do
CEIP de Pontecarreira, en
Frades, asistiron a un concerto
didáctico da Banda de Música
de Merza, no que os músicos
dezáns, que ían caracterizados
como personaxes do Nadal, tiraron
de humor para explicar
os usos dos distintos instrumentos
musicais, ao tempo que
interpretaron algunhas pezas.
Este concerto serviu para inaugurar
o novo salón de actos,
Foto: concello de Frades
habilitado polas cuadrillas de
traballadores contratadas polo
Concello de Frades ao abeiro
do Plan de Cooperación coas
Entidades Locais da Consellería
de Traballo e Benestar en colaboración
co CPI Ponte Carreira.
Deste xeito, xa non será preciso
volver a desmontar o comedor
escolar cada vez que hai unha
actividade coma esta no colexio.
Fonte: Concello de Frades, Lindeiros
Ames acolleu o espectáculo
Rosalía Pequeniña de Uxía Senlle
Dúas actuacións en Milladoiro e
Bertamiráns con éxito de público
O salón de actos quedouse pequeno
para albergar aos máis de
200 veciños e veciñas que asistiron
ao II Concerto de Nadal organizado
pola Escola Municipal de
Música Magariños, que este ano
celebra o seu décimo aniversario.
Un recital que correu a cargo
dos alumnos e alumnas da escola
de música, dende os tres anos
ata os maiores, que amosaron as
súas habilidades nas distintas especialidades
que se imparten no
centro.
Cun ambiente cheo da cor e
cos ritmos propios do Nadal, os
alumnos da escola interpretaron
un repertorio típico destas datas,
con moitas panxoliñas e música
Lindeiros
A escola de música de Brión celebrou o
II Concerto de Nadal
Máis de 200 veciños encheron o Centro Social Polivalente
O auditorio do centro cultural
Fernando Casas e Novoa
de Sigüeiro quedou pequeno
para acoller a quinta edición
do Concerto de Panxoliñas,
organizado polo Concello de
Oroso dentro do seu Programa
de Nadal 2013. Un concerto
no que participaron seis agrupacións
locais, tanto de nenos
como de adultos, que interpretaron
varias panxoliñas cada
un.
Polo escenario do centro cultural
pasaron os integrantes
da asociación cultural Santa
Catalina (primeiro cun grupo
de rapaces e despois cun de
adultos), da asociación cultural
Amigos do Acordeón
clásica diante dun público totalmente
entregado. Unhas actuacións
nas que participaron dende
Oroso celebrou a quinta edición do
concerto de panxoliñas
O Centro cultural de Sigüeiro acolleu as 6 agrupacións
participantes
(Sigüeiro), da asociación de mulleres
labregas “As Medorras de
Oroso”, da Aula de Música de
Oroso, do coro da Asociación
da Terceira Idade e do grupo
Foto: concello de Brión
solistas ata formacións corais e
instrumentais.
Fonte: Concello de Brión, Lindeiros
Foto: concello de Oroso
Néboas no Cumio (Oroso). Un
concerto que rematou cunha
actuación conxunta dos distintos
grupos.
Fonte: Concello de Oroso, Lindeiros
Rosalía pequeniña é un espectáculo
baseado no libro/
disco do mesmo nome da
Editorial Galaxia que colaborou
na organización dos concertos.
Espectáculo e libro recollen poemas
de Rosalía interpretados por
Uxía Senlle con ritmos que van
desde a muiñeira ata o rock.
Os concertos estiveron organizados
por Ames Novo coma ho-
Foto: Ames Novo
menaxe o 150 aniversario da publicación
de Cantares Gallegos.
As dúas citas tiveron un gran
éxito con cheo de público e cativos
subidos enriba do escenario
mentres as familias bailaban na
platea; unha cita que será inesquecible
para eles.
Fonte: Ames Novo, Lindeiros

xaneiro 2014 pasou 19
Remata a restauración do retablo da igrexa de Nemenzo
Tiña ata 5 capas de pintura de épocas diversas
O Consorcio de Santiago
rematou a restauración do retablo
da igrexa parroquial de
Santa Cristina de Nemenzo,
parroquia da zona norte de
Compostela; a obra realizouna
o restaurador Andrés Martínez
Rey, xunto coas restauradoras
Cristina Cabodevila e Sandra
Domínguez.
O retablo, localizado no altar
maior e de estilo barroco, podería
datar da segunda metade
do século XVIII. Presentaba un
estado de conservación bastante
malo e nunca fora restaurado
con anterioridade. Entre as alteracións
que posuía, a máis preocupante
eran as diferentes capas
de repinte, polo menos cinco,
realizadas en épocas diversas,
que ocultaban a película pictórica
orixinal. “Estes repintes burdos
e mal aplicados chegaban ao
punto de escorrentar pola cara e
o corpo das imaxes. A aplicación
das purpurinas tamén escorría
por riba das pratas” -sinala o
restaurador-.
No transcurso dos traballos
descubriuse que, nos ocos do
retablo onde se sitúan cada unha
das seis tallas, baixo a última
capa de repinte estaban agochadas
as pinturas orixinais, en
particular paisaxes. Ademais, no
oco superior central, que estaba
tapado de branco, apareceu o
Monte do Calvario, unha escena
da Virxe María e San Xoán, co
sol e a lúa. Aquí estaría colocado
orixinariamente un Cristo crucificado
que a igrexa tiña almacenado
e descoñecíase cal era o seu
emprazamento. Tal como indica
o restaurador Andrés Martínez,
“as principais causas da degradación
son o fume das candeas,
o po, así como a humidade que
se condensa na nave principal do
templo. E posiblemente tamén
houbese un pequeno ataque de
xilófagos, polo que se levou a
cabo unha desinsectación”.
Outra alteración importante
era a falta de partes do corpo
dalgunha imaxe, como os dedos
Cantaruxa coa bruxa Maruxa pasou por Teo
Os escolares do concello disfrutaron da cita no local da Ramallosa
e os brazos do neno que leva
San Xosé ou o brazo do Cristo,
que se repuxeron. Noutros puntos
do retablo, en particular nas
cornixas e nos niveis horizontais,
onde se acumula o po, había
unha perda notable de materia.
Unha das pezas restauradas, antes e despois do traballo.
Foto: concello de Santiago
Repuxéronse todas as madeiras
que se perderan polo efecto da
podremia e substituíronse por
madeira de carballo.
Fonte: Consorcio de Santiago,
Lindeiros
Pequelúa de Ordes celebrou
o Nadal na Casa da Cultura
Os escolares do CEIP da
Ramallosa e do CRA de Teo disfrutaron
do concerto Cantaruxa
coa Bruxa Maruxa. Uxía Senlle
(a bruxa Maruxa) e o seu acompañante,
o músico brasilego Sergio
Tannus, conseguiron que os máis
pequenos estiveran pouco tempo
sentados nas butacas do CSC da
Ramallosa. Esta actividade forma
parte do programa Música na escola,
impulsado pola Concellaría
de Educación, dirixido por María
Álvarez Garea.
Entre os obxetivos desta acción
están fomentar o coñecemento e
o gusto musical do alumnado do
noso Concello, inculcar nos nenos
e nenas o gusto por diferente tipo
de músicas e coñecer e respectar
as principais manifestacións musicais
da nosa cultura.
Cantaruxa coa bruxa Maruxa é
un concerto que sae do proxecto
musical María Fumaça, co que
os máis pequenos/as gozaron o
ano pasado en toda Galicia. Este
concerto ten un formato máis
pequeno pero nel mantéñense
elementos do proxecto anterior
coma “a diversión, a ledicia musical
e a poesía destacando tamén
que se trata dun canto feliz á
diversidade”.
