ramón suárez picallo escolma de textos en galego - Consello da ...

Ramón Suárez Picallo nace en Veloi, parroquia de Sada, o 4
de novembro do 1894. É o primeiro de once irmáns, nacidos nun
intervalo de tempo de 23 anos. A nai, Teresa Picallo Martínez, será
sempre obxecto da súa veneración máis devota:
Honra e agasalla á túa nai, pobre ou rica, nova ou anciá porque
nela hónraste a ti mesmo e honras á máis pura fonte de amor
dos amores, ao doce remanso de todas as fatigas. Achega ao seu
regazo tépedo a túa cabeza e pronuncia o seu nome con acento
de oración. Porque nunca os teus beizos pronunciarán palabra
máis bela: ¡Nai! 1
A través da nai tomará o seu primeiro contacto coas letras
‘sagradas’, nos libriños que aquela gardaba no seu cuarto. As lecturas
‘profanas’ chegaranlle da man do seu avó:
Don Juan Picallo Caramés, debuxante, ceramista, poeta a ratos,
e posuidor dunha biblioteca con máis de cen volumes, que el
gardaba nun baúl de nogueira, pechado con sete chaves, como
a tumba do Cid. 2
Tamén do mestre nacional de Sada, o vilalbés José Somoza
Eiriz, astrónomo que instruía os seus alumnos en materias entón
marxinadas polo sistema educativo e que, non obstante, non era
demasiado aprezado polos pais, “aferrados á vella e bárbara norma
de que ‘a letra con sangue entra’; fronte a ela afirmaba don José,
que ‘a letra entra mellor con música’”. A escola e o seu mestre serán
evocados por Ramón en varias ocasións:
A escola pública estaba situada na rúa da Mariña, dunha
vila medio labrega e medio pescantina. E todos de orixe moi
humilde, traballabamos nalgunha das dúas faenas, na terra ou no
mar e, ás veces nas dúas, segundo as épocas do ano.
O local era branco e luminoso, con moitas fiestras, e daba polo
lado de atrás a un dos vales máis fértiles e fermosos do mundo;
pola fronte estaba o peirao dos pescadores e, como pano de
fondo, a bocarría azul, tersa como unha esmeralda nas calmas
chichas, da primavera e do verán, e alborotada como a Ira de
Deus, no outono e no inverno. 3
1. “¡Madre!”, La Hora, 12 de outubro de 1942.
2. “Evocación infantil. Cómo conocí a Don Quijote”, El Sur, 3 de marzo de 1956.
3. Id.