Os nenos e nenas da escola
infantil Pequelúa celebraron o
festival de Nadal no auditorio
da Casa da Cultura; ata alí achegáronse
os pais, nais e avós que
non quixeron perderse esta cita,
na que se representou un Belén
vivinte. Ademais tamén contaron
coa colaboración de varios
alumnos do CEIP Castelao,
que interpretaron en vivo unha
panxoliña.
Fonte: concello de Ordes, Lindeiros
Foto: concello de Teo
Fonte: concello de Teo, Lindeiros
Foto: concello de Ordes

20 pasou
Ordes exhibiu na igrexa de Santa
María un belén de 40m²
Estivo composto por máis de cen figuriñas
A igrexa parroquial de Santa
María de Ordes exibiu un Belén
de máis de 40 metros cuadrados
composto por máis de 100
figuras, das cales preto de 60
tiñan movemento. O Belén contou
ademais con saltos de auga
e muíños en movemento e luz
propia. Por todo elo son moitos
os veciños que se achegaron
ata o templo para contemplar
esta composición, a cal foi rea-
A Fundación Eugenio
Granell, un ano máis, uniuse a
celebración do Nadal coa súa
particular proposta de Belén,
sen dúbida un dos mais especiais
dos que se instalaron na
bisbarra.
O Belén, componse de pezas
da colección de arte étnica da
Fundación Eugenio Granell,
deste xeito, creouse unha composición
na recepción do museo,
a modo de improvisado almacén,
onde se dispoñen unha coidada
selección de obras de arte
popular e doutras culturas.
Foto: concello de Ordes
lizada por moitos dos feligreses.
Trátase dunha tradición que
se mantén dende hai máis de
20 anos e que ten atraído ata a
vila ordense a moitos visitantes,
como o arcebispo de Santiago
monseñor Julián Barrio que
pasou por alí hai un ano.
Fonte: Concello de Ordes, Lindeiros
A Fundación Granell instalou un
ano máis o belén surrealista
As pezas forman parte da colección étnica
do concello
Foto: Fundación Granell
Esta singular visión inclúe
pezas que nada teñen que ver
coas habituais figuriñas de
Nadal, adquirindo por iso o
toque surrealista representativo
da Fundación,
Visualizáronse obras de diferentes
lugares do mundo, dende
México pasando por pezas de
Portugal, Porto Rico, Túnez,
India, Perú ou Guatemala, entre
outras.
Fonte: Fundación Eugenio Granell,
Lindeiros.
Ames mostrou o belén de San Xoán de Pousada
Esta feito con pezas de máis de 100 anos de antigüidade
Como cada ano a Asociación
Cultural San Xoanciño, en
Ames, inagurou o seu Belén coa
colaboración do concello.
A capela de San Xoán de
Pousada acolle o nacemento de
Nadal composto por figuras de
gran antigüidade xa que teñen
máis de 100 anos. A Asociación
Cultural San Xoanciño de
Ames leva varios anos mantendo
esta tradición que antigamente
e durante moitos anos
realizaron os propios veciños da
parroquia. As figuras deste nacemento
tiveron que ser restauradas
hai varios anos para evitar
o seu deterioro, malia ter un bo
nivel de conservación. Durante
o ano permanecen gardadas na
propia capela que data do ano
1607. O nacemento ten arredor
de 100 figuras. As figuras máis
antigas son as dos Reis Magos
e as que están dentro do portal
de Belén (a virxe María, San
Xosé, o neno Xesús...). Nunha
Como xa vén sendo tradicional
todos os anos os nenos e nenas
que participan no Nadal lúdico
de Ames adiántanse ao resto de
veciños e veciñas na celebración
da festa de fin de ano. A festa celebrouse
ás 12:00 horas da mañá,
na Escola de Educación Infantil
do Milladoiro e no comedor do
CEIP A Maía. Este ano foi a
terceira vez que se desenvolve
esta iniciativa dentro do programa
do Nadal Lúdico para celebrar
a festa de fin de ano.
Os rapaces e rapazas que participan
no Nadal Lúdico tiveron
unha mañá moi entretida. En
primeiro lugar participaron nun
obradoiro de cociña no que elaboraron
diferentes produtos para
comer na festa de fin de ano.
Nesta celebración tamén houbo
actuacións musicais. e os cativos/as
cantaron varias panxoliñas
de Nadal.
Ás 12:00 horas os nenos e
nenas celebraron por adiantado
a chegada do 2014. Os rapaces e
rapazas que participan no Nadal
Lúdico cambiaron as uvas polos
lacasitos e celebraron a chegada
do novo ano. O concelleiro
homenaxe aos lugares da zona,
hai unha ponte romana como a
de Augapesada, muíños como
os de Pousada e o curso do río
que se asemella ao Val da Maía.
Este ano hai varias novidades
na montaxe do nacemento. Por
unha banda, o Belén está montado
en varias alturas para unha
mellor disposición dos diferentes
elementos que compoñen
este nacemento. Ademais, nesta
ocasión incluíronse varias peza
Lindeiros
Foto: concello de Ames
novas como un vendedor e unha
vendedora de castañas. Tamén
hai máis zonas verdes e hortas.
O acto de inauguración comezou
ás 16:30 horas cunha misa
cantada na que actuaron as corais
de Ames e Piñeiro. Despois
do acto litúrxico actuou o grupo
de padereteiras As Maianas.
Os nenos do Nadal Lúdico de Ames
recibiron o ano novo con lambonadas
de Educación, Bernardo Moar,
tamén participou nesta iniciativa,
xunto co alumnado do Nadal
Lúdico do Milladoiro. Tralas
badaladas os nenos e nenas do
Milladoiro fixeron unha conexión
a través de Skype para
falar con xente de Arxentina e
Colombia. Deste xeito, puideron
coñecer como se vive o fin de
ano en países que neste época do
ano están en verán. Tamén coñeceron
as diferentes costumes que
teñen en ditos países para despedir
o ano e comezar un novo.
Cómpre lembrar que o
Nadal Lúdico desenvólvese
Fonte: Concello de Ames, Lindeiros.
Foto: concello de Ames
tanto no Milladoiro coma en
Bertamiráns. No Milladoiro son
110 os nenos e nenas que participan
no programa lúdico, mentres
que en Bertamiráns son 60. En
Bertamiráns os nenos/as desenvolven
as actividades do Nadal
lúdico no CEIP A Maía, mentres
que no Milladoiro os nenos/
as de educación infantil están na
EEI Milladoiro e os rapaces e rapazas
de educación primaria na
Casa da Cultura.
Fonte: Concello de Ames, Lindeiros

xaneiro 2014 pasou 21
Mais de 3.000 alumnos disfrutaron do
VIII festival de Maxia de Ames
O Concello de Ames organizou
unha programación especial
para os centros de ensino
amienses, que se enmarca dentro
da oitava edición do Festival
de Maxia. A través desta iniciativa
un total de 3.094 alumnos
e alumnas de Ames puideron
gozar dos espectáculos dos
magos Rafa e Lamas. Todo o
alumnado que cursa estudios
nos centros de ensino de Ames
acudiu a estes espectáculos de
maxia, agás os alumnos/as de
bacharelato dos institutos. Esta
programación nos colexios serviu
de complemento o festival
que se celebrou en Bertamiráns
e Milladoiro o fn de semana do
14 e 15 e que ademais das actuacións
nas casas da cultura pasaron
tamén polos bares e contaron
con obradoiros de maxia
para os cativos.
A concelleira de Cultura,
Maria Eugenia Martín, destacou
“a boa saúde da que dispón
este festival de maxia, xa que
Praza Doce de Compostela gaña o
terceiro premio de Vigo Cake
Tarta gañadora Foto: Amaya Torre
Foto: concello de Ames
foron moitos os nenos/as e adultos
que se achegaron ás Casas
da Cultura de Bertamiráns e
Milladoiro para participar nos
espectáculos.
Fonte: Concello de Ames, Lindeiros
O pasado 14 de decembro
celebrouse en Vigo o primeiro
Showroom de repostería creativa
VigoCake; o evento serviu de
punto de encontro para tendas,
fabricantes, almacenistas, escolas,
blogueros e afeccionados a
pastelería e xeadería, catering,
gominolas, crafters, distribuidores,
packaging; entre as actividades
que tiveron lugar houbo
concursos de galletas. cupcakes
e tartas, foi neste último onde a
reposteira compostelán Amaya
Torre fíxose co terceiro premio
coa tarta “Melodía para ti”.
Amaya Torre é a responsable
de Plaza Dulce, un taller de repostaría
creativa aberto no pasado
mes de outubro e que presta
especial coidado a todas as súas
creacións, Todos os produtos
están elaborados con materia
prima de alta calidade e cun rigoroso
control en todos os procesos
para garantir un óptimo resultado
do produto final. Coidanse
de forma especial a trazabilidad
para garantir a ausencia de glute
dando como resultado un produto
apto para celíacos esta é unha
das cousas que distinguen a esta
empresa que con este terceiro
premio sitúase entre as mellores
opcións da bisbarra á hora de regalar
unha torta. Dado que o seu
traballo é por encargo so poden
atoparse no teléfono 626740930.
Os cativos de Ordes comezaron o
Nadal con contos
A biblioteca municipal de
Ordes acolleu unha nova sesión
das súas Tardes de contos
e lendas. ‘O trasno dos contos
navideños’ foi o relato co que
decenas de nenos e nenas, moitos
deles acompañados dos seus
país, irmáns, avós, etc, disfruta-
Foto: concello de Ordes
ron. É máis, en moitos casos foi
o mesmo público quen tivo que
interactuar con este divertido
trasno para completar as historias
e narracións, que en moitos
momentos espertaron as risas e
contiveron a emoción de todos.
Fonte: Concello de Ordes. Lindeiros

22 pasou
“En construcción” dirixida por Tristán
Ulloa o 26 en Santiago
A obra está escrita e protagonizada por Carolina Román e Nelson Dante
En construción foi unha das
sorpresas da tempada teatral,
un texto que combina o humor
(as diferenzas de costumes),
a crónica crítica (as sucesivas
humillacións, os traballos cada
vez peores), a alegría (os brotes
de solidariedade, como un
sol repentino) e unha melancolía
crecente, que alcanza a súa
culminación na preciosa escea
da última conversa telefónica,
co toque conmovedor do gato
chinés.
Os protagonistas están moi
ben perfilados, eses dous amantes
que se adoran pero non
poden vivir xuntos: Sole, sensata
e endurecida porque hai
que adaptarse para saír adiante
e manter a unha filla, e Pablo,
empecinado en non renunciar
aos seus soños. Poderosamente
interpretados, con sutileza e
verdade, polos propios autores.
Tristán Ulloa, que debuta na
dirección, demostra unha man
moi afiada no ton íntimo, e sabe
facernos ver en cada salto no
tempo a exacta situación emocional
de ambos, cousa nada
sinxela. Os diferentes espazos
están suxeridos pola escenografía
mínima, case espida, de
Alexandra Alonso, estupendamente
complementada polas
luces de Eduardo Chacón e as
imaxes, filmadas por David
Ulloa e Daniel Ortega, dun
Madrid tan invernal, belo e inhóspito
como o dos ilusos, de
Jonás Trueba.
Carolina Román ha participado
en distintas películas,
cortometrajes, series de televisión
y obras de teatro desde
hace añosy ha trabajado con
directores como gerardo herreros
o series como El Comisario
o Periodistas. Por su parte el
italo- argentino Nelson Dante
a participado tiene una carrera
más vinculada al teatro y la
música llegando a formar parte
del elenco de Los Miserables, es
además un experto coreografo y
bailarín.
A cita o 26 de xaneiro o auditorio
de Nova Galicia Banco no
Preguntoiro e as 20:30 horas.
Sumrrá fai un alto no proceso
de creación do seu quinto
álbum para gravar un concerto
ao vivo no Teatro Principal
de Compostela, a intención a
mesma que a do nome do espectáculo
“Sumrrá inmortalizados”
quedar na memoria fílmica ademais
da musical.
A formación leva 13 anos desenvolvendo
un estilo propio que
lles fixo merecedores de tódolas
alagas da crítica musical do
país.
Teñen as costas catro discos,
Lindeiros
Sumrrá gravarán un documental
en Compostela o día 25
É un dos mellores trios de Jazz do país
A lectura é a protagonistas
das actividades do concello de
Oroso este mes de xaneiro. Os
días 11, 18 e 25 continua o programa
de animación á lectura,
que comezou o pasado día 4, e
que leva por título “imos levarnos
ben”, está dirixido a nenos
de 3 a 9 anos e desenvólvese
na biblioteca de Sigüeiro ás 11
da mañá, a asistencia é gratuíta
aínda que hai que anotarse
antes na propia biblioteca.
O día 24 constitúese un
dous deles en directo, e xiras
por países e lugares tan dispersos
como Bolivia ou Sudáfrica,
entre medias pasos constantes
pola súa casa, Compostela, para
tocar nos pequenos garitos onde
comezaron as súas carreiras
musicais de cativos.
O 25 de xaneiro quedarán inmortalizados
nun concerto que
será cita obrigada para os amantes
do bo jazz.
Fonte: Sumrrá, Concello de Santiago,
Lindeiros
Oroso centra na lectura as súas
actividades de Xaneiro
Haberá contacontos e clubs de lectura
club de lectura para maiores
de 7 anos tamén na biblioteca
municipal a partir do seis da
tarde, tamén gratuíto pero con
inscrición previa.
O mes terminará o 31, tanto
no calendario como neste tipo
de actividades, e farao coa
Rebotica dos Contos “O bingo
pacifista” na biblioteca a partir
das seis da tarde e pensado
para nenos de 3 a 9 anos.
Fonte: Concello de Oroso, Lindeiros
Fonte: Concello de Santiago,
Lindeiros

xaneiro 2014 pasará 23
Santi Millán presenta en
Santiago Santi Millán Live!
Excéntricas estrean “Dá Vinci tiña razón”
o xoves 16 de xaneiro
O irreverente Santi Millán
presenta o 23 de xaneiro un espectáculo
no que chancea co
seu soño de ser cantante, soño
que o leva a montar un espectáculo
no que se mesturan as súas
paixóns: a música, o sexo e o
humor.
Ao longo da súa carreira exerceu
de actor en series como
Periodistas ou Siete vidas pero
sempre estivo unido ao humor
do que deu boa mostra no Club
de la Comedia e nas súas in-
tervencións no cinema. No seu
novo espectáculo conta coa colaboración
dun alumno avantaxado,
a cómico revelación Javi
Sancho, e tráenos un personaxe
polifacético e divertido que encadea
a improvisación a través
das notas musicais.
A cita no Teatro Principal o
23 de xaneiro ás 20:30 da tarde.
Fuente: Concello de Santiago,
Lindeiros.
A nova produción de
Excéntricas recupera unha obra
do francés Roland Topor que xa
estrease en 1987 a compañía O
Moucho Clerc coa dirección de
Xan Cejudo, unha tarefa que
recae nesta ocasión en Quico
Cadaval.
É unha obra que imita, para
mofarse, a forma da comedia
burguesa de sofas e moble-bar.
Todo acontece nunha luxosa
casa de campo clónica inscrita
nunha urbanización de nivel
alto. Ao dono parece que lle vai
ben na vida: é alto funcionario
do estado, e recebe a visita de
fin de semana do seu mais estreito
colaborador, un trepa que
ven para mostrar a sua nova
esposa, un símbolo de status
económico. Os quiméricos inquilinos
compleanse co fillo
dos propietarios, grande demais
para que lle muden os cueiros,
e unha aupair sueca que non
lle importa facerllo. Os paxaros
cantan, o sol brilla e todo
está tan limpo que se podería
comer no chan da garaxe... até
que comezan os problemas: os
W.C. Entupense e non hai onde
ir. Os dous funcionarios teñen
que mudar o seu plano de relax
de fin de semana por algo máis
astrinxente: son policias e o seu
deber é saber de onde sae toda
aquela merda. As suspeitas cruzanse,
os ollos espian de perfil,
os narices enruganse con desagrado,
as sombras deslizanse na
noite... Todo baixo a enigmática
ollada da Gioconda, que parece
dicir: En todo este asunto hai
algo que cheira moi mal.
Excéntricas é unha empresa
dedicada á creación de espectáculos
teatrais, produtos de
entretemento e outros obxectos
culturais.
Excéntricas serve como plataforma
de produción a marcas
como Mofa e Befa, o duo
cómico de Evaristo Calvo e
Víctor Mosqueira, os espectáculos
unipersonales de Quico
Cadaval e a proxectos musicais
de Piti Sanz.
Excéntricas participou en
múltiples eventos e festivais
en España, Portugal e
Latinoamérica. Cabe destacar
de entre eles, Almada, Loiu,
Tondela, Guadalaxara; Santiago
de Cuba, Iberoamericano de
Teatro de Bogotá, Festival de las
autonomías de Madrid, Cómico
de Maia, Eixo Atlántico de
Viana do Castelo, Mindelact
Cabo Verde, Carballo
,Ribadavia, Braga, Tárrega ou
Iberoamericano de Holguín.
Nestos tempo que corren de
pesimismo este é un espectáculo
para facer rir que non deixará
a ninguén indiferente, a cita do
16 o 19 no Teatro Principal de
Santiago.
Fonte: Concello de Santiago,
Lindeiros

24 pasará
Lindeiros
A Zona C, un lugar distinto para gozar do
espectáculo en Compostela
Situada en Bonaval converteuse nun referente cultural na cidade
A Zona C achéganos este
mes de xaneiro o primeiro espectáculo
pensado para bebés
en Galicia, recomendado para
nenos de seis meses a 3 anos
acompañados de titores. Glub,
Glub estará na sala os días 26
e 27 da man dos seus creadores
Caramuxo Teatro.
Os espectáculos de teatro
para bebés teñen ademais do
entretemento unha vertente didáctica
que se dirixe a que os
espectadores escoiten e comprendan
textos en galego, amplíen
e usen linguaxe en galego,
comezar a emocionarse cun
espectáculo teatral, comprender
un fío argumental simple e
coñecer o protocolo para asistir
a un espectáculo artístico; con
estas premisas os nenos gozan
dunha actividade distinta e fórmanse
no costume de asistir a
representacións.
‘Glub, Glub’ conta a historia
da amizade entre un barquiño
de papel afundido no fondo do
mar e un peixe xoguetón. Unha
montaxe chea de estímulos e
cunha linguaxe sinxela, case
xestual que introduce ós máis
novos nunha aventura fantástica
e sorprendente. Unha oportunidade
para disfrutar cos fillos da
primeira viaxe polo mundo do
teatro.
Pero a sala presentará algo
ben distinto no primeiro día de
febreiro. Eondry e Vicky Polard
son dúas bandas, unha viguesa
e a outra compostelá, que presentaran
os seus discos dentro
do Compostela Rock.
Eondry presentarán
Hyperborea, un EP no que os
vigueses mostran toda a experiencia
acumulada desde que en
novembro do 2010 se presentarán
na sala Iguana Club, rock
experimental e creativo sen ataduras
de ningún tipo.
Os santiagueses Vicky Polard
presentan pola súa banda
Biolise, o seu terceiro disco;
naceron no ano 2010 a partir
do encontro de algúns dos seus
compoñentes nun festival independente
en Trazo, a medida
que ensaiaban no conservatorio
da cidade foron incorporándose
outros membros ata chegar a
formación actual con dúas guitarras,
baixo e batería.
E para continuar con boa
música independente o día 6
chegarán a sala os reputados
Leon Benavente, grupo de corta
vida ainda pero no que se atopan
reputados músicos da escena
nacional: Abraham Boba
e Luís Rodríguez, ambos fieis
escudeiros na traxectoria solista
de Nacho Vegas, Edu Baos,
membro de Tachenko, e César
Verdú, militante nos murcianos
Schwarz. O nome do grupo
nace da avería que tivo no seu
coche Luis Rodriguez na estrada
que une esas dúas localidades,
mentras esperaba o guindastre
púxose a facer chamadas
e a quedar cos que hoxe forman
o grupo; casualidade ou destino
o resultado de esa anécdota poderase
ver o día 6 na Zona C.
Fonte: Concello de Santiago,
Lindeiros.

xaneiro 2014 25

26 pasará
Lindeiros
A Casa das Crechas estrea “Carga de dignidade”
É unha das actividades do local para o mes de xaneiro
A Casa dás Crechas converteu
os seus concertos e actividades
nun programa estable
que recolle este mes propostas
que van do documental a unha
estraña mestura de gastronomía
e poesía sen esquecerse da
música.
A primeira cita a ter en
conta será o día 17, A Casa dás
Crechas presenta a documental
“Carga de dignidade” coa presenza
do director. Xosé Bocixa,
e presentado por Pepe Galán,
Anxo Varela e Pepe Barro. A
película narra o sucedido o pasado
2 de Xuño en Ferrol, unha
acción unitaria conseguiu que
varios miles de persoas se achegaran
á reixa de Navantia para
pendurar unha peza de roupa.
Seguindo o exemplo dos buzos
de traballo que os despedidos
tiñan espetado nos ferros que
cercan a factoría, encheuse máis
dun quilómetro. Durante a acción,
Radio Buguina emitiu un
programa de radio con varias
entrevistas e a música ao vivo de
Mercedes Peón, María Manuela
e moitos máis. A día de hoxe a
reixa segue viva, coas pezas de
roupa aínda penduradas e degradadas
polo paso do tempo.
O sábado 25 a partir das nove
da noite comeza Le Fooding, un
concepto ideado en Francia hai
dez anos e que tenta mesturar
comida e sentimento; baixo o título
“Faba primeira: Ug&MOV,
as fabas lobas da casa” degustaranse
fabas lobas e chourizos
caseiros nunha performance na
que a expresión artística que
rodea ao comensal terá o mesmo
valor que a creación culinaria. A
poesía e a composición musical
serán os ingredientes das hortas
do Val de Lourenzá, onde a faba
loba renace para ser escoitada e
degustada. Poemas e cancións
creadas en parcería nunha performance
onde Ugia Pedreira
accede á súa voz máis íntima
e ás súas composicións máis
gardadas.
O mes rematará coa segunda
noite do trópico; ao longo do ano
o colectivo Trópico de Grelos
irá presentando os proxectos
en activo que ten a asociación:
A Banda do Trópico, coas
O Compostela Rock 2014 comeza o 17 de
xaneiro coa orquestra Metamovida
A Orquestra Metamovida
nace dun fin de semana no que
4 grupos (Unicornibot, Why
Go, Cró!, Buogh!) reuníronse
nunha casa de turismo rural
para compartir experiencias; ao
longo de 3 días tocaron, improvisaron
e experimentaron o que
deu como resultado unha sorte
de formación única; atoparon
ademais unha forma de actuar
na que un dos membros indica
aos demais que facer ou que non
facer o que converte os seus espectáculos
en algo nunca visto.
A orquestra non adoita realizar
moitas actuacións polo que
é unha oportunidade para non
deixar escapar. Como preámbulo
ao concerto actuarán 3 das
bandas que forman a orquestra
Unicornibot, Cró! e Guerreira.
A cita será o 17 de xaneiro
na sala Capitol ás 20:30, máis
temperán do habitual para dar
cabida a todas as actuacións
previstas.
Fonte: Concello de Santiago,
Lindeiros
Escea do documental “Carga de dignidade”. Foto: Carga de dignidade
guitarras e as voces de Joao
Fernandes e Lucia Dafonte, o
Bloco Afro, có seu batuke galego,
e o bloco Prucupá, no que
o alunado da escola demostrará
as ganas que ten de batuquear e
O Ateneo compostelán rexorde
no ano 2008 co fin, segundo
os seus estatutos, de fomentar a
participación civil na vida cultural
da cidade, nesa liña enmárcanse
os luns do Ateneo, conferencias
sobre diversos temas impartidas
por expertos dos distintos
ámbitos.
Este mes de xaneiro retómase
esa actividade o día 13 coa conferencia
“Economía sumerxida
e estado do benestar” a cargo de
Ramsés Pérez Boga, presidente da
Organización de Inspectores de
Facenda do estado.
O luns 16 de decembro ás 20
horas o Ateneo de Santiago ten
programada na Rúa do Vilar,
19 de Santiago de Compostela,
a mesa redonda “Realidade e
futuro da I+D+i en Santiago”,
que contará coa participación de
Dª. María José Alonso, Doutora
en Farmacia e Catedrática do
facer vibrar ao público. Noites
de percusión e ritmo afro-brasileiro
na Casa das Crechas para
rematar xaneiro.
Fonte: Casa das Crechas, Lindeiros
O luns 13 de xaneiro retoma
a actividade o Ateneo
Compostelán
A economía sumerxida e a fachada da
Catedral son os temas do mes
Departamento de Farmacia e
Tecnoloxía Farmacéutica dende
1998, Dª. Mercedes Brea, Doutora
en Filoloxía Románica pola USC e
Catedrática desa área dende 1984,
e D. Santiago Domínguez, cofundador
e Director Executivo da empresa
MestreLab Research, e que
estará moderada por D. Rogelio
Conde-Pumpido, Doutor en
Ciencias Químicas e Director de
Xestión e Valorización de I+D+i
no Vicerreitorado de Investigación
e Innovación da USC.
O día 20 tocaralle a quenda ao
profesor da USC Alfredo Vigo
Trasancos cuxa disertación versará
sobre “Lectura e interpretación
dunha obra de arte: a fachada
do Obradoiro da Catedral de
Santiago”.
Dúas citas co coñecemento no
Ateneo Compostelán na Rúa do
Vilar, 19.
Fonte: Ateneo de Santiago

xaneiro 2014 pasará 27
A zarzuela volve a Compostela con Diana Navarro
Presenta o seu disco “Género chica”con pezas compostas hai máis de 100 anos
Diana Navarro sorprendeu a
todos os especialistas no 2005
cando co seu primeiro disco
vendeu 250.000 copias, a súa
voz mestura sen esforzo o popular
co contemporáneo e di
que para ela é como respirar.
Dos 9 aos 16 anos estivo nun
coro folclórico co que aprendeu
moitas das cousas que sabe, coa
adolescencia descubriu a copla,
deixou os estudos e dedicouse
por completo á súa paixón;
entre os 16 e os 26 anos, Diana
Navarro presentouse a 29 concursos
de copla gañando 19
primeiros premios, entre eles o
Premio Nacional de Saetas de
Málaga nos anos 2000 e 2002,
nesa época pagouse a gravación
de dous discos que serían os
que lle abrirían as portas á colaboración
con Mozo Valdivía e
Manuel Illán, dous pesos pesados
da música que durante catro
anos traballaron para cultivar
ese éxito no seu primeiro traballo
profesional.
“Género Chica” xoga coa denominación
de Genéro chico
que se daba ás zarzuelas nun só
acto, recupera cancións creadas
hai máis de 100 anos por autores
do prestixio de Chueca,
Barbieri, Chapí ou Jerónimo
Gimenez, dez cancións arranxadas
de forma moi distinta á tradicional
e cun ambiente moito
máis sinfónico.
A cita con Diana Navarro
será o 25 de xaneiro no auditorio
de Nova Galicia Banco
no Preguntoiro, unha oportunidade
de recuperar un xénero,
que viviu os seus momentos de
gloria na cidade, aínda que sexa
cunha adaptación moito máis
moderna.
Fonte: Concello de Santiago,
Lindeiros
Kepa Junkera volta a Compostela
Presentará o seu novo disco Galiza
o 1 de febreiro
Ten tantos amigos e ven tanto
por aqui que é casi galego; agora
chega para presentar un disco no
que colabora o mellor da escea
da música tradicional galega.
No so é música xa que Galiza se
presenta nun libro disco con 50
páxinas con ilustracións, fotos e
textos.
kepa Junkera conta en este
traballo con nomes como
Cristina Pato, Luar na Lubre,
Susana Seivane, Treixadura, A
Banda ds Crechas, Os Cempes,
Uxía, Budio e un sinfín de artistas
que fan do traballo unha
peza imprescindible para os
amantes do folk.
A cita o 1 de febreiro no teatro
Principal nunha cita que
seguro que contará con moitas
sorpresas.
Fonte: Concello de Santiago,
Lindeiros.

28 deportes
Máis de 300 participantes na Escola de
Golf adaptado La Rosaleda
A escola está situada nas instalacións do Aero Club en Ames
A Escola comezou a súa andaina
no ano 2007 por iniciativa
do mestre de golf José Antonio
Rey, e en 2009 pasou a formar
parte da Rede de Escolas posta
en marcha pola Federación
Española de Golf e coordinada
polo Consello Superior de
Deportes.
Este paso supuxo o recoñecemento
nacional a unha actividade
pioneira en Galicia e en
España que permitiu a centenares
de persoas con algún tipo
de discapacidade gozar dunha
actividade deportiva e de lecer
á vez que melloran as súas habilidades,
coordinación e mesmo
autoestima. José Antonio Rey
asegura que estes anos confirmaron
o que el sabía cando expuxo
a iniciativa, que “os alumnos
que comezan na Escola
enseguida mostran unha gran
mellora no seu equilibrio, en
coordinación, maior integración
social, aprenden pautas de comportamento
e, sobre todo, gozan
dunha afección que lles divirte e
entretén”.
Bo exemplo do éxito da iniciativa
é o crecemento que tivo
Se nos fiamos dos nomes dos
equipos sen dúbida as escolas
deportivas de Ames encheranse
de maxia, o concello asinou no
pasado mes de decembro dous
convenios cos clubs Bruxas,
para o desenvolvemento da de
voleibol, e Meigas, que se encargará
da de fútbol feminino.
O convenio co club Bruxas foi
asinado polo alcalde Santiago
Amor e o presidente da enti-
desde o seu inicio. O primeiro
ano apuntáronse 11 persoas, o
segundo eran xa 46 e a partir
de aí máis de 60 en cada curso.
José Antonio Rey ponse en contacto
coas asociacións que son
quen ofertan a actividade entre
os seus socios. En ocasións son
tantos que fan dous grupos;
é o caso este ano de Avante e
Aspas, dúas das que participan
xunto con Down Galicia,
Down Santiago, Sarela Dano
Cerebral, Amarai ou ACEM,
a Asociación Compostelá de
Esclerose Múltiple. “Algúns
deles realizan un gran esforzo
para acudir ás clases, posto que
teñen até hora e media de camiño
para chegar ás instalacións”,
explica José Antonio. Pero cada
ano son máis as asociacións de
toda Galicia que queren participar
no programa.
A actividade é totalmente
gratuíta para os alumnos, que
ao final reciben un certificado
de participación e mesmo se
atreven a realizar campionatos
nos que demostran os avances
obtidos e o gran nivel que chegan
a alcanzar.
Convenios deportivos cheos de maxia
en Ames
Acordos cos clubs Bruxas e Meigas
dade Fernando Lizuain; o club
retomou a súa actividade na
tempada 2010 / 2011 para poder
competir de forma federada cos
equipos de categorías inferiores
do IES Ames e en categoría sénior
co propio Bruxas, teñen 14
equipos nos que participan máis
de 150 nenos.
Por outra banda o acordo co
club Meigas foi asinado tamén
polo alcalde e polo presidente
Fonte: Fundación La Rosaleda,
Lindeiros
do Fútbol Club Meigas Isabel
Fraga González e en el regúlase
o traballo conxunto de ambas
entidades na xestión da escola
municipal de fútbol sala feminino.
O club foi creado no ano
2004 e conta na actualidade
con 4 equipos con máis de 40
xogadoras
Fonte: Concello de Ames, Lindeiros
A Mancomunidade de
Municipios da Comarca de
Ordes celebrou a VI Gala do
Deporte. O evento congregou
a máis de 2.000 persoas que
encheron a discoteca LP45 na
vila de Ordes. Un acto co que
a Mancomunidade de Ordes
quere recoñecer o traballo e esforzo
dos seus mellores deportistas,
os logros e éxitos acadados
por eles, á par que se ensalzan
e promulgan os valores que
rexen a competición e a práctica
deportiva en calquera eido. Así
recoñécese a labor de deportistas
e entidades que, ben pola
súa traxectoria ou ben pola súa
proxección tiveron un papel destacado
nos concellos da comarca.
Cada un deles fixo entrega
de cinco galardóns, entre os que
figura un para promesas deportivas
e outro en recoñecemento
para os que contribuíron no fomento
do deporte. En total máis
de 300 deportistas dos concellos
de Cerceda, Frades, Mesía,
Ordes, Oroso, Tordoia e Trazo,
subiron ao escenario para recoller
o seu premio.
O presidente da
Mancomunidade, Manuel
Lindeiros
VI Gala do deporte da
Mancomunidade de Ordes
O evento serviu para premiar a 300 deportistas
Regos Boquete, foi o encargado
de abrir o acto cun discurso
no que agradeceu públicamente
“a colaboración e o traballo
conxunto que se fai por parte
de todos os integrantes da
Mancomunidade”. Tras este
momento arrancou a entrega
de galardóns propiamente dita.
Cada un dos premiados recibiron
medallas, trofeos, agasallos
e incluso vales para ser canxeados
por material deportivo nos
establecementos colaboradores.
Para facer entrega de todo elo
non só estiveron os alcaldes de
cada municipio senón tamén
acudiron varios dos seus concelleiros
de áreas como Deportes,
Ensino, Muller, Cultura,
Promoción Económica, etc.
Tamén acudiron á cita o presidente
da Federación Galega
de Fútbol, José García Liñares;
o presidente da Federación de
Atletismo, Isidoro Hornillos;
o campión de España de rallys
de terra, Mario Ríos; así como
o campión mundial de Triatlón,
Iván Raña.
Fonte: Mancomunidade de Ordes,
Lindeiros

xaneiro 2014 deportes 29
Torneo de pádel Cesta de Nadal do Aero Club Compostela
Disputouse os pasados 28 e 29 de decembro nas instalacións de Pádel Compostela
Máis de 30 parellas participaron
nun dos torneos de pádel
clásicos de Nadal, o organizado
polo Aero Club Compostela. O
campionato celebrouse nas instalacións
de Pádel Compostela
á espera de que ao longo deste
ano se abran as pistas na cidade
deportiva que o Aero Club está
a construír en Ames.
En categoría masculina os
vencedores foron a parella formada
polo socio do Aero Club
Alberto Martínez e o monitor
Borja Rei, que tiveron que empregarse
a fondo para vencer
na final aos xogadores do Padel
Compostela Andrés Veloso
e Miguel Ferreiroa, aos que
derrotaron en tres sets. Entre
as mozas a parella formada
por Marta Rodríguez Mallo e
Carmen Remuñán repetiron o
triunfo do ano pasado, demos-
trando que son a parella máis
sólida nestes momentos do
padel da cidade (non en balde
son o número 9 e 10 do ranking
galego) Venceron en dous
sets a Ana Lorenzo e Macarena
Cornide, tamén finalistas o ano
pasado.
E en categoría mixta Santi
Rodríguez e Paz Alonso demostraron
a súa superioridade
ante os vencedores da edición
do ano pasado, Xaime Linares
e Marta Rodríguez. Nun dos
cadros máis igualados do torneo
levaron a vitoria final por dous
Chico Gomes e Pablo Lijó pasaron por
Compostela
Os xogadores do World Padel Tour deron un clinic e visitaron FM
Sport Padel
Gañadores femeninos e masculinos do torneo Cesta de Nadal do Aero Club. Fotos: FM Sport Pádel
sets a cero.
Os responsables do Aero Club
agradeceron na entrega de premios
a colaboración de Pádel
Compostela que lles permitiu
nas últimas tempadas organizar
os torneos até a apertura das
novas instalacións en Ames.
Fonte: Aero Club Compostela,
Lindeiros
Dous dos xogadores do World
Padel Tour pasaron pola comarca
para dar un clinic nas instalacións
do Club Boiro Padel e
realizar unha exhibición nas de
Padel Compostela.
Chico Gomes e Pablo Lijó
chegan despois de participar no
Masters Finals do World Padel
Tour que se celebrou a mediados
de decembro no recinto
de IFEMA en Madrid. Chico
Gomes e bariseloño e leva
dende o ano 2000 como profesional,
comezou os 13 anos en
este deporte e atópase entre os
mellores do mundo. O galego
Pablo Lijó proven do mundo do
tenis; este ano e o primeiro no
que participou no World Padel
tour
Tras esas dúas citas tiveron
tempo para pasar pola tenda
de FM Sport Padel e asinar algúns
autógrafos, Chico Gomes
mesmo lle dedicou uns minutos
a ler o último número
de Lindeiros como vemos na
fotografía.
ÚNICA TIENDA
EXCLUSIVA
DE PADEL
EN GALICIA
Rúa Palmeiras,21
Novo Milladoiro
(al lado del centro comercial)
Teléfonos:
665 820 310
881 163 534
Chico Gomes, lendo Lindeiros na tenda FM Sport Pádel.
Foto: FM Sport Pádel
Fonte: Lindeiros

30
BLOG : blogosferathermomix.es
MAIL: carmenathermo@ gmail.com
EIRA DE XOGO
Nivel de dificultad: Medio
COCINA FÁCIL
Cuajada de Turrón
Ingredientes (8p)
500 ml de leche entera
150 g de turrón de Jijona
2 sobres de cuajada
Preparación
Introducir todos los ingredientes en el vaso y programar 8 minutos,
90º, velocidad 4.
Verter en recipientes individuales y enfriar durante al menos 3
horas en el frigorífico.
SUDOKUS
Nivel de dificultad: Medio
CRUCIGRAMA
Lindeiros
Magdalenas crocantes de turrón
Ingredientes (12-15 magdalenas)
2 huevos
130 gr. de azúcar
120 gr. de aceite de girasol
70 gr. de nata 35% m.g.
175 gr. de harina de repostería
1/2 sobre de levadura
la ralladura de 1 limón
1/2 tableta de turrón duro
Preparación
Ponemos la 1/2 tableta de turrón cortada en trozos grandes dentro del vaso
y trituramos 2 segundos, vaso cerrado, velocidad turbo. Deben quedar trocitos
pequeños que se noten al morderlos en las magdalenas, pero no debe
quedar echo polvo. Si os gusta más triturado poner un segundo más. Retirar
y reservar.
Ponemos la mariposa en las cuchillas y añadimos los huevos y el azúcar.
Batimos durante 6 minutos, velocidad 3 1/2 y temperatura 37º.
Echamos la ralladura de limón y batimos otros 6 minutos, velocidad 3 1/2, pero
sin temperatura.
Añadimos el aceite y la nata y mezclamos durante 3 minutos, a velocidad 3.
Quitamos la mariposa y echamos la harina, el turrón que teníamos reservado
y la levadura. Mezclamos durante 20 segundos, velocidad 2 1/2. Y si no se han
incorporado bien a la mezcla, lo hacemos con la espátula y con movimientos
envolventes.
Dejamos reposar mientras precalentamos el horno a 200º. Vertemos la masa
en las cápsulas de las magdalenas 3/4 partes de cada cápsula y echamos por
encima un poco de azúcar.
Metemos al horno a 180º, primero con sólo calor abajo durante los primeros
5 minutos y el resto del tiempo, 10-15 minutos más, con calor arriba y abajo.
BUSCA LAS 7 DIFERENCIAS:

xaneiro 2014 31
HORARIO DE AUTOBUSES
Monbus - Castromil
Padrón - Milladoiro - Santiago
L - V: 7:20, 7:35, 8:55, 10:05, 10:15, 12:20,
14:55, 16:05, 18:20, 19:30, 21:50
Sábados: 8:50, 10:05, 10:55, 12:20, 14:55,
19:30, 21:50
Domingos e festivos: 8:50, 10:05, 12:20,
14:55, 19:25, 19:30, 21:50
Santiago -Milladoiro - Padrón
L - V: 6:50, 9:00, 10:00, 11:30, 12:30, 15:20,
15:30, 18:00, 19:00, 20:30
Sábados: 10:00, 11:30, 12:00, 14:00,
16:00, 20:00, 20:30
Domingos e festivos: 10:00, 11:30, 12:00,
18:00, 20:00, 20:30
Padrón - Milladoiro - Santiago (hor.
aprox.)
L - V: 7:00, 8:10, 9:00, 10:10, 11:00, 12:10,
13:00, 14:25, 15:00, 16:00, 17:10, 18:00,
19:10, 20:00, 21:20, 22:00
Sábados: 9:20 ata 21:20 cada 2 hs.
Domingos e festivos: 9:20 ata 21:20 cada
2 hs.
Santiago - Milladoiro - Padrón
L - V: 6:00, 7:00, 8:00, 9:00, 10:00, 11:00,
12:00, 13:15, 14:00, 16:00, 17:00, 18:00,
19:00, 20:00, 21:00, 22:10
Sábados: 8:00 ata 20:00 cada 2 hs.
Domingos e festivos: 8:00 ata 20:00 cada
2 hs.
Milladoiro - Santiago (Rúa da Rosa)
L - V: De 7:00 ata 21:00 cada 15 min.
Sábados: 7:35 ata 13:35 cada hora. e as
16:05, 17:05, 18:35,19:35, 20:35, 22:05,
23:00
Domingos e festivos: 9:30, 10:30, 11:30,
13:00, 16:05, 17:05, 18:35, 19:35, 20,35,
22:05, 23:00
Santiago (Rúa da Rosa) - Milladoiro
L - V: De 7:00 ata 21:30 cada 15 min.
Sábados: 8:00, 9:00, 10:00, 11:00, 12:00,
13:00, 14:00, 16:30, 18:00, 19:00, 20:00,
21:30, 22:30, 23:15.
Domingos e festivos: 10:00, 11:00, 12:00,
14:00, 18:00, 19:00, 20:00, 21:30; 22:30,
23:15.
Milladoiro - Santiago (Est. de autobuses)
L - V: 8:10,9:25, 19:15
Sábados: 8:10, 9:25
Santiago (Est. de autobuses) - Milladoiro
L - V: 8:40, 13:10, 18:10, 20:10
Sábados: 8:40, 13:10
Milladoiro - Bertamiráns
Días laborais: 10:00, 11:45, 17:30
Bertamiráns - Milladoiro
Días laborais: 11:00, 12:15, 19:00
Rois - Santiago
L - V: 6:45, 7:30, 9:00, 11:00, 14:00, 16:00,
18:00, 20:00
Sábados: 9:00, 14:30, 18:00
Domingos e festivos: 10:15, 14:30, 18:00
Santiago - Rois
L - V: 7:30, 10:00 12:00, 15:00 17:00, 19:00,
21:00
Sábados: 12:00, 17:00,19:00
Domingos e festivos: 11:00, 17:00, 19:00
A Gándara (Os Anxeles) -
Bertamiráns - Santiago ( Rúa A Rosa)
Laborais: De 7:45 ata 19:45 cada hora.
20:15, 20:45, 21:15,21:45
Sábados: 10:45 ata 13:45 cada hora.
De 16:45 ata 20:45 cada hora.
Santiago (Rúa A Rosa) -
Bertamiráns - A Gándara (Os Anxeles)
L -V: De 7:45 a 21:45 cada 1/2 h.
Sábados: 11:15, 12:15, 13:15, 16:15, 17:15,
18:15, 19:15, 20:15
Bertamiráns - Santiago
(En tránsito desde Muros, Noia. H. aprox.)
L - V: 7:40, 8:15, 9:25, 10:25, 11:25, 12:25,
14:25, 15:25, 16:25, 17:25, 19:25, 21:25.
Sábados : 08:25, 09:25,10:45, 12:25,14:25,
17:25, 19:25, 21:25.
Domingos e festivos: 09:25, 12:25, 14:25,
17:25, 19:25, 21:25
Santiago - Bertamiráns - Noia - Muros
L - V: 09:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:00,
14:30, 15:20, 17:00, 18:15, 19:00, 20:00,
21:30.
Sábados : 10:00, 12:00, 13:00, 14:00,
15:20, 18:15, 20:15.
Domingos e festivos: 10:00, 12:00, 14:00,
16:00, 18:15, 20:15.
Negreira - Brión - Bertamiráns - Santiago
L - V: 06:45 a 20:45 cada hora.
Sábados: 07:45, 08:45, 9,45, 11:45, 13:45,
15:45, 17:45, 19:45, 21:30
Domingos e festivos: 08:45, 09:45, 11:45,
13:45, 15:45, 17:45, 19:45, 21:30.
Santiago - Bertamiráns - Brión - Negreira
L - V: 07:45 a 21:45 cada h.
Sábados: 08:45, 09:45, 10:45,12:45, 14:45,
16:45, 18:45, 20:45, 22:30
Domingos e festivos: 9:45, 10:45, 12:45,
14:45, 16:45, 18:45, 20:45, 22:30
Trazo - Santiago
7:40
Santiago - Trazo
14:10
TELÉFONOS DE INTERESE
Concello de Ames: 981 883 002
Casa da Cultura Milladoiro: 981 535 940
Casa da Cultura Bertamiráns: 981 891 017
Policía Local: 619 767 575
Garda Civil: 981 536 405
Centros de Saúde:
Milladoiro: 981 522 838
Bertamiráns: 981 890 404
Concello de Brión: 981 887 006
Casa da Cultura Brión: 981 509 908
Policía Local: 981 893 474
GRUMIR: 629 871 542
Centro de Saúde: 981 887 701
Concello de Boqueixón: 981 513 061
Casa da Cultura: 981 513 061
Garda Civil: 981 503 051
Emerxencias: 981 513 434
Centro médico de Forte: 981 513 010
Centro médico de Lestedo: 981 502 297
Concello de O Pino: 981 511 002
Casa da Cultura: 981 511 065
Garda civil: 981 511 052
Centro de Saúde: 981 511 196
Concello de Oroso: 981 691 478
Policía Local: 981 691 680
Garda Civil: 981 691 381
Protección Civil: 629 737 942
Centro de Saúde: 981 694 731
Concello de Padrón: 981 810 451
Policía Local: 981 810 247
Garda Civil: 981 810 091
Protección Civil: 981 812 929
Taxis: 981 811 459
Centro de Saúde: 981 810 920
A Estrada - Cacheiras - Santiago
L - V: 6:55, 7:50, 8:30, 9:10, 10:00, 10:45,
13:15, 15:00, 18:00, 19:00
Sábados: 8:30, 10:00, 15:00. 18:15
Domingos e festivos: 9:00, 18:15
Santiago - Cacheiras - A Estrada
L - V: 7:45, 9:00, 9:30, 10:30,11:30, 12:30,
13:30 (lectivos), 14:00, 14:45, 15:15,
16:30,18:15 ( lectivos),19:00, 20:30,
21:30 ( luns a xoves lectivos).
Sábados: 9:15, 12:30, 17:15, 20:15
Domingos e festivos: 12:30, 20:00
Cacheiras -Santiago ( de Moraña)
L - V laborais: 7:40, 10:35, 16:05
Santiago - Cacheiras ( ata Moraña)
L - V laborais: 15:30, 18:30, 20:45
Cacheiras - Santiago
L - V: 8:10, 9:05, 15:20, 17:50, 18:15,
Sábados: 8:25
Santiago - Cacheiras
L - V: 12:30, 13:45, 17:00, 18:00, 19:30
Sábados: 12:30
Vedra - Santiago ( Hor. Aprox:)
L - V : 7:40, 9:50, 15: 15
Sábados: 8:05
Santiago - Vedra
L - V: 12:15, 14:00, 14:30 (lectivos), 19:30,
Sábados: 14:00
Ponte Ulla - Santiago
L - V: 6:42, 15:17, 17:23, 20:32
Sábados: 10:53, 15:18, 17:23, 20:23, 20:32
Domingos e festivos: 10:53, 15:18, 17:23,
20:32, 21:52
Santiago - Ponte Ulla
L - V: 9:15, 12:00, 14:00, 15:00, 16:00,
18:05, 20:00
Sábados: 10:00,14:00, 15:00, 16:00, 18:00
Domingos e festivos: 10:00, 12:00, 16:00,
18:00, 21:00
Concello de Negreira: 981 885 250
Casa da Cultura de Negreira: 981 885 736
Policía Local: 676 454 882
Garda Civil: 981 885 001
Centro de Saúde : 981 886 378
Concello de Santiago: 981 542 300
Policía Local: 981 542 323
Policía Autonómica: 981 546474
Policía Nacional: 981 571 717
Garda Civíl: 981 581 611
Garda Civil de Tráfico: 981 582 266
Bombeiros: 981 542 446
Cruz Vermella: 981 586 969
Radio - Taxi: 981 569 292
Estación de autobuses: 981 542 416
Estación de ferrocarril: 902 240 202
Aeropuerto: 981 547 500
Concello de Teo: 981 815 700
C. sociocultural A Ramallosa: 981 805 700
Policía Local: 981 815 700
Protección Civil: 649 804 720
Centros de Saúde:
Folgueiras( Calo): 981 814 106
Os Tilos: 981 801 038
Cacheiras: 981 807 411
Reis: 981 815 711
Concello de Vedra: 981 814 612
C. Sociocultural 3ª idade: 981 502 024
Protección Civil: 629 661 685
Taxis: 608 981 944
Forte ( Boqueixón) - Santiago
L - V: 15:05, 19:35
Santiago - Forte ( Boqueixón)
L - V: 8:05
Ordes - Oroso - Santiago
Laborais: 7:35, 8:50, 10:50, 12:05, 13:50,
14:35, 16:20, 17:20, 18:50, 20:20, 21:50
Sábados:8:35,10:50,14:50,17:20,18:35,
22:55
Domingos e festivos: 10:50, 12:50, 14:50,
17:20, 18:50, 21:35
Santiago - Oroso - Ordes
Laborais: 6:30, 8:00, 9:00, 10:00, 11:00,
12:15, 14:00, 15:30, 16:30, 18:00, 19:30,
21:15
Sábados: 10:00, 14:00, 16:30, 18:00,
19:30, 21:00
Domingos: 12:00, 14:00, 18:00, 19:30,
21:15.
Santiago - O Pino - Arzúa
L - V : 7:00, 9:15, 11:00, 12:45, 16:00, 18:30,
20:00, 21:00 ( lectivos)
Sábados: 7:00, 11:00, 12:45, 16:00, 18:30
Domingos e festivos: 7:00, 11:00, 16:00,
18:30, 20:00 ( sábados non circula)
Arzúa - O Pino - Santiago
L - V: 7:30, 8:10, 10:40, 12:10,14:20, 15:00,
15:45, 18:10, 20:40
Sábados: 8:10, 12:10, 15:45, 18:10
Domingos e festivos: 8:10, 12:10, 15:45,
18:10,21:30
Santiago - Aeroporto
De 6:00 ata 00:00 cada 1/2 h., diario,
dende Pz. Galicia.
De 6:10 ata 00:10 cada 1/2 h., diario
dende Est. de Tren
De 6:20 ata 00:20 cada 1/2 h, diario,
dende Est. Autobuses.
Aeroporto - Santiago
De 7:00 ata 1:00 cada 1/2 h., diario.
Empresas e negocios
ao servicio de todos.
COMPRO
ORO Y PLATA
Rosalía de Castro, 34
Local C - Milladoiro
Tfono: 981 534 229
Aquí
podría
estar
tu
publicidad
publicidad@lindeiros.com

32
Lindeiros
Luz
Fandiño
Veciña de Santiago
Luz Fandiño tivo, ten, unha
vida que dá para o que un prefira:
libro, teatro, cinema ou unha
longa conversación coa que
gozar ademais da súa motivadora
compañía.
Viviu a emigración a principios
dos 60, París durante o
68, de volta en Compostela nos
80, e desde entón á actualidade
desde primeira liña, contar a
súa historia é contar a historia
e merece máis espazo que esta
descrición, espazo que terá sen
dúbida.
Naceu filla de solteira e fala
con orgullo da fortaleza da súa
avoa e a súa nai nunha época
machista e represora, confesa
con tristeza que unha semana
antes de que a súa nai morrese
enferma do pulmón na súa casa
só comíase pan cocido en auga...
o pan que se tiraba na casa na
que servía, por iso di que a súa
nai morreu de fame.
Certos parentes vendéronlle
Arxentina como El Dorado pero
ao chegar só atopou máis miseria
e unha proposta lindeira na
prostitución que só a súa integridade,
e a decencia do receptor
da oferta, puideron derrotar.
Buenos Aires, o Centro Galego
da cidade e un bibliotecario ao
que nunca estará o suficiente-
mente agradecida encargáronse
de cambiar a súa vida e a súa
persoa, alí reencontrouse coa
súa cultura e recuperou o orgullo
de ser galega no poema
“Meu carriño!” de Cabanillas
que aínda recita con emoción
“Lévame por onde escoite - a
fala - doce e sentida - entre bicos
deprendida - non colo de miña
nai! - Roda polos nosos eidos -
aunque hai lama non camiño - é
túa terra, meu carriño - e a terra
de meus avós!”.
Chegou a París catro anos
antes do 68 e o seu espírito renacentista
seguiuse formando
naquela tolemia de liberdade e
cultura; o seu amor pola poesía
avanzou cara á propia creación
e as súas primeiras obras naceron
alí, lembra que o galego foi
unha gran axuda polo parecido
entre ambas linguas.
Os 80 collérona en
Compostela onde coñeceu a
Roberto Vidal Bolaño, asegura
que foi o fillo que non pariu,
tristeza e morriña soan cando o
menciona. Segue activa e defende
aos mozos nos que ten unha
fe cega e eles cóidana e venérana.
Se un quere saber o que foi
Galicia nos últimos 80 anos non
ten máis que pasar unha tarde
con esta muller.
Santiago, xaneiro 2